.- ■ • V i^ ^ »■ i^ 1 ■ ■

pp"-. -■■'.•^- ■. ..

■^ ■ »•< »<' , '

^* ■-*J^ ^

*(^l s .' - *■

»*»OM'

f 4'*M

y.

^"

.\..-» d; V

^iTt ■*■ •-'

y-

SCRIPTOKES AETHIOPICI

SKRIES ALTERA — TOMrS XX

VITAE SAXCTOIUM IXDKIENAUUM

(loiirrs

SC1!II'T<»I1I M ClllllSTIANOItl M OlilFAT AI.IIM

CURANTIBU.S

I.-l]. C1IAF>0T, I. OriDI
II. IIYVKRNAT, r.. CAHUA 1)K YAUX

SCRIPTORKS AETHIOPICl

VKRSIO
^KKIKS Ai/rKRA - TOMUS \X

VITAE SANCTORIM INDIGENARrM

R(JMAE
EXCUDKBAT KAROLUS UE LUIGI

PARISIIS: CAROLUS POUSSIKLGUK BIHLIOPOLA

15, RUE CASSETTE, 1-5

LIPSIAE: OTTO HARRASSOWITZ
MDCCCCV

11701

I

GADLA BASALOTA MIKA^EL

SEU

ACTA SANCTI BA8AL0TA MIKA'EL

INTBRPBETATUS EST

KAROLUS CONTI ROSSINI.

Basalota Mika'el in posteriori saeculi xiii parto Sa^la,
Scioanae provinciae pago, natiis est. Monachali veste su-
scepta, monasterium Dabra Gol, in provincia Amhara, in-
coluit. Rege ^Vmda Syon I imperante, multa pro christiana
lide et morum j^robitate gessit multacpie sustinuit. Iii vincula
coniectus, et in exilium ad Dara Moslemos (tanbalat),
inde ad insulam Zeway, denique in Tigre pulsus, propter
magnas in metropolitam Yohannes et in i'egem pluries
concitatas agitationes, in terra Gelo Makada, quae inter
Agame et Acchele Guzai sita est, diem suprenmm obiit,
priori parte, ni fallor, regni *Amda SyoUo

Sancti nostri Acta in uno codice aethiopico, D'Abba-
die n. 129, nobis servata sunt. Sine dubio, codex sub linem
saeculi xv, iubente viro cui nomen Marqoryos erat, ut Ta-
bernaculum sancti Stephani in insula Daga, in lacu Sana,
eo donaret, conscriptus est.

Auctorem vero narrationis clericum iiiisse, (pii vixit
saeculo xv vel exeunte saeculo xiv, certum habeo. W-
risimile est eum e provincia Amhara, in qua Dabra (toI
est, vel e provincia Begameder oriundum fuisse. Eius
autem nomen ignoramus.

Romae, a. d. xii Kal. Oct., mcmv.

Digitized by the Internet Archive

in 2011 with funding from

University of Toronto

http://www.archive.org/details/vitaesanctorumi01cont

ACTA SAXCTI P>ASAL()TA MIKA^KLi.

In nomine Domini unius, (jui in sua unitate cst trinus et in p. •^.
sua trinitate est unus; (|ui numduin suo imperio tenet, omniacjue
sua (Uvinitate replet ; ciui est onmium pater virtute sua ; lon-

5 p:animis in sua patientia; qui peccatores ad bonam fru^em sua
benij^niitate restituit ; ([ui sua potestat(^ diiliciliora facilia reddit ;
doctor doctorum suo in^enio. Niiiil eius irae ardori obstare
potest, nisi eius redemptionis virtns; et nihil eius zelotypiae
ignem sedare potest, nisi eius benip^nitatis et eius misericordiae

io ros ex eius aedium thesauro descendens.

Incipimus ergo, auxilio Domini nostri lesu (Jhristi, srriixuv
praestantem agendi rationem patris honorati Basak)ta Mikael,
(|ui in toto spiritali suo certamine et hibore fuit rirtiiiibus
ornatus; sicut Abel mansuetus; sicut Enos- invocator nominis

T) Domini; Domini amans sicut Enoch; gratia plenus sicut Noah;
Domini dilectus sicut Abrahamus; moribus purissimus sicut
Isaac; Domini oblatio sicut lacob; legis curator sicut Moises;
canendi peritus sicut David; voce excelsus sicut Isaias; vati-
cinando pulcher sicut leremias; Dei legis zelotypus sicut Elias;

2») thaumaturgus sicut Eliseus; spiritu ebrius sicut Esdras Sutael;
arcanorum contemplator sicut Hezecliiel ; labore in(hitus sicut
lohannes l^^aptista; fidei petra sicut Petrus; linguae suavitas
sicut Pauhis; virginitatis puritas sicut lohannes Abuqalamsis^;
fidei columna sicut Stephanus; gloriae steHa sicut (Tcorgius;

2.J anaclioreticae vitae amator sicut Antonius; lingua (hdcissinuis
sicut lohannes Chrysostonnis; divinitatis enarrator sicut Epipha-
nius; Trinitatis gladio defensor sicut Cyrillus; pro})ter iustitiam
patiens conviciorum sicut Dioscorus; in exilio constans et *in p 4.
vin(3ulis alacer, et verberationibus vuhieratus, et contuuieliis

30 affectus. Sine intermissione orabat et sine quiete lau(hil)at; co-
lumnae instar stabat, et rotae instar se prosternebat ; sicut an-
geli vigilabat, et ({uasi corpore destitutus ieiunabat; })er angusta
penetrabat, j^er stricta se coarctabat, et carnem spiritali cer-
tamine, labore et metu vexabat. Ilodie terra Sagkl, ({uia eum

' Supra scriplum est: « Hic liber esl coenobii Daga... >: panho inferius
* hunc hbrum Anloiiiiis d'Abbadie sua pecunia eniit ». — ^ Glr. (jtrn , iv,
26. — ^ 1. e. Apocalypsis. g (^

-M(4 )M-

gcniTavit, ^'loriatur; \uu\U' Slwa ' promncine inonlps, quia i'\\x%
niis<»ric<>nlin coronati siint. hu^lantiir: ho<lie tcrra 'IVj^ray, qnia
|iiiiiMiiii in |M'n»^Minalion«*. in«l«* in fxilio ab <»o visitata ♦•st,
Ja«'talur; hodic tcrra 'raiih«*n. (jiiia nunr cmuh ossibiis san<'tiH('ata
<*st, (»xuital ! — Kj^'o autcni (iicaiu: « .Mirai)ilis cst i)orninus in '•
sanctis suis, Dcus Isra(*lis, i|)s<» viitiitcin fortitinlineiiujuc |k>j»uIo
suo conccilit > ^'. Hursiiin Havidis lihcr ait'': « Mont^^s stabilisli
iii \irtiit«' tiia. ct iiii \i cincti sunt »; sanctos autem noniinavit
inontcs. Ktiaiii cnaiiat (|uoiiio(lo ^anrY^yrum sj»iritalis cerlaininis
lortitudo sit |»ra(?cin^'crc I)()inini virtutein •. lo

.\iinc v«*ro nc dicaiiius: (juoinodo Jiasafofa Mik&el tanluin
iciimarc ct orarc totics in j^eniia j^rocuniherc et vij^ilare jmh
tiiit^ .\('(juc rursuni dicannis : (juoino(h) tanta niiracula el
tanta j>i'odi;^na j)atravit? Audi (juae (Tabriel dixit Mariae :
< Ecce, ('oncij)ies et filiuiu j)aries ». At vir-.^) anjrclo: n Ouo- i^
modo, iiKjuit. haer inilii fiant, ciiiii \iruin non coj^noscam ? ».
Et anj^elus ei: « Sanctus Sj)iritus suj)er te veniet et Excelsi
virtus te ohuinhrahit » •'. Si i^ntur vir^^o Verbum C(mci|)ere
potuit j^ropter Sancti Sj)iritus iliajjsuin et Divinitatem jjarere
j)r()j>ter Kxcelsi virtutem. cur dicamus sanctos non j)osse aenim- 20
nas et spiritale certamen j)ati jjer Sancti Spiritus auxilium.
vel miracula j)atrare per Excelsi virtutem? Sjnritales enim
labores j)ati minus est quam Verhum concij)ere. et miracula
patrare minus quam Divinitatem [)arere. Hic autem vir carnem
suam Sancti Spiritus arcam. et animum suum precum currum 2:»
reddidit. Carnem suam servabat a contaminatione delectati(mis
huius mundi; animum suum servabat a terrenis co^^itationibus:
manum suam servabat a rerum contrectatione quae Domino
p. 5. invisae sunt : j)edes suos servahat ab incessu *ad omnium
mundi divitiarum commoda: oculos suos servabat a contempla- w
tione reruni inanium. quae corporis co^atationes oblectant. et
liniiuam suam continebat ab otiosa loquela. quae sanctorum
agendi rationem dedecet ; os suum ccmtinebat ab edenda carne
et oleo et lacte, quae ventri grata habentur. necnon a bibendo
vino et liydromeli. quae cor laetitia atficiunt et ossa madefa- ^
ciunt. Corpus cum lesu Christo crucitixit, et semetipsum propter

' Codex saepissime Siwa pro Sewa, §ewa. §awa, li.e. Scioa, habet. —
' Cfr. Psalm. Lxvn, 36. — ^ C/r. Psalm. i.xiv, 7. — * Cfr. Psalm. xvm,
33 sqq. — ^ Luc, i, 34-35.

peccata consiimpsit: mentem Sancti Spiritus alis volitare et in
supernis Hierosolymis consistere fecit.

Nunc vero audite! Vohis patris nostri Ihsalota Mika'el iiisto-
riae initium enarraho: (uus sanctitas spiritali hil)orum certauiine

?) est exornata, eius in sanctitate vir^^iuitas est humilitate coronata,
eius sarcenlotii un«(uentuin san<i^uine nuirtyrii, suaviore quam
purissimi tioris ohM), temi^eratum <'st.

Fhiius viri pater Marcjos apppUal^atur, et e sacerdotali stirpe
erat. Eius mater Egzi' Kehra vocahatur: ea, autem, nohili ge-

10 nere orta erat. Filios filiasfjue f^enuerunt. Dein, cum eius mater
ad consanpfuineos suos profecta esset, eam viro reddere recusa-
verunt dicentes: « Ipsam tihi non ti'adeuuis: at vero map^istra-
tuum cuiihim in matrimonium <hii)iuuis > ^ Marqos monachum,
coenobium ecclesiae Michaelis archangeli incolentem, a<livit ;

15 et qno modo sihi uxorem reddere recusaverant exposuit. Mo-
nachus, nudieris parentil)us convocatis, eis dixit: « Xum Domini
sacerdoti uxorem eius recusare vohis licet?». Et reprehen-
sionihus sacroruuupie Lihrorum verhis eos reihirguit. Sed illos
reconciliare nequivit. Iterum, tertio Marqos rediit, et mona-

^ chum suae uxoris causa ursit. (]um causam adversus uxoris
l^arentes defenderet, et hi litem aup^erent, monachus: « Ite,
ait, ad aedes vestras, et amhos hos apud me pernoctare sinite ;
douunn redite!». Marqos et uxor apud monachum] manse-
runt. Mar([os uxorique monachus dixit : « Hic, in hahitaculo

'i^ meo noctem agite: vos autem Michaelis archanj^eli j^recihus
obsecror, liac nocte carnis coniunctionem intermittere uolite)^.
Xoctem in eius hahitaculo, sicut iusserat, e^i^erunt. Domini an-
icelus *in soumiis ad Marqos cum apparuisset dixit : « Egzi' Kehra, p. 6.
uxor tua, tihi tiliuru pariet: cum pepererit, illum nomine Ha-

3«) sah)ta Mika'el - voca. Ecclesiae cohunna erit ». E souuiio
experrectus, Marqos se cum uxore (!oniunxit : ihi, illa patrem
nostrum Hasalota Mika'el concepit. Cum concepisset, eius vul-
tus Sancti Spiritus gratia illuxit. IUa ergo, quasi homo (pii
annotinum vinuui hiherit, corde laetahatur et dicehat : « (Juid

35 in ventre meoest^ Ex (pio eum concepi, mens mea et vultus

' In Aeiliiopia parenles, eliam invita muliere, divortium imponere
valenl; hac de re, cfr. Conti Rossini, / LDfjffo e la legge dei Ijoggn
Sarda, Firenze 1904, p. 25 (excerptiim ex Giornale della Societd Asia-
iica Italiana, voi. XVII). — ' I. e.: « Ob preces Michaelis ».

iiHMis siciit facos s|>lcii(l('S('iiiil 0. Si lilu iiatii inaiorcs iii(»rb<)
ialxiraliaiit (*t « capitc aiit vciiln» af^ndtaiiiiis » (licchaiit, 7/«(7-
(ef\ iitcro j^^csliciitc snis iiiaiiibiis altriMtato, lilioriiiii cor|iiis,
libi iiiorl)o lahorahanl, |ial|ial)at, ct statiiii. hoinini ^ratia. iii
boiiaiii \ alctiKliiicin rcstitu(>l)aiitiir. lit pariiiH dicH advfMiit. 5
lloia (|iia piicriiiii pc|)crit. iris in eiiis (loiiiii apparuit. Miilier ci
iioiiKMi Ha.salol.-i Mikaij iiKlidil. ((iiia (•iiiii in Michuelis cocnubio
concepcrat, ul aiitca (licliiiii cst '. Uciiide, ciiiii in sinu fovil.
us(|uc ad lciiipus (jiio cuiii ahlaclavil. (iuiii paiilluluiii ad(devisM'l,
eipalcr: *. l)ic, ail: Iii iKUiiiiic l*alris ct I"'ilii ct Sj)iritus Sancti! ». 10
El jmcrdixil: « In noiiiinc i*atris <d i*'ilii ct Sjjirilus Sanctil».
I^ursuni ci: « I)ic, ait: IJeatiis vir (jiii non ahiit in consilio
iiujiioruiii ' ». Kl j)ucr liunc j)salinuiii iis<|iie ad <inem reci-
tavil. i*alcr luiratiis est, qiiod j;uef' quae non didicerat recita-
veril. ita ul j)aler cx uniusciiius(|uc j)saliiii initio vocem unaiii r,
diceret, et imer recitationeni intej^ram, Sancti Spiritus gratia,
ad Hnein iisque j)roferret. l^oslea, Fsallerium ab initio usqiie a«l
lineiu, et (^anlicuin Moisis, servi Doinini, uscjue ad j^reces ' Si-
ineonis sacerdotis et proj^hetae explevit. Davidis l^salterio i>er-
fecto, pater euiii litleras legere, et postea libruni epistularuin oo
Apostolorum docuit: cotidie niane in ore eius verhuin Domini
et iii corde eius inlerpretatio senij)er augebantur. Eius vocis
gratia })ulcherrima, et eius linj^uae serino divino sale sapidus erat.
Dein, pater iiiatri dixit : « Euin ad metropolitam ducamus,
ut diaconale niunus suscij)iat ». Mater ei: « Nohis, ait, fame 2r>
})eriet : *ieiunia suslinere non viiJet >. Hoc consilio audito,
puer ieiunare sexta feria et quarta coepit, et cibum sumere
recusavit ; pater eum verberavit et vexavit, nec persuadere
potuit. Cum puer ei deuegavisset, paler cibum cej^it, in os
pueri immisit et ei: « Ecce, dixit, ieiuuium tuum rupisti! ». 30
At i)uer: « Si mea sponte, ait. in os cibuyn immiserim, ieiunium
fregerim ; si autem tu in os meum immiseris, non fregi. Xunc
vero ieiunium meuni non frangam ! ». Pater, cum ab illo
defatigatus esset, pyenii)i ieiunare sivit. — Hunc puerum mi-
ramini, qui sacerdotium ieiunio sibi velut in matrimonium ad- ^
iunxit, et Divinitatis habitaculum puritate suae carnis exornavit:

^ Dubia interpretaiio; lextus enim corruplus esl. — - Psalm. i, 1.
— ^ Canlicum Simeonis: Luc, n, 29-32.

M 7 )>i-

himc jmeniin niirainini e inatiis utoro sancturn sicut lereiniam
et sicut loliannein, et sicut Sainuelein in sanctuario educatuni;
liunc pueruin inirainini, i>ueroruni inores spernentein ob intelli-
gentiain quain anachoretica vita magis quam seniores assecutus

5 est; hunc pueruin niiramini, (luein Domini scientia a matris

uheribus ahiit et sacrorum Lihrorum verba a putiritia e(hica-

verunt; hunc imerum miramini, qui lesuin (^hristum phis quain

liatrem suuin, ecclesiam phis quain inatrem suam dilexit!

A(l initium i^atur reih^amus, ut huius riri Spiritu inihiti

10 liistoriam vohis enarremus. Post haec, pater eum ad in(*tro})o-
Utain (le(hixit: (Uaconus factus est et cum patre ad civitatem
suam re(Uit. Domini amor cor suum repJevit. lesu (^hiisti
evangelii Laqueis carnem vinxit, eainque eius amoris chwis
attixit, ne ah ipso dextrorsum vel sinistrorsuin vaciUaret; eius

i^' zelotypiae igne mentem adussit, neque compescebat, ita ut tota
niens exarderet. In eo al)sohita est vox Doniini, qui ait in
evangeUo ^ : « Ipieni attuU in terrain, et eam ardere voh) ».
Vox Doniini purissima, vox Domini ardentissima, si in san<:to-
ruin conUbus ingressa est, eorum mentes inceiuUt, phis (juain

20 foUes muUi in officina aeraria. Quapropter in psalmo dicitur^':
€ Vox Domini ignita, et ipse est fideUs confitentibus in st; ».
Rursuin dixit '•*' : « *Verbum tuum ignitum valde, et servus tuus P- 8-
(Ulexit ilhid ». Xani non ad onmes verbum Doinini a(Uertur '.
Si vero in iiiqiii cor ingreditur, refrigescit, ut lacobus (Uxit

25 Hubeno: « FiU mi, quasi aqua frigi(his factus es, quia cubile
patris tui ascemUsti » '. Etenim ardor in (;arnis cuphUtate est
frigor apud Dominum; frigor vero ajmd homines est anh^r
apud Dominum; qui enini hic amat illic non diUgetur, qui ajiud
homines spernitur extoUetur apud Excelsum, qui superbia iii-

3) tumescit ignominia afficietur in angeh)ruin hominumque con-
ventu ; qui pretiosissimis vestibus induitur et adversus homineui
laceris vestibus indutum intumescit nu(his in caeUs erit ; qiii
suavibus o(h)ribus vuUum })eifundlt ad decipieii(him foeti^his
apud })urissiinarum animarum Dominum erit, ut Pauhis eloquio

3'. dulcissimus ait": « Est enim odor e morte in mortem, iUis au-
tem odor e vita in vitam ». Hic vir autem emisit " ohintissimos

' Cfr. Luc, xii, 49. — "^ Pmlni. xi, 7; efr. Prov., xxx, 5. — ^ Psnlui.
cxix, 140. — * Textus corruplus videtur. — ^ Gen.,xiAX, 4. — " II Cor.,
n, 16; texlus corruptusest. — ^ Textus corruptuset vi.x inleliegibihs esi.

f1oi'i's nt rnocoH, iiimiiii((ii<miu{ih* kiio cdlon*, |iiiriHHiiiioK, Kino m;i-
ciil.i, ol) Sancti Spiritus ill.'i|)Hiiin ; llon»ni Hac««nlotii, qui (^hri-
Hti ijiif^iKMiti odorc conditiis cHt ; |)r.HMlicutionis tlonMn qni in pro-
plictis fiiIf^<MiK |;(M ininavit, in AposloliK nMlolnit. in (*vnn^<'lio
|MM'l'iiHUs (^Ht f^ratia; «•! martyrii flonMii iiibrinn, qui KuanJin s
v<M'l)(Tatioiiimi saiif^iiiiu^ tinctiiH <»Ht, <*t ChriKti pnHKionis K;in-
f^niiiK' ^loriahaliir, iit 1'aiiliis ait ' : « P^ Christi paKKioiK» j)auca
lKM*(iciain ». HursuH, l*auluH ait-: « Si ('uin Sponno s<)<*ii in <*iuH
mort(» riKMimus, (M siniil<»s criinus in (miis vita ». Si trihula-
tioncs ('!('<• imiis, vitain coll(»<,'<Mnus; si <'onstantiain <*l(*^iiiius, lo
imiKM*iuin colle^^unius. IVtrus V(M'o ait •' : <( Si (Jhristus passus (?st
iti carnt^, et vos <*a cogitatione annainini, quia qui j)asKus esl
iii cariK^ (lesiit ;i in^ccatis >.

ni(' i»at(M- hoiioratus, pater imrissimus, onmihus pulchris uk»-
rihus exornatus, pater noster Hasalota Mikad, «iiii primuni 13
martyr manihus Marijos sui patris fuit, cum i^ater ei uxorem
(lar(^ in animo liaheret, his intellectis, pater noster l>a.^alota
p. i^- Mika'el *inonachoruin coenohinm petiit. Progres.sus, monachis
(lixit : « Me in coenohium ' introducite, quaeso >. Et monasterii
ahhas ei: « Quid vis, inquit, o fili ini?>. Hasalota Mikael ei 20
respondit : « Monachus nt tiam volo ». (^ui ahhas: « Monachum
fieri nequis, o fili mi, puer enim es; sed hic, apud me, mane,
et te examinaho ». Dein, pater, postquam coenohium in quo
f^Uus erat audivit, ad monaclium illum progressus, dixit ei:
« Milii filium meum redde >. Ahhas ei dixit : « Ego vero eum 25
til)i non reddam ; tu autem tua voce cum eo colloquere ».
Dixit Marqos filio suo: « Veni, ad matrein fratresque tuos
eamus ». FiJiu^ ei respondit : « Ego autein hinc non egrediar,
sed monachus fiam ». Marqos ad Egzi' Kehra ivit, et oinnia (piae
ei filius dixerat exposuit: amho propter filium dolore magno af- *)
fecti sunt. Egzi' Kebra ad Wedein Ra'ada regem processit, eius
enim carnali genere cognata erat, et de filio suo ei locuta est.
Re.r ei unum ex militihus suis, flagello munitum, comitem de-
dit. Regius miles, progressus, ahbatem monasterii adivit, puerum
ab eo apprehendit et matri Egzi' Kebra tradiilit, cui dixit: « Si 35
is puer a te recesserit, me voca, hoc flagello verberabol >.

* Cfr. Coloss,, I. 24. — - Rom., vi, 5. — ^ Petb.. iv, 1. — * Sic
texius: fortasse ad « coenobii patrem » (id est « ad abbaiem ») legendum.

M 9 )>:-

Puer apud patrem et niatrem commoratus est ; eis parehat et
iiiinistrabat.

Olim, pater ad locuni quendaui eum misit. K loco <juo missus
erat cum rejj^rederetur, in itinei'e rej^^iorum mulorum pastores
') in i^ascuis invenit : pro^ressus, regis nudi funem traiecit. Kum
apprehenderunt, et ad suum i^raefectum adduxerunt. Praefectus,
cum ad pueri collum cinguhim vi(Usset, d[\'i\ paston/ms: <( Kum
dimittite, sacerdos enim est : rtaiielhire nolite >. Tum eum di-
miserunt. Puer corde suo co^itavit: « Nh)i'talis rc^ns niortales

10 servi propter muli funem, quam traieceram, me tanto terrore
terruerunt: quomo(h) er^o i^nei ministri, qiiorum facies terri-
hiles sunt, me propter re«^is <(h)riae praecepiorum trans<(res-
sionem terrehunt ^ ». Atque monachorum coenohium petivit,
ihique in aerumnis et precihus conmioratus est. Pater, *(pio p. 10.

i'> tihus esset cum audivisset, ilHc progressus, eum iu vim-ula
coniicere coepit et ad matrem (h^(hixit. Ki pater et mater d\-
xerunt : « Accipe, cihum suuu^ ». Kis respondit: « Cil)um vero
ego non sumam, nisi me monachum tleri siveritis ». Pater et
materei: « Te monachum fieri non sinimus! ». Kt eis dixit:

•2-> « Xec ego quhlem cihum suuuim ». Pater eum magnis verhe-
lationihus verheravit, adeo ut caro aegrotaret. liursum eius
pater: « Accipe, dixit, ede et hihe ne virgis moriaris ». Pater
noster Basalota Mikael dixit ei : « Xec edam nec hiham, usque
ad mortem, nisi me nKmachum fieri siveritis ». Pater, ira et

^") increscenti indignatione pervasus, arrepta virga, illum fiagel-
lavit cum diceret: « Xec ego quidem verherationi finem impo-
nam, nisi quae tihi dixi egeris ». Kt filium iterum fiagellavit.
Tum ipsum vinctum in solitudine reliquit; puer noctem illam
in frigore egit. >hine, pater, arrej^ta virga, eum verheravit

30 dicens: « Verherationi finem uon daho, usque ad mortem tuam,
nisi consilium vitae monasticae amplectenrlae dimiseris ». Pa-
ter noster Pasalota Mikael ei dixit : « Kgo quidem j^ropter
Dominum moriar, neque de monastica vita consilium dimittam ».
Pater, cum eum suadere non i^otuisset, ipsum denuo vinctum in

^T) solitudine reliquit, ut, frigore et pruina saeoientUms^ noctem
ageret. Mane, pater rursum quo vinctus erat progressus, ei:
« Audi, inquit, quae tihi dixi, fili mi; ne manibus meis moriaris ».
At filius ei respondit: « Propter Dominum nu)riar, Christi et Dei
mei amorem non dimittam ». His auditis, pater, magna ira per-

vasiiN virg.iiii siiscrpit imihkiiic inaj^na vi (Iaj<«liavil, a«leo ut oius
caro, saxi iiistar, rnnisran*!. IIoc mkkIo jiatcr iiosl<*r Maijalota Mi-
ka'«'l trcs jlirs ct trcs iioctrs c^if, cimi tota «lie a jjaln' rta^f<*l-
larcliirct totaiii iioclciii in solitiulinc viiKliis cxiiUmvI, nec cihuiii
suiiieret aiit aiiiiani biherei, ilie soli» aestu n<M!tu(|iie frij(ore et 5
|)i iiiii.i |ircssiis, iii.iiiilMis post tcr^iiiii arhoris triinco ligatis. Is
p. il (iiiiil«iii |»,ih'r iiMslcr Hasalol.i '*.Mika'el priiiio iiiartyriuni siii
patris iii.inihiis jiassus <'st I iii co iiii))|<*ta est vox i)oiniiii, ({iii
in cvan{^'«'Iio ait ': « (Jiiia non veiii pac^Mii inittere, s<Mi cultriini
.•ittiiri nt sc|)arar<'iii viiiiiii .-i nnilicn'. tilios a patrc at(juc ni.itr»'. lu
tiliaiii a iiiatrc. cl s|ionsaiM .i niiro y». llic l)oiiiini vir {luritatciii
an{^^<*loniiii inslar dih^xil, cl si(Mit virj^Miics nionaclii coniiij^iuni
contcnipsil ; divitias spernens, apostolo siinilis fiiit, et aeruiiinas
siciil lolianncs /acliariae tiliiis tulit ; se ad niartyriuni |jaravit.
iil hoiiiini l-ilii iii passione consoi^ esset ; iJivinitatis giadiuni i*)
cinxil cl Icsii (lliiisli iMilitein Heri sibi Hrniiter i»roi>osuit :
cainciM iciimiis et abstincntia aridani fecit ut ipsa viridis in
(^hristi niij)liaruiii scplo ti(;ret; {4111111^ siti exsiccavit ut imris-
sinii horti a({u.i iiiadi(hmi tieret : nicnteiii ratione carnis - coi-
li{^^avit iit Doinini Filii (lisci{)ulus Hcret, eauKfue eius anioris 20
tninco -^ allipivil : Incernain suaiii super crucis basiin • posuit
ut iinindo nnivcrso illuces(;eret ; sacerdotium suiim sale Divini-
tatis sai)i(hiin reddidit et evangelii inedulla exornavit; an>-
mata e i)ro{)lietis, oleum ex apostolis suscepit, et unguento do-
ctrinae suae ninndum sutfivit. 25

Ad {)ristinaiii hisloriam viri Domini redeamus! — Tuni, {later.
cuiM eius mentem a Domini amore avertere. mulli{)licatis ver-
berationibus, frustra tentavisset, servum iussit eum ad mona-
chum deducere et ei tradere cum diceret: n Hunc pueriim
accii^e. nt tibi uscpie ad siiae mortis diem servus sit! >. Mo- 3o
nachus ille i^atri nostro P^asalota Mikael dixit: « Mecum ma-
nebis, ut tibi magister sim ». Pater noster Basalota Mikael
ei respondit : « Ego autem te mihi magistrum esse nolo! >.
Monachus legato dixit : « Eum {)atri sno redde ». Legatus ilhim
ad i^atrem reduxit, cui monachi et Basalota Mikael dicta 35
rettulit. His auditis. {)atris cor ira exarsit. Ceteri ei dixe-

^ Matth., X, 34-35. — - Texlus comiptus videlur. — ' Eius amori
ceu Irunco. — * Super crucem ceu basim.

-»( 11 )X-

riint : <( *Hunr puenim nianibus tuis inlertici^ro noli, ne po- p. 12.
stea nioerorem concipias ». Tum pater in corde suo illuni ad
alium monachum mittendum ccnsuit, et servis suis dixit: « Ad
monaclium (pumdam eum deducitt*; ut ipsum in suum servum

5 accipiat dicite ». Monachus patri nostro IJasaiota Mika el dixil :
4( An mecum, ut tibi nui^ister sim, nuinere vis^ ». Pater
noster Hasah^ta Mikael respondil : ^c Tt; ma^nsti'um miiii cssc
nolo: a(puim mihi. ut l)ibaui, <hi. (puu»so, propter Dominum;
siti enim pressus sum ». Postea patrem nostrum IJasalota Mi-

10 ka'el patri reddiderunt; et pater ad iram concitatus est. Tuhi
pater eum ad Michaelis ecclesiam, ubi sacerdotes et diaconi,
viri et nndieres, con^a^ej^ati erant, traxit et, accepta novacula,
ei aurem amputavit dicens: « Accipe, o Michael! Tibi servus
sit, ecclesiae ministret us(pie ad mortis suae diem ! ». Hasa-

15 lota Mika'Cd dixit : « Ego autem non Michaelis servus sum :
lesu Christi vero, Filii Domini, cui aniiuam meam carnenupie
tradidi, sum servus ». His auditis, pater, ma^no dolore pressus,
ad uxorem suam Egzi' Kebra ivit et ei dixit: « Me ad im-
potentiam reduxit ; i)ro[)ter hunc tilium tuum mihi vires deti-

20 ciunt : tpiid a^^am^». Inter se collocuti sunt : « Eius fratris
uxor pulcherrima est. Illum apud eam vinciamus, ut ab ipsa
in peccatum inducatur ».

Ll consilium cum notum uxori fratris ' fecissent, ea valde
laetata est et dixit eis : « Statim ad me adducite, fame et

2r, siti eum interficere nolite ». Ad eam puenim traxerunt et
cum ea vinxerunt. Pater noster Dasalota Mikael, submissa
lo(pi<da, hunc ad modiim deprecatus est: « Salvum me fac,
Domine, ex impudicitiae retibus, (piae in infernum i^mem
deiicit. Salvum me fac, Doinine, ab osoris insidiis, cuius ivtia

30 per mundum expansa sunt. Salvum me fac, Domine, e femi-
nae manibus, atque e vocis emissi(me, (piae in iuvenum cor-
dibus ignem incendit. Salvum me fac, Domine, e speciei i)ul-
chritudine, ({uae oculos illa(pieat, at(pie e pravitatis funibus, (piae
ad abvssum trahit. Salvum me fac, Domine, (lui lacobum e ma-

35 nibus fratris eius Esau, et Moisem e Pharaonis manibus servasti.

Salvum me fac, *Doinine, (pii Davidem e Saulis manibus. el p. 13.

' De fralris vidua, secundum Aeihiopum consuelndinem el ius, sermo
esse videlur. GCr. / Loggo e la legge dei Logyo Say^dOt p. 23-24.

-O^ 12 )^

Kli.im cx Aclial) atrnio r» inninhns KlzalwlJH sorvaHti. Salviiin me
fiu\ Doinino, (jui I)ai)i(*loiii <* faiiribus (^sunfMitiuin leoniiin ai
ti«'s jMHMos «• foi'iiar«' i^qiis iiabylnnica scrvasti. Salvuin in«
i'm\ Uoiiiiiic, (jiii Susaiiiiaiii (' s(Miioruni iiiaiiihus (*t Mai'<|(H-lia(MHn
«^ niaiiibus Aitaxcrxis scrvasti. K s(!(lu(tioii(* tti illc(<*bris liuiuH 5
fciiiiuac sah iiiii iiu* fac, hoiuiiic, (|ui loiiani « ccti venlre eripuisti.
Sah iim iiH' \'Ar, I>(Hiiine, ex osoris ('onsilio, ((iii patri iiialri(|ue
iiicis ut li(»rbaiii (miih j^mic poiicrciit suasit. Kf^o autem dico:
Me ex liis i*clil)iis, ([ii.k' injjii occultavcrunt, eri|M', cjuia tii
adiutor iiicus, l)oiiiiiic : tiiis iiiaiiibiis aiiiiiiani incaiii coiiiinitto. 10
Qiiis iii siiiu siio i<^iiciii iiivolvit et non coinburctur vcl suis
iiiaiiiiius scorpioiicin capit ct iion ac^rotabit ^ Aut (jiiis vijMiraiii
collo sus|)cii(lit ct non tiiiiebit, vcl scr|M?nteni luinbis accingit
ct noii iiioidftiii!' Siistine me, l)oiiiine, ne obdormitem; pu-
riiiii iiie serva iic polluar: fortein iiie fac ne (l(»fati<(er. Tibi est 15
vis ct tibi csf iaus, per oiiinia saecula saeculorum. Anien ».
Tiini fratris uxor (*i dixit: <( Nonne iiiilii * Te valde amo '
dicis? ». Patcr iioster Hasalota Mikael respondit ei: « Te rpii-
dem plus ipiam })atrem ct matrem dilij^o, valde autem Dominum
l)lus (|uam te dilij^^o >. Fratris uxor ei dixit : <( Si ine amas, 20
accede, nos carne copulemus! Uuid maris feminaeque amor
est sine concubitu ? ». Pater noster Basalota Mikael ei re-
spondit : « Doininus in ine indignabitur si amorem erga eum
minorem (piam amorem in te fecerim et tecum peccatum com-
miserim ». Illa fratris uxor ei dixit : « Si mecum copulari 25
recusas, te non solvam; vinctus manebisl ». Tum Rasalota
]\Iika'el illam vincula soluturam non esse nisi ipse consen-
tiret jierspexit, et callide loqnens ei respondit : « Si vero
copulam meam cupis, me a vinculis solve: turpis enim est
liominis et mulieris copulatio dum vincti sunt ». Haec dixit 30
ut ab eius manibus evaderet. Illa autem Basahta Mikaei
p. 14. voluntatem suam acturum *et monacliismo valedicturum esse
putavit ; valde laetata est et statim eum e vinculis solvit. Tum.
progressa, eius patri et matri cpiomodo consensisset rettulit :
niaiiuopere gavisi sunt. Ea nocte, pater noster Basalota Mi- 35
ka'el clain e patris matrisque aedibus, e natali terra discessit,
et, Domino favente, e laqiieis quos ei tetenderant incolumis
evasit. Ovis e lupi ore, columba purissima ex ore accipitris
aufugit. Postea, oravit et dixit : « Latpiei contriti sunt, nos vero

M 13 >>:-

servati suiiius: auxiliuiu uostniui fst iu uouiiue Douiiui > \
Rursuui (lixit : « Viucula uwi\ dirupisli: tibi sacriticiuui laudis
sacriticabo » -'.

lude, ad Dabra (lual pro^q*essus est, ((uod est coeuobiuiu ubi
5 anachoreticaui vitaui aj^^ebat Auoitos, sacerdos, qui seiuotus ha-
bitabat et spiritale certaiueu pacato auiuio certabat. De hoc uio-
nacho uarraut, doiuinam nostraui Mai-iaui ei apparuisse, et ante
eum reginaruui tilias constitisse et Virginent cuiii eo directe
collocutam esse. Pater noster Ha§ah)ta Mikael iiionachahMii

10 vestem e mauibus huius monachi suscepit, et sanctorum iuf^o
sacrorumque Libnu-um dictis subiectus liiit. leiuuia muUipli-
cabat, sacras exercitationes adaunebat, preces contiuuabat, et
genufiectiones i^roperabat. Ipse obhitioues ecclesiae molebat;
ipse oleastrorum stii^itum onera nonaginta - unum pro ecclesiae

lo necessitatibus et nonaginta pro abbate - ferebat, et denuo
egressus truncum pro solitariis adferebat ; nec ligna aut truncos
ascia vel securi, sed ferrea paLa (pia humuiu su fodiunt rese-
cabat. Haec ad (h)mandam carnein iuvenilibus viribus agebat:
cuiu his omnibus serviret, ieiunia non intermittebat, neque

2«) omittel)at preces, neque genuflectiones miuuebat; aquam rursuin
ipse hauriebat. Tum tertia feria tum quarta tuiu sexta ieiunabat.
Hunc ad modum in diaconali otficio tredecim annos egit. Nec
*carneiu domare potuit. Media die, sole incalescente, terra p. 15.
incensa et saxis (piasi igne candentibus, super saxa supinus se

25 prosternebat, adeo ut corporis pellis co(p.ieretur; dein, in pectum
conversus, pronus super saxa ardentissima iacebat, adeo ut
cutis et pectus et venter co(pierentur: tum recubabat. Xe(pie
hoc modo carueiu (h)mare potuit.

Postea, metropolitam adivit et sacerdos factus est. Douii

30 revei*sus, cellula sibi parata, in eaiu ingressus est et ibi est
coramoratus in timore Domini. Sancti omnes euiu Domini aii-
geluin putabaut. lude, ereiuum petivit, et foveain (pia totus
reciperetur fodit: a colh)({uiis cum hominibus se abstinuit et
muto similis factiis est, nihil praeter sacrorum Librorum lectio-

STi nem preces^jue j^ronuntiabat. Tum, uiultos post dies, sancti ad
eum venerunt at(pie ei dixerunt : <c Age ! ex hac agendi ratione
egredere, quaesumus, ut multorum utilitati subvenias >. Pater

' Psalm. cxxiv, 7-8. — - Psalm. cxvi, 10-17.

nostfM' n.isalota MikArl «lixit eis: « Sinitr inf projiter j^ercala
niea tlere, nt aniMi.ini nicnii Incrifat^iani, ({ueinafiniodnni in
riv.m^f^lio (li<-liini cst ' : 'nujd Ii(»iiiiiii pi-ojcrit ^i niiin<luni totiini
Iii('i-(>tur i't .'ininiain p(M*tliil(M'it ( ' niilii (Miini lia(M- fov(*a in-
f(M*inili fov(»,'i niciior cst ». Sancti ci (lix(M*niil: « Si in fovea s
('oiiiniorab(M'is, aniniani tiiain solani iiivahis; si ant(Mn ex hac
fovea (»j,nvssiis nuillos <lo(;ehis, te i[)snni ct andientes servabLs.
Apostolis siniilis lias: iit P.uiliis doce: in l(?('tis praedica, ut vox
tii.-i (-orani <-(>ii(-iliis aiiiliatiir fac; sicut Kvanf((diuin ait ^: " Non
potest civitas ahscoudi (luae super inonteni posita est, et nemo lo
lanipadein acc(Midit iit ('.1111 suh iiiodio ponant, s^*d nt ponant
siip(M' can<lelahruiii ail oiiines lioiiiincs illuniinandos ». (iuni
aiit(Mii supplic(»s eum ur}^'(M'ent valde, e fovea e<rressus est, et
sancli oiiines euin osculati sunt. (^um illis in tiniore Doinini
st(Mil : i.rcana videhat proplietaruni instar, et niiracula, apo- 13
stoloruiii inslar, patrahat. Uivitias collegere sprevit, sicut David
p. 1(». iisaltes, ct *segetes sihi noii collep^it, ne granuni (pii<lem sinapis:
ne^pie de ciho ventris sui sollicitus erat, nec propter viscera sua
geinehat, nec de i)otu curani hahehat, nec de vestibus contrista-
batur: carnein acpia lacriinaruni lavahat et cor fiainina Divini- v\
tatis calelaciehat.

Fratreni hahel)at natii minorem et mouachum, sanctorum
ma^istruni, cui erat nomen Harayo Krestos. Is patrem nostrum
Basalota Mikael deprecatus est cum diceret: « Siinul in chari-
tate et in j^ace commoremur, quaeso ». Pater noster Hasalota 25
jMika'(?l dixit : « Solitarium autein liahitare volo! >. Tum ei cel-
lam fecerunt. in (jua commoratus est vigiliis ad<lictus ieiuniis
precihus([ue : et octoginta milies diu, octo^rinta inilies noctu se
prosternehat : jiropter prostrationum mullitudinem terra exca-
vata est, ita ut eum usque ad eius genua reciperet; ubi se pro- .30
sternebat, eius sudor quasi aqua stillahat, ita ut pulvis in lutuin
converteretur et... ^ caprae (pia indutus erat. Ali^jui narrant :
« Cuin })rostrationibus die quadam in sanctuario sedulo vacaret,
eius oris spiritus flamma facta est, qua ^ re dixit : « Carnem meam
vexavit flamma ignis ». Tota die vigilahat. <licens: « Xeque r^
oculis meis somnum neque palpebris recpiiem dabo, donec locum

^ Marc, vni, 36: textus aulem mendosus est. — - Marc, v, 14-15.
— ^ Textus corruptus est. - * Textus corruptus et mulilus est.

Domini et liabitaculum \)o[ lacobi Invcniani » '. — Olim, cum
(le animae exitu ex hoc niundo et dc nii«(rationc ad caelos
cogitaret, Hedemptor ei a})|>aruit ct dixit : « (]um IVtro et
Paulo Dominns tihi habitatioiuMn paravit ». His dictis, ei evanuit.
■> Tum ntiracuhi atque prodif^ia operatus est. leiunia preces-
(|ue nudti})licabat, in alHi<lationihus pi'opt«M' Donununi perse-
verabat.

Dein, e domo pati'is spirilaUs exiit et in alium h)cum se-
cessit : ibi monasterium pulcherrinunn condidit. Animam suani

10 Domino tradidit ut caek»ste i^raeminm assequeretur, Domini

verl)orum in evangelio memor-: « (Jui aninuim suam, *propter p. 17.
me prodiderit ipsam inveniet ». Hursum ait ^: « Tritici granum,
nisi mortuum fuerit, ipsiun sohnn manet ; si autem mortuum
fuerit, nudtum fructum affert. (jui animam suam amat perdet,

15 animam autem suam qni odit inveniet eam ». Horum autem
cum recordaretur, Domini vir animam suam nnmdo mortuam
et nunulum animae suae mortuum hal)uit, sicut Paulus ait *:
« Milii nunidus mortuus est, et ego mundo mortuus sum ».
Et crebro iugt) evangelii subactus est, alacriter ministravit in

•^o sanctorum vigilantia, aratrum cepit et retrorsum conversus non
est, ne sulcus declinaretur. Domini Filium, eius laetali cruce
suscepta, ob huius immdi opes lugens, secutus est. Sinnlis fuit
avibus caeli, cum segetes non coacervaret ; soliludinis belluis,
cum de corporis indumentis sollicitus minime esset^; apibus,

5") cum flores ad mel faciendum colligeret. Cogitationum puritatem
a prophetis, mundi contemptionem ab apostolis sumpsit ; carnis
l)uritatem a virginibus monachis, et anachoreticae vitae amorem
a solitariis eremitiscpie sumpsit; doctrinam puhdierrimam a
Paulo eloquii dulcissimo, miraculi agendi potentiam a Petro fidei

30 petra sumpsit; castitatem a lohanne Theologo, et a lacobo Do-
mini nostri fratre magnam vim in precibus i^ersistendi sumpsit.
Sumpsit constantiam e lob probato, et in aerunmis perseveran-
tiam a Paulo eremi sidere. Sumpsit vigilantiam ab angelis et
laudationum multiplicationem ex archangelis. Sumpsit verberum

35 carcerisque tolerantiam a confessoribus, et exilia passus est sicut
sancti patres et peregrinatores. Has onmes frnges a spiritalibus

* Psnlm. cxxxi. 4. — - Matth., x, 50. — ' Ioh., xii, 24-25. — * Gal.,
VI, 6; textus corruplus est. — ^ Cfr. Matth., vii, -21-28.

sniictoriini rertainiiiihus ('iiiii ('olh^f^iKHet, mel sibi paravit, le^eiiti
suavissiiiiiiiiu aiKiiciili iiicunilissiinuiii, ut in {m;ilino ciicitur*:
« Kl<M|iiiiiiii tiiuni f^Mithiri nico (lulrissiniuin, sii]»<'r ni(*l et Hacclia-
niiii oii iiico (liilcc j». Hiirsuni dicit -': « I)('si<lcrabilc cst hij|mt au-
ruiii arf(cntuiii(|uc, d dulcius suj>cr incl (jt saccliaruin, et Herviis r,
tiius id custodit, cl in ('UMtodicndo retrihutio inulta ». Openiiii
fruclus ((uos iii loco illo iVuctiHcavit iiiultijilicali sunt.
p. IH. *Mullos |)ost dics, fratrcs (d) itiiicris lonf(itudineiii ad hauricn-
(hiiii M(|iiaiii niolcst.ili sunl : cocnohiuin oniin aqua carebat. Ha^a-
iota Mika cl dixit eis: « Agite, liic fodite!». Fratres ei: « (Jur lo
in arida rupe fodicinus^ Paulluluin, ad huinuin honarn, iibi
esl hciha, dcsccndciiius >. Palei' noster liasalola .Miktid dixit
eis: « In arido (|ui(lcni Doininus laudatus est ; priinuin cuin
a^iuani c iiii>c c(liixil in Horeh, inanihus Moisis fainuli sui,
deindc ciiiii c lapidca lahula iii carcere a(|uain, tnanihus disci- i"»
pulorniii Aiidreae cl Mattliaei, eduxit ». Postea, pater noster ho-
noratus haculuin nianihus suni})sit locuinque illuin pupu^Mt : tuin
fratres nionachi fodere inceperunt, non quidein quod ariuain se
(Mlucturos contidcrcnt sed ne eius praeceptuni transf^rederen-
tur: se eniin fruslra defati«,'arc putahant. .Ma^o ardore. saxa 20
saxis molentes, foderunt. (aim cuhitum penetravissent, alham
humum aridam iiivenerunt. Tum sanctus eos desistere iussit :
et destiterunt. l\n crucem intixit et super crucem evangelium
posidl ; liumus arida erat, (piasi pulvis sine rore. Pater noster
Basalota Mika'el domum rediit : fratres vero, unusquisque in z>
domuin suam, murmurantes et frustra ah eo defatigationem sihi
im}»ositam diceiTtes, regressi sunt. Inde, pre(!ihus absolutis, pater
noster Hasalota Mika'el media nocte clam quo fodere praece-
perat venit et aquam dulcissimam fo^eam usque ad oram re-
plentem invenit; vas in foveam immersit ^, acp^iam hausit et »»
ecclesiam ingressus est. Postea, ( lun illucesceret dies, fratrihus
dixit : « Venite, ut Domini henedictionem adspiciatis! >. Eos
ad foveam aqua plenam duxit. Fratres adsi^exerunt. Dominum
laudaverunt et patri uostro Basalota Mikael humiles gratias
egerunt. ai

Cum altaris sacramentum celehraret. vix dixerant < Adveniat

^ Psalm. cxMii, 103. — ^ Psahn. xvui, 10-11. — ^ Ea esse videlur
vocis sota^ in hoc loco, significatio.

Sanctus Spiritus », quaiii ille, Sancto Spiritu viso, claniaret et
(liceret: ^ Advenit Sanctus Spiritus » '. (^onfecto altaris sa-
craniento, ej^a^ediebatur, sed foris neminis oculis se jiraebebat.
cuni neniine colloquebatur neque solis teporeni^petebat : at statini p. 19.

5 domuni in^i-ediebatur. Kius vero domus fru^anu custodis tugui'io
similis crat, fenestris (piil)us luceui i^iiis adspiceret cand^at:
ne(pie ei stra^ulum, super (pu>d cubaret, erat. A teuipon^ (pu)
monachus factus est, super hitus suum dormiendi causa nuncpuim
iacuit, nisi cum aegrotus esset; lassitudine in^ravescente, erectus

10 ali(puantuhnn (kM-mitabat, et postea totam noctem insomnis vi-
gihibat, ne(pie sacrorum Librorum verba recitare intermittel)at
ne(pie preces cum lacrimis minuebat.

Deinde, Domini verba meditatus est (piae dicunt: « Oui pa-
trem et matrem et filios et mulierem non relirpierit. non est

15 me dignus, nec me se(pii potest: et (pii lubenter non baiulat
crucem suam non potest meus esse dicipulus » -\ Horum onniium
cum recordaretur, ad terram Tegrav descendit. Patrem et ma-
trem reli(piit ut lesum (^hristum patrem adspiceret; carnales
parentes reli(piit ut hicis milites sibi parentes essent; terrestrem

•20 hereditatem reli(piit ut caelestis lerusalem sibi liereditas esset :
huius mundi bona reli(piit ut margaritarum diadema in excelsis
asse(pieretur; vestes oculis iucundas reli(piit et sordidos j^annos,
resarta coria induit ut nuptiarum vestes indueret lucis(pie
purj^ura amicireretur; terrestre connubium sprevit iit caelestes

25 nuptias videret. De loco in locuin sine viatico, et sine pane
pro cotidiano victu, migravit, et sancta loca peragravit. Primo,
ad locum Damo pervenit, et illic, Veteris Xovi(pie Testamenti
librorum lectioni ipsorumque interpretationis studio sollicite
addictus, commoratus est : propter assiduas Librorum lectiones

30 linguae suae cutis quasi gladii vagina evaginata est 'K nec tamen
ille Librorum lectiones intermisit. Inde profectus est, et ad
Deta abba Mata' pervenit : beati Libanos benedictionem accepit,
et paucos dies, Librorum lectioni deditus, (^ommoratus est. Inde
migravit et ad Makana (locum) Ueferva i^ervenit; unde ad

33 Makana Qua'at migravit, et ex Makana (Juaat ad Makana I>a'al-
tabebiit, et ex Makana Ba'altabehat ad Ma(|ale, et e loco Ma^pilii

' Valde (liibia inlerpretaiio: texliis corruplus videtur. — ^ Luc, xiv,
26 27. — ^ I. e.: <' lingua e «^ute evaginata quasi gladium e vag. ».

AEIH. — B. — XX. 2

M«l Makflri.i ii(}U\ apiid (iahra Nfl/.i-awi ililfirltini suiim. Quonim-
p. 20. (|u<^ |M»rv(!Mnrat, •rcllaiii sihi parahat, (*t mwlcm «licmrjuc aKr*bat
(lilii^ciifissiiiu* I/ihros 1<';i(mis, ct supplcx iiMimiis (lcprccationi-
hiisipic oraiis, iit sibi homiMiis arcaM.i I/ilMoriim myst(M'ia |ia-
h'I*aL(M'ct. Ouailraf^iiita «lics ct (|uailra^'iMla inwtcs iciiiiiavit. niliil, 5
nisi dic sahato, (If^^^ustans. iit sihi 'ral)crna(Mili ojnis manifcsta-
icliii-; ct Tn! criinruH ojMMa omnia, Sancli Spiritus visionc, ci
nianifcst.ila siimI : (jiKMnailmofliim Domiiius Moisi ostcnderal, ita
ct ci ostcMdil. Itcriim, iit aiitca, (luadra^^inta dies et (|ua(lra-
^inla MocU»s i(^iiiMavil, nl |)iil<-li«M"rimi l»MMi»li a Salomoiic (-(niditi lo
acfiitiralio ci rcvclarctiir : ct, Domiiio fav»M»tc, t(MM|>li loM}^Mtii(|(Mit
ain[)lilnilo rcvclata cst, mc(: mom putci sub la(|ncaria '. iii vcsti-
bnlo solidac coluinMac, in pelvi ima^^iiics (Jli(M'ul)im, ibi(jue pal-
niannn c(li^i(»s, cardiMcs. valvac duae uMicui(juc ianuae, fasti^^-ia,
acMeuin mar(^ suixm' dorsum duodecim boum fuso metallo ef- i'»
fectoinm, ct jieyo)va)0 illnd cinMimdantia (juasi septnm. et congii
niensurae, et lava(M'a, et templi aediticationis oj)era omnia '.
Tnm (inadraj^inta dies et ({uadraj^^iMta noctes ieiunavit ut ei
Inminuin convcrsiones. et solis iaMnarum status. eius iu^^ressus
et e^^ressus, et eius cycli revelarentur. Atfjue ei. Sancti Spiritus 20
auxilio, revelati sunt. (^um noctem in precibus ageret, caelorum
niysteria adsi^exit, (|uae in libro Heiioch filii lared scripta sunt.
A'idit ianuas solis et fenestras, et solem circumerrantein, unde
eins aestus venit, et ({uomodo currus incendat (?). Vidit currus
ventorum, quibus Angeli illum j^ubernantes ferunt, et stellam ^r.
ei viam i^raemonstrantem. Vidit eius ortum, prout menses sibi
invicem alteruis vicibus succedunt, a tempore mensis senasen,
quod est iu f[uarto meuse iauua, usque ad mensem ader. Vidit
quomodo dies noctihus breviores a mense tasrin priore usque
ad menseui kounu })riorem, secundum solis iter, tiant. Vidit 30
quomodo dies noctibus loui^iores a mense nisan ustpje ad
mensem hcizeran tiant. Vidit quoinodo dies noctesque in
P-2!. nieuse elol et in mense *adir exaequeutur. Vidit convei^io-
neni luminum ortus lunae, et (piomodo partes luminis fpiin-
decim (?) e uovilunio usque ad pleuiluuium expleat. et (fuomodo 3")
lux pro mensura ei detur. Vidit eius deminutionem per fp^iin-

* Gfr. Ez., xLvn, 7; v. eliani II Chron , iv. — - Haec obscura in ms.
videntur.

-X( 10 )«-

<lecim dies e pleniliinio donec cvcluni expleat ; namque mundus
libris scientiae Domini ordinatus (»st. \'idit reditum viaruin
iunae et eius ortum e ianua ad ianuam f«*stinantem; non vero,
sicut sol, ({ui ex una tantum ianua tri|4:inta dies oritur, sed per

T) ianuas suas sini^ndis diebus trif^nnta circumit. A'idit circulos
dicrum [se,i agesi)})inn diei 'pnrteni), (pii in (piattuor })ar-
tii)us dividuntur, et (piinta est solis reversio. \'idit temporum
(juadrantes, qui in (jualtuor partibus divi(hmtur, i. e. annorum
dispositionem, per dies unum et nonaginta. Vidit fenestras ven-

10 torum, decem ad orientem, decem ad occidentem, decem ad
septemtrionem et decem ad meridiem. Ilis onmibus caelorum
mysteriis in revelatione acceptis, cum noctem in precibus ageret,
mairna voce clamavit et dixit : « O Henocb, sic ful^adum est
mysterium (piod vidisti, et sic revelatum est tuorum arcanorum

i-j secretum? Profecto Apostolus ait ' : ' Oui scientia destilutus est
a Domino datore petat, ille enim al)undanter dat non probro
atficiens neque exprobrans ' ». — Rursum ieiunare coepit et
deprecari quadraginta dies et quadraginta noctes ut sibi l)a-
nielis propbetae visio revelaretur. Sei^timo die a quo ieiunium

20 inceperat, vox e caelo ei venit: « Xon tuum tantuni est Da-
nielis prophetiam noscere, sed eius gratiae donum datum est
filio tno Xatna el et tibi ^ ». Postero die, nuine, pater noster
P>asalota MikaVd tilium suum Xatna'el vocavit et dixit ei:
« rrratia tibi a Donuno data est, ut Danielis prophetae pro-

2'> j)hetiam explicares ». Tum huius Xatna'el mens sicut ful-
minis fulgor illucescit; et Danielis prophetae proi^hetiam ab
initio ad iinem interpretatus est : patris nostri Basalota Mika'el
spiritus super eum est effusus, *sicuti spiritus Moisis su}>er p. 22.
losuam et spiritus Kliae suj^er Eliseum. Pater noster Hasalota

3^' Mika'(3l testis fuit et hliis suis locutus est: « Librorum verbum
in sinu meo propter amorem Domini stetit, cum clamarem
et ter * pater ' et * pater meus ' dicerem: mens ({uideui mea
clamabat, os autem tacebat; deprecationibus meis absolutis,
hunc ad modum mecum colloquebatur ct me exaudiebat »; et

^<> « Mi Domine, hoc verbum sujhm" me stetit » oiunibus dicbus,
precum tempore, dicebat '.

' Iac , I, 5. — '^ F^orlasse auleni w a 1 d e k a pro m' a I a k a legeu-
dum est. — ' Interprelalio dubia. Gfr. Dan., vu, 2S; vui, 27; x, 8.

IihUs |iatri' iiusUt Ha.Halota MikAcl iiiiindiiiii iiniversiimexcom-
iiiiiiiicatioiuf A)M)stol(>riiiii (diieliiili |Mitavit. ({iiod iiif*tro{M>lita
(•orru|)t<»la«' «lonis sacerdotal*' iiiiiiiiis coiifiTebat, Ad abha Vo-
baniics inrlropolitaiM j^rof^rrssiis «*st f*t ab <*o iNMKMiictioiK^iii ac-
cc|)it. .Mcti()|)olila ci dixit : « \'alcsiic. tili ini iJasalola .Mika'el?». '*
C.m j)at«'r iiostcr Hasalota .Mika»>l: « \'alco, siiiit\ |»atf»r >.
.M<'lroj)olita ci dixil: « (^ur vdiisti ^ ». Kt |)at<?r nosl<?r Ba^^alota
Mikavl: « l^st inilii coiifessio t\r tna incacjuc sollicitudiiie ».
( >inncs r«'C('ss<'i iiiit. ct ainbo r<Mnans<*rniit. Hasalota .MikaOl
iiu'troj)olita<* <lixit : « .\oiiii<* quae IVtrus A|K)stol<>ruiii prinr^ejw 1<»
inSyiiodoruin libro ait andisti: (jui sactM^dotab* iiiunus coriniptelae
donis acc<»j)<M*it vcl <()ntulfM'it r<Miioveatiir? Uui*suin, nonne au-
disti (juoinodo SiinoiKMn incantator<Mn <*x<'oiniiiunicavit ^ (Jiin is
aurnin ad Aj^oslolorum J)<m1<*s atlulisset, <licens: * Dicite. ubi
inanns meas iinj^osuero Sanctus Sj)iritus descendat *. Petnis ira r»
in eum exarsit et ci dixit: * Auruiii arj^entumque tuuiii sint
til)i j)erditio! an ^M-atiam Dei existimas j)ecunia emiM nain te
amarum (juasi veneiium i^nto * ^. Andi. j)ater! fons aquae si
turbatur. flumina omnia obturbantur; si vero j)urus est, omnes
riuminis fluctus j)uri sunt. Si tu sub Aj)ostolorum anatliema a>
incideris, mnndus nniversus excommniiicabitur >. MetrojM)lita. ad
iram concitatus. ei dixit: < Xum tu^mihi magister eris? a ine
autem disce! ». Et in eo exj)leta sunt verba Doinini qui in
Evangelio ait-^: « \'ae vobis, scribae et Pharisaei, qui ante ho-
mines caelorum ianuas clauditis! vos quidem non intratis. nec zv
p. 28. *ingre(lientes sinite intrare >. Synodorum liber ait : « Epis<.'oj)Us
qui contra legem doceat, non episcopus, sed in Christum mendax
est ». Rursum, in Evangelio dicitur ^: « Vos estis sal terrae,
lux universi: si sal evanuerit. in quo salietur? ad nihituni
ca^et ultra^ nisi mittatur foras, et homines mittunt ■' ». Haec aa
omnia edoctus. j^ater noster Hasalota Mikael, ad Tabemaculi
sacerdotes progressus, cum illis collocutus est, ut eum ad re-
gem deducerent. Tabernaculi sacerdotes regi de illo rettulerunt
et patrem nostrum Basalota Mika'el introduxerunt. Pater noster
Basalota Mikael regi dixit : « Reguum tuum anathematis causa 3»
tenebris circumfusum est : namtpie Aj^ostoli. eum (]ui baptismum

* AcT., vni, 20. — 2 ctr. Prov., v, 4. — ^ Matth.. xxni, 13. —
* Matth., V, 13. — ^ Sic ms.

vel sacenlotium propter corruptelae dona accipiat vel conferat,
iani i^rideni exconniiunicaverunt. Hic vero metropolita eoruiu
praecepta violavit ; ecce sac^M-dotale nnnnis oh corruptelae dona
coniert. Si metropolita sub Apostoloi-um anatluMua incidit, (pii

o ab eo ordinati sunt et qui ab istoruin manibus baptismum
acceperuut, omnes excommunicati erunt. Ita universus mundus
sub anathema est ». Rex patri nostro Ha!^ah)ta Mikael dixit :
« Cum metropolita venerit, tu ((uoque accede, ut simul collo-
({uamur >. Faucos post dies metropoHta apud re^em advenit.

i<i Pater noster Hasah)ta Mika"el ibi adfuit. At rex et metroi^olita,
cum soli essent, hac de re coHocuti sunt. Metropolita re<^i dixit :
« Iste Hasah)ta Mika'el me a dijj^nitate, te a regno expellere
vult. Audi, tili mi, quae tibi dico. Eum in vincula coniici et
ad terram Tegrav in exilium pelli iube ». Et dixit rex : « Sicut

lo dixisti, tiat ! ». Sanctum ligari, deduci, ad terram Sard perduci
et in durissima vincula coniici iussit. Regis legati, ut iussi
erant, fecerunt. Sanctus duos annos ibi in vinculis egit. Inde,
eum ad terram Sera' traxerunt et aqabe sa'at, qui in h^co
Quarar erat, tradiderunt dicentes: « Hunc monachum accipe,

•20 et tirmissima vincula vinci, secundum regis mandata ». (]um
haec audivisset, aqabe sa'at timuit: at pater noster Ha-
salota Mikael propter vincula sua laetatus est. Loci quidem
incolae eum valde dilexerunt et a vinculis solvere voluerunt ;
*sed ipse recusavit, dicens: « Xum quem rex vinxit vossolvetis^ P 24.

•25 ego tres annos in vinculis egi! ». Tum incolae, ad praefe-
(^tum py^ovinciae Sera^ progressi, ei dixerunt : <( ('ur iste I)o-
mini vir in vinculis manebit^ ». Sera' praefectus dixit eis:
« Eum solvite, sicuti vultis >. Et patrem nostrum l^asalota Mi-
kael solverunt.

30 Paucos post dies, ad tiliuin suum Samuel ire statuit. (]um
iter faceret, rrabra Nazrawi, eius dilectus, occurrit. Eo loco
pernoctaverunt. Mane, cum illucesceret, ad tilium suuiu Sa-
mu"el ivit. Samu'el, cum suis discipulis, eum magno gaudio
recepit. Tum discipuli ei dixerunt: « Hierosolymam ire volu-

3o inus >. At pater noster luasalota Mika el : « Sanctorum autem
civitas est caelestis lerusalem, inquit: constantes sitis, tilii mei,
ut David dixit * : Patientes estote, et cor vestrum firmate >.

* Cfr. Psaltn. xxvi, 14.

nliin, riiiii fucliari.sliaiii rfl«*bnTal, fratr<»s |»anein, qui Hiijier
pafriiam «'lat. in jtinMiiiii s|»l<Mnl<'iih'iii ct sii|M»r sarrarn iiHfnsiiiii
{iruciiiiilicntriii i-ntnrrti \iil<'riint. PatiM* vimhm.iikIiis liasalota
Mika'(>l laiM-iiiias ({iiasi aqiiat' fons <'friin<li'hat, tli^bat <'t iii niissiK^
pn»ribiis (lamabat : |>iii r. < iini sii|M'r altaro iacon*t, ri<l(5bat, Kirut 5
|)ii(M' ia<'(Mis ({iii iii.ilrtiii adspiritMido lactatur. (aiiii patcM' n<»st45r
Uasalola Mika (1 ad |irc(<'s fractionis panis |»ervenis8et, jiuer,
fciiKMihiis iiiidafis, ci lalcra, iif franfiereiifur. offiTcbat. (Jiiii
satirfiis [tiKMi cariKMii nijtissct. illa niauibiis patris nostri Ha-
salola Mika Cl in (Micliaiisticum paiKMii |tr() iiion* convciHcbatur: lo
at iiucri Ial(M'a. iit aiitca. ad |tucroruiii iioriiiaiii ((uasi tenera
caro a})|tar(d)aul, iic(|uc fraclionis vesti;^^iuiii iicijik' dcfe<,'tus erat
ol) ca (luae (' pucro exceperat. Ktiani san^(uin<Mn siiuni in calii-eni
i'c(i(Miiittionis oTuiidcbat. Fratres cum vidissent expaverunt,(ju(Ml
lidc iiiysl(M'iiim respexerant, et niliil aller cuni altero locuti sunt. i'*
Missae precibus absolutis, j^uer a fratruiii (M-ulis evanuit, et jianis
fia;4^menta iii palciia, viiiuiu iii redemptionis calice nianseruiit.
Fratics in j^aiidio tiinore mixto, iii lactitia trciuore coinmixta
P* ^^» sacruin mystcrium recepcrunt. Ab *cucliaristico sacriticio cuni

egressi essent, fratres iiatrem nostruni Hasalota Mikael interro- 2>
gaverunt dicentes: « IJcatus venter (pii te jiortavit I beata ubera
quae tc aluerunl ■ ! l>enedicta (^st lujra in ipia con<,'ej)tus es et
benedicta dies iii (pia es natus^'1 Xonne vidisti liodie quae jiro
te Doniinus egerit, (juomodo eucharisticus jjanis in iucundissi-
inum puerum conversus sit ? Ijjsum. te tangente. laetari. te(pie -^»
franiiente, ridere et tibi latera alternatiin suj)er caliceni re-
mittcre vidinuis ». Pater n(3ster Hasalota Mika el dixit eis:
<( Milii autein iion iniago j)ueri aj^j^aruit. se»! tantum jjanis pro
more visus est. Sed in cordibns vestris incredulitateni fuisse
suspicor, cum diceretis: 'Nuin j)anis in carneni Christi et vinurn 3)
in eius sanguineni converti possunt ? *. Quapropter, pueri iniago,
cuni sacrificaretur, vobis manifestata est >. Ei resj>onderunt :
« Te suppliciter rogamus ne ex inde alius, praeter te. nobis
sacramcntuni altaris celebret ».

Inde, ei dixeruut : « A te ali(piid (jiiaerere volumus ». Et pater 3>
noster Basalota Mikael dixit eis: « Dicite, (juaeso; quae vultis
quaerite >. Sancti ei dixerunt : « Xum cum rege de eiiis nuptiis

' Cfr. Luc, XI, 27. — - Cfr. Iob, ni, 3.

M 23 ^«-

cum patris uxore locutus es^ ». Kt r>asalota Mika el eis re-
spondit : «c Cuni eo hucusque eollocutus non suni; nani in car-
cere, in (lurissiniis vinculis steti >. Sancti ei dixerunt : «c Nunc
cuni rege coUoquere; einn tiniere noli ». Kt dixit pater nostcr
5 Basalota Mikael: << L(M|uar, ne^jue tinu»bo, si lioc Doniiiu) gratuin
est et ille ine exaudiet ». Sancti dixerunt : « Si (|iiis auteni
regein inonere ausus erit dicens: ' Tibi j^alris tui uxoreni in
inatriinoniuin ducere non licet ', nonne ei inartyriuin erit. ct
ipsum tlageliis verijerahunt, aut cruciabunt, aut in vincula

10 coniicient et in exiliuin exi^ellent, aut interticient liac de
causa^*. Pater noster Hasalota Mikael dixit eis: « Marty-
riuin erit, sane; sed ieiuneinus et depreceniur et suppliciter
oremus ut Dcmiinus nobis virtutem sustinendi labores concedat.
Cuin viae nos committemus, neque triticum \n\) itinere, neque

iT> saccos ad cibos recii)ien<los, iieque straj^ula lateribus nostris,
neque soleas nostris j^edibus, neque calices ad bibendam a^iuain
neque pateras ad *ferculuin edendum leremus; ex vobis nemo p. 20.
suscipiat nisi baculum quod in maini sua est, et crucis si^na-
culuin quod est super seipsum, et lerream palam (jua terram

2«> fodiemus, ut, si frater moriatur, sepeliamus ». Hunc ad modum,

molestum iter, calamitatibus quidem pressi, aggressi suut; modo

ieiuni pernoctabant, modo ab incolis benigne excipiebantur.

Unus filiorum eius, cui noinen erat Kndreyas, dixit: « Patrem

nostrum Dasalota Mikael interrogavi: • Tibine a Domino re-

2^ velatum est, o pater noster Dasalota Mika el, utrum Sancti
Spiritus auxilium super nos descensurum sit, ut martvrii af-
tlicliones propter Domini j^raecepta. ius et legem sustinere va-
leamus? '. Kt milii Hasalota Mikael: "■ Sane, inquit, milii
revelatum est auxilii spiritum super iios descensurum; fratribus

3^) enim me interrogantibus et dicentibus: ' si quis regein de no-
verca monebit, nonne ei martyrium erit ? ' cum responderim
' sane, erit ', tum Sanctum Spiritum super omnes descendentem
adspexi " ».

Sancti cum patre nostro Dasalota Mika"el, fanu; et siti omni-

3". biisque nnjlestiis pressi. iter fecerunt, et e regione Tegray
uscjue ad civitatem regionis Sewa, cui nomen est Sawan, ve-
nerunt; eo enim rex erat.

Cum sancti ad castra regis pervenissent, liomo a daemonio
agitatus, (jui nudus, vestibus reiectis, currebat, advenit: populus.

.•iiimmiUm t«'iiilus, al» Miiis «•oiispcctii s»» proripi**!»;!! iio iniuriis
alli<<*r<Mitiir aiil \ iiliicriiiiiH la«Mi«»n'iitiii'. I'at(»r nostiM* Hasalota
Mik;l'«»l (risrijnilis ilixil: « Kj^o (pii'l«Mii ajj liiinr (|(Mii<Mitein
('xcipirniiiiiii pr();^'r<*(li.ir iit hm* (|p t'iitin'is iiionitioiH^H <lor«*at ».
S.iiicli ci «lixcriint: « (Jiii iiMMiti; <l<»tici(Mit«' K<Miietipsiiiii jmm*- r,
(iidit, (pioniodo tc inoncliit ? ((iii lioiiiimiH virf^in HcixiHipif* expii-
lil (pioniodo !•' adnionitioniiiii V(M*his (^xcipipt? » liaHalota Mi-
knCI cis icspondil : m. Nonnc aiidivistis (pja(i I\')u1uh ait ' : *Uiiius
iimndi slnlla (dc}<it Doniinus iil confiindat Hapiftntes?'. Hiir-
P- -"^- siiiii, nonnc .indistis ipiac ait lacobus apostolus*: * *I)aenionia lo
coj^nosciinl ct conlrcniisciint ^ '. 1^1 .\cta .Vpostoloruin ^: * Krant
.iuhMii (piidani ludaci, (pii socios iiKMidaces exorcizare coe|H'-
iiiiit, ct cis dic(d)ant : Adiur.iiniis vos |)er nomen I(isu, (Miiiis
iii noinine Paulus docet. Kt ((iii liacc faejebant ludaei (M*anl
s(M'\ i ()rincipis sa^^erdolum. Daemonium eis res()ondit et dixit : 15
I(»sum novi et Paulumscio: vos autein unde es^/.?? Daemoniuin
illud in cos insanivil, i()sos aggressus est, vi(!it, vulneravit et
ex eorum domu ex()ulit '. Kt in Kvanj^elio ' dicitiir: • Regressi
sunt homines illi in laetilia et dicebant: Daemonia siibiiciun-
tur iiobis in nomine luo et nobis siibmitluntur '. Ilis dictis, 20
(later noster Basalota Mika'Cd hominem ((ui daemonium habebat
adivit, atrpie ei dixil : « Mihi ((uae animae meae c(mgruunt
dic, sicut Dominus tecum locutus est ». Daemonium illu<l, ()edibus
saltans et manibus ()lauilens. ei dixil : « O Rasalota Mika'el,
iibi es eo loco fortis esto, et in illis ((uae cogitasti ()ei*severa : 25
()ro()ler iustiliam certa, regredi noli! ». Sancti admonitionum
rectitudinem, (piae pro()ter viin fidei ()atris noslri Rasalota
Mika'el e dementis ore egressae erant, mirati suut.

Inde, rumor de sanctis et de eorum conventu apud regem
Amda Syon auditus est. Rex praefectos et principes, tribunos 30
militum, magno ap()aratu exornatos, covinarios ^ in loricanmi
()om()a cum hastis gladiisque, equites in equorum pom()a cum
armis praelio idoneis, ()edites in ()om()a clypeorum, telorum et
arcuum venire iussit. Coram rege instructi steterunt. Leones

^ I Cor., I. 27. — - Iac , 11, 19. — ^ Act., xix, 13-16: texlus corrupliis.
— * Luc, X, 17. — ^ Mastase'end/iu saragallat * curribus insidenies ».
Nunquam autem Aethiopes curribus in praelio u>i suni; ne ciirros qiii-
dem usque ad recenLissiinum lempns cognoverunl Hoc ad sacrorura
Librorura iraitaiionera fictura videiur.

M 25 >X-

terribiles et formidabiles ante se lipfari iussit. Ihxov omnia rex
fecit ut monacbi expavescerent et reprebensiones omitterent.
Tum vestibus oculos ferientibus se imhiit, capiti auf(usta *impcrii p. 28.
sij^na imposuit et carpus armillis cinxit : i^ulclierrimiis crat,

5 metuenda nuiiestate insi^nis, tacie e^rejj^ius, et ma^Miis ocuiis
I^raeditus.

Tum sanctos dechici ct in regias aedes introduci iussit;
mihtes eos, clypeorum ful^^^ore bastaruuupie sepe circumdatos,
adduxerunt et coram ^^erje cimsistere fecerunt. K(;x sanrtis b)-

10 cutus est : n Cur venistisf >. Fater noster Hasalota Mika'el ei
respondit : « Ut tecum de iustitia colloqueremur >. Rex eis (Uxit :
<l>icite: mecum bHpiimini ! >. Hasalota Mikael maf^na voce
respondit et dixil : « In initio creavit Dominus caelum >. Tiim
regi creationem nuindi enarravit : tum parentum ortum et dllu-

15 vii descensum i^ropter humanae gentis peccata; tum ei Abra-
bami, Isaaci et lacobi historiam et Domini amorem in ipsos,
(pjod eius praecepta servaverant, enarravit. Hursum, (piomodo
Dominus Sodonu\m et (romorrham propter incolarum peccata
subvertit, enarravit. Hursum, ei enarravit (piomodo Domiuus

20 legem dederit, atque pura ab impuris, edenda a non edendis,
nubendas a non nubendis distinxit : « Dixit enim Dominus
Moisi*: « E^o sum Dominus, Deus vester: nemo ad proxi-
mum sanguinis sui accedat, ut revelet turpitudinem eius, nam-
(pie ego sum Dominus. Xon revelabis turpitudinem patris tui

TT) neque turpitudinem matris tuae, tua enim inater est: eius tur{)i-
tudinem non revelabis, patris tui turpitudinem non revelabis,
nam patris tui turpitudo est >. Alio I(U'o ait-': « (Jui cum uxore
l»atris sui recubuerit, patris sui turpitudinem revelavit: morte
moriantur ambo, ambo scelesti sunt ». VA Paulus ait-^: « Utrum

30 vultis me ad vos venire in virga an in amore et in mansutue-

dine? nonne audita est inter vos fornicatio, *et talis fornicatio p.20.
(pialis inter gentiles non tit, praesertim ut uxorem patris sui
aliquis in matrimonium duxerit? Vos autem inflati: an deHe-
vistis ut tollatur e medio vestrum qui id fecit ^ Kgo (piidcm a

3') vobis absens corpore, praesens autem si^iritu sum, et ecce sum
(fuasi vobiscum essem. (Jui hoc fecit, congregatis vobis, in nomine
Domini nostri lesu Christi, et spiritu meo, per Sancti Spiritus

^ Cfr. Lec, xvnr, G7. — * Cfr. Ij'c., xx, 1 1. — ' Cfr. I Cor., iv, 21 ; v, 1-5.

virtntcrn, illnni Sat.inat* tfaditr, nt ('iiiH raro vinciatnr el k|ii-
ritns, in ilic .nlMMilns Ihiiiiini noslii Icsn. nMliniatiir >. Aii<li,
libi (lic.-iin (|iioni(>(l() IhMiiinns ( rc.il.i (tniiii.i rn'.u\'\i, (*{ Ic^ms
li(»iiiinilnis ('onslilnlioin^siinc (liMlil. i)oiiiiiiiis noH clii'iHtiaiios dnas
iixor«*s (liKcic. ('oiiciiImii.is possidcre, ad aliuH iixoreiii inlranf s
vclnil. Al hoiiiini iiraccciit.i oiiinia ai>n(l t(' jiraetermiHsa Hniil.
cl jtracscrlini. (jiioil iiia}<is esl, |>alris Ini nxoreiii iii iiiatriino-
ninni dnxisli. At ((•tc^-as feininas, iinae innltae Hiint uuiiiero.
liariolas et sacrilii^nlas iion (liinisisti ». Kcx antem dixit: « (Juae
jKitris inci nxor (fsl ^ ». P.itcr nostcr 1'asalola Mikiiel «lixit f.i: lo
« /an .Maii^M*sa esl n\or |)atris Ini \\'c(|ciii H.-r.ula ». H*'\ anteni:
<( \\'c(|ciii Ka*a(la pater iiiens iioii tnit. nic non ^'enuit I ».
Ilacc i('\ iuaelcxtahat. (jni.i cins patris tValrcin. (J(;(lma Saj^ada.
ciiiii ciiis iii.ilic rccnhnisse, ct ipsiiin rcf/eui v Qedma Sa-
(jadit ^(•nitniii cssc ci narraveranl. (Jnapropter dixit: « Me non i'>
Wedeiii Kaada f^^cnnit I ». Kcx iiiajxna ira exai*sit. .Ma;zistri
inHitimi re-^is, euiii ira incensnin cnin vidissent, sanctos fla-
^^ellarc incei)ci'niit : ct iiia^nia })eitnl)atio 1'iiit et tumnltns, ita
ui altcr altciiiis voccin. niaj^mi clainoris cansa, non percipcret.
Kex. e re^ia sella surf^ens, liasta stricta. sanctos a Haj^ellato- a»
rilms diinitti inssil, et niilitihiis dixit : « ( nuiii(|neinque prelien-
dite, neciue alter cum altero liac nocte conveniat: cras, ad me
eos reducilc! ». Ke^is niilites illos traxerunt : sancti. contu-
meliis a^ecti, iii vii^ilantia et Doininuni de})recantes pernocta-
veruiit. '2:*

Mane, eos ad re^eiii deduxerunt et in eius conspectu sta-
p. 30. tuenmt. *(]uin eos adspexisset, regis cor ira exai*sit. et ino-
uachoruin unuiiKpieiiKpie septeni tia«^^ellis tia^ellari et cruciari
iussit. Eorum san*^uis fluxil (piasi a(pia. Tum ignis e loco ({uo
vexahantur egressus est. et us(pie ad regis ianuani flanimas r^»
einisit : diu noctiujue exarsit. Kex })ropter hunc ignem ex})avit.
atque milites ut e fiuiiiine a({uam haurirent et in ignem proiice-
rent praecepit. Dum regis exercitus in ignem proiiciunt, iirnis
trihus in locis a})})anut. Denuo rex })0})uli iiiultitudinein in euni
a^iuani proiicere iussit. Dum proiiciunt, ignis rursum se}>teni 35
in locis a}jparuit. Tum rex magni liuminis cui^um averti, ad
ignem irae Domini extinguendum, iussit : tunc ignis omnibus in
locis diffusus est. Reo^ina Zan Mangasa retji Amda Svon dixit :
« Num cum acpia ignem ardentis irae Domini extingues? >.

Dein. albae muscae advenerunt et ecjuos nuilosque niomonlr-
runt : nuiscarum morsibus nui^na animalium cnpia {«'liit. 'runi
rex, teiTore correptus, noctu cuni itojiulo suo secessit. Inde,
rex sanctos cum i>atre nostro Uasalota Mikael vinctos in exi-

T) lium compelli et in re^^ionem ierrae $a\van, cui nomen est
Dara, couscendere iussit : cui regioni unus tantum est ej^ressus
et unus est inj^ressus; praecipitiis enim en circumdatur. (Jui
rero super liunc moyitem incolunt Moslemi (tanbalat) eranf,
(^hristum non cognoscebant, et homines interticiebant ; rex, si

10 ab ali(iuo poenam pelebat, ad eos mittel)at, ut pio eo ultioncm
sumerent.

(jiin ad eos i^ervenisset, sanctiis evangelium iv^nii caelo-
rum eis praedicavit et quasi lucis columna eos illuminavil.
Eius praedicationis gratia, crediderunt et dixerunt : « \os bap-

i'> ptiza, quaesumus. in nomine Patris et Filii et Si^iritus Sancti ».
Pater noster Pasalota Mikael eis respondit: « Ite, cum reg<*
colloquimini: vos in Christum credere ei dicite ». *Dara * p. 31,
incolae ei dixerunt : « (Juis nos ad regem introducet l » Pater
noster Hasalota Mikael eis respondit : « Ad tabernaculi sa-

20 cerdotes ite; ii cum rege loquentur ». Uuenuidmodum dixerat
Pasalota Mikael, Dava. py^orinciae Moslemi (tanbalat) pio-
fecti sunt, ad tabernaculi sacerdot^s pervenerunt et eis di-
xerunt : « Ut bai)tizemiir in nomine Patris el Filii et Spiiitus
Sancti volumus ». Tabernaculi sacerdotes iverunt et (piae Dara

-'■ proriyiciae Moslemi dixerant ve\(\ rettulerunt. Rex Moslemos
in«^redi iussit, at(pie eis dixit : « Uids vos, ut in Christum cre-
datis et christiani sitis, docuit? ». Moslemi ei responderunt :
« Apud nos est monachus captivus, qui hinc advenit; ipse no-
biscum collocutus est ». Rex dixit : « I^asalota Mikael est,

30 quem ego iu exilium eximli; regni cniin castia perturbavit.
Ecce 60 etiam popuJos persuasit! (Juid iu hunc perturbatorem
agam? ». Et dixit Moslemis: « Ite; in i^atrum vestrorum lege
manete - >. Moslemi, in tristitia, ad patrem nostrum Rasalota
Mikael regressi sunt. Sauctus dixit eis: « Filii mei. tristes

' In codice aliqiiando Dara, saepins lainen Dara scriptnni est nomeri.
— ' Aelhiopiae reges el principes, relif^ionis ppaelexln, incnrsiones in
tinilimos populos islamicos vel eihnicos praedandl causa (qiiod aiilem
tribuia colli{<ere dicebanl) facere ciipiebanl; ipiare, Isiopum ad Clipi-
sti fidem conversionem saepe gpaiam non habebant.

• -»<(28 )n-

<»ssf' nolitc: nMuotam roj(ioiu»m, iirlws, iii qiiibiiH i'rrh»siap invp-
niiiiitiii', |M'tit<*. (IniiH(|nis(|iio V(*stiMim proficisf-atiir, «*t haptiHina
at(jin» snnctum mystciiiim siiscij)iat. Indc, linc rc^nMlimini ».
I*r(>t'(M"ti i^Mtur siint cl iiixta patris nostri Maijalota .Mika'«*l
mand.itiim fcccrunt ; l)a|»tisniat«» (»1 sancto mystcrit» siis<'(*|itis, a«l '>
cum iit ^Miidio reversi snnt. Ipse, eos Doinini praecejita (l(M*«nH.
illic inansit.

\\\ DfivFi inro/is ([iiiilam crat, Abrcham vocatiis, (jiiem |»at<*r
noster IJasalota Mikacl flili^^chat; ei, |»ost((iiain inro/ar ha-
l»tisma suscc|)(M'ant, Abrcham noinen pater noster Haijalota Mi- i»
kaol imposiKMat. Olim, |)at(M* nost(M' liasalota .Mikii el ei dixit :
«, ^(^ l)isc(;s mihi captarc mihi({U(* mitt(M'e cujiio, naiii I{c«hMii-
l^toris nostri nativitatis in carne festum advenit ». AbndiSm,
(|U(Miiadmodu!n pat<M' iiostfM" P.asalota Mikael dixerat, ad pisces
captandos profectus est: Hiimen enim ubi snnt pisces reinotum 15
(M'at. .\c^a'(^ apud hoininem ({uendam invenit et tres pisces as-
satos ad i)atr(Mu nostriim Ha.salota Mika el inisit. (]um aiitcm
p. 32. fjui pisces rieferehnt tardand, p:\ter noster *Hasalota Mikael
sanctis dixit : « (^enandi tempus advenit : ad cenaculuin eamus,
ne communitatis cena, secunduin sanctorum rej^ulas, prae- 20
terinittatur ». In domum, in (|ua inensas pro sua inopia pa-
raverant. cum in^n^essi essent, dinu cenae preces recitant,
pater noster Hasalota Mikael subrisit; prophetico enim spiritu.
(pii super eum erat, (jiiid in itinere accidisset cogn(n'it. Nam
qui ab Abreham missus fuerat ut pisces deferret, ex tribus 25
assatis piscibus unum in arbusculis abdiderat. Sancti patri
nostro Hasalota Mika'el dixerimt : « Ouid te ad risum movit ? >.
Pater noster I^asalota Mikael eis respondit: « Iter faciendo
({uidam me spoliavit : piscem i'eli({uit. duos attulit ». L)e is
cum colloffueretur, (pii ab Abreliam missus fuerat pervenit et •«
patri nostro Hasalota Mikael: « Pisces illos. in(pit, accipe;
nam post magnas investigationes inveni: ({ua de causa eos mit-
tere moratus sum ». Pater noster Rasalota Mika'el dixit : < Do-
minus benedictiones suas multiplicet >. Et ei qui missus fuerat :
« I, ait ; cum regredieris, 7iemo in itinere a te rapiat >. 35
Legatus haec verba in corde suo non infudit. Cum ad locum
in quo piscem assatum abdiderat pervenisset, manum ad eum
excipiendum porrexit : at piscis assatus. in draconem magnum
conversus, se movit, et (^aput extulit ut puerum morderet. Puer

-M 29 )«-

e (Iraconis conspectu aufu^at ; inde ', aufu^^ebat, ('lauiabat et
(licebat : * Me, sancti, adiuvate! nic adiuvate! uie, o IJasa-
lota Mikael, adiuva ! » (^uui clanioreni audivissent, sancti in
communitatis cena rc(mturbati simt. (]um dicerent: n (Juid
T) est liic clamor ruri^ », pater noster Hasalota Mikael eis
locutus est: <( Venite, egredianmr, ut Domini virtutem adspi-
ciamus ». Cum e«j^ressi essent, puer venit, et patrem nostrum
Basalota Mika'el amplexus: n Hominem, incpiit, mei iustar te
esse juitavi, et unum e piscibus (pios tibi afTerebaui furafus

i>» sum. ('um rediissem ut piscem susciperem, ecce ille in draco-
nem conversus, me })ersecutus est y>. Pater noster Hasalota
MikaVM *respondit: « Ego (piidem peccator sum et improbus. p 33.
sed Domini casti<^atio tibi terrorem bac formidanda visionc
iniecit ». Pater noster P>a§alota Mikael draconi benedixit di-

Vo cens: < Ad pristinum statum, lesu Christi virtute, revertere! ».
Draco in piscem assatum reversus est. Sancti omnes mirati
sunt, landes Domino tribuerunt, ad patris nostri Basalota Mi-
ka'el pedes se prostraverunt et dixerunt: « Proplietam maj^num
nobis excitavit Dominus ; apostolum novum nobis excitavit

•20 Dominus ; caelestem bominem terrestreuKpie anj^elum nobis
excitavit Dominus: militem tidei causa pugnantem et bellato-
rem Trinitatis gladio certantem nobis excitavit Dominus ».
Sancti ad communitatem regressi sunt. Pater noster Basalota
Mikael sanctis dixit : « (^uid de boc pisce assato faciendum ? Si

25 edemus, nobis sub draconis speciem se ostendet; si abiicienuis,
Domini miracula super ipsum manifestabuntur. Venite ergo : eius
carnem spinas({ue i^^^ne ustulemus, oleo c(mdiamus, et in coi'nu
iunnittamus ut ae^rotis medicamen sit ». — Seniorum unus
dixit: « Postea, projtter piscis carnem, (puim igne ustulaveraut

»j et oleo condiverant, caecorum oculos vim recuperavisse, leprosos
mundatos fuisse oculis meis vidi ».

De eius jirodif^iis rumor rej^i auditus est. Rex sanctos illinc
expelli et ad lacum ma^num. cui nomen est Zeway, ad(bi<'i
iussit. Lacus vero profundissimus est at(pie amplissinms; nemo

35 in eum, praeter (sine?) wabal ^. in^nvditur. Ad insulam san-
ctos adduxerunt. Eius incolae etbnici (arami) erant, leguui

' Sic ms , se*l (rniza pro cmz legendiim, el « eum anlucrpret » iniel-
ligentJuni pulo. — '■' Vocis w a b a 1 >i riTla osl codicis scriphira) sen-
sum ignoro.

-N( :w) «-

iiistitiiti()iniiiu]iic i^ii.iii, (-.'inn' ni.irtat.i ct inMt in.ictata v<»h(m*-
b.intiir, lii|)|M)p<)taiii()s r(*tcra((iic aiiiniali.i, ((ua<* christinni iion
(•iliiiit, (-<)iii(M|(>|).'int. I))i. in i(*iiiniiH ct i^rccilMis iiia^Miis((ii(* af-
llicl.ilioiiihus stctciiint, loto conlc ct arilcntissimis lacriinis !><»-
iiiino niinisti-ant(^s.
p iU. Dcin, \'{*\ snn-tns c hicii «•iluci jiissil <•( *j)ra(?c()nciii iiiiHit ((iii
ciiciiiniii-l cl li.iiM' ilic<M-cl : « Saiicti illi iii Siwa tinibiis |)ra(f-
(liccnt cl lioiiiincs (lo<-canl ! *. Sancti ifjitur |K'r tol.iin Sowa
l.riaiii jn-acilicavcrunt, al(|uc iil iiwolne ab idoioriiin ciiltu.
(livinaloria s^-rutalione (j;(«tci-is(juc .'id iilololatritiin |)(M*tincntilMis lo
(lcsislcrcnt eircccrunt.

Imlc, linsa/ofa Mikne' cuiilain c filiis suis ti(lclil)us <lixit :
« Tian(juilluin locuin inilii (juaiMw;!». Fiilclis illc r(;s|)on(lit ci :
« SaiK», patcr : voluntatcni tuaiii perticiain )►. Iiicnndissiinuiii
lociiin (jiiacsivit cl illic patrein nostruin Ha^alota MikaVd (•uin 13
j)autis ilisci[>ulis (leiliixit : snnctus ceteros discij^ulos ad sua kM:a
re^^redi. ut in terra Siwa evan^^eliuin rcj^ni caeloruin (^raedi-
carcnt, iussit. Kius (Uscij)uli, sicut ij)se praecej^erat, Siwa ten^ne
incolas a lUvinationihus. Iiariolationihus cetcrisrjue ad idola j)er-
tincnlihus avcrliMunt, et scortationcs ct fraudeni et oinnia (juae 20
Doiuino oiliosa sunt ab illis renioverunt.

Rex ad liostiuin regionein, ut dcfectorcs j^eteret bello, ivit '.
llostes ad tideiii j)atris nostri Basalota Mika'el nec non ad tidein
(Uscipulorum cius conversos esse auditu accejiit. Tum j^atrem
nostrum Rasalota Mika cl eiusque discij)ulos in vincula coniici i^
iussit. Patrem nostrum Basalota Mika el in vim-ula coniece-
runt. cum annosduos in tranrpiUlo loco ej^issct : liuius reijionis
nomen est Xaret '. Kuin vinctum donec rex e bello rediret dc-
tinuerunt. E bello reversus, rex j)atrem nostrum Basalota Mi-
ka el cum discipulis omnibus deduci iussit. Tunc. eis terribili 3)
sua magnificentia insidiatus est, ut imperii maiestate terro-
rem eis iniiceret. Pater noster Basalota Mikael discipulis dixit :
« Expavescere nolite, o liUi mei; hic enim regis terror non
a Domino sed ab osore est: qui, vero, diaboli consilio minatus
est virtute Domini suj^erabitur >>. Uex illos coram se ad- 35
mittere timuit : antea enim eum suis repreliensionibus terrue-
rant. Qua re legatum ad sanctum misit qui diceret : « Cur pro

^ V. supra pag. 27. — - Vel Enaret legendura ?

me non oratis, iit dfcpt pro regihus precari ? ». *Pat(»r nostei- p. :i5.
Hasalota Mikaol (^i iiiisit : « Niuu pro oiuuiiius re^iantibus pre-
eari deeet ? ( >uinesne super iudicii tlironuui sedeutes *■ dilecti l)o-
uiini ' dicuntur^ Xoune Moises et Aron Pluiraoni restiteriuit ^
'» suj^er euui Ae^^ypti((ue liopuluiu duodeciiu plaj^as luiseruut. Sa-
luuel Saulo dixit ': * (Juia Doiuini voc-eui conteiupsisti, Doiuinus
te contemnit '. Klias Acliahuiu re(larguit- et eius diehus, per an-
nos tres mensesque sex, iuihres itrohihuit ». Le^atus })rofectus est
ct verl)a j^atris nostri Hasalota Mikael vo^/i rettulit. Kex ad

10 })atrem nostrum Hasalota MikatM misit (|ui diceret: « Pro
peccatore aut(Mu non precamini, ait Dominus ' ». Pater noster
l>ai?alota Mikael respondit : « (Juid est peccator, nisi ut Do-
uiiuus eum ad paenitentiam redigat ? ». Et le^ato: « Age, iu-
(juit, haec regi dic: Propter maiestatem tuam non tiiueo, proptcr

1") cruciatus tuos non tristor. Si me hastis confodi iusseris, \v/.p-
chielem meminero: si ad leones in pastum proiici, Danielcui
meminero: si in fornacem ignis mitti, Ananiam, Azariam et
Misaelem: si serra secari, Isaiam; si saxis lapidari, leremiam;
si cultro caj^ut pra(^cidi, lohannem filium Zachariae, quem He-

•20 rodes propter Herodiadem, Philippi fratris suis uxoreui, inter-
fecit; si alios in nie cruciatus attuleris, apostoh)s sanctissimos el
martyres victores, qni passionem passi sunt omnes, meminero.
Xum sanctos })utas maiestatis tuae causa, non vero humilitatc
subigendos esse? Xonne antifpii reges ', hostibus surgentihus,

-,r, deprecabantur, sanctorum cellas pulsantes, ut auxiliuiu iu proe-
lio invenirent ? Tu autem sanctis minaris ! Putasne in nos,
miseros, certare? Xonne in Dominum certas, *cui et aniiuas et p 36.
corpora n(^stra tradidimus? ». His ab ore legatorum auditis,
rex expavit valde. et legatum misit qui diceret: « Parce mihi,

3i [)ater! nunc vero voluntatem tuam faciam. Sacerdotes mei,
nt eis verba vitae exponas, venient; si vero apud me consi-
stere vis, ut doceas et quae me iuvabunt exjMmas luane ». Pa-
ter noster I^asalota Mika'el ei respondit: « Propter })eccata
tua est tibi apud Dominum lis, nec non propter })0})uli })ec-

a=^ cata. Pro})ter autem monachoruiu })eccata, tu obiiirgaberis ».

' Sam., XV, 23. — '^ I Reg., xviii. — ^ Sic ms.; texUis auleni corniplus
vi(ielur. Forsan lecjendum esl: « Niim Dominiis dixil: pro peccaiore non
precamini?». — * Haec ad regis K.nlr*b ol sancti I'antal('\von liislo-
riam alludere videntur.

\l rcx: « (iiir |M'o]itcr iiionaclioriini |N'ccata ohiurf^abor^ ».
I']t |>;itci- iiostci- n.is.ilota Mikacl: « (iiir igitiir inonachi cuiii
\i(hiis h;il)ilanl(' Monachi soli niancant. qiiia i^ncni cl herhant
in iino loco cssr (IimIcccI *. riini r«*x |>rac(-c|)il : « Pracco cir-
cunicat ct (li(-at : * Si inonachus cuiH mulicre invcntus sit, :,
l)onis spoHctiii : juacfecti cius l)ona, cius |>ecuhuni diripiant,
ipsunKiiic (inii nioniali ({uac ci ininistrahat, ut poenas fiagcllo
cxsohaiit, ad nic dc^lncant! ». Indc, patcr noster I>a!?aU)ta .Mi-
ka'ol paceni pacliis csl. cf n'\ i»aceni conijM^suit : Ule (h)niiini
rcdiit '. 10

Hiirsiiin, rcf(i dixciunt: « Hic inonachus, cui nonien est I>a-
salota Mika cl, militcs tiios oinncs ad jiacnitcntiain rede^it ».
Kt i'(ix intcrro^'a\ it : « (Juinani ad pacnitentiain rcdacti sunt ^ ».
Eoruin noinina, vii-oruni ct inulicruin et i^raefectorum, rettule-
ninl. Mulier crat (luain antca rcx in inatriinouiuin ipse duxerat 15
et dcin cuidain suo Ainharico iniliti ^' dederat. Illain ad paeni-
tentiain redactain esse et concuhituin viro recusare regi rettule-
runt. Dixit rcx : « Illain in cuhili ineo ut polhiain ad me dedu-
cant! ». Lej^^atus (pii inaiii ad^hiceret inissus est. Is cuin advenisset,
mulier ad })atrcin nostruni I^asalota Mikael misit (pii diceret : 20
« l^recihus tuis a^Uuva me, pater! vigilias vijj^iUis adde, nain-
p. 37. (jue, ecce rex *ut i^acnilentiain diniittain et in eius cuhili pol-
hiar, ine ad se deduci iussit ». Nuncius, labeute in vesperam
die, cum sancti in cenacuhim in^^rederentur pervenit. Dum ce-
nae preces recitant, patrein nostrum Basalota Mikael de nuncii 2.^
adventu certiorem fecerunt. Hluin priiisquam sancti aliquid de-
gustarent introduci iussit; inulierem enim suinina benevolentia
prose^pichantur. Lef^atus nuncium rettulit. Pater noster Ra§a-
lota Mikael sanctis dixit: « Xemo vestrum cibum vel acjuain
degustet, nemo habitaculum petat, nemo hac nocte sonmium 3)
palpebris suis det! ». Omnes ad ecclesiam duxit, et femina-
lia arcte cingere praecepit ; tum. vestes et cucullos deponere iussi
sunt, et nudi manserunt. Xoctem integram magnis in supj^lica-
tionibus egerunt: alii in genua pro suis viribus provolvebantur;

^ Forsan mesJa iiegus legendum esl: i. e. « Paler nosler Basalota
Mika'el cum rege pacem panxit el composuit, et domum rediit ». —
- LaLamha7'ahu: in vulgari liodierno eloquio interdum fl//j/^rt/Y7=«miles,
^ervus Amliaricus ». Si aulem lalemharahu legendum putas, <cuidam
ex suis miliiibus » interprelandura est.

-X{ 33 )«-

alii lacriiiias ex oculis iit iinhris stillas profuiulcbant ; alii
stantes ut obelisci perseverabant ; sacerdotes a vesj^ere uscjue
a«l priniam diei lucein vicissiin tus allari ingerentes suppli-
citer oraverunt. Xocte illa, rex in ancipitein inorbuiu delapsus

5 est, adeo ut inors iininineret. Rex faiuiliaribus suis dixit : < Nulla
alia causa est cur hic niorbus nie invasit. (piain Uasalota Mi-
ka'el preces, quia ut luulier, (piae in eo contidebat, adduce-
retur praecepi. Nunc vero quo antea erat redeat >. Et patri
nostro Hasalota Mika el niisit dicens: « Me sanitati ex lioc

10 iuorb(\ (pii propter iussa de inuliere tibi coiuinissa ine invasit,
restitue, o pater! Xunc vero ut ipsa ad pristinuin locuin regre-
deretur luandavi. Loricatos equites ad aedes discipuloruiu tno-
runi delendas inissos nunc revocari iussi. Tum autem parce mihi.
pater, sicut Dominus pater tuus! Si Doiuiuus precibus tuis sanctis

15 me sanitati ex lioc morbo restituerit, secundum praecepta tua
vitain a^ain >. Rex cum legato sacerdotes et diaconos ut pa-
trem nostrum Ba§alota Mikael obsecrarent misit. *Illucescente p. 38.
die, pater noster Basalota Mika'el monachos vestes sibi induere,
cing^ulum cin^ere, cucullum sibi imponere, pallio se amicire ius-

•^o sit. Tum regis legati, sacerdotes et diaconi advenerunt, nuncium
totum ei rettulerunt, eumque ut pro regis valetudine Dominum
oraret deprecati sunt. Pater noster Basalota Mikael dixit eis:
< Quis haec omnia fecit, nisi vos, clerici, qui sermonibus ve-
stris regem beatum praedicatis, laudibus extollitis et dicitis:

^o (Juis sicut tu strenuus, et quis sicut tu triumphator, et (piis
sicut tu in omnibus liberalis, et quis sicut tu eleemosynarum
largitor? Vobis celebrantibus, peccata peccatis addit, quemadmo-
dum Isaias ait > : ' Popule meus, ({ui bentum ie (licunt ipsi te
decipiunt et vestigia pedum tuorum perdunt ' ». Sacerdotes et

30 regis milites sancto dixerunt : <( Pater, nos quidem secun-
duin praecepta tua vitain agemus. Rex vero dixit: * Si ex Iioc
morbo sanabor, (piae iusseris i^erficiam " ». — Pater noster
Ba§alota Mikael eis respondit: « Regem non se conversurum
neque peccatorum suoruin paeniteutiam acturum cognosco; sed

35 Dominus illum sanitati a morbo restituet, ne eius mors j^ropter
verba inea accidat ». Sacerdotes ei dixerunt: « Peduin tuo-
ruin pulverem da nobis, (piaesumus, ut regi ad integrain vn-

^ Is., viii, 12.

AETH. — n. — XX. 3

-K.^M )M-

lctudiiKMii ('ontii-iiiandain ilcffrainus ». Pator iKmtfr Ma.^alota
Mika'ol n*s|Mm(lit «ms: « I*<»«luni ni<M>rurn puhwnMii vohi» non
(laho; S(;<1 itf% et rpf(<*in a iikiiIm) sanatnin invenic»tis! ». Sa-

«•«*r(l()t(»s <»t (|iii iiiissi fiicr.int (uiincs j)rof<*cti sunt, et regeni
a inorho saiiatnin invciKMMint. s

Dcin, patcr nost^M" Hasalota Mika^l in illo loco stctit, in
anachorctica \ ita, cnin spiritah* (crlainfMi ccrtar^^t (lis^*i|)ulos(|U«»
<'van|^'(diiiin rof^ni (•aclornin (locer<»t. < Hiin, ut fucharistiain ce-
lchranit ad inystorii onlinationein in^rcssus est. At scorpio, ut
ci noceret, eius veslihns pcrfossis, sanctuw inag^nis niorsihus lo
vexavit. Pat(»r noster Ha^alota Mika'("*l inissain non ahrupit,
iic({U(» inanuin in sinuin ad scorpioneni comjuirenduin iininisit;
p. 3'.>. scd laudationes, manihus extensis, ahsolvit et *sanctuin niyste-
riuin populo tradidit. Missa ahsoluta, eius caro dehilitata est
aniinns(pic d«^fecit. Saiicti illuin inorho corn^ptuin es.se })U- ir>
taveruut, necpie scoq^ionem sinuni eius morsihus vexavis.s(*
intellexerunt. Cum autem eius corpus manihus scrutarentur,
scorpionem et patris nostri carnem aegrotam scorpionis veneni
iniectione lividam invenerunt : ()})tiini viri con.stantiam celehra-
verunt et laudaverunt. Quam mirabilisfuit mag^nitudo constantiae 20
l^atris nostri Rasalota MikaYd! Quam mirabile fuit eius lahorum
certamen, quod gratum hominibus et praemio affectum est apu(l
Doininum ! ( ) pater, (juo modo sfatim cauda scorpionis te
aegritudine non affecit et sui veneni emissione stafim non
vexavit? O pater, (jiio modo talem adflictionem sustinuisti? <* 25
pater, ({uo modo a missae initio usque ad finem perseveravisti?
0 pater, Deo tuo in sancta eucharistia sacrificavisti ut populo
salutem animae traderes: te ipsum constantia adflictionis, scor-
})ionis acerbitate productae, sacrificavisti. Sacrificii tui odor
usque ad caelum adscendit et coram throno Illius qui omnia ac- 3o
ci{)it pervenit. O pater, sacrificium tuum, sicut laudes Cherubim
et sicut odor turis Serapliim, acceptuin fuit. O pater, Aethiopiae
magistrorum princej^s! 0 pater genitor monachorum regionis
Ag'azi ! 0 pater, qui iu exilio tuo laetabaris sicut homo rpii ma-
gnam praedam invenit, et in vinculis exultabas sicut homo qui 33
ad nuptiarum domum procedit ! 0 pater, cpiando sanctuarium in-
grediebaris, vultus tuus conspicuus erat quasi hominis qui anno-
tinum vinum bibisset ! Quando prostrationes incipiebas, eas cpaasi
ecpiorum cursus celeres reddebas. 0 pater, ({uando manus tuas

-^<( 35 )«-

ad deprecandiim extendebas, corpiis tuum effusione lacrimaruiu
lavabatur; ({uando docebas, gratia e labiis tuis effundebatur.
0 pater, cum in regio foro esses, cor tuum exardebat ut ui*sa
pariens vel fera aj^rorum saeva; in ira tua prosequebaris

5 quasi leo ru^aens et ferae ululatum edentes, quasi pardus pro-
siliens, relicta matre, ut aj^j^rediatur venatores persequentcs.
0 pater, num tibi caro non erat, quod dolores n(m tiuK^bas?'
0 pater, *num caniis debilitas tibi non erat, quod regii fori p- 40.
cruciatus ncm timebasf (> pater, memento mei in precibus tuis;

^o iusti enim preces potentiam et potestatem babent \

Xunc vero redeamus, ut patris nostri P)a?alota MikaVd hi-
storiam exponanuis. (^lim, monachorum unus ei dixit : « ( )
pater, in eodem loco, in charitate et in anachoretica vita, ma-
neanms > IJasak^ta Mika'el ei respondit: < Si monialis til)i

is est, tecum non manebo >. Ille monachus contra: « Mihi mo-
nialis non est ». Pater noster Basalota Mika'(3l ei dixit: « Si
monialis tibi non est, hic manere nos non decet; in alium
locum devertamur ». Patcr noster Basalota Mika'el ei parvulam
cellam fecit, et monachus illic commoratus est. Die quodam,

'^o cum ille abesset, monialis venit et dixit: <( Me ad patrem mv
strum Basalota Mikael ducite cpiaeso ». Sancii vero filii mw-
/ieri dixerunt: « Ad eum ingredi ne({uis ». Illa dixit eis: « Ilim-
quidem, antequam a sancto absolutionem a peccatis meis ac-
ceperim, non discedam ». Monialis verba patri nostro Basa-

^ lota Mikael cum rettulissent, pater noster Basalota Mikael
filiis suis dixit : « Dicite ei : Peccata tua huic sacerdoti fatere ! >.
Monialis peccata sua oumia, et monachum illum, (pii monialeui
secum habere negaverat, virginitatem suam corrupisse sarer-
doti confessa est. Pater noster Basalota Mika*el sacerdotem

3^' illum ad monialem misit dicens: < Haec paenitentia est; hunc
ad modum ieiuna. Ad monachum illum iterum iam redire
noli! >. Et ipsam ad Filpos, filium suum, abduci iussit, ad quem
legatum misit qui diceret : « Hanc ovem, (juam e lupi ore
eripui, accipe, et tu secunduui monasticas regulas custodi

::S ({uaeso ». Cum reversus esset, monachus ille patri uostro Ba-
salota Mika'el dixit : « Monialem m(\am mihi redde ! ». Kt
ei pater noster Basalota Mikael dixit : « Monialem tibi non

' Clr. Iac, V, 16.

6886 nonnc antca dixisti ^ Nunc v<'ro inoniahMn luani non s<'r-
vahis! ». Monarhus maf^qio ftiror^ exarnit, riii pat^r nost^T
nasah>la Mika"t*l: « <Jiii<l \<m<» a !«• ^lisccssit, ut in tiiti tanta

p. 41. ira (h'sa<'vin*s? >. — 'I)iaconus <|iii(hinu (jui a|)U(l patrein no-
struni Hasalota .MikaV-l \'(*tus .\ovuni(|ue IVstamcnlum didic*'-
lat, in aliuin locuni j»i"ofcctus. sc saccrrlotcm cs.se iactavit, ct,
ciiiii saccrdos ikhi cssct. ciichai*istiani confccit ct cclchravit.
Patri nostro Hasalota Mika cl iliius facinora nUtulerunt. Patcr
nostcr Hai^alota .Mika'cl illuni vocari iussit. (Aim venissct. jiater
noster Hasalota Mikii cl. ir.i in «11111 cxanles<*cns, ei dixit: « Ad !'►
({uid hacc patrasti^ (auu iic .Vii^^cli (juidcm (^hristi camem
taiif^^cre audciit. ((iiomodo lii. jnilvis. cum sacerdos non sis,
ausus es? Hacc si audivisscnt, tc lajiidihus obruissfMit ! » Ille
autem resjiondit: « Pater. hcatissimc jiatcr. jiaenitentiam niihi
iiiilK)nc, (juacso ». Kt ei dixit jiatcr nostcr Basalota .Mikacl: i.-
« Hiinc ad moihiiii iciuna: hunc ad modum jiaenitentiam age ».
Iterum autem ille ad j)ristinam stultitiam regressus est, et eu-
charistiam, (^hristi incarnationis die, confecit. Haec cum j)atri
nostro Basalota Mikael relata essent, j)ater noster Ba^alota
Mikrrel eum vocari iussit, ct fUscipuUs dixlt : « Cavete ne 2«j
cum illo sive in eucharistia sive in j)recibus communionem
haheatis ». Post haec omnes, siA'e sacerdotes, sive diaconi. et
j^ojnilus nniversus illum deseruerunt. l)einde Satanas illius
monachi cor, ut ludam Domini venditorem, invasit. Hiaconus
ille, cum profectus esset, in monachum. (jui monialis virginita- 25
tem corruj)erat. de quo antea rettulimus, incidit. Lupi ambo
in ovem. accipitres in columbam. serpentes in purissinuim vi-
rum, vij)erae malignae in legis doctorem benedictione plenum
conspiraverunt. Ambo. ad regem progressi, j)atrem nostrum
l)asalota Mikael criminis arguerunt, dicentes: « Tibi, 0 rex. 3)
maledicit, dicens: Qui Pharaonem eiuscjue copias in profundo
mari submersit, sic regem hunc cum eius copiis poj)ulis(jue
submergat! ». Ad iram incitatus rex paty^em nostrum in vin-
cula cum filiis coniici et unde erat adduci iussit: eos in vin-
cula coniecerunt et ad regis limina adduxerunt. Rex ad pa- 3>
trem nostrum Basalota Mikael cpii diceret raisit: « Cur mihi

P- 42. maledicis? ». *Respondit jtater noster Basalota Mika'el: « Ego
autem tibi non maledixi. Libros nonne didici? Dominus enirn
ait: ' Vobis maledicentibus benedicite. et beneficia in oppres-

M 3T )«-

sores vestros conferte ' '. Et Pauliis ait "*: ' Tibi male-licenti be-
nedic '. In nionasticis rej?ulis dicitur quociue: * \ec etiam dia-
bolo maledicite '. Nunc vero, si ne diabolo (luidfm maledicere
Doyninus iubet, ({uomodo )))onar}ii re«j^i maleilicent? ». Hex

o patrem nostrum Hasaiota Mikael introduci praecepit, eif[ue
dixit : « Hi te maledixisse mihi rettulerunt > : et monaclios
ambos, de ({uibus antea locuti sunuis, ei praesentavit. Kt pa-
ter noster Ba§alota MikaOl dixit re^i: « Eorum alter, mo-
nachus, cuiusdam uKmialis vir^initatis corruptor est; ({uam,

10 cum ad me venisset et de illo conquesta esset, ne rediret et ite-
rum ad eum accederet prohibui, et in alium locum pro[)uli: il-
lum vero secundum sanctorum disciplinam correxi et ({uin liaec
iteraret vetui. Alter autem apud me in diaconali dignitate
commorabatur; alibi progressus, se, sacerdos cum ncm sit,

15 sacerdotem esse praedicavit et eucharistiam celebravit; ({uae
de eo cuni niilii relata essent, ipsum reprehendi et ei mina-
tus sum; haec vero egisse ille coram sacerdotibus confessus
est; et in paenitentia pro usur{)ato sacerdotii munere eum si-
stere feci. Postea, ad pristinam stultitiam rediit. Tum omnes

20 ({ui cum eo erant, (piin cum i{)so in precibus comuumionem
haberent prohibui. Quapropter me mendaciter criminis accu-
saturi ad te progressi sunt ». Dixit rex: « Age ; in illos
pro voluntate tua statue, et {)ro lege tua, sicut scis, paeni-
tentiam impone ». Patei' noster Hasalota Mikael ei salutem

25 dedit, regi annuit et doumm regressus est.

Olim, .\atna'el, onuiium eius tiliorum maxinms, ad eum
venit. Pater noster Hasalota Mika'el dixit : « Ex aedibus Egzi'
Kebra sororis meae, ut cum Xatna'el tilio meo societatem inea-
mus, cerevisiam afferte ! ». *Cerevisia in parva {)atera, aliam p 43.

30 enim in aedibus non invenerant, adlata, {)ater noster Ba?alota
Mika^el, i^atera altera sumpta, in utraque cerevisiam divisit ;
quae pateras usque ad oras implevit et propter eius preces
abundantissima fuit, sicut viduae oleum omnia nasa /irti'
iia, quae in eius domu erant, {)ropter Eliae pro{)hetae manda-

3") tum im{)levit '.

Olim, cum Itealota Mika'td {)ater noster et Za 'Amanu'el,
Walaqa magister, siimd in exilio essent, discipuli {^anem quem

' Luc, VI, 28. — M Co)'., IV, 12. - =* III Reg., xvii. 14.

pro coniri) cona iii pistrina paravcTant attuhTtmt. /a Aiiiiiiiirel
panis rorniplus cst nccjur \t\i\r\iov nf/spertu fuil; panis auieni
patris iioslri Hasalola Mikflel pulr-hcrriiiius visurjuc iurun<lisMi-
iiius «Mal. Ml /a Aiuanucl <iis<i|)ulus «iixit ilisri|)ulu j^atrisnustri
Hasalota .Mikd'^1: « (Juac pro iiiagistru tuo paravisti iiiilii ^
tra<l<*, (juarso; ma^nslcr «nim meus ad iram |»ro|M'nHUs est, et
si jiMiiciii lmn<' coi-rupluiii \i<l«'l»it. uiilii irasc^tur <*t me re-
«lar^aift ». Patris n(»stri Hasalola Mika (.'l <lis«ij)ulus disci-
|»ulo /a Wiiianufl r(*s|»oii(lil : < Sicut dixisti, accijKi; maj^ister
cniiii iiicus lon^^aniiiiis est ». Kt [laiKMn j»atris nostri Ba- lo
saiola Mika el iii /a AmanuOl sj)(»rtulaiii. j»an(Mii vcro /a 'AmS-
iiuol in |)ali'is ni»stri l>a.salota Mika «'1 sj)ortulaiii miserunt.
Tum, ad v(*sj»(M'as, eis cenam in sjiortulis attulerunt. Cum
sj»ortulam /a \\manu'el aj»erire vtdlent. ij)sa ne ajieriretur r«'-
stilit, (ju(»(l j)atris nostri liasalota Mika"('*l j)anis in ea erat. ir>
Totis viril)us aj)erire conali sunt: eis restitit. Tum /a "Amanu'el
(lixit (liscij)ulo suo: « Uuid mali j>atravisti. (juod sjx^ilulae meae
o|i('irulum nc ajjeriatur renititur^ » I)iscij)ulus respondit ei:
<c IVccatum tui iiietu commisi! Cum j>anis tuus in j)istrina
corruptus esset, huic socio meo dixi: Mihi j)anem magistri tui 20
da, quaes(\ ne magister meus mihi irascatur. Ut jxjstulaveram.
dedit. Hac de causa, susjncor, ne aperiatur sjx)rtula restitit *.
P -^4. At /a' Amanu'el dixit : « Henedictus sit Dominus (jui *suj)er
sanctos suos prodi^aa a^/ii ! > Tum j)ater noster Ba.salota
Mika'el ei dixit : « Panem tuum, quem tibi Domini iudiciuni 2''
dedit, accij)e! > Et cum j^ater noster Hasalota Mika"el ei
benedixisset, statini sj^ortula j)ro more aj)erta est. Qui vide-
runt Doniinum laudaverunt.

Olim, rex militibus suis <Uxit : <( (Jua de causa monachos
coenobia monasteriaque incolentes iii me insolescere putatis. ^>
nonne jirojiter fluentes amnes aquarunujue scaturigines, quae
cum per eorum arva decurrunt, eis plantas irrigant, olera
seminant, caepas allia(jue aspergunt. inde, saturitate pleni, ut
mecum contendant veniunt ? » Et rudes milites, cjui operam
ei in sanctorum persecutionibus dabant. venire ut patrem ^
nosirum advocarent iussit. Militibus haec imperavit: <( Ite,
sanctos cum Basalota Mika"el. imperii mei j)erturbatore, in
exilium pellite, et in aridam terram, aqua iter unius diei de-
stitutam, deducite! ». Tum sanctos illos in remotam terrain

-X< 39 )«-

expiilenint. Ciiin ad fluenteiu aiuneiu pervenissent, qui rej,'i(»-
nis naturaiu sciebant eis dixerunt : « Aquaiii ab hoc fluniine
haurite; aliaiii eniiii postea non invenietis; si enim e vestro
loco niane priina hice })roficisceniini huc ad liorani sextaiu

5 pervenietis; sexta auteni hora si proticisceniini, ad occasuiii
solis tantum pervenietis ». Sancii aciuaiii ex ilh) tluinine hau-
serunt et qno deducti sunt biberunt.

Mane, dihicuk\ inter se coHocuti sunt: « A^ate; ad fluiiieu
eamus, ne reditus noster in nocturnis tenebris tiat! ». Atcpie

10 eis dixit pater noster Basalota Mika^el: « Constantes estote, o
filii mei, et corda vestra firmate ; iiam virtutein Doiiiini videbi-
tis ». Media mane, pater noster Ra§ah)ta Mikael, ad rupem
aestu solis pedes exurentem - torrida eniiii regio erat - progres-
sus, super eam, trium horarum tenq^ore, oravit. Cum oraret,

15 rupes contremuit ; ex illa *quasi tabula magna avulsa est, et P- ^^5.
aqua copiosa elfluxit ; ante aquaiii pisces multi etfluxerunt.
Pater noster Basalota Mika'el regios milites a})i)ellari iussit ;
eisque, cuin advenissent, pater noster Basalota Mikael dixit:
« Dominus vester, propter aquam infensus, ne id quod hyaeiia

20 bibit biberemus nos huc traxit, et Dominus, victui nostro con-
sulens, nobis cenam, piscibus non inspectione fluminis captatis
sed ex aqua quae ob eius rairaculi gratiam e nq^e scaturiit
egressis, paravit. Quid dominus vester cogitabit? Quo nos
in exilium iiiittet, et eo Dominus non perveniet? Quo nos

25 abducet, et eo Dei potestas non erit ? Nam scriptiim est ^ :
' Eius potestas in universa terra est '. Rursum Scriptura
ait-': ' Quo ibo a tuo spiritu et quo e tuo conspectu aufu-
giam? Si ad caelum ascendero, et ibi tu es; in profunda si
descendero, ibi tu es; alas ut aquila si sumpsero, et ad ex-

30 trema maris volavero, huc manus tua deducet me, et tenebit
me dextera tua ». Regis milites, cuni profecHi essent, oiiinia
miracula quae viderant patris nostri I>asalota Mikael pi<'-
cuni virtute jjatrata regi rettulerunt. Ris audilis, rex timuit,
et monachos dimitti et quo vellent abire iussit.

35 Paucos dies sancti, in prodigiorum suorum terrn (?) commo-
rati sunt. Inde, Satanas cor regis in tentationem, ut sanctos
iniuriis atficeret, induxit. Rex populis suis universis manda-

* Psalm. civ, 7. — ^ Psalm. cxxxviii, 7-10.

-«( 40 )«-

vit : « Saiicto.s (|iii in oiiinihiis iiii|)<'rii inci rivitatilins siint nddu-
citi'! ». Saiirtos a<l(liix«'niiit. Za Wiiinnir»'! cmiim filiis siiis d riiin
patn» n<»stn) Hasaiota MikA'«'l v«*nit. 'riini VfX dixit «ms : « .M^Timi
in <»U(haristla |M*«'«il)iisijiU' particijKitc; vobis inccuin rons<'n-
ticntihiis, niontos ad rondcnda coenobia rlabo, et inontiiiin s
incolae cocnohiis tiii)uta solv<'iit ; jiracterca. ((iiantiini n«*r<»H.Hc
sanctuario v(»stro et ecclesiae vestrae erit, auriiin arj^cntuiiKjue
|)retiosissiiuas(|U(' vestes et sericas tclas pro altaris vestri te;^u-
p. 4^".. nicnto vestroruMi((ue sacenlotuiii indumcntis, inic non boves *a4

a^ros colcndos ct vaccas ad lac bihcnduin dabo. Si autcin hh*- io
cuin conscntiic rcnuitis, |)atriarclia iiiiiii iit vos ad cuin inittain
luandavit; iiiitis in tcrrain Ac^'y()ti, in faine et siti, atque in iti-
nere latroiies sicarii occurrunt *. Za 'Anianuel tilii dixcrunt :
« Tocuiu ((uid(Mu nos ()artici()al)iiuus; voluntatpm tuani, qiieniad-
inoduni nobis iiiqxiravisti, o rex, faciemus! ». Kex eis aurum, v>
argentuiM, vestes, boves tradidit ; ((uibus acceptis, unus((uis((ue
doiMuni r(Mliit. Za 'Ainanuel autciu, ()ater eoruin, haec recusavit,
ct solus in cxiliuiu ()ulsus cst. Rex iMa«ristratus magnos prin-
ci()cs((uc ad pativm iiostrum l^asalota Mikael misit. diccus;
« MccuiM partici()a, quaeso! si nolueris, ad ()atriarcham al)eas! » 20
Pater noster l>asalota MikaOl dixit ; « Haec domino tuo refer;
Sane, Hierosolymitanum iter ingrediar, metum mihi non incu-
tis! » Regis le^^atus sanctis res(X)ndit; « Haec vobis rex dicit ;
Fame et siti, ad Hierosolymam ()eregrinantes, non moriemini,
((uia in itinere sunt homines sicarii, christianos ad a()ostasiam 2"
inducentes, et latrones ((ui Christum non cogiioscunt. Si au-
tem mecuin consentieritis, aurum argentum((ue, boves bona-
que omnia vobis dabo )►. Et sancti legato res()ondenint : « Aurum
tuum argentumtiue bonaque omnia tibi in ()erditionem sint! ' >.
His dictis, magistrum secuti sunt, et regis copiae animum pa- 30
tris nostri Basalota Mikael eius((ue discipulorum mirati sunt.
At ()ater noster Basalota Mika'el profectus est, psalmum cum
recitaret et diceret ' ; « Dominus me illuminabit et servabit ; f(uid
timebo? Dominus est protector vitae meae; f(uid trepidabo?
et hunc psalnmm usque ad finem recitavit. Ad locum. quo a^
()ernoctaret, pervenit, et ibi cum tiliis suis noctem egit. Regis
copiae, magistratus, princi()es et omnes regis militum praefecti

^ Cfr. Act., vm, 20. — - Psalm. xxvi, 1.

M 41 )X-

ad euin illic convenenmt et Doinini viniin interrogaverunt ; cuni
eis loquendo noctem totain ej^^it, et dixit: « *Honorum vestrorum p. 47.
direptionem, pedum manuuuHpie catenas, doi-sorum tia^adlatio-
nes et corporis percussionem metuere nolite! Kursum, si vos in-

5 terticient, metuere nolite; corpora eniin vestra hic^ndimpientur,
sed anima coram Doinino interfectores vestros accusabit, ne((ue
mortis potestas in vos doininal)itur ». His dictis, cum disci-
pulis profectus est: regis copiae eum propellebant. Et in rej^io-
nein ethnicorum (arami), apud sicarios qui Dcuiiinum non

10 cognoscunt, dechixerunt.

Deinde, enin in terrain Tejj^rav traxerunt et ad praetVctum
<leduxerunt. Praefectus euin in loco, cui noinen est (raralta,
collocavit; ceteros discipulos in terra §era et Gaht (^) posue-
runt. Sancti in ieiuniis, in precihus et inagna in ahstinentia ihi

15 steterunt. Pater noster Basalota Mika'el ieiunia ieiuniis, prostra-
tiones prostrationihus, lahores lahorihus, vigilantiam vigilantiae
addehat. Tuin, regis legatus ad praefectum venit et dixit : « I^a-
salota Mika'el adducite, ut ei regis nuncium referamus ». Kt
patrem nostrum Hasalota Mika"td adduxerunt. Regis legatus

•2-1 dixit: « Rex tihi mandat : ' Salve ! Hoc aurum argentuuKiue
accipe, quaeso ». Pater noster Hasalota Mika'el regis legato
coram praefecto respondit : « Ad quid aurum argentuin(|ue ac-
cipiam? Nonne propter hoc antea in exilium pulsus suin^ Milii
enim monaclio in paupertate inea manere melius est ». Regis

•■i'> legatus patri nostro Basalota Mika'el dixit : « Si hona a('cipere
renuis, ad urhein Hierosolymam aheas: liaec tihi rex inandat ».
Pater noster Basalota Mikael respondit ei: « Sane, proti-
ciscar, secundum iussa vestra, quemadmodum inihi dixistis.
Pulverein vestrum, qui milii adhaeret, in vos excutiam, et

:}<) coram vohis vestes, quae super corpus meuni sunt, dorsi mei
pallium, capitis mei cucullum })roiiciam. Cur de nuditate inea
eruhescam? Nuin ego Doniino et Deo meo inelior sum? Ille,
A'ero, nudus coram crucifixorum concilio stetit ». His dictis, si-
liiit. Regis legatus patri nostro ^lkisalota .Mika el : « .Vd se(lem p. 18.

35 tuain recede », inquit. Gum profectus esset, legatus onniin regi
rettulit.

Quadraginta dieruin ieiunio ahsoluto, i^ater noster Ba:?alota
Mika'el regis ianuam cum tiliis suis petiit, et secuin principem,
qui ipsos deducehat, hahehant. Rex ad [^atrein nostrum Ba-

^alota Mika i'l iiii.sit (|iii (li(^<'rcl: « Si ingreKsuM fticriH (<), x***
rcoi" iic iiic («UMijMas sicnt antca corrijMiisti. \*crniiitanuui te
(l(»pr«MM)r, |»al(M\ nt niccnin c(uiscntias. Si iiolis, IIicr()S(»lyiiiaiii
prolicisccrc ! ». Palcr noslci* iJa.salola .Mikficl rcs|M)ii(lit : « Kj^o
vero nc(jnc tccnin conscntiani ikmjiic Hicrosolvniani profici- r,
s(\'ir. Si vis inc Hicrosolyniain pioticisci, nt patrian^hac niiii-
cinin aiMncani. nna ainhos, inc ct linnc hyfitum, (^t^^nis
vinci, ct illnc inittc ». H(;x antcin dixit: « Nec te neque illuni
vinciain: tn antcni |)(*(libns tiiis proticiscere >. Et paler nostcr
Hasalota Mikacl dixit: « Kx liac tua ianua non rccedarn. ritinii lo
suj)j)licii, V(d liastis vcl {^^ladio, a tc dainiiari volo; nani niilii
niclius est iiiori (|uani sinc IVuctibus niancre: tu eniin icin-
nantis vana ieiunia reddidisti, adorantis adorationem iirohibuisti.
et coenobia nionasteriacjue sub inipciio tno clausa sunt *.
Et rex ad euni niisit (jui diceret: « Doniuni revertere, pater. \r,
ne frigore et pruina nioriaris ». Eius tilii sancti euni obsecrati
sunt : « Donium revertamur, pater, ne frij.(oris pruinaeqnc af-
flictionibus consuinainur >. Eis rcspondit patcr noster I>asalota
Mikael : « Fiat volnntas vestra >. (aiin cis doniuin rediit. Priii-
ceps ei cenain attulit; })ater noster Hasalota Mikael recusavit. -^»
Princeps autem: « Quid egi, inquit, o pater? >. Pater nostcr
Hasalota Mikael dixit ei: « Tu quidem nihil egisti: attamen, ne
rex tuaruiu rerum causa se iactet recuso >. Princeps euiii itc-
rum obsecratus est : recusavit. Princeps regem adivit et omnia
ei rettulit. Hex ad patrem nostrum Hasalota Mika'el misit ^->
qui diceret : « Vobis triticum, quod nutrimentum vestrum pro
p. 49. vestra ratione sit tradent >. *Hespondit ei Hasalota Mikael :
« Triticum tuum nolumus, nani fame niori quain triticum tuum
edere nobis nielius est >. His auditis, rex ira examt; quem-
cumcpie sive marem sive feminam ad illos accedere, ne eis 30
cibos darent, vetuit, et dixit : « M(^lestia et faine urgentibus, e
manibus meis cibuiii accii^ient ». Illi vero monachi ne ab eius
manibus nutrimentum acciperent sibi proposuerunt. Regis mi-
lites monachum (piendam olera suis nummis empta ferentem
cum invenissent, ipsum traxerunt et ad regem duxerunt : rex .&
eum liagello verberari iussit. Monaclius cum verberaretur
mortuus est. Rursum, rex patrem nostrum Basalota Mikael
ad terram Gelo Makada in exilium niitti iussit. At dixit ei
pater noster Hasalota Mikael: «. Hinc non recedam! >. Rex

eum cum filiis vi deprehendi iussit: vi (leprelienderunt, et illc
quidem in Domini pace cum Hliis suis profectus est.

Olim, cum iter faceret ; onmibus tiliis praeivit. (]um tilii arf
eum pervenissent, eis dixit: < (Juid vcro otieris super vos

5 estf >. Ei Hlii responderunt : < Pauciim farinac, (piae intirmo-
rum cena tiat ». Fater noster Basalota Mika'el dixit cis:
« Xum vos de intirmorum nutrimento potius (piam de patrc
vestro caelesti sollicitos esse melius putatis^ •». Oneiibus (pun*
super eorum humeros erant susceptis, omnia in terran» pi-oic-

1») cit, neque farinam pro cena neque viaticum pro itincre necpie
pateram in qua ederent vel pocuhim in quo biberent eis re-
liquit : nihil ex universa eorum supellectile, i»raeter bacuhim
in eorum manibus et ferream i^alam qua eorum mortuos se-
pelirent, reservavit '. Tum eos praeire iussit: id fecit ue (puu*

r> proiecerat susciperent.

Hunc Domini virum miramini, (pii aninuim suam Domino
tradidit, et Dominus eius animam, ut turis suftimentum, f^rate
excepit. Aninuim ieiuniis, abstinentia, statione, genutlectionibus,
martyrio verberibus^iue cruciavit. In sanctuario, an^^adorum

20 instar vigilabat; ante otficium et ministerium nocturnum sc
prosternebat adeo ut sudor etflueret (piasi a^puirum fons; tum,
e sanctuario egressus, *cuUnam i^etebat, carl)onem ex ignis p. 50.
acerra colligebat, in turibulum inmiittebat, et, altare circu-
merrans, ture sutfiebat , turis j)reces ore suo recitabat. et

25 ambitum altaris lacrimis madefaciebat. Turis precibus recita-
tionem psalmi cxvin- addebat. dicens: « Alef. Heati (jui inuua-
culati -^ » us(pie ad finem. Rursus se pnjsternebat, ut antea.
atcjue, ut antea, ture sutfiebat, flendo et sup[>liciter orando.
Haec duodecies faciebat. Tuni sanctorum cubilia petebat, et

3«) eis dicebat: « (^repitaculum i^ulsate, ut ad nocturnum oflicium
celebrandum conveniant » ; ipse vero cellulam suam introibat.
et, sicut telonarius clamans, nuigna vi pectus penuitiens, et flens
sicut meretrix quae Christi pedes lacrimis lavavit, noctem ag(d)at.
Cotidie mane amore (^hristi cor suum incendebat, (piod nunKpiam

r, defervescebat ; cotidie vires intendebat ut angusta cia ad san-
ctorum spiritale certamen procederet ieiuniis cum abstinentia.
statione cum prostrationibus, martyrio cum verberationibus,

* Cfr. supra pag. 23, 1. 18-20. - - Ms. cvui. — ^ Psalni., ciLwih 1-

M 44 )«-

cinii Mpostoliis proptcr |na«Mlir;ilioncin el firopheta proptfr ar-
«•iUKuiiiii visioiHMii Hss«»t. I)isri|nilis fiiturn, qii.isi arridissiMit, re-
l"«'i r<'l)at, |)<M-c:ita ah ipsis roiiimissa rxpoiK^bat, e.i «li<«»hat :
« Tii hacc 1'iM'isti, hiin'* a«l inoiluin paciiitcntiaiii a^t*^ Uuiu: ai[
nioduin iciiiniuin <*x|)h* ». llli vcro sanctum ven*hantur; **t r>
ciiiii siMiiin csse etiaiii < uni iioii aiieral, et se ij^sos ({uasi ah eo
viilcri pulahant.

Niinc vero a<l historiain nMlcainiis, ut quoinoilo eum a<i ter-
r.iiii (Ii'lo M.ikail.i ' liiMluxeriint rrfcrrainus. Cuin ifluc pen'e-
nisscnl, i.iclilia et f^^auiiio euin excejM-runt saiwti: quoruin lo
noinina siinl Marfjos, Krestos .\inna, ahha Sinoda et .Main-
iiias. Kuin «uiii adspexissent, ^avisi sunt valde. .Mdrninas ei
(lixit : ¥. l^]f(o tihi rupis speluncain, in qua cellulam tuam facies,
ostendain >. l^iler noster IJasalota Mikael dixit ei: « Af^e: me
(lucl ». Ille rupein (u nionstravit. Pater noster I>asalota MikSel, i")
iiipis speliinca adspecta, gavisus est. At discipuli eam gratain
p. 51. noii liahuerunt, et *patri nostro dixerunt : « Hiine locum relin-
cpie, nam pessimus est el as})errimus: aliuin tihi locum oculis
iucunduiii (puieramus ». I^ater noster Hasalota Mikael dixit
eis: « Hic erit aeternae (piietis meae 1(kus: hic manebo, nain 20
huiic hcum elegi ^' ». Ilupem fodere coepit: discipuli, cum in
suis cordihus contristati essent, cum eo foderunt.

Ouarta feria, ad sanctos Man|os. Krestos Ainna et abha
Sinoda misit dicens: « Feria secunda, mane, cuin filiis vestris,
ad fodiendum sepulchrum meum, accedite ! >. Die sabhati, mane, 25
ad regionem inspiciendam, cum filio suo Enhaqom exiit : et re-
cens sepulchrum, e quo cadaver eminebat. invenerunt. Dixit ei
'Enbaqom: « Pater, nonne tibi putridum est? >. Pater noster
Hasalota Mika'el respondit ei: « .\onne tu postridie Imnc ad
modum in sepulchrum patrem tuum dimittes? ». At filius eius 30
^Enbaqom dixit : « Ne pro sepulchro quidem tibi apti sumus,
pater? ^ ». His dictis, domum reversi sunt. Mane. die dominica,
filios librorum Xabyud et Ephremi lectione hortatusest: cum
hortaretur, fiebat et clamabat. Cum nox advenisset, usque ad
dimidiam noctem et galli cantum assidue oravit. Tum disci- 35

* Sic ms.; sed supra Gelo Makida scriplum est. Hodie vero g^'lo ma-
kadh dicitur. — ^ Cfr. Psalrn., cxxxi, 11. — ^ I. e., ni fallor, « ne tuum
quidem sepulchrum bene disponere et te convenienter sepelire vale-
mus? >.

-«( 45 )«-

pulo, ciu erat nomen Abel, dixit: n Accede, ad speluncain d»'-
scendamus ». Haculo suscepto, ej^^ressus est, spchnKam intioi-
vit et pro more oravit. Inde disciimlo dixit : <( A^e; fratres
tuos appella ». Post haec, laciem sij^qio crucis sif^mavit, et (piat-

n tuor loci latera si^navit; dein, manus ptMh^sque protendit v\
animam manibus (^reatoris sui tra(U<Ht. Sine (kdore mortuus
est, ut ait David > : « lusti mors in conspectu Domini liono-
rata >. Kius spiritus purissimus e jmrissima carne egressus
est, et ad iustitiae iudicem migravit, ut martyrii dia^huna

10 propter verberationes, diadema puritatis propter vir^initatem

et diadema sacenh^tii *propter suavissimum suae (h)ctrina«' p. 47.
odorem susciperet; huius spei gaudio delectabatur; niliil (Miim
e sanctorum certaminibus ei defuerat.

Redeamus ad initium historiae mortis eius. Eius filii, cum

15 advenissent, ipsum mortuum invenerunt. In terram ceciderunt
et clamaverunt dicentes: « O pater, o j)ater, nobilissima geninm.
cur nos in solitudine relinquis? Pater, pater, aurum niun-
dum, argentum purissimum, cur te in foeti^ham speiuncam
abdidisti? 0 pater, pater, angele in terra, quis os tuum freno

20 cohibuit? quis labiorum tuorum laudes cessare fecit ^ Pater,
pater, propheta, quis deinceps peccata a nobis cham patrata
nobis indicabit et nos reprehendet, ut ad bonam frugem re-
vertamur? Pater, pater, quis erit^ apostohis et inde ab hoc
tempore in regum foro praedicabit et ecclesiae protector ciit ^

•jr, Pater, pater, martyr Christi, quis inde ab lioc tempore de prae-
ceptorum observantia sollicitus erit et propter Doinini leges
et constitutiones cruciatus patietur? Pater, pater, monachorum
pater, quis solitarios docebit et eremitas visitabit ? l^ater, i^ater,
lidei columna, quis ecclesiam sustinebit, ne eius nuiri evertantur

:-;o fornixque diruetur? Pater, pastor, quis oves tuas in propheta-
ruin aedibus ad pascua deducet et in apostolorum septa intro(hi-
cet? Pater, pater, himpadis l)asis, quis ab hoc tempore in Ac-
thiopiae finibus iUucescet? Pater, pater, j^ure ut lac! Pater,
pater, suavissime ut mel I Pater suavibus o(h)rihus pcrfusc uf

:^i unguentum vestium Petri! i^iter, patcr, l)cnc(Uclionc plenc ut
ros montis Hermon qui descendit in montes Sion ! '^ P.'it«M-.

^ Psal/n. cxvm, 18. — ^ Haec corrupla videlur. Leges: « Paler, pa-
ter, aposloie, quis inde ab lioc lempore » etc. — ' Psatm. cxxxii, 2.

p.if*'!- iinMiinlissiiiH», ruiiis vorha pliis ffiiani vinuin la<'tiHrant!
l'at«M', p.itcr, iiia^nstor qui so<Miii<liiiii dicta sa(M'oniiii Libroruin
iiaNabat ', rrv^M.itor arcanoruni iNMitatiMiriii «»t Pro|»li<ttaruiii ! ».
Lain«Mitationil)iis a))S(»liitis, (miis tilii < iini qiiattuor iustis sanctis-
(|ii(> viris in riipis spcliinca, ({iiain ipsi* fo(l(M'at ut sihi (M^lula '
cssct, «Mim s(^|M'liv(Miiiit. Kii|)(»ni ill.uii hoataiii celebr^muH, qua^;
siinilis fiiit (jiiplici spcliincac iii ;i^M*is Kpliron Ilctliaei % in
(|iia Abiali.iiii. Isaac et lacob sc|)iilti siint. Hui^sus, siniilis fuit

f. oX i'ii|,i Horcb, iii '*(|ii;i, jicr riipis foraiiKin, spbnidentes I)ei niinbi

appiiriKMMiiil '. Uiirsiis, siinilis fiiit i-iipi (|iiani lereinias Hdit et lo
iii i\ni\ T(Miij)li rcs «lcjjosiiit ', (Mii quasi ferri te^iiinentuiii
fiiit. Kiirsus, siinilis fiiit nij)i in tinibiis Aej^ypti sitoe, in (pi;i
(jiiasi in arf(illa Doinini j)alina dclincata est: e^xe, eius iiianus
V(>sti^nuni adliiic cst.

Hedeainus autein, ut enarremus quoimxbj sancti in loco iUo, i'
iii (loloic ct in rtclii, nianscrunt ; j^ere^rini enim erant neque
rej^^ionis mores co^^nosciebant. Incolae vero pessimi sunt, ne^pae
in eoriiin cordibus est clementia Dei. Multos |)Ost annos, dis<:i-
j)nli clam sancti ossa in alium locum transferre volueinint.
Kius ossa, (|uac aruerant, cum effodissent, eorum mag^nitudo 21)
nimia fuit, neque ea in arcam immittere potuerunt. Tum qui-
dam 7nonachus ausus est et tibias, ut genua complicaret,
accepit: at sanguis magna copia, quasi e vivo liomine, elHuxit.
Sancti qiiod sanguinis e consuinpto osso efflueret inirati sunt et
iu hominem illum irati sunt, quod Christi martyris genuum 2.'
ossa complicare ausus erat. Mirabile est Domini opus in san-
ctis eius! Post mortem. eorum gratia plus rpiam in vita au-
getur. Verum est quod Davidait-^: « Multae sunt tribulationes
iustorum. Dominus ij)sos ab omnibus liberat. Dominus eorum
ossa servat. et nullus ex eis comminuetur >. rio

Inde martyris ossa in alium locura transtulerunt et dejx^sue-
runt, usque ad adventum abba Ya^qob. magni metropolitae
Aethiopiae. Hic patrisnostri Basalota Mikael ossa adferri iussit.
Ossibus adlatis, metropoUta laetatus est valde, et sicut puer
niatrem respiciens exsiliit : super illa missam, martyrum ossibus 35

f. 54. idoneam, celebravit et sanctificatus est ^ per *singula martyris

» Sic ms. — - Gen., xxv, 11. — ^ Ej\, xix, 18. — * II Mach., n, 5.
— ^ Psalm. XXXV, 20-21. — ^ TexLus corruptus est.

M 47 )«-

femura, ciini liturgiae preces recitaret et un^uento olei eorum
signaret. Tum eius discipulis benedixit, et: <( IJbicumque, ait,
liaec ossa erunt, nec jH^stis nec tritici caritas neque imbrium
penuria superveni«Mit ». His dictis, l^enedixit, proftictus est et in
o regionem suam rediit. Ex illo tempore, nihil niah' loco ubi j^atris
nostri Basalota Mika'el ossa servantur supervenit : nec pestis,
neque tritici caritas, neque imbrium penuria; ^ratia enim I)o-
mini quocumque sancti corpus transferebant vel <leponebant
ipsum sequebatur, quia divinitatis virtus illum circumdat, ut

10 Liber ait ^ : « lusti precibus civitas servatur et non delebitur )>.

Revera haec civitas salutem invenit, marj^^aritam honore di-

«(nam, cuius pretium ma^nium et mirandum est. Abba Va^iol)

ossa in arcam mitti et pulvere in terra non \ey;i iussit.

Patris nostri Rasalota Mikael mortis commemoratio fit die xxi

15 mensis apif seu liamle secundum supputationem Aegypti et
Aethiopiae; secundum Romanorum supputationem, die xxv men-
sis eyulus (iuUi)^ secundum Hebraeorum supputationem, in
mense tamuz, Romanorum Hebraeorumque calendis concor-
dantibus. Dies est feria secunda post galli cantum. Nos vero ce-

20 lebremus commemorationem talis prophetae, sicut prophetarum ;
talis apostoli, sicut apostolorum; talis martyris, sicut martyrum;
talis magistri bellatoris sicut iustorum sanctorumque comme-
morationem; nam quaecumque sancti universi egerunt apud
eum inveniuntur: sicut opud prophetas, prophetia; sicut apufl

•25 apostolos, praedicatio; sicut apud martyres, constantia; sicut
apud sanctos, spiritale certamen; sicut apud virgines, puritas;
sicut apud sacerdotes, ministerium in puritate; sicut apud ere-
mitas, anachoretica vita; sicut apud solitarios in cella clau-
sos, vita solitaria; nihil de sauctorum certaminibus et fide

80 defuit ei.

() civitas Sagla, quomodo hanc gennnam, cuius iHdchritudo
septies sole est fulgentior, invenisti? Ide sui Domini ore lau-
datus est, cum *Dominus iWiievei: « Serve mi, fidelis mi, cum p. 55.
Petro et Paulo sedes tua fiat ». Hic honor, haec divitiae a Do-

35 mino commissa sunt. IJbinam vero sunt sedes Petri et l^auli?
(.'um de his cogitem, opinor audicns quac Dominus eis dixit
in evangelio- : « Cinii Pctrus Doniinuni intprrogaret dicens: \os

* Prov.,xi, 11. — ^ Matth., XIX. 26-27.

vero oiiini.i rrliijuiiinis, ct te siMMiti huiiius; quid erf(o inveniemus?
iNuiiiiiiis iiost<»r eis respondit: In verilate (licairi vobis; vos. qiii
iiM* sccuti cstis, altcrius advi-iitus mci teiiijMin*. «urri WMli^rit Filiiis
lioiuinis sujMM* f^^loria»' sua<» tlircmuiii. siMli-lutis ci vos sujmm"
tliroiia iliiodcciiii, cl iudicabitis (luodccim tribus Isracl ». lllic r>
ctiaiii jtatcr nostcr Hasalota Mikael erit, quctiiadnioduiii IK>-
iiiiui \(»\ 11 dixil : * ( Jiiii Pctro et Paulo st*des tua erit ». {)*•
rctrihutionc fidcUuin siscitanlcs snru-ti Uoinino dixenint: « Hui
nostraiii coiiimcmorationcm fccerit, ct in j»rccibus nostris confi-
sus erit, et libruiii ccrtaminis nostri scrijiserit. quale erit eius lo
jiracniium? >. />o?>z/n?/.v dixit cis: « Vobiscum j^alam in novis-
sima dic transibit ». Hunc autcm sancluin Hasalotn Mikdef
illis minorcm non liabiiit, nccjuc (juoacl sedcni, neijue quoad
bonorem, ne(jue (juoad j)raemium; sicut cuni illis sedem ei de-
dit, ita ct praciiiiuiii jrro /ideHbus ei dabit; sicut illi accejiti ir>
fucnint, ila ijise X)o?nmo acceptus fuit ; sicut illi munduin uni-
versum rclicjucrunt, ita ij)sc miindum et oinnia (juae in munflo
sunt rcli(juit ; sicut illi non suscej)enint pro itinere viaticurn, se-
cunihim Kedcmi^toris nostri j)raccej)tum, j^raeter baculum tan-
tum, ita ij)se nihil juactcr haculum ct manus sig^naculum ' su- 2»
scepit. Sicut eorum vestigia secutus est eoruinque iter est aj^-
gressus, ita sedeni invenit, neque eis in praemio minor factus est.
Oratio de facinoribus liuius patris beati, patris nostri nobilis-
simi, honorati, ajjostolici, Hasalota Mikael, et de laboribus buius
liominis Dei ad finem non j)erveniet. Nos vero, o dilecti. si eorum r.
vestigia secjui aut eorum labores sustinere non valemus, sancto-
rum commemoralioncm pro viribus nostris celebremus. in eorum
p. 50. j>recihus contisi, *(piod iusti preces jiotentiam et potestatem lia-
hent : in ijisis enim magiia est utilitas, ut in Evangelio scriptum
est"': « Uui recipit i»rojthetam in noinine prophetae, projjhetae 3»
mercedem accipiet; et (pii recipit iustuni in nomine iusti, iusti
mercedem inveniet: et (piicumque potum dederit uni ex illis
minimis calicem a(piae frigidae tantum in nomine discipuli mei,
in veritate dico vobis, non j)erdet mercedem suam >. In veritate.
(jui iustorum et martyrum commemorationem fecerit non per- 35

^ Textus corniplus vel mulilus est (ma'etaba cd * manus signacu-
lum »: nia^etab est caerulea resticula, quam Aelhiopes christiani. ul
suae rehgionis signum sit, coUo appeudunt. — ^ Matth., x, 4i-4-2.

(let merce<lem suaiii! Audite. iVatres, (juoniotlo pulchei-rinnis sit
hominis Deum timentis tinis! Kius mortis dies benedicitur; jne-
tiosa in conspectu Domini mors iustorum est K In veritate, pre-
tiosa fuit mors Iniius patris nostri r>asalota Mika'«d, puritate in-

5 (hiti. nautae cum remis ('rucis-(^) navi^^ium suum i-cj^^cnlis, (juod
inundi tiuctus, cuius lUKhie sunt multae, non suhmei*s(»runt. (Juo
nomine eum appeUahunt ^ Proplietam, aut apostolum, vel mona-
chum? Haec omnia in homiiu* Domini, in }>atre nostro r»asaU)ta
Mika*el inveniuntur. Fuit columna tidei, cpiae non suhvertitur, et

10 fundamentum non vacillans: vir potens-', Ixdhitor, strenuus. in
proeliis exsuperans. (Juomodo locpiar de ma^nitudine patris mei,
legum magistri, (pii revera purissimus fuit ul tus et laetiticans ut
vinum, quem ecclesiae ab eo ornatae laudihus c(dehrant? Patcr
honorate, cpiain pulclier est historiae tuae auditus! M(dle et sac-

15 charo dulcior est, corda laetiticat, aures ad audiendum tlectil,
ossa madefacit, et mentem quasi annotinum hydromel hihisset,
volitare facit.

Gloria Patri^ qui nobis hanc fulgentissimam stellam surgere
fecit; adoratio Filio, qui eum in certamine firmavit ut eius

20 liberatio nobis sit: gratia Spiritui Sancto, qui nohis eum. ut
magister esset, largitus est. Ipse rey^o ab osoris vinculis libc-
rator est, (jiiem laus et gloriticatio decent, (pii mundum solli-
citudinibus texit. Laus igitur l^itri. (pii nobis i^atrem nostrum
Basalota Mikael, monachorum patreni, apostolorum sectatorem,

25 in adflictationibus verberationibusque constantem, largitu.s est.
Adoratio Filio, qui hunc iDeatum patrem nostrum firmum ad
martyrium sustinendum reddidit. (rratiae (4 benedictio S})iritui
Sancto, benedicto et laudato per *hominum angeloriim({ue ora, p. -'^T.
a creatis universis, in terra et iu caelis, in iiiari ct in abyssis,

30 fjui hunc viriiin e venatoriis retibus'^ servavit ut arietum ovium-
que pater esset. Hunc ad modum et nos qui hodie hic congregati
sumus a lupis praedatoribus. sanctarum eius precum virtutc.
servet, et laetitiae et gaudii vocem audire faciat. ut pr<» vi-
ribus nostris sancti commemorationem et missae sacriti<imii

^ Psalm. cxv, 15. — ^ An m a s (| a I pro mastal legendum? —
' Haec sunL ad sim. Mtulorum qui anliquis re^Mbus iribuebanlur; cfr. Conti
RossiNi, Ucvanfjdo cVoro di DahKa Libanos (exc e Rrnd. d. R. Acr. cUi
Lincei, X), Romae, 1901, pag. 14. — * Haec usque ad pag. 50, v. 27, solula
oralione, arabice ;»sc- dicia, scripla sunl. — ^Cfr. Psalm. xc, 3.

AETH. — B. — XX. 4

-W( 50 >•-

liyiiniis o\ |)i'(>('il)iis, liiiinilibus ^'ratiis (d pnmtratioiiihus, jmiiliiiis
et canticiH (M^Uibreinus, siciit in h.ividis libro dicitnr: < luMti
iiHMiioria in a(*tcrnuiii crit >; iiKMiioria insti ruin laiiflibus^».

() spiiitalis Antoni, ({ui niysticiini A^nuiii, sub sjMM-icin pucri
ridciitis tiiu ilcxtjMuni sinistniiiKpic latus cxhibcntis diffidisti :,
cl tiliis tuis praf^buisti, tuac «b^prccationis doni h«;r(*(litas eis a»-
si/^nata est, adeo ut jtuerum illum palain cor|K)raiibuK oirulis
adspiccnMit : liiinc ad inoduin nobis, hHncdictioncMii tuain cxojUan-
tihiis, tii.ic dcprccationis hf»ncdi(;tio iii lMM*(»ditat(nn assig^netur.
rhi(Mini(juc lii;i coiiinKMnoratio c(d(d)rahitur, (^t lib(*r tui spiritalis lo
c(M'taiiiinis lc;^M;tur, h(Mii;<nitas (»t cleiiKMitia sint. Uuoniain |»asto-
nim IxMicdictioiKMii siijhm" discipulos coniniorari d(;c(*t, nobis IxMie-
dic, () pat(M', o sapi(Mitianiin inarc, a^piila volans, pra(*dication«
subliinis, divinitatis virtiitc orator, in ocfiano Lihroruin natator.

(> novc Paul(% lin^nia hxpiens, tui spiritalis certaminis hist(i- 15
li.iiii audirc cordi iufMjndissiniuin est. O stella, cui victoria data
est ! () j)at(M', {)(>j)uli j^oj^ulorunKjue pater, nwnachoruin concio-
nator! Prostrationuin tuaruin nuinerus, (pii est sicut numerus
stillaruin pJuriae^ corda stuj)elacit. Tuaruin prostrationuin locus
j)rofun(liis in inoduin foveae factus est. Tua iniracula dictu 2<j
dillicilia sunt. Mundi inare ainj^lissiinuin transfretasti, netpie
eius ainpla retia te circuinvenerunt.

0 pater, retrihutionein pro nohis a Patris Filio ohtineas
quaesuinus, cuin electoruni nuptiae parabuntur; cuin (juinfjue
canes expellentur; cuin lacrimarum cataractae eos vorahunt. 2-
Per angnstam viain nos transire fac, ut tecnm in amplain j)la-
team ingrediamiir.
p. 58. Cum j)atris nostri Basalota Mikael transitus immineret, ""di-
scipulum aj)pellavit: « Accede, in sj)eluncam eainus! ». Ra-
(Milo snscepto, ingressus est speluncam eiusque (piattuor late- 3*3
ril)us henedixit ; manus et pedes protendit et animam manihus
sui Creatoris tradidit ^.

Explicit liher de s|)iritali certamine patris nostri perfecti
IJasalota Mika*el. Eius mors fuit die xxi mensis hamle. Laus
Domino in sempiternum, per onmia saecula saeculorum. Amen, 35
amen et amen. Sit ! sit ! sit !

* Psalm. cxi, 7. — ^ Prov., x, 7. — ^ Haec, iam anlea lecitata cfr.
supra, pag. 45); forlasse, errore repeliia sunt.

Misereatur Dominus in caeloruni re«^no onniiuni sinuil qui
hunc libnuu scribere fecerint vel scripserint vel explicaverint
vel legerint vel audiverint, et eos voces laetitiae {?au(lii(iue au-
(lire faciat, precibus Douiinae nostrae, precuui vasis. Precibus

7> (leprecationibusque patris nostri Ha^alota Mika'el, nionachoruin
patris, misereatur nostri (Ihristus, {^doriae rex, in hcx^ saecuk^
nec non et in futuris. Super nos beni«^niitas et niisericordia
usque ad extrenuun iialituni sint. (]uni Doniinus Sabaoth in
tota iniperii maiestate adveniet; cum, manibus suis, opus precibus

10 dabit; cum accinctus electos ad mensam i)rocund)ere faciet;
cum hietitia erit iustis, cum canes foras, in ij^mis tlumen et
in tenebrarum abvssum, expellet; cum occulta coram Unico re-
velabuntur: cuni terrae caelorumque virtutes commiscentur;
cum fuhnina coruscabunt et venti perturbabuntur; cum mare et

15 al)vssa confundentur; cum ab unocjucx^ue suorum ratio poscetur;
cum onmes onera sua adfereut: in illa sancta die, cum duae
vaccae pro mensa decem milia annorum mactabuntur, in monte
Sion sanctae consistere nobis contingat ! Per omnia saecula
saeculorum. Amen, amen et amen.

i?o *Hunc librum de spiritali certamine Rasalota Mika'el patris f 59.
nostri, ego, Marqoryos, })ro commemoratione mea et coniugis
meae Masqal Kebra et tiliae nieae, cui nomen est Mafak
Absara, dedi insulae Daga, tabernaculo sancti Ste})hani, (luo-
niam in eius tide et mercede, nec non et in precibus sanctorum

25 onmium patrum meorum, qui huc mortui sunt, s})em })osui. Ko-
rum virtutis narrationem audire mihi margarita videtur. In eis
e profundis cordis fido, eorum nomina mihi auditu nota invocans
et quae non novi in sanctorum onuiium invocatione com})lectcns.
Eis qui suis facinoribus grati Domino fuerunt, animam et cor})Us,

«0 coniugem et liberos, servos et ancillas committo, fide })lenus (juia
audivi vocem lacobi • : « ( )ratio iusti })otest et servat et })ollet )».
Per omnia saecula saeculorum. Anien. Vos autem, })resbvteri et
diaconi et monaclii, nolite oblivisci mei })eccatoris et im})ii,
miseri et inopis, in vita et in morte. Vestrum autem mernores

35 sint, ob Dei mei misericordiam, (}ui ino})em non contenmit. Per
omnia saecula saeculorum: amen et amen: fiat et fiat. Per
(Jhristi carnem et sanguinem fiat. Amen.

Hunc librum si quis rapuerit, vel fraudaverit, vel abstulerit,
sive archipresbyter sit, sive praefectus domus (e r a q m a s a r a),

40 sive diaconorum magister, sive antistes (uebura ed), sive
quis alius, ore Patris et Filii et Spiritus Sancti mal<Mlictus et
reprobatus et repulsus sit, })er oninia saecula saeculorum. Amen
et amen. Fiat et fiat.

' Cfr. Iac, V, 15.

II

GADLA AXOREWOS

SEU

AGTA SANCTI IIONOl!]!

INTEBPBETATnS EST

KAROLUS GONTI ROSSINI

Anorewos in pago Mat^e pi'ovinciae ^\'aral) natus est.
Piier, quodam Harankis niagistro usus est. Monachaleui
vitani aniplexus, sanctuni Takla Haynianot est secutus, qui
euni gratissinium habuit. Diaconorum magister, inde com-
munitatis oeconomus lactus est. Takla Haymanot mortuo, in
Tigre migravit, et in monasterio Sa^da Amba connnoratus
est. Ibi convenit cuni Basalota Mika'el, cui morienti Anore-
wos ministrasse haec Acta tradunt. In regionem Scioa rever-
sus, apud Filpos, sancti Takla Havmanot successorem, man-
sit. Deinde, cum metropolita Ya^eqob duodecim celeborri-
mos monachos ad evan<^elium in regione Scioa praedican-
dum elegisset, Anorewos provinciam Warab obtinuit. Multa
ibi gessit: adversus ethnicam religionem felici successu di-
micavit, Ghristi lidem evulgavit, discipulos nudtos — (|u<>-
rum Fere Menatos maximus fuit — edocuit, et coenobium
in Segaga seu Segaga condidit. Iris adversus regem *Amda
Svon I incalescentibus quod novercam in matrimoniuin dii-
xerat, Anorewos ad regias aedes advolavit et regem ag-
gressus est: verberibus acceptis, in exilium in provinciam
Walaqa pulsus est, ilnque usque ad regis mortem nian-
sit; tum ad coenobium suum reverti licuit. Aliam com-
nmnitatem in provincia Enar^et constituit. At vero, cum
novus rex, sui patris mores imitatus, novercam sibi ma-

tiiiiioiiio iuiixisset, Anoivwos, Sof^^af^a ropnohio inanibuH di-
scipuli Ferr^ Meii;Uos romniisso, re^ein |ial.'ini irifesti ac-
cusavit: j)nst(|uani loiinrnla |>assus est, in <*xiliuiii iteruni
ruin (liscipiilis est ciectiis, j>riniuin in Sawan terrarn j»ro-
viiiciae l)ara, iii(l«' in insulaiii lacus Zeway, denique in
Gaiiias(|(^ terrani refrionis Damot. Postremo, regein ineesti
paenituit, et monaclii in j»atriam rever'si sunt. Post liaec.
Anon"^wos iiiultuin j)rn cliristiana lide in occidentaliiius
terris r"egionis Scioa, in l)[Tmot. in Anihara lahoravit, ec-
clesias con^iidit, ethnicas ^entes ad veri nurninis cultum
i*evocavit, discipulos permultos genuit. Deinuin. anno l.*^>71,
die XXVII mensis septemhris, e vita migravit.

Eius Acta anno 147S a monacho, coenohii Segaga incola.
scripta esse videntur. In uno tantum codice, nernpe Col-
lect. d'Ahhadie n° 4.*^, ad nos per-venerunt : is autem co-
dex, ni fallor, saeculo xvii exeunte vel saeculo xviii exa-
ratus est ad tidem antiquioi'is codicis anno 1501 scr-ipti.

Quae in Actis sancti Anorewos de morte sancti Basalota
MikaVl iiiveniuntur, cum Actis sancti eiusdem norninis, in
pr*iori parte huius tomi editis. minime congruunt. Ceteruin.
multa quae in Actis sancti Basalota Mika'el r^eferuntur,
praesertim de rebus gestis regnante 'Amda Svon. etiain
in Actis sancti Anorewos. interdum iisdem fere verhis.
occurrunt.

Chronicon hreve regum Aethiopiae hunc Anorewos de
Sega^a inter concitatores seditir^nis contra legem 'Amda
Syon primario loco profert. Acta sancti nostri. sicut et
Acta sancti Basalota Mika'el propter antiquitatem plurimi
facienda videntur. atque historiae saeculi xiv ineuntis liaud
paruiii luminis aiferunt.

Acta ista nunc prima vice puhlici iuris facimus.

Romae, pridie Idus Oct. mcmv.

\(:t\ sancti iionohii.

*ln noinine Doniini trini, cuins existcntiac initiiini non rn- p. 65.
^moscitnr, et cuius re^mi dies respici non possunt. In unitafe
trinus, unus in trinitate, magnus est Deus niaf(nisqu(* laudihus

^> (lives: in excelsis sedet et quae subter sunt videt; ut propliela
in sua projilietia ait: <( In universis terris est eius potestas.
nanique niisereator ille ', nec onmihus poenis ira)n accendil » '.
Est caput et finis; ipsi auteni nec initiuni nec consunnnatio
est; iustos sua virtute tuetur et peccatores sua heni;^qiitalc

10 iustos reddit. (^uni niundus ad pristinuni statuni redihit, illc
super ^loriae thronuni in verenda sua nia^nificentia ap[)arc-
hif, eius clementia occnrret, eius misericordia adveniet, eius
iustitia stahit, eius tides })ullulahit, eius opera sequentur et eius
retrihutio revelahitur. Huic Deo laus in sempiternum. Amen.

i^ Audite, patres mei et mei fratres dilectissimi, hucinae so-
nitu convocati et vitis })almite tracti -^; vohis })auca de })ati'is
nostri, rahhan. s})iritalis certaminis praestantia enarraho.
Ouis ex deis similis fuit Deo nostro? in sempiternuni ei-it. antc
mundum erat, onmia ad vohintatem suam agit; ipsi nemo « piil-

^*' chre fecisti » aut « male egisti » dicere potest. Nunc vei'o cuiii
suppliciter orate ut patris nostri Anorewos vitam scriham: scien-
tiam loquendique facultatem mihi clementer praeheat : sicut in
inille generationihus voceni suam mandavit ', sicut I>alaanii
asinum liumano eloquio loqui fecit, ita me peccatorem lo(|ui

2r. faciat, ut de patris nostri heati spiritali certamine exiionam

et referam; ori meo custodiam et linguae meae ianuam,

(|uae temperantia est, ccmstituat, ne mendacia iniuste scriham,

nam in iustorum historiis decrementum additamcnto melius est.

Cui patrem nostrum Anorewos, sacrorum Lihrorum hau-

30 strum, Evangelii et Pentateuchi interpretem, proj^hetarum a}»)-
stolorunupie sectatorem, comi^arahimus? lustus fuit et martyr!
Cui patrem nostrum laetitia i^lenum, hellatorem constantissi-
mum, prudentissimum integerrimuuKpic. maf^niam Para<lisi ar-
horem *innltarum avium umhraculum, comparahimus^ (!ui pa- j). <')0.

> Cfr. Psalm. lxii. 11-12 etc. - ^ Cfr. Psalm. i.xxvn, 38. — =» Cfr.
loH , XV, 5. — * Psalm. cvi, 8.

-6< '**'* yyr-

trciii iiostriiiii Aiiorrwns, tidci ('oliiiiiii.uii, roiiip.iraliiiinis^ iionne
(-:iii(li(|o t.iiiro lioiiiii pMiitori, «iiitc oiiiiics s.ibli.ito «•(^rcdicnti,
({iKMii \itul.'i(> s('i]iiiiiitiir ^ (!tii |».'itr<Mii nostniiii, iiiiptiaruin ti-
liiiiii', (-oiii|>ar.'ilMiiiiis^ iioiiiic riiliro iuv<ni(!() e iuv<Mi('oriiiii f!aul;t
c^resso <^t (•.oriiiliiis jmmcusso a iiif,M'o iuvenco; aut iuv(»nco, (jiii ^
lioiiio iactus est (* (iui |iatr(Mii iiostriiiii sa)>i(MitissiiiiUiii ('oiiipa-
rabiiiiiis^ iioiiin' :i11h) iuvenco suh arl)or(Mii consid^Miti. aut iu-
\(Mi('() post ona^riiiii ^«Miito? (]ui p.itr^Mii nostruiii a|M)stolicuiii
(•oiiiparabiiiiiis^ iioinic ovi pMiilac post sikmii, (jui ovcs in iiic-
(iio iliniiiiiiiiii S\ riac •^^Miiiit ^ (liii patr^Mii nostruiii, niar^ari- '^^
taiii, ('()iii[»aral)iiiius^ noiiiK; liirco nia^^io iii |)asciiis ca|Hillas
(-usto(li(Miti, liya(3nas([U(i in sta«xnis acjuae sul)iii(^r^(Miti, aut hirco
alt(M i, (jui s()l(Mii iiii|)(M-io ((Miiiit, (Ioikm; iiio(Miia iiiag"na collapsa
sinit ^ (liii paticiii nostruni honoratuni conijiarahiiiius^ noinic
Davidi lionorato, a Domino clecto, aut Saniu(di iiieinoria egre- i">
j;io ^ (aii patreni nostruiii sanctuni coniparaliiiiius ? nonne
Saloinoni rcj^^i, (lui sanctuariiini condere studuit, aiit Iliraiii Tv-
lio^ (^ui |)ati'(^iii iiostruin iustuiii coiiiparahinius^ iionne Zaclia-
riac, aetate j^rovecto, aut lohainn IJaplistae^ (^ui patrein no-
stnnii An()r(^*\vos, ut Kliani zelotypuin, ut Petruni fidei petrani, '^
ut Pauluin elo({uio suavissinmni, comj^arahiinus^ (Jii patreiu
nostrum, omnino ovium i^astorem a suo Doinino electum,
(-omi)arahimus? nonne apostolis, qui fideles e vicis appellave-
runt ut evangelii verha in eoruin c(.)rdihus seminarent, aut
maiiistris, cini fidem definiverunt Ariumf|ue ut excoinunicarent 25
(-oniin^^^ati sunt ? (Aii i^atrem nostrum, multorum j^atreni, com-
parahimus^ noiiiie ecclesiae doctorihus, qui \'erhi veri rectum
iter exposuerunt et iuvenes vulpes ne vinearuni septa vasta-
rent expulerunt? Cui patrem nostrum, nominis substantiam,
comparahimus? nonne Bethlehemi pueris, f{ui Herodis inaledi- 3)
cti temporihus interfecti sunt, ita ut liuinus sanguinis causa
eruhesceret, dum inatres, virihus destitutae propter lacrimarum
etfusionem et aegritudinem. flehant ? aut Akmini confessorihus,
(jui hunc mundum afhiiiratione repleverunt ? Cui patrem no-
strum, ecclesiae ornamentum, comparahimus? noune Antio- :<5
P- <5T. chiae confessoribus, aut cunctis "^urbis Kenva confessoribus, qui,
dum alleluia laudes canebant, ovium instar mactati sunt ? Cui

• Marc, n, 19.

-X( 57 )■>;-

patrem nostruni, sacriti^atoreni, coniparahiinus^ nonne iustis
(|ui Douiino asperriuiis atUictionibus, siti et lauie, ieiuniis, pre-
cibus lacrimisque .^n-ati fucrunt ^ (^ui i^atreui nostruui, ovibus
sal eilenduui ilanteui, couiparabiuuis^ nonne virf;inil)us carne

') non })oHutis? Eum (hiui couiparamus, sauctos invoceuius; cor
nostrum, eius mentioneui audiemh), hietatur. NoHte, o stuUi,
(litfidenter dicere: « Anorewos anti((uis palribus nuui uiaior
est? vel Anorewos prophetis apostolisciue, vel iustis confessori-
busfpie eximior est ? ». Kuui nos supra iUos uiagni aestimare et

10 exaltare putare nolite; sed euui (juidem ut decet comparauuis.
Adspicite ergo: iustus super omnia uia^ni aestimatur, eius(pie
memoria in aeternum erit ', Cur nobis lon^^us sernu)? pauca
intelligeuti satis sunt. Anorewos benedictio super nos duph)
augeatur, secumhim quod constitutum et bene dispositum (^st;

lo patris benedictio tilios decet. Rursum, Anorewos nobis perfecte
pacem praebeat, et pater sit et mater iu hoc mun(h) i^rimum
et in venturo postea, per ouniia saecuhi saeculorum. Amen.

Xunc vero surgite, o psaUes : venite, o prudentes. Ino-
})iae diebus, si bos pinguis invenitur, maj^num eius pretium

•ii) est. Audite quomodo pater noster Anor(3wos ortus sit. Eius
j)ater, sacerdos, abba Salama nomen habuit; eius vero mater
Krestos Zamada fuit. Nobiles ortu, e praefectorum genere, in
regione Mugar cui nomen est MatgO, Dominum timentes fuerunt,
iu iustis nuptiis, sicut Abraham et Sara; et tunc steterunt,

\>:> ieiuniis precibusque addicti. Ex eis fulgentissima gloriae stella
orta est, cui nomen Nardos indiderunt. Puerum sapientia nu-
triverunt. Adolevit, ad discretionis aetatem pervenit, et Davi(Us
psahuos sacrorumque Librorum hM:tionem et expUcationem
(Udicit; diaconalem (Ugnitatem, sicut Stephanus (Uaconus, as-

o*i secutus est et pulcherrime ministravit. Uuicumque eum videbant,

(UUgebant. Ad ecclesiam, orandi causa, proficiscebatur; atque

a pueritia Dominum tinnut, *ut David in psaUno ait ^' : « Heatus p- fi8.

vir qui Dominum timet et eius praecepta observat vahle >.

Cum in patris suis aedibus hal)itaret, vir, cui erat nomen

;i5 Harankis, Scriptura et Var^jd hymnis doctissimus, advenit, in
eius patris aedibus consedit, et ibi mansit ; pater noster Ano-
rewos ab eo humilitate et constantia, perspicacia et intelligentia,

^ Gfr. Psalm. cxi, 7. — - Psalm. cxii, 1.

assiduc «lojirccaiKh, ner ranhim int*M*niitt(»n'l(». Y«1nMl hyrnnoM
(liilicit. (awh harc faccnM, oh sarroruin Lihroruni hTtiomMii
ct ))saliiioruni canluiu ^'loriatus non cst, si'(| in hurnilitatc di-
sccrc pciii^xit. Iciunia prcccwjuc «liicxit ct sil)i jmritatcin con-
tincntiaiiKjiic (!oni))aravit, sicut I^oiiiiniis noster in cvangf^lio ',
ait ' : « (iuiii contincntia vosrnctipsos jiossidchitis ». I)icit itc-
luiii': « (Jiii aniniani siiani jtiojilcr in«* reli(jucrit ijwiirn inve-
nicl ». I'](>i'uiii (Uiiniuiii inciuor, a )Micritia seinetijmuin iustitiae
causa ncj^^hfxit. Kursuni, ))atcr noster Anor('*w()s, iustus, mun-
(luiii transitoriuiii. divilias j»crituras ct ad nihiluni rcdiiccndas, lo
auruiii ar^nMituiiKjiH^ ruhi^^iiic corrofh^nda considcravit, et mo-
naslicaiii vitaiii, iit in traiKjuillitatc coiuniorarctur, elcf^iU cuni
Siracidis sa|»icnliaiii i)crsj)iciic intcljifxcret, quae di(3it'*: « Aniiiia
Deuiii tiiiicns vivct, oiuncscjue in euni sj^erantes redimentur;
Dei tinicntciii iicino tcrrchit nec perturhahit; naiii ij>se eius sjies j,
est. Aninia (juae Dcuni tiiiicl heata est. nain eius fidelis in euin
contitchitur et Doiiiini oculi suj»er illos (jui eum timent sunt ».
Kius jiater et inater euin inonasticain vitam exoj)tare nc-
sciebant et ei inuliereni. pro lej<e, desjiondere cogitaverunt.
His co^nitis, sanctus cuin patre suo sua^jue matre consiliuin -^
non iniit; clam surrectus, profectus est, et ad jiatrein n^^stniin
Takla Haviuanot, qiii cum discijmlis monachis in rujiihus coni-
morabatur. venit. Eum cum adsjjexisset, pater noster Takla Hay-
manot, quasi ma^nam praedaiii invenerit, laetatus est, surrexit,
puerum osculatus est et ei dixit: < Pax tihi. o hahitaculum 2r>
Sancti Sj)iritus! ». Pater auteni noster. henedictione acce-
j)ta, cuni eo submisse et huiuiliter collocutus est, et dixit ei:
« O pater, ad te veni, j)ostquaiu de tuis jj^estis audivi, ut inona-
chalem sanctorum vestem mihi tradas ». Pater noster Takla Hay-
p. 6l>. nianot ei respondit : * Fiat voluntas "^Domini. o fili nii: paucos no
dies expecta et mane, ut sanctoruin opera adspicias, tum
mcmachalem vestem dabo ». Patris nostri Takla Haymanot
sententiam cum audivisset, sanctus cum eo, magnis sacris exer-
citationibus, ieiuniis j»recibus(pie addictus. sicuti monachos fa-
cere videbat, conimoratus est. Paucis diebus elapsis, j)ater no- 35
ster Takla Haymanot patrem nostrum Anorewos monachali
veste, veste puritatis et veste sanctitatis, induit et cinxit, atque

' Luc, XXI, 19. — 'Matth., X, 39. — ^ Eccl^ xxxiv, 14-20.

M 50 )•>:-

ei Anorewos nomen imposuit. Ibi in maj^no spiritali certamino,
in puritate et in virj^initate, in ieiuniis et in precibus ma«<na-
([ue in continontia stetit; et sancto Takla Ilntfinnnot in omni-
bus agendi rationibus fjratus fuit.
5 Eius continentiam virtutisquc iiulcliritudincm cum a(ls|)<'xls-
set, pater noster Takla Havuianot eum vaMc dilexit, et omncs
sancti propter eius egregia oj^era dilexerunt. Ut ait Salomon ' :
< Innocentis iustitia eius iter in veritate dirigit », i^atris uo-
stri Anorewos itinera ad })arva et ad maj^^na recta fuerunt.

10 Proi)ter pulcberrimam eius virtutem snncti eum praetulerunt ut
in diaconorum magistruui in ipso coenobio jiatris nostri Takla
Haymanot eligeretur; et ibi, sicut Stephanuui diaconoruui uia^^i-
strum, elegerunt. Praestantissimus fuit in legibus ccmstitutioui-
bus(pie, et hibenter festinans tempore eucharistiae et orationuui

15 famulabatur, sicut j^atres nostri apostoli statuerunt. Xec propter
dignitatem suam gh)riatus est vel se iactavit; sed erga oumes
submisse se gerebat, ut Dominus noster in evangelio ait~: « Uui
se humiliaverit exaltabitur, et qui se exaltaverit humiliabitur ».
Apostolus vero ait-^: « Submisse vosmetipsc^s erga onmes hu-

20 manas creaturas gerite ». Et Maria quidem ^: « Humiles exal-
tavit >. Haec omnia et similia e prophetarum apostoh)rum-
(jue libris cum cognosceret, Anorewos pater noster, cum fun-
geretur munere suo, gratiam consecutus est. Sacenh^tes mo-
nachos(jue monebat, eis sacros Libros interpretabatur, et

2"> dicebat: « In timore Domini procedite; mihi servo otioso si-
miles ne sitis ». Hunc ad modum uudieres et mares modeste
hortabatur, nec laudationes intermittebat; iustitiam in cha-
ritate docebat, et phisquam o(h)rifera i^lanta o(h)rem exha-
labat. Pater noster rabban operibus suavis erat, ut Salomou

3) ait-^: « Sanctorum odor est instar o(h)ris turis )►. Postcpiam

*in diaconorum magistrum electus fuerat, vigihantiam a(h\uxit. p. 70.
ieiunia preces(pie muhiplh-avit, corporis sui navem mumhavit.
et puritatis iter peccatoribus ostendit. Videte, o dilecti mei.
patris nostris Anorewos constantiam, quomo(h) inter sanctos

^^'i fratres modesto animo fuerit! Scientiam e patrum vaticiniis di-
dicit, ut Propheta ait'': « Initium sapientiae est timor Domini

' Prov., XI, 5. — ^ Matth., xxui, 12. — M Petr., ii, 13. — * Llc, i,
52. — 'Cfr. Cant., iv, 11. — ^ Psabn. cx, 9-10.

ct ('onsiliiiiii o|)tiiiiiiiM omnilxis a^NMitibus ». Alit> 1(K'o, auteia,
niM : « Tiinor nomini lioimr rst cl j^loria ». Hursurn alt *:
« Driim liiinMili jniIcluM rima riit Hiiis ». I)«m)Uo, ait^: « Sa-
piiMitiiim satictas (>st timor I)oiiiini, (*t ipsos fructihus Huis
iiK^briat; eius aedes omni iii(uii(litat(' plLMia^; sunt, et cius ranii 5
Iijriii Iriictibiis >. l*role(^to timor homini jiatr(Mii noslrum
.\iiore\V()s (^ IViiclihus suis, (jui (iliristi caro sunt et sanj^uis,
[»otii satiavit; »'1 ille iii cius acdihus, id est in e(%lesiis, la(?-
tatus est. Ut liilxM" ait ' : « lerusaleiii (;st condita iit urbs simul
coniuncta >. Hamos vero (jiii (licuiitiir fructibiis impbMi, bi i')
siinl a|)osloli. l^t vindimiavit cos, fructiis scilicet (*()rum do-
ctriiiae aromata colli^^^Mis; corpiis suum labore defatigavit et
senKHipsum ad opus accinxit. Iliinc ad moduin pater noster,
vir^o, spiritaliter certabat. Kius beuedictio nobiscuin sit, |>er
omnia sa«3cula saeculorum. Amen. n

Redeamus ergo ad initium eius s})iritalis certaminis; rever-
lamur, et de patris nostri Anorewos dilecti magnitudine loqua-
iiiur: nisi enim nos testantes scribamus (4 lofjuamur. quo inodo
voiiUirae g(Mierationes noscent^ Ut lUldad A\vt(}nawi proplietae
dixit^: « An lierba sine aqua {j^erminat? an viriditas, nisi irri- 20
gata est, crescit? ». Quapropter pauca de patris nostri praestan-
tis spiritali certamine scribimus, ut (pii venturi sunt sciant,
quando nos vita functi et profecti erimus: onines eniin hunia-
nae creaturae sicut herba transeunt.

Riirsum, sancti, concordes animo, eius virtute adspecta, in 25

coenobio illo eum pro omnium oeconomo subter patrem nostrum

Takla Haymanot elegerunt, et ei paruerunt. Hle vero non acerbo

aniino eis ministrabat, sed submissa voce iubebat, nec propter

P *!• hoc munus superbivit, *pulcherrima enim eius agendi ratio erat.

Sancti omnes eum diligebant et eius constantiam mirabantur. -^^
Monachis dicebat : « Preces intermittere nolite, vigilate, veniam
pro carnis sollicitiidine peteutes aerumuas subite; apud Do-
miuum miuistrare praestautius est (juam cauere >. Quam mi-
rabilis auditu est patris uostri beati memoria! Cum multi, mo-
nachi et sacerdotes, aetate maiores et miuores iu illo coeuobio 3>
essent, eum iu praefectum et iu diacouorum magistrum ele-

' Sir., i, 11. — 2 sir.y i. 13. — ^ sir., i, 17. — * Cfr. Psalm. cxxi, 3;
texlus corruplus videlur. — ^ Iob, viii, 11.

genmt. Vidite et intellegite! lustiis (luiilein in ^ila lionora-
bitur et diligetur, praesertini iK)st niorteni extolletur. Pater
autem noster a pueritia eaeloruin re«,nnun petiit, et gratiam
apud sanctos qui cum eo erant invenit, ut Sirach, tilius Eleazar.
T) ait M « (rratia inaj^is quam auruin optanda est ».

Diebus illis, sanctis monachis, cibos capiendi t«Mnpore, inu-
lieres moniales ministrai)ant, quae semper edulia potumque a
se parata eis adferebant. Die qua^him. pater noster sanctus.
cum in })rocurationis (h)inu esset, cenam paravit, disposuit

1') et patri nostro Takhi Havmanot attulit. dicens: « Acce«h*.
pater, e«h\mus! ». Sanctus ei respondit, dicens: « An moniales
sanctornm cenam attulerunt ^ ». Et dixit: « Profecto, pat<'r ».
Tum pater noster Takhi Haymanot benedictionem dedit et
cenavit, et: « Optima vere, inqiiit, cena nostra hodie est ».

15 Cenam cuin absolvissent, cenae tempore, sancti ut cum suo
patre ad solem calescerent egressi sunt: tum moniales, pro
more, cenam paratam attulerunt. Haec videns, sanctus san-
ctis dixit : « Undenam qiiae antea comedimus attulistis^ ».
Monachorum oeconomus Anorewos surrexit et dixit ei : « Pa-

20 ter, egomet, cum pro viribus meis paravissem, attuli. Indr
ab hoc tempore, pater, haec regula nielior esset: discipidos.
(pii omnibus in rebus nobis necessariis ministrarent, institua-
mus; mulieres autem moniales iam nobis anq^lius non inini-
strent ». His auditis, pater noster Takhi Havmanot in eo hir-

25 tatus est, ei benedixit magnamque dedit benedictionem, «4
dixit: « Quemadmodum oportet, constitue, fili ini; tibi concedo
et tra<lo potestatem ». Benedicth^ne suscepta, Anorewos hnnc
iustitiae reguhim in patris nostri domu confirmavit et instituil.
(piae adhuc viget. His auditis, *mulieres moniales ira rei)h'ta('

30 sunt, earum(pie corda sicut ignis exarsenmt, (piia eis ne sanctis
ministrarent interdixerant. Qua de causa (^dium in patrein iio-
strum Anor«3wos concepenmt. Pater noster, haec cum novisset.
Trinitatis funibus captus cum esset, neque contristatus est ne(pi«'
inaestus fuit.

35 Rursum, mulier (piaedam, h)cum (pio ambuhibat. ((no coin-
morabatur et (pio iacel)at sedulo observabat. Die (piadain, ad
eum iacentem progressa, super eum cecidit. Tum il/e clamavit

' Prov., XXII, 1.

et: « AVre pardus! parthis! » iiwpiit. Miili»!r iUa, tiTrore capla,
aiifti;^'it. Sancti, ciiis (•lainoiibiis aii(liti.s, ad «miiii v<Mi«Tunt ••t ei:
« Uiiid til)i ac<i(lil !* » (lix(Miiiit. Illc <ms: « Ad iiic doriiiitantein,
imiuit, par(liis v^Miit ; (miiii claiiiavi, a nu* njcessit ». Fratres
<M p.iidinii v(M'c appariiissc piitav<M'iint, n(*([\ui ilh» de niulif^ris 3
ad\<Milii cis rcttiilit. Pauros post dics, inulicr illa <*\ ali(»
lioinine con<-.<!pif : <iii dixerunt : <( K (pio ^-oncepisti? >. -\t ni<tn-
tita (Ms dixil: « Kx .Vnorowos ». (Juofi ruin au<liis.set, pator
nost<M' Takla Ilnyiiinnot, int<'^'<M*riiiius, lilio suo .Vnorewos <lixit :
« .Niiin (piod iimii<M* dixit. ikmiijm' <• te concepissi;, veruin est ? ». lo
Saiutus, eius lilius, j^atii suo rospondit et dixit: « .Xenio a
j)ec('ato iimndus est, o j)ater! ». Tiini j)atruin nostroruin pater
a((Ml)issiiiiiiiii llcliiiii Hcvit ct quid ageret nescivit. Iiiij>osita pae-
iiitfMitia, (Mim in vincula coniecit : sanctus vero, cuni proj)ter
peccatuin (juod non |)atraverat in vincula coniectus esset, laeta- ir>
tus cst. Teinj)ore j)artus j)roj)erant(*, i//iits muHeris uterus
clausus inansit, et magni dolorcs cain oj)pres.sei*unt. Proj)ter
morhi ^^ravitatein eain intcrro^^averunt dicentes: * Cur te liic
morbus invasit? ». Mulier illa dixit : « Uuia inendaciter in
iustum sanctiinHjue .Vnorewos locuta suiii ». Statim proj(res.si ^)
sunt, ct illius mulicris verba j)atri nostro Takla Haymanot
rettulenjnt: ({uihus auditis, proj)ter Anoreicos j^atientiam jju-
ritatemquc admiratione et stuj)ore j)erfusus, eum illico adiit:
« 0 tili mi, inquit, propter ea quae non j)atraveras in vincula
conicctus es! Xunc vero, laetare, (piaeso: te enim exemj)turi 2"
sunt ». Sanctus dixit : « Kxinii nolo, nam projjter j)eccata
mea vinctus suin », et libertatem recusavit. Patrum nostro-
rum j^ater beatissimus magnis elflaf^itationibus euin cum urge-
ret dixit : « Quis tibi erit testis? ». Kt statiin: « Kxiinere! >
p 73. in(piit. Statim, eius vincula sonum ediderunt, *ex eius pedibus 3)
relaxata sunt et bis terque sunt excussa. I<1 cum vidisset, pa-
trum nostrorum pater coram eo in genua procubuit atque dixit
ei: « Parce mihi, j)arce milii, iili mi! ». Inde, sancti ambo
fleverunt, et de Domini magnitudine collocuti sunt, « Laus ei
sit! » dicentes. 35

Pater noster Anorewos, cum surrexisset, dixit patri nostro
Takla Haymanot, patri suo: « (^ pater, monachos e mulit^rum
monialium conventu separari melius est : monachi soli, mulie-
res solae maneant. Audi, pater mi! Xum ignis clam inter

ligTia manebit ? Monnc/n' vero se inter senietipsos custodient
et non perturbahunliir. Si tentationi obiicientur^ ij^nis pro-
gredietur, super li|^na praevalebit, ea consunK^t, in cinc-
rem reducet et delebit; nec ununi tantuni, (pii tcntatus sit,

5 sed magnos et parvos cond)uret : niliil, praeter aquaui, ^nuu
coercere vel extinguere potest. Itaque homines, maribus a fe-
minis seiunctis, in lege maneant et se custodiant! aHoquin, si
diabolus eos in tentationeui cogitationibus in(hixerit ~, forni-
cationis ignis super ipsos })raevalebit carnemque et animam

10 consumet; et eum niliil, praeter virorum a feminis separa-
tionem, removere vel coercere potest ». Aniuuirum concio-
nator, pater noster, filio suo dixit : « Pulchcrrima haec con-
stitutio est, tili mi; quae dixisti deinceps et in sempiternum
tiaut ! ». Ita factum est. Audite, evangelii tilii, virtuteui iu-

r. stitiae patris vestri Anorewos, iucundissimi et pulcherrimi, corda
laetiticantis ossaque recreantis ! Quomodo constans fuerit et in
vincula coniectus sit ob ea quae non patraverat, donec ferrea
vincula bis et ter excussa pro eo testimonium darent, me-
ditamini quaeso. Homines vero, quando propter peccata ab eis

•20 commissa in vincula coniiciuntur, crimen non contitentur, ne-
gant, periurant : pater autem noster, cum femina in eum men-
dax testimonium protulisset, patri suo siscitanti humiliter pa-
ruit et patiens in vincula coniectus est ; quapropter martyribus
similis fuit. Quemadmodum Macarium magnum et patrem Amoni

25 de coenobio Tona mulierum causa contumeliis alfecerant, ita et
patrem animo gravissimum aifecerunt; illi sancti prodigio /n-
nocentiam suom manifestaverunt, isque eorum instar egit.
Xunc vero, eius precum benedictio super capita nostra sit, per
onmia saecula saeculorum. Amen.

30 *CAinJT. — Cum Anorewos, pater noster, scientia plenus, ita se P "'^-
haberet, eius pater vocavit eum et cum eo collocutus est, dicens :
4( Veni, fili mi! sacerdotale munus accipe, ad metropolitam pro-
cede! ». Secundum magistri iussa, sanctus, cum surrectus cssct,
ad metropolitam profectus est, ad eum pervenit et sacerdotale

3-' munus suscepit ; laetans et exultans, regressus est et ad pa-
trem suum rediit. Eius pater, eo adspecto, gavisus est valde;

* Incerta interpretalio. — - Versio dubia.

iustiiiii «111111 \iriini j;«MiiMTnt. PntrT iio^tiT, <|iii<i«'in, Arioniwtw,
in sarrrdolio iMirissiiims. s.'icriti<iuin suum Kucli;u'islia<f |»aiw
viiKMim' ohliilil, ut Siradi tilius losuae ait ': « Iiisti ohlatio al-
tare iiupin^niat, (mus(|U(» (*(Iluviuin coram Domino *'xce\m jmm-
venil. Iiisli sacriticiiim sanctum cst, neque eius memoria iu S
oblivioiKMii illi V(Miiet ». Paulus iteruiii ait^: « (Jui Uaie mi-
nistrant prcshN lcri (|iij»ji<i jionorc di^^ni hahcantur, jpraesertim
(\\\\ lahorant in (loctrina verhi >». lU? (|ui(lem vera, .\norewos
proshvl(M' laiiiiilatiis (^st, et (luplici honore (li^mus fuit, et verhi
in (loctrina iiiultuiii lahoravit. ciiiii (*van^'clium ^'ratiae pra«'- lo
(licarel, carnahMii vir^Mnilat(Mii iii piiritate (Mistodiens.

Die (juadain, })al(M' noster Anonnvos trans ilumen, rui nomen
est .Vj^^at, ( uiii nijjjrum (laemonem in a^^ua sedentem invenisset.
Spirilus Sancti virtiitc ([uae sibi inliae^rehat illum apprehendil
et: « l ndc cs:' iiKjuil, cl quale tihi est nomen^». Daemon 15
ei respondil : « Aedes quidem nieae et meae sedes subter a({uani
sunt ; Hal.ira *Al({em nKMiin est nonien ». Tum pater noster
Anoivwos (Miin ad inaf(istruin suum traxit, (Mii omnia a I>al,ira
'Alqeni narrata' rettulit : his auditis. eius pater obstu})uit. San-
ctus vero iterans })atri suo dixit: « Nobis zV/g ministret ! i})suni 20
ad christianain tidem reducamus ». Eius pater respondit (m:
« Tu (Miin haptiza cliristianum(}ue fac: nohis, sicut dixisti, nii-
nistret ». Inde sanctus daemonern illuiu in noniine Patris et
Filii et Spiritus Sancti ba})tizavit, atque ei nomen Harayo
Krestos indidit. IIara[jo Krestos prophetarum nec non a})o- 25
stolonim e lihris cuin disceret. habitaculo cuin disci^mlis electo.
5. '^'ahiue paucos post dies monachali veste suscepta, })ulcherrimus
in onmihus suis aj^endi rationibus evasit, et senex diem supre-
iiiuin ohiit.

Sanctus vero anaclioreticam vitam et sacerdotium suum ad- 3i>
auxit, secundum Librorum canonumque mandata se custodivit.
patri nostri Takla Haymanot acceptus fuit et benedictionem ab
eo suscepit. Et advenit tenqnis niortis patris Takla Haymanot.
mouachorum concionatoris, qui fuit angelorum instar purissi-
mus in agendi ratione, prophetarum instar adsj>ector myste- sr.
riorum, apostolornm instar praedicator evangelii, magistroruni
instar orthodoxus, et iustorum confessorumfjue diadema. Coe-

' Sir., XXXV, 8-9. - - I Tim., v, 17.

-«; (3.) >x-

nobii sancti oinnes ad benedictionein suscipiendani apnd euni
congressi sunt. (Juibus ille dixit: « () tiiii niei, ego vero e\
boc nmndo niigraturus suni ». Kt dixei'unt : « (aii oves tuas
comniittes, o pater? ». IUe vero respondit : « Doniino Deo

■j meo vos committo ». Anoivwos pater noster, bis audilis, dr
prolundis coi-dis sui ' i\v\i\ et cbimavit: « Pater, pater, an-
tequam aniiua tua exeat, luibi benedictionem luani praei^e,
quaeso ». Tum sanctus tilio suo benedixit dicens: ^ Tibi be-
nedicat Dominus: omniuiu sancturum benedictio sit tecuin.

10 et omnia (juae commissa accepisli pro deposito tuo serva ».
His dictis, in gloria et in kiude, die xxiv inensis inaser, id
est nal.iase, quievit. Pater noster Anorewos, sicut lyazer '•■'
cum lamentaretur, eum linteis involvit et in sepubdiro pub-bcr-
rimo composuit. Quemadmodum benedictio patris sui Takla Hay-

15 manot super patrem nostrum Anorewos consedit, ita muiic iiuius

benedictio super capita nostra sit, omni tempore, nec in aU(pia

liora a nobis disc^edat, per oinnia saecuLa saeculorum. Ainen.

Pater noster Anorewos, inagno (bdore et tletu pressus, eius

commemorationem cuin fratribus suis sanctis cek^bravil. ln<le,

20 semetipsuin in cella clansit, et in ieinniis precibusque stetit.
Sancti de oe consilium habuerunt ut eum eligerent. Ue cognila,
pater noster, ut Romanus conlessor et abba Amoni, inunus
contempsit; statim surrexit, et in remotam Tegray region(*in,
(juae est Sa'ada Amba, ivit. Illic, cuin Basalota Mika Cd, beato,

25 convenit. Sicut propbeta ait"': « Fbimen Ibiens civitatem Doinini

laetiticat »; ita in gaudio et *in leatitia steterunt. Uursuin ait ': p. ~0.
« Ecce pulclierrimum, et ecce iucundissimum est fralres siinul
esse ». Post paucos dies, caput fontis, Basalota Mikack die xxi
mensis epifi, id est bainlt', (piievit; et pater noster Anore-

30 wos eum linteis involvit. Eius i^recum benedictio sil nobiscum.
Ainen.

Ibi i^ater noster Anorewos in solitu<Hne se recepil. niulLuni
laborans sanctoruiiKjue labores sustinens. Inde ad coenobium
patris sui rediit. Patrein nostrum Filpos electum esse cum in-

35 venisset, cum eo in amore et concordia stetit. Dum simul com-
morantur, j^ater noster a])ba ^Ya^iob metroi^olita ad Filpos,

' Cfr. Psnlm. cxxix. — ^ Nescio an alludal ad Ier., xlvui, !i:i; quo
casu, prava inlerprelalione, nomen loci lazer quasi nomen personae
habet auclor nosier. — ^ Psai/n. xlvi, 4. — * Pmlm. rxxxiii, 1.

AETH. — B. — XX. 5

M 00 )«-

prof^is pnstonMii, iiiisit <lici»ns: « A<1 nu* pnvwh», ronvAniamuH,

iiiihi cniiii spiiit.ili* n<*p)tiiini cst ». I\'il(»r nost<*r FiljK>s, suriv*-
clus, (11111 imillis s.inctis |MN);<r»*ssus *»st, AnoiM-wos quoquo rum <•<»
proc«'ssit (!t .1(1 .ihba V;r(joi) iiiclropolilain v«*nit. MtttropoUta
Filpos (lilcxit iii.i^Miicpic acstiinavil; ex eius discipulis (l(»rpm '>
viros elc«(it, ;it(pic altcrinn \ inini, ciii crat noiiK^n Marqorewos,
eis consociavit, ita iit ('oriiin minierus (luodeciin, sicut aposto-
loruin moiwr^is esset; supci- nndf^ciin maf^istros, patrem no-
sfnim Filpos constituit. Kt rc^^ion^un Sewa in rlu()(l(»ciiii paiies
parfili sunl. F.ilri nostro Anorowos r(*^no Fnda^^abtan, (Mii no- lo
meii (^st re«;io War.il), obvcnit (;t obtigit. l)(;in(le, san('ti suriv-
xerunt et ad coeiiobium sui patris Takla Haymanot cum suo
praefecto Filpos regressi sunt, unde rursiis profecti unu.sfpiisque
ad sibi adsif^Miatam })artem transiit.

Anorewos, ijj^itur, cum septem arcis profectus, rej^ionein En- >'•
da^^abtan, quae TSque dicitur |)ctiit. Ilii liariolam, cui nomen
erat Awregazaba, cum tilio (rat Yenasen, iini>erium tenentem
invenit: incolae omnes ad eius pedes se prosternebant et coti-
die pro ea duodecim boves mactabant. His auditis, et (piomodo
incolae se i^rosternerent et pro ea mactarent, pater noster Ano- 2)
rewos venit ad eam, accessit et dixit: « Mulier, cur tibi sacri-
licant et se ad pedes tuos proiiciunt? tu sane deus non es! >.
Hariola illa ob i»atris nostri laetissimi vocem verita est. Ij^se
complura e Libris sacris ei exposuit, eam verbum tidei docuit
et in nomine Domiui nostri lesu Christi convertit ; eius filium t,
({uoque convertit. Post paucos dies, eam in nomiiie Patris et
Fili et Spiritus Sancti, nomine Marvam Hayla indito, baptizavit;
'^iilium ({uo(pie, Maniorewos nomine indito, baptizavit. Ibi. in
medio Qarmelos, ecclesiam parvam condidit ; et hariolam illam
iii monialem elegit, et monacha facta est. Rui^us, mulier quae- 3o
dam ad patrein nostrum, fidei petram, venit, et dixit : « Homone
es tu an draco? ». Sanctus ei respondit: « Homo sum >. Et
illa dixit: « Age; vestem tuam et cingulum tuum seu funem
luihi ostende ». Suas vestes floribus exornatas cingulumf[ue
pulcherrimum ostendit. Eius vestes eius(]iie lumborum cingulum 35
cum adspexisset, dixit ei: « Verumne est, pater. te homines
cum Domino in pace componere ? > Et iUe ei respondit : « Sane,
compono; nam sacerdos sum >. Et illa dixit: « Me servam
tuam, pater, cum Domino in pace compone! > Sanctus, cum

liuius mulieris verba audivisset, p^audio niaj^no aflTectus est et
ei (le Divlnitate l()(|ui coepit ; illa in lesuui (iliristuu» Douiinuin
nostruui credidit, et [)ater nostei' eaui l)a{)tizavit cliristianaui(|U(^
in iustitia fecit. Ilaec mulier, cuiu ad muliereiu aliaui, uxoreiu

5 hominis dicti (Juahlsten (?), proj^ressa esset, ei de patris nostri
virtutibus rettulit. Mulier autem illa cum liaec audivisset, ad
l>atrein nostrum profecta est, (juo i})se erat p<M*venit et (luae-
cuuKiue ipsa fecerat confessa est. Sanctus, paenitentia imposita,
eam baptizavit, Marvam Kebra vocavit et dein in luonialem

10 elegit; necpie illa a tempore (pio inonialis facta cst rctro se
vertit. Iteruin, (piin([ue liomines, e(piis insidentes, e civitat«%
cui nomen est Knadegut, venerunt. Eos cum vidisset, sanclus
laetatus et gavisus est eiscpie dixit: « Valetisne, tilii m<>i ^ »
IUi ei responderunt : <( Propter preces tuas valemus. pater!

15 Tuam liistoriam cum audiverimus, ad te venimus: liariolam
colebamus; nunc vero nos verbiim Domini doce, (luaesumus ».
Sanctus (piidem, rem miratus, eos docere humiliter coepit, di-
cens: « In Domiuum credere praestantius est (luam in huma-
nam creaturam credere ». Kos hortatus est, uiulta e Libris sa-

20 cris recitando, at^pie, paenitentia imposita, in nomine Trinitatis
liaptizavit. Eis et arcam dedit, ad (luaiu reponendam ecclesiam
in sua civitate condiderunt. Plurimi ex Endagabtan iucolis
ad patrem nostrum veniebant, (piibus ipse verbum Domiiii
exponebat. Hunc ad modum in regitme illa stetit, et eius fama

^j longe et procul audita est.

*In terra Warab, $egai4a appellata, praefectus erat, cui no- p. 78.
men erat Beragban. Patris nostri Anorewos fama audita, sur-
rexit, regionem Enda{4;abtan, ubi sanctus habitabat, petiit et
ad eum pervenit. Sanctus eum salutavit et ei dixit: « \'alesne,

yo fili mi? Cur ad mevenisti^». Ei respondit dicens: « Piop-
ter preces tuas bene valeo. Cuui te hoc in loco commorari
audiveram, veni; tu enim Domini vir es. Age! ad re^nonem
meam eainus, ut mihi sis pater ». Sanctus ei respondit et dixit:
« Si tecum, tili mi, proiiciscar, huius regionis incolae moere-

35 ])unt ». At vir ille: « Adversus te non moerebunt, pater; veni!
Ke<^i()nem meam explorabis; si tibi grata fuerit, illic manebis ;
si autem invisam habueris, huc reverteris. Incantatores enim
terram meam corrumpunt. Divinatores patcr meus et mater
mea erant. Ego autem e pueritia Dominum colui, sed diu

sar<»nl<»t«» «anii. Olim, a<l sa<*«nl<>t<Mii (jiiciulain ivi (ft qtiaf*-

<iiin(jii<' /eccrnin al) iiiitio us(jiic a<l fincin <'<mf(»ssiis siiiii; ill<'

iiiilii ]ia<'nit('ntiaiii (l<Mlit <li<'cns: ' Noiucn tuuiu li^.Mll^^lian iic-

(pKKjuaiu sit, s<»(l vocahcris /akarvas. Matris tuae noiu(*n cril

Markcza, iixoii tiiac Marvaiu Zauia<la, (»t fratribiis tuis alt^»ri ^

Aluchaui, altcii Harav<> Krf^stos . ILkm* noinina nohiH iniixH
o I

suit. Nimf vero, acrede! iit iiohis hai»tisiuuiu conff^ras, pamus ».
Slatiiii, liuiiis \iri vcrha ^(ratiaiii apud sanctum invemjrunt. Vir
ilU» siirrcxit, itcr fccit (*t urlnMii r<*^Mouis J^^^j^flj^a, Yagiiatau
vocataiii, |)<'tiil. I^aiii 'Uiu vidissct, sauctus J>(*gaga rc^ion(Mu i<>
^M*ataiii liahuil, ct ciiiii viio colhxMitus est dicens: « Terraui
Inaiu, o tili lui Zakarvas, j^M*atain haheo ». IUe autein respon-
dir. « Kxiinie lociifus es! O pater, foe<lus ep^o fratresque mei
coniuncliiu ineaiuus; e('(desiaiu hic condc I » Kespondit dicens:
« Ecclesiam ex iiu}>roviso condere non licet; in precibus auteiii, r
Deo favente, i^raestantius est ». ^'ir, cuiu audivisset: « Heiic
dixisti, incjuit: fiat ! > Nocte illa, daeiiiones cuin echo (?) ad lo-
cuiu, uhi pater iioster sanctus et Zakaryas morahantur, v(^-
nerunt, et eum experimentis us(jue a<l matutinum tcmpus pre>-
haverunt; sanctus ver(\ precum suaruiu virtute, illorum vires 20
P- ~9. ('(mfregit. *Mane, cum surrexisset, Zakarvas, arcu suinpto, a<l
agros egressus est, et tres incantatores sub taxum invenit:
unum iaculo percussit, (pii cecidit et mortuus est; alius, in fu-
gam conversus, se ab eo suhstraxit; tertiuin autem tenuit atrpic
manihus post dorsum ligatis ad patrem nostrum Anorewos Ty
traxit. Pater noster, eum cum adspexisset. obstupefactus est.
et dixit: « Num incantator homo est? » Tura vir, ense stricta,
eum ad pedes patris nostri electi iugulavit. Paucos post dies.
sanctus parvam ecclesiam ibi con lidit. et loci noinen Teqa
Dahr appellavit. 30-

Cum ouiem hiems advenisset, sanctus hinc recessit. et alium
locum, (niatan vocatum, petiit: illic, in loco qiiem vir ille
monstraverat, parvam ecclesiam. sicut antea, condidit. Ihi
vero paucos dies mansit, Dei sui virtute, ignominia <laemones
aiticiens et prodigia miraculafpi.e operans. Deinde, cum locus ^
nimis angustus tieret ut sanctorum tiliorum suorum habitaculum
esset, liac de causa paullulum secessit, iter tendit et ad lo-
cum alium, cui est nomen Mosague, pervenit. Ibi alifpiantulum
commoratus est, spiritali certamini addictus. atque ecclesiam
tentorio similem exstruxit.

M C9 }yr-

Die qiiadam, ciim sanctus domi esset, Zakarvas et Zare'a
Abreham, fratres enim erant, feias per aj^fros venatinn ej^ressi
in dorcadem inciderunt ; eam ab Abreliam sa^^itta confos-
sam per sanp^uinis vcstijria persecpientes, in solitudinem in-
5 frressi sunt. Media solitudine locum pulcherriimim areae si-
milem invenerunt. Dorcade dimissa, cimsilium tenuerunt et
diKerunt : « Patri nostro referamus et ei dicanms : * Locus
tibi ad condendam ecclesiam hic est \ Statim ilic» sur^n*!
et veniet, promptus enim consilio est, et (|uos invenerit in-

10 cantatores e regione nostra expellet ». (^olhxiuio absohito, ad
patrem nostrum reversi sunt, et ei dix.erunt : « Pulciierrinmm
h)cum tibi et post te filiis tuis aptum invenimus ». Ilis auditis,
sanctus laetatus et gavisus est, et dixit eis: « A^ate, o tilii
mei, ostendite mihi! » Sanctiis, Spiritu Sancto adiuvante, per-

15 «^ens, *cuin (hiobus fratribus et alicpiot e suis filiis iter suscepit P- ^^-
et locum illum attigit: multas arbores et saxa invenit, ii)i enim
incantatores habitabant. Hanc terram eximiam, areae similem,
cum adspexisset, consedit, ad orientem et occidentem, septem-
trionem et meridiem oculis expKM\^vit: quattuor pnrtihus cum

2i> sua cruce benedixit et ibi habitare <(ratum habuit. Tum vati-
cinatus est et dixit: « Hic mea re(piies in aeternum erit : hi(*
morabor, quoniam hunc loc\im mihi elegi ^ ». Videte, dilecti
mei ! proi^heta qiiidem fuit pater noster Anorewos, et super eum
Spiritus Sanctus consedit, et futura noscebat. Ut Faulusait^:

•^ 4( Spiritu praeditus omnia cognoscet », ita ille hiinc locum iii
liereditatem sibi filiisque suis futurum esse cognovit.

Zakarvas, Abreham et monachis, qiiibus mimachalem vestem,
cinguhim et cucullum dederat, praecepit : « Eruncate er«<o, et
verrite; hic habitare iuvabit ». Eius iussis paruerunt. Verrere fal-

30 cibus et securibus coeperunt. Zakarvas et Abreham arbores cul-
tris reciderunt, viam sancto complanaverunt et novem aedes
condiderunt. Ecclesiam etiam, ut antea, una di«^ perfecit. Cum
sanctus huiiis coenobii planitiem calcan«U) dextrorsum et sini-
strorsum contrivisset, fontem invenit: qua re laetatus est. .Vr-

3.'. l)orem, septuaginta hominis cubitos longam, recidere mandavit
eamque pro ecclesia aedificanda destinavit. Illic, pulcherrimum
spiritale certamen magnis laboribus cflm certaret, stetit. In-

' Cfr. Psalm. cxxxi, 14. • M Cor., n, 15.

(•aiila(on's, (|ui illir, in ;ii'^'iTit«is |ia((M'iH v(mu't\t*nU*H^ in aurcis
ralicibiis liihcntcs, in aiir«M>s lccliilos (ionni(*ntf*s, hahitahant.
in fii|/aiii convcrsi siiiit. rt «• |tati'is nostri consiM^ctn w* s\i\t~
straxcninl ; posl iinillos dirs. coniimini consilio. a'l ciiin sin-
^Milatiin rc^M'c(lichanlui', .svv/ in ••iim non |»racvalu(U'nnt. Hunc. 5
i\(\ niodum Anordfcos iffir coninnM*atuH est. <Juani niirahiliu
auditu sunt (»|)cra hoiiiini. li<M-i ! ' Miiis consilia honiirnini cjy-
f^^itationihiis ahscondila siiiil. Illc \im ct rohiir Anoniwns sa-
cerdoli unclo. jiastoii oNiiiiii siiic iiK-rcede '-', dcdit; ut projtheta
ail ': « hnmimis iiistos conlirmal >*. \'«m'c Anon^wos \)ii\ sui lo
virliitc siipcrior laclus est ct incantatores suis |ir(»cihus c\-
inilil ! Illic scdem suam clc^nt: ciiis(|iic cocnohium valdc Honiit.
l)cindc. /akaryas a})j)cllato. ci dixit: * A^c, tili nii, tcrra^;
tincs mihi ostcnde, ut cx tua hcrcilitiUe niea tiliorum(|ue nieo-
ruiii licrc(litas Hat *. Zakarvas ei respondit dicens: « Sane. pa- \'>
p. ^l- tci*. focdus *sancianins ». Tuni foedus sanxernnt, n<^?>?/>»g (/uo^'/
Anorcwos esset pater, Zakarvas vero fllius. Kt Zakarvas patri
noslro tcrram. ut ci filiis(|ue eius post enm in herc(litateni
sit, tradidit. Dcin i^ater noster, a Domino electus, anachorc-
ticam vitaiii et monachalem lef(em ohservans, in vi^nlantia 'M
coenohium illud incoluit. Et eius fama per regiones onincs
audita est. Sanctos multos genuit: eorum maximus fuit patei'
noster Fen"? Menatos. ({iiem gennit cum adhuc in patris nostri
Takla Ilaymanot coen(^bio esset. Fere Menatos ei gratus erat
einsque vestigia se^inebatur. Onmes eius filii in humilitate ct 25
pacato animo ei parebant.

Cum pater noster Anorewos. inargarita, hunc ad niodum
vilam ageret, eius virtutis fama constantiae^pie pulchritudine
auditis. filii sororis eius, Petros. Dawit. Gabra Krestos et Za-
rufael. e terra \Vala(|a ad eum venerunt et patrem nostrum 3a
sanctum sahitaverunt. Qui dixit eis: « Valetisne. filii mei? Cur
huc venistis? » Illi autem responderuut : « 0 pater, ut tecuni
commoraremur venimus et nos Libros doceas et in monachos
constituas >. His auditis, sanctus laetatus est et eis bene-
dixit. Cum eo connnorati sunt: theologiam necnon explica- 35
tionem ab ipso didicerunt. Eonim virtute pers})ecta, pater no-
ster illos monachali sanctorum veste induit. Egregii semper fue-

^ Psalin. txxxvni, 14. — - Ioh., x, 12. — ^ Psalm. xxxvi, 17.

runt, et eoruin nientio uhicunujue audita est. l{ursiini, filiiis
eius fratris, (Jabra Nazrawi viHatus, e civitate Mu^^ir ad «Mini
venit: cuni apud euni coninioratus esset et psalterium Davidis
Libroruinque leclioneni didicisset, nionachali v<»ste in(hitus
Tj est. Pater noster, j^astor oviuni, sanctos perniultos genuit:
Sanurel, et Konianos, et ^a^^a Fesuni, ct Zosimas, Takasta
I^erhan, et Ezra, lyasu et Fi^jtor, I>akiinos et Tawahhi Mad-
hen, CJorf^^orvos et Yeshaq, (ierk)s et Yohannes, aliosqut* innii-
meros. quorum nomina non dicemus, ut i^ropheta ait ' : « AjMid

10 me quidem vahh' honorati socii tui sunl, Domine >. Ft anti-
quis j)raestantiores vahle fuerunt. Forum numerusarena maior;
revera i^ropter Anorewos eorum patris preces percrebuit, atcpie
eorum mentio celebrata est. *Xunc vero eorum benedictio nobis P ^2.
contin^^at, per onniia saccula saeculorum. Amen.

15 .Xunc vero, pater noster Anorewos, tidei petra, cum in suo coc-
nobio esset, regeni novercam in matrimonium duxisse auditu
accepit. Dolore peiinilsus, dixit: « (Juid agenchim? A})()stoh)rum
enim praeceptum vh)hitum est ». Filios congregavit et coUo-
cutus est cum eis: «O filii mei, inquit, Domini })raecepta n^-

20 gem violavisse, patris sui uxorem in matrimonium (hixisse au-
ditu accepi; idcirco eum adire volo, fortasse ad paenitentiam
admonitionibus reducere potero: si autem id aj^endi miiii vis
non erit, martyr ob Doniini nostri lesu Christi occumham
et propter eum sanguinem meum efFundam ». Filii ei re-

ST) sponderunt: « () pater, cui tuas oves precibus tuis multipli-
catas relinques? () pater, gregis pastor, cur gregem tuiim in
lioc coenobio deseres? Ltrum feris an lupis? O pater, pater
noster, spiritus nostri pater, in(himentum puritatis nos a pol-
hitione eripiens, si tu nos, derelictis ovibus similes, deseris,

30 quis nos doctrinam docebit? Xum patrem alium tihi siiiii-
lem invenire possumus? » Ita sancti magno fletu, hicrimis
quasi aqua liuentibus, fleverunt, cum })atrem suum martyrii
cupi(him vidissent. Ipse lugens eisdixit: « Ego egre(Uar: vo-
biscum Dominus sit, digne perseveretis! » Tuin pater nostcr

STi Anorewos, margarita, quasi in convivium ad biben(hiin mul-
sum vocaretur festinans et i^roperans surrexit. Discipuli ( iim
hictu et dolore ei valedixerunt, alii regressi, ahi mitem cum

' Psahn. cxxxviii, 17.

-«( 72 >0-.

<»(» proj^ressi siiiil. (jiin it»T faccret, in jialnMn nostniin Fil|K)s
inridit, ct «Miin in Srnicto Sj)ii-itu ronsaliitavit. 'riiiii amho ii«»
i'(M*tainin<* in rcj^oMii oh ifSMiii (iliristiiin (!ollo<'iiti sunt. (jiin sur-
r«'xiss<Mit, casti-a rcf^is, iniiltis sanrtis <"oinitantil)us, alli^<M*unt.

Illa ilif», rex *.\in<la Svon, < urn aurlivis.set Hancto8 venirft ut r,
a(lv<M*sus ipsuin j)roj)t<M- iiistitiain decertarent, illos concordes
esse intellexit; tiini, iinixM-ans, miHtihus suis: « Ve.stes pulcher-
p. h:i riinas induitc, in<iuit, «mjuos parate, *('lij)eos telaque suinite,
lconcs t(Mril)il('s adducjt^» ! > Milites rej^is iussis paruenint: ij)s<*
Mut(Mii indiiit vcstein o(Milis colore roruscanteni inultisqu*' lo
ornainentis s(* cxornavit. Mrat (juidein visii inirabilis (*t tre-
iiKMidiis. Suj)er re^iuin suuin tlironuin (Mini sedisset, sanctos
adniitti iussit, eosque adiniserunt. Tuin rex collocutus eis:
« (iur Imc vjMiistis^ » iiKjuit. Pat(M' noster .Vnorewos, Spiritu
ehrius, respondit et dixit : « r<* praeceptuin Doinini violavisse ir,
cuin audivisseinus, veniinus, ut te de aj)ostoloruin praecepto
moneainns. Tihi j)atris tui uxorem in matrimonium ducere non
licet, naiiHiue ij)sa tibi est mater ». His auditis. rex ira exai*sit
et eos mat^nis flagellationihus flagellari iussit. Die ilia, claino-
rum multitudine terrae inotus ingens fuit. Anorewos auteni, 20
cum tlagellaretur, laetatus est valde, atijue iustitiam intendit,
verhorum Domini in evangelio ^ memor: € Nolite timere eos,
({ui occidunt corpora vestra. in animas autem vestras pote-
statem non hahent: potius tiinete eum rpii, corj)ore interfecto,
('orj)us et animam in ignem gehennae proiicere potest >. 25
Pauhis vero ait: « Mortem timere nolite, peccatum autem ti-
niete, mors eniiu vos non relinquet >. Haec omuia cuin intel-
legeret, firmiter j^sibi martyrium proposuit, et flagellationem,
({uasi nihil esset, elegit. Inde rex dixit : « Flagellationem inter-
mittite: eos in vincula, manibus post dorsum ligatis, coniicite: 30
illos singulatim apprehendite, neque simul maneant : postero
mane eos adducetis! > Hunc ad modum steterunt. In vincula,
manihus post dorsum ligatis, eos coniecerunt. Sancti noctem
iu vigiliis ])recibusque egerunt. Dominum suum Deum depre-
cantes. 35

Postero mane, eos adduxerunt et coram rege traxerunt.
Statim autem Sanctus Spiritus eos replevit. Cor sancti .\no-

* Matth., X, 28.

-«( 73 )x-

rewos, puritate iiiduti, propter Divinitatis auioreni <»xarsit, sieut
Salomon dixit in (lanticis canticoruui ' : < Fortis est ut uiors
dilectio, et dura sicut Seol aeuudatio, et alae eius sunt ij^neae
alae, aquae multae uon poterunt dilectionem exstiuf^uere neque

5 iiumina labefacient illam >. lle vera, nec lal)efaclum est nec
declinavit cor eius ab amore Dei. Re^^em impavidt», in maj]^no
concilio, redarguit et ei dixit : « Tibi *[)atris tui uxorem sumere p. 84.
non licet >. Tum rex iratus eum et onmes pariter sanctos cru-
ciari et verberari iussit: atque septem scuticis eorum quenuiue

10 fla{?ellaverunt. Eorum sanguis quasi aqua fluxit. Tum vero ignis
ex illo loco egressus est, et flammae regis iauuam atti«(erunt.
Pavor et tremor milites invaserunt. Uex etiam perterritus t^st:
discedere voluit, et aquam e flumine haustam in ignem proii-
cere iussit. Aquam cum proiicerent, flammae fortiores se prae-

15 buerunt et valde maiores fuerunt. Ea die, terror maximusfuit:
regis milites, sanctorum flagellatione intermissa, trepidantes ab
igne aufugerunt. Monachi vicerunt, regis milites victi sunt, ut di-
citur in Libro - : « Namque Dominus iustos non <limittit puroscpie
ulciscitur >. Profecto Dominus sanctorum ultionem petiit eos(pie

20 adiuvit; quo eorum sanguis perfusus erat ignem attulit et in
regis cor terrorem iniecit. Inde, sancti ut flauunae deferve-
scerent deprecati sunt: et extinctae sunt. Pater noster Ano-
rewos superior fuit et praevaluit. in Davide propheta que-
madmodum dicitur'^: « lustus ultionem videns laetatur y>. Postea,

25 albae muscae venerunt et equos mulosque pungebant; muscarum
moi^ibus animalia multa perierunt. Har de re^ dolor novus
regem eiusque co[)ias pressit, neque quid agerent sciebant.
Rui*sus, rex et copiae cum sectatoribus suis consilium inive-
runt. Ille dixit: « Quid de monachis illis fiiciendum est? >

30 Regis sectatores ei responderunt : « Illos in exilium a nobis
compelli, ne tibi proximi sint, iubeas: in terram remotissimam
illos compellemus! » Consilium rex gratum liabuit, et iussit.
Anorewos autem unicuique e militibus praedixit quomodo eorum
ignominia et novaculae signum in vultu scai^ulisque manife-

85 stabuntur '♦. Inde in regionem remotam eos expulerunt. Mi-
lites, sicut rex dixerat, egerunt et eos in remotam regionem

' Cant. Cant., viii, 0-7. — * Gtr. Psnh/i. xxxui, 23. — * Psalm. lvh»
11. — ^ Haec milii obscura sunt.

M 71 )«-

C()rn|nilcnint. Annrvwos r<*rtat(»r'(Mii in provinriani Wala(|A |m'-
jtulcninl. Il>i. |ii'<Mibii.s rna;/n.'i(iiic abstincntia vi^^ilans, sU'tit, ct
p. 85. j)i'(> rcp* ctiain oiahat, nl *I>iiiiiinus (Miin a«l j»acnit(Mitiain Heo
ter'(it : diu sup|»li«avit. Kx incolis regionis \Vala(|a inultoH hiia
.sapi(M)ti.-i ,'hi honiiiii i«'li|,ci<>n(Mii nMJiixit. 5

.Miiltos |)(>st ilics. rcx ili«Mii suprcMiiuni i>i)iit, ct (mus liliiiH in
(?ius locuiii succ(;ssit. lli(\ sanctos in (•xiliuni expiilsos esse (Miiii
c()iii|MMtiiiii h.il)(Mct, iiiisit ('os(|U(* (;oiiV(K'avit. PatnMn nostriiiu
ahha ^a*(j(>l). mctropolitam. V(Miir(* iussil. K(*x istc ciirii me-
frr)]iolitn tocdus paclus cst, iurnns sc cuni una tanturn niulicrc lo
liahitaturum cssc; ct sancti «lomum rcV(M'si siint. I*atcr nostcr
Aiiorewos ad coenohium siium HMliit. ( >b eiu8 rediturn iik»-
n.iclii. f^n'cx ciiis. lactiiti siiiil. Illos (Ioc(M'c, tli(*oloj(iarii exjio-
nens, incei)il : in abstiiKMitia manebat et sanctos inultos, sicul
antea, jj^enuit. Kiiis cotMiobium valde elaturn est, eius virtutuiii ir,
fama us(|ue ad teiM*as r'eiiiotissiinas est audita, et eiirn iii pa-
tr(Mn clcj^chaiit.

Ilis auditis. Kiiaret ' incolae ad eiiiii veueriint et dixerunl :
<c () paler, nohis pater sis! ecclesiam iiomine nostro ^ condel »
Kt sanctus dixit: <( Sit Doinini voluntas! ». Dornino favente, ad 20
civitatem Knai^et, cui nomen est Enahatey \ progressus est, et
terram cuni gratam liahuisset, ecclesiani (iabrieli dicatam con-
didit, sacerdotes diaconos^pie constituit. tili(^s pulcherrirnos ge-
nuit et communitatem ordinavit. Illic rnansit; e loco ad locum
pererrahat et in lahoribus continentia^iue solitariarn vitam ajre- /r,
bat, memor vocis proplietae cpii ait : « (Jui in mundo hibore
defatii;atus est .in aeternum vivet ».

Patris nostri Anorewos, stellae nuptiarum, abstinentiam cum
audivisset, abba Ya^iob. metropolita, eum rogavit ut aliquid
interdum degustaret; (pia de causa eum diligebat. j»

Paucos post dies, satanas surrexit et regem decepit. Rex
patris sui uxorem in matrimonium duxit. et pi^ava patravit.

^ In ms. tum Enaret, quae vulgaris forma esse videtur, tum Enare"el,
quae forma videlur antiqua, scripium esl. — - Aethiopes in arcia (l a boi)
nomen pagi vel gentis vel familiae, quae ecclesiara condidit aut clerum
ecclesiae addictura sustenlare spopondit, interdura inscribunt. Auctor no-
ster ad iianc consueludinem alludere videiur. — ^ In ras. inodo Enahatey,
modo Enahantei scriptum est: cum nomen aliis locis compertum non
haberaus, quae forraa recta sii ignoramus.

His anditis, siciit olini, sancti, congregati sunt et consilium !<•-
mierunt de rege cuui uiansuctudine aduionendo, par^aii, si con-
verteretur, ei paenitentiain iuipouere, si vero se convertere
renuerit, cum eo usque ad gladiuui dirnicare. Pater auteni
5 Anorewos, *tilios suos sequens, niartyriuui sibi exoptavit. Ferc p. 80.
Menatos filio suo coenobiuui custodienduui reliquit, et ipse cuui
filiis multisque sanctis regis castra petiit. 1-lex, de monachoium
adventu ad certandum certior factus, ipsos coram se admitti
iussit. Admiserunt. Tum rex collocutus est: « (Juid huc vos e

10 locis vestris adduxit ? vos enim monachi estis >. Anorewos in-
terpres ei respondens dixit: « Rumorem de te audiviuuis, et ideo
ut tibi verbuin Divinitatis exi^onamus venimus, sicut apostoli
in Synodo nobis praeceperunt. Eorum praeceptum violavisli:
hac de causa ut colloquendo te convertamus venimus ». His

1"' auditis, rex ira commotus militibus suis jiraecepit ut sanctum
verberarent. Et eum verberaverunt. Tum sancti Anorewos
sanguis e naribus ad terram tluxit. Id cum vidissent, sancti
eius discipuli, praesente rege, se praecipites darunt alter al-
tero celerius currentes, et eius sanguine uncti sunt, ad mortem

20 et ipsi parati sicut eorum pater martyr. Hunc ad modum cum eum
cruciarent, nec metuit nec pavit; sed laetus exsultavit, atque
cum rege de fide disputavit et contendit. Haec audiens, vir ({ui-
dam, quem qays hasay ^ (i. e. 7'egis preshijtrr) ai)pellabant.
patrem nostrum Anorewos, margaritam, palmis percussit. ut

25 gratiam apud regem inveniret. Sanctus ei dixit : « Cur me pal-
mis i^ercutis? Te Dominum magis quam homines sequi deceret! »
His dictis, siluit neque ei maledixit. Statim ille qays basay,
qui palmis sanctum percusserat, mortuus est; quae cum vidis-
sent, omnes admiratione et terrore commoti sunt valde, (piemad-

30 modum dicitur - : « Et expaverunt (pii ea viderant omnes ».
Populus universus territus est. Kex autem, his visis. maiori
furore adversus Anorewos incensus est, et eum crudeliter fla-
gellari iussit. Sancti sanguis quasi aqua fluxit et pellis, e carne
discerpta, frustatim cecidit. Id cum vidissent, discii>uli lintea-

35 mina attulerunt et eius vulnus ligamentis circum(l(Ml(Miiiil.
Tertia die, cum linteum sanguine rubrum abstulissent ut })la-
gam lavarent, vulnera aperta sunt, et sanguinis magna copia

' Vulgaris tigraica forma est pro qaysa hasf. — - Act.y v, 5.

-•<( 76)M-

Hllluxit. I)is(-i|Mili t1('V(MMii)t, *'l ({iii vidiirunt oiiis (^onstaiUiHin ini-
rati sunt. illc .iiitciii \i;\r. <le cnusa liteni ndvei*HUH ref^em miniine
p. H7. .ihnijiit, n<»c r«»}^is niinis tcriMtus est. •Uex, consilio cuni inijMTii
optini.itibns inito, .san(*tinii (> suis iannis exjMfUi et ad regionein
I)Mra, J^awan vocatam, flctlnci inssit. Sanctinn cnni eximiis 5
cius filiis cxpiilcnint.

(jini itei' fac(;r(Mit, nion.ichi cl inonial(*s iaiiK? consunipti
siint, (4 (;i (lix(M*unt: « Pat(»r, pater, ob silis vejiementiam vi-
ribus (lefecinius *. Ilis aiidilis, san(*tus propter filios suos eon-
tristatus (>st. (luni arbonMii sagla f^randcm altissiinanH|ue i>
adspoxisset ct su[)(»r (iaiii fructus, sanctus aecessit, deprecatus
est, et Dominum I)(»um suum suppliciter oravit: tuin arl)ori
in nominc Trinitatis l)(»nedixit, et nrbor secundum eius iu.ssa
sc inclinavit, sicut servus domino suo paret. Sancti patris
iiostri Hlii surrexerunt, e fructibus arboris, (juae sancli ben«»di- r»
ctione se inclinaverat, comederunt, et simul laetati et satiati
sunt: denique arhorem reliijuemnt. (ium relitjuessent, Vfa se
erexit, ad pristinum locum (»t statum revei^sa est. Videte, quae
Anorewos pater noster gessit! Ut evangelium ait ': < Si habe-
tis fidem sicut grauum sinapis, et dicetis huic arbori inoro 20
(sagla): Eradicare et in mare transponere, obediet sane ».
Haec cum intellexisset, sycomoro imperavit et .si/comorus ei
paruit. Kursus, cum siti torrescerent. eius discij:)uli euin allocuti
sunt dicentes: « Siti magna consumimur, pater! acfuam nobis,
precibus tuis, prome! > Sanctus exsurrexit et Dominum de- 25
precatus est dicens: < Servi tui preces audi, servorum ancil-
larumque tuarum sitim adspice ! » Pro more suo magnas pre-
ces fudit: precibus absolutis, terrae benedixit, et acpia e terra
erupit et fluxit, cpam monachi et mcmiales ad satietatem, Do-
minuin celebrantes, biberunt. Sanctus cpiidem sui Creatoris no- 3»)
mini gratias egit, quia per ipsum miracula operatus erat, quem-
admodum Liber vitae ait-: « (Juaecumcjue credentes suppli-
citer petietis, vobis in veritate fient ». Cum in fide petivisset,
res magna ei facta est. Propter acpiae scaturiginem similis
Moisi prophetae fuit! Dein, regis legati, (juibus stuporem mi- 3i
raculis suis iniiciebat, ad regionem Dara eum adduxerunt,
ibi(p.ie cum eius filiis, sicut ipsis praeceptum erat, relicjuerunt.

^ Luc, xvn, 6. — * Marc, xi, 24.

Ibi, supplici orationi et maiori spiiilali certaiuini a«!(/i-
ctus, Anorewos coninioratus est. *Inti(lt*les (aranii) cuni euni p. S8,
vidissent arcuni sunipserunt, et eoruin unus sa^^ittani in san-
ctum iaculavit. Uuaedain monialis, cui erat nomcn Markeza,

r> id cum vidisset, semetipsam sagittae ohiecit; iaculo percussa
est, et statim propter patrem suum Auorewos occubuit, atque
inter confessores adnumerata est : eius preces nobiscum sint,
per onniia saecula saeculorum. Amen.

(Uim, moniales in solitudinem pabulatum egressae, aqua de-

10 ticiente, vehementi siti consumi^tae sunt et morti proximae fue-
runt. Ad terram propter aestum cum cecidissent, clamaverunt
dicentes: « Pater, pater, consumimur siti! » Sanctus easeminus
andivit et de ipsis contristatus est. Eius dolore necnon monia-
lium clamoribus perceptis, Dominus, quo nuUus erat iiid)er,

15 ariilitatis tempore, imbrem statim, sine mora, inisit; moniales
biberuut et potu satiatae sunt. Pluviae acpia in truncoruin cavis
recepta est et in solo est coUecta, atque monachis et inonia-
libus per quindecim dies potum praebuit. Cum aqua collecta
consumpta erat, novus imber eis alimentum dabat.

20 liunc ad inodum ob sancti Anorewos preces perstiterunt. Eius
miraculorum famam senes et pueri audiverunt. Ille vero mul-
tos ex intidelibus convertit et ad christianam fidem adduxit.
Monachi et moniales in provincia illa triticum iii nutrimentuiii
non invenerunt: grainen autem sicut animalia edebant. Sanctus

■-iS vero eos adliortationibus firmabat Dominique verbis sustentabat.
Ibi. ex eius liliis, sacerdotes et diaconi, masculi et feminae,
centum viginti et octo, martyrio absoluto, inortui sunt. Eorum
precibus Dominus niisereatur nostri. Ainen.

Postea, cum regi miracula prodigiaque a sancto patrata ivt-

^) tulissent, eum in insulam magni lacus, cui nomen est Zeway.
in exilium eiici statuit. Milites sanctum cuin superstitibus tiliis
e Dara expulerunt, ad Zeway lacus insulam traxerunt ibique,
secundum regis mandatum, reliquerunt. Ibi commoratus est, mi-
rabilia gerens et ieiuniis carnem alHigens: tilios spiritaliter

35 genuit, quorum *alii anachoreticam vitam secpiebantur, alii r» ^^-
sacra c()\kihi\n{^ diVn Scripturarum interpretes fuerunt: sancto-
rum enim vestigia multis rationibus inveniuntur. Pater nosttM-
Anorewos filiorum suorum excellenlia laetabalur, pulcherrimam
eorum agendi rationem cum adspiceret ; ne(iue merito superbiit.

sc<l (|ii.'isi iK^rcatonMii se Ii.iIh*)).-!! ct alios (Itxtriun sua iufttOB
nMi(l<0):it. Mius iiKMiioriaf* siiavita.s, eius aKciidi ralionis iucun-
«litas, ct i|iiniii()(lo iiia^nas n*s pn^cibus siiis patraret audita sunt.

'ruiii Vi'\ i\(\ «Muii lc^^atos iiiisit (jiii ij)sufii iu<le exjK*ll(M*ent.
Lc}.(ati ad paticiii nostnim sanctuiii jxTvciieruut, et (lixerunt :>
ei: < A^^c; (juo njx iios iussit eaiiius! » M ciiiii au(livi.ss4*t, sau-
ctus lactatus est, Hlios convoc^avit et surf<ens cuui le^alis illis
ex insula la( iis /cway ad t(Mraiii Uariiot, cui nonien est (»a-
iiiasqe, j)rofectus est. Ihi dies iiiultos iiiaiisil; iiiaj^uas re» j^essit,
rore foliis(jU(i vitain siistinens. Videte, dilecti niei, (xmfessoris M
coiistantiain! Ne(jue de corjion» sollicitus fuit, n(Mjue exilio doluit,
sed co;^italiones suas ad Doininuin siiuin (Jreatorein intendit.

Dcinde, rex ob sanctoruin j)r(;c(is ah errore conversus est.
Ad oiniies inonachos, (jui exjiulsi erant, legatos niisit diceiis:
4( Eos adducite! » Kt eos adduxerunt. Pax et ainor inter re- 15
gem et sanctos fuere. Rex. eis domum redeundi veniain dedit.
Sanclus i^atur ad magnuin coenohium suum, §egaga aj^jxdlatuin,
multis monachis sive viris sive feminis, filiis suis, comitantihus,
reversus est. In cius adventu incolae laetati sunt, et ij)se
strenuum gre^^em suuin invenit. Ihi in iustitia liahitavit. \e- 2'
teres j)ueros(jue mo7iac//ah' resfe induit, et discipuH aucti sunt
nuniero valde.

Post haec discij)ulos ad regiouem Damot, cui est nomen
Zegat, misit: locus vero Yahedenen vocabatur. Ibi ecclesiam
condiderunt, et sancti filii multij)licati sunt. Kni^sus, ecclesiam 2r,
alteram in Denger, j)roj)e Yahedeneii, condiderunt, et ibi etiam
filii inultij)licati sunt. Tertiam ecclesiam prope Yadenger ' con-
diderunt. Tres istae ecclesiae propter patris nostri Anorewos
preces celebratae sunt. Ij)se, sanctorum monachali veste fJisci-
pulos induens, dies agebat. 20

Cum pater noster in coenohio esset, satanas eius filiorum

(]uendam suscitavit, (jui sanctum apud regem criminis argueret.

« ( ) rex, ait, Anorewos a te desciscens milites tuos ad mona-

p. 90. chalem vitam reducit, et *suos discipulos facit. Hic ecclesiam

tu condis, ij)se autem aliam in regione Warab condit. Sewa 33
incolae omnes ei obsefpiium praestant, et eum regem. qualis tu

^ V. 26: Denger. In Aeihiopiae reorionibus ad auslrum versus occi-
denteni, praeseriira in Gatat, locorum vel genlinm nomina saepe ab
Ya- incipiunt: ex. gr. Yafalmat, Yawabbi, Yawabat, Yasubli elc.

M 79 )>3-

es, creavenint. Nunc auteni cursores e niilitihus tuis niitte, qui
illum ad te adduoant ». Verbis nionachi auditis, ea vera repu-
tavit rex; cor eius ira exarsit, et copias niagnas cum Safay,
7niHtum{^.) Guedam principe, misit. Milites die dominica perve-
o nerunt tempore quo sancti (luincjuaj^inta hyuinos secundum prae-
cepta canebant. Safay cuni patre nostro convenit et ei dixit:
« Sanctos tilios tuos convoca, ut tihi regis nuntium declarem ! »
Sanctus tilios convocavit. Tum Safay regis nuntium (UMdaravit;
seil sanctus legatos mm timuit, martyrii enim cupi(his erat.
10 llegis legatus, cum ecclesiam quam sanctus aediticabat inspe-
xisset, miratus est et dixit: « Sitne falsus talis vir, et quae
invenit {e.rcogitatnt) dicat?^ Hic monachus calunmiator regi
dixerat: ' Anorewos ecclesiae suae quadraginta ianuas fecit,
et milites tuos nudtos ad monachalem vitam induxit '. Xunc au-

1") t«'m video tres esse ianuas et, praeter unum, e regis militihus
ludhmi inveni! » His dictis, siluit. Postero die, primo mane,
regis legati patrem nostrum abduxerunt, militem ilhim qui sese
ad monachalem vitam receperat gravibus catenis vinxerunt,
et profecti sunt. In itinere miles ille, Donuno lubente, e vinculis

20 aufugit. Monachus qui mendaciter sanctum accusaverat in iti-
nere mortuus est, ut propheta ait ^ : « Peccatoris mors saeva »
Legati j^atrem nostrum sanctum ad regem deduxerunt. Tum
rex, ira incensus, ius flexit et eum in provinciam Gedem expelli
iussit. Expulerunt. Ibi ut antea in supplicibus orationibus com-

25 moratus est; multos ad monachalem vitam induxit, ecclesiam

sanctam condidit, sacerdotes et diaconos, monachos et moniales

instituit; coenobium puh:herrimum factum est. Dominus hanc

ecclesiam gratam habuit, et fideles in ea multiplicati sunt.

Deinde, cum sanctus in illo coenobio commoraretur, pauper

3»» quidam advenit et a patre nostro panem petiit: sanctus statim
surgens frusta quae ei daret in suo habitacuk) quaesivit, sed
mm inveuit; regio enim in *quam expulsus erat fame preme- p. 91.
batur. Propter pauperem contristatus est, et, discipulis appel-
latis, eis dixit: « Date, et vobis (hibitur'^ ». Illi dixerunt ei:

3') « Quid nobis est nisi paulhdum i^anis quo in eucharistica mensa
utemur? » At ille respondit eis: « Ei (hite et Dominus (hibit
vobis ». Mendico panem dederunt. Kursus, cerevisiam ut bibe-

' Dubia interpretalio. — ^ Psalm. xxxni, 22. — ^ Cfr. Luc, vi, :i8.

r«'t |Mliit ; |t.it« r iiosler «'i (lar« iuKHit, et «huhTiiiil. 'IVrtio petivit
(liceiis: « Tatcr, hiMlic coinedi, bihi ot KatiatUK HUin; cra» farne
<-wni iiicis lilxMis in<'a(|uo uxore inoriturus suin ! inihi pauUu-
luin triti(;i dar** iub(;as, (luacso; libcra inc a morte\ » Ki dan^
iiissit. 'ruin dixit hoiiio |i.'itii nostro: « (Juid faciain d« tritico r>
<|iiod iiiihi dcdisti, si vialico can*o?» Ki darc iussit ; ct dede-
niiit. Kiirsiis, hoiiio ilh* (XM^^il diccns: « (hniiino me adiuva,
iiii(his (>iiiiii siiiii; iiK- iii(hic, (|uaeso >. Sanctus in laetitia lae-
iiilci risit : vcstcin ccjiit ct ei tradidit diccns: « Unae Doniinus
tibi altulit accipc ! > Videte pulchritudineni iu.stitiae patris no- lo
stii Aiiorowos, eh^einosynariiiii amantis! Lna hora (|uin(|uies
iioiiiini elcen)osf/nam (hMlit, et id non cuni (h^liciis iucunde
fnicrclur, scil (11111 faiiic jiressus es.set: nani dives cuin inoj>e
nou ('xac([iiatur, sicut dicilur : « I)are ni(dius est (juarn iiive-
nii'e ' >. VA ideo, eleeinosynaruin a^hiiinistrator, ut lob, fuit. 15

Postea, oliiii, cuin j^ater iiosler Anorewos, propter l)ei sui
virtuteiii thauiiiaturj^nis, illic coniinoraretur, venit inaj^nus draco,
lon^Mssinius ct tuiiicns corpore: erant ei s(|uainae corio ele-
phaiitiuin siiniles, et super ([QnnmpJantne gerrninaverant, quae,
eo pix>ce(huite, aj^itahantur. Ilhiin cuin vidissent, incolae ad pa- 2.)
treiii nostruin Anorewos chiinaverunt ut oraret. Sanctus (jui-
dem iirope draconem oravit. Tum dracu^ linguarn inotilans.
sauctum vorare exj^eilus est; sauctus autem ei cum si^o
crucis benedixit, et (h'aco illico detrusus et mortuus est. Uui
videruut ohstui)ueruut, qui audierunt mirati sunt. Pi'ovincia 25
iha, iu qua draco mortuus est, Islamicis (tanbalat) proxiuia
est, et Domiuus in sanctis suis est L^iudatus. Vere Anorewos
iu (h'ac(mis immuu(U caede Theodoro similis fuit! Rursus, novus
Thco(h)ro fuit socius! Xuuc autem, patris nostri Auorewos be-
uedictio, siue vitui^eratioue. eos {eius dlscipulos) sicut vestis :jo
tegat et spiritaliter a diaboli pugna tueatur, jjer ornnia saecula
saeculorum. Ameu.
p. <j2. "^liui^sus, au(hte Auor^wos patris nostri miracula, Dei sui vir-
tute operata! Tritico deficieute, sationis tempore. sancti ei di-
xeruut: « Pater, quoduam semen arvis nostris committemus ? 35
triticum euim nobis deest ». Sauctus eis respondit: « Agite.
paulluhun quaerite. tilii mei >. At saucti ei dixenmt : « Quae-

^ Act., XX, 35.

sivimus, nec invenimus nisi triticuni })eri)au('uni quod germi-
navit et exsiccatuni est ad certnisiam faciendam ». Et ille
(lixit eis: <( lllud terrae conmiittite ! » Illi vero ei dixerunt:
« Quomodo germinabit, }»ater, cum iam germinaverit et exsic-

5 catum sit ut ajjtuni sif ad cerevisiam mulcendam ». Eis autem
respondit: « Domino favente, germinabit et semen fructum
dabit ». Tum ei paruerunt. et triticum ilhid quod germinave-
rat, cuius radices exsiccatae erant, attulerunt; et sanctus be-
nedixit et tiliis tradidit ut sererent. In arvis seruerunt. Germi-

10 navit i)ulcherrimum(|ue evasit. Messium tempore, messuerunt, in
area trituraverunt et domum septuaginta asinornm onera ex
eo innniserunt. Haec sancto rettulerunt; cum audivisset, laetatus
est. Omnes Domino gratias egerunt. Qui viderunt et audierunt
valde obstupuerunt. Mirabile stupendumcjue facinus a Doniino

15 erga dilectum suum peractum videte! Sicut ait de eo propheta^:
€ Mirabilis est Dominus super sanctos suos ». Profecto, mira-
bilis est Dominus: ad nutum suum agit. Eum laus et gloria
decent, per omnia saecula saeculorum. Amen.

Rursus, sancti i^atris nostri Anorewos, spiritu ebrii, mira-

20 cuhim audite! Canis saevissima erat: ecclesiam damnis affi-
ciebat, per plateam errans ex incolarum aedibus furabatur,
divitibus et pauperibus obL'itrabat. Olini, prope locum accessit
ubi pater noster Anorewos erat, et cubuit. Ea adspecta, eius
faciei sanctus in nomine sanctae Trinitatis benedixit et, voce

25 sua potentissima : « Apage, o canis, in^juit, a me recede ! » At sur-
gere nohiit, truculenta enim erat. Sanctus incoUs dixit: « Caw
canis ista mihi non paret? » Incolae responderunt ei: « Semper
ex aedibus nostris furari, atfjue ex aedibus ad ecclesiam errare
solet ». Tum, pater noster prudens cani maledixit dicens: « Al)

30 hoc tempore *in ecclesiam rursum ingredi vel ab incolis furari P- 93.
vel al) eorum aedibus (piidquid ex eis quae tibi non data sint
surripere noli ! Ilaec ab hac die et per onmia saecula saeculorum
sub maledictionem te iubeo. Aj^age, te in aedibus commorari de-
decet; in urbis platea iam mane, te ferae solitudinis non vora-

35 bunt ! » Illico canis illa surrexit, recessit et procul stetit. Sanctus
pro ea parvum cubile, fruges custodientium casis simile, incolas
exstruere praecepit ; illud exstruxerunt. In casam, patre nostro

' Psalm. Lxvn, 36.

AETH. — B. — XX, 6

-M(82]M-

s.iiulo iiilM'iil«', ln}^M'ossa ost, ihwjik* «'im|)liiis |)iopo or/*Jf»siarn
accossit, inMpm iiwol.inim aodos ititroivit, n<*<- tpiifUfuam ra-
puit; scil i>i itiiti-iincnhnii |iriMi( volch.-int (i;ibaiit. Ilunc ad
modum canis imiltos annos sletit. Cum saiw^tus e coc^nobio illo
in .iliud (*o(uiobium suiim abiivU, canis eum secuta f*Ht, ({uam :*
(11111 vidissct snnctiis (»i pracccpil : « I{(»vf»rt(?r(^ ! (jua(i tibi man-
(lavi oninia scrv.i ! » lila, «*ius v(»rbis obf*(li(fns, r(»v(»rsa ('st,
m*qu(j in incolarum acfb^s us({U(» ad mortis suae (iiein ingn^ssa
(»st, neque canes ex ea n.iti in aedes ingressi sunt; eius ca-
tulonini c.itiili ;i<lliiic siint, iii aedes non ingrediuntur, nec lo
eos belluac vor.ml, siciit |)at(»r noster presbyteromm princeps
iussit et staluit. (Jnani miral)ilia facinora faciebat pater noster
electissimus, iucundissimus, luilcherrimus! Suaioim j)recum vir-
tiite nos ab onini malo tueatur. Amen.

Rursum, cuni [^ater nosler Anoivwos in rej^ion»» Mayn, in i',
coenobio suo, esset, ecclesiam aliam in provincia Ambai*a con-
didit, eain(|ne, sacerdotibus et diaconis, monachis et monialibiis
inslitutis, in coeuobium sanctoruni filiorum suorum ordinavit;
ibi ({iKxjue inulta miracula oj^eratus est. Ad regionem Mayn
rej^a^essus, magna in vigilantia stetit. 2.)

Decinio et se})tinio anno iK)st({uam in exilium snnctus ex-
pulsus cM'at, rcx inilites suos ad eum deducendum misit. Milites
eo i^ervenenint ubi sanctus erat, eique regis nunciuin ex{)osue-
ruiit, ut donuim lediret. Tum sanctus surrexit, sanctos sui coe-
nobii incolas convocavit et dixit eis: <( Regis e paiie nuncius 25
ad me pervenit. Ad coenobium meum in provinciam $egaga }»ro-
fecturus sum. Vos in concordia manete! > His auditis. sancti
p. 94. *()!) eorum patris iusti discessum fleverunt et luxerunt. Tum,
sanctus reversus est et ad regem })ervenit: a})ud hunc gratias
inagnas invenit. Rex eum in pace domum remisit. I)e {^atris 3»
adventu nuncio acce})to, §egaga incolae laetati snnt; eum
niagno cum honore exceperunt et ab eo benedictionem susce-
})erunt. Sanctus, in suum coenobium ingressus, ecclesiam ab
i})so conditam cnm vidisset, propter eius pulchritudinem lae-
tatus est. Ibi, in solitudine degens. lilios congregabat. coramu- 3^
nitates instituebat, Libros interpretabatur. Si in Libris alif{uid
arcani vel interpretatu difficile inveniebat, se in cella clausa
recipiebat et ardentissiine orabat : mox arcana ei manifesta-
bantur, necnon Spiritus munus (^) concedebatur, et omnia Di-

vinitatis mystena interpretabatur. Hiinc ad modum in contr-
nentia, semetipsum laboribus adfiigens, stetit.

Olim, cum sanctus iu suo coenobio esset, eius filius Zaka-
rvas cum eo collocutus est : < Pater, inquit, est homo quidam,

r> I)udi nomine, ({uem satanicus spiritus invasit: ipsum incanta-
tores colunt, idolatrae onmes venerantur. Eius locus Hazerguay
vocatur >. Filii sui verbis auditis, quendam ex suis filiis, cui
erat nomen Dawit, honore dignum et Scripturae interpretem, ap-
pellavit eique dixit : « Accede, fili mi ! ad regionem Adamat,

10 ad locum cui nomen est Bazerguay, sacerdotibus et diaconis
comitantibus, i, ibiijue eucharistiam para, (hmec veniam >. Fi-
lius ei respondit : <( Sane, o pater, sicut miiii pra(H-episti perfi-
ciam ». Surgens igitur, ture et facibus et sultimento susceptis,
cum fratrihus suis sacerdotibus ivit; ad locum, sicut sanctus

15 mandaverat, pervenit, et qnae ad eucharisticum mysterium ne-
cessaria sunt, cum parvam domum parasset, disposuit. Pater
noster Anorewos, cum ceteris filiis suis, secutus est, arcam
deferens, et, Zakaryas filio suo (hice, illic pervenit. Cum per-
venisset, serpentem mag:num ad ianuam illius hominis, quem

•20 divinibus honoribus colebant, invenit: super eum sanctus be-
nedixit, et statim serpens mortuus est. Quod videns, improbus
ille terrore percussus se fugae commendavit et ignominia af-
fectus est. Sanctus autem in improbi domum ingressus est et
iu nomine Trinitatis benedixit : in eam magnum thronum fixit,

-25 *arcam posuit, et ipsa die eucharistiam celebravit. Euchari- P- -^J-
stiae tempore, draco magnus e tecto descendit ; quem cum vi-
disset, sanctus benedixit, atque sacerdotes eum verberaverunt;
tum, mortuus est. Eucharistia absoluta, sanctus in oratione, pro
more suo, stetit. Paullo cum seccessisset, ecclesiam in loco cui est

30 nomen Dartan condidit; ibi sacerdotes et diaconos instituit. Pau-
cos post dies donmm rediit et secum scelestum ilhim, manil)us
post tergum vinctis, duxit. Sanctus ei dixit: « In Dominum
crede; ego vero paenitentiam tibi imponam ». At credere re-
nuit, nec ad paenitentiam se vertit, saevus enim erat, nec ce-

35 teris hariolis similis. ^h^talaunMi ' eum (•(^lebat; et dona, magnas
lapides, e flumine lioma aiferre faciel)at : multi (piidem eum divi-

' Princops ethnicoriim regionis Damol rinilimoriiinque Agaw fuisse
vi(ielur. De eo Acla S. Yared el S. Takla Haymanot rererunt; aniiqui
beliici canius regem 'Amda Syon I conira eum pugnantem celebrant.

-K 84 )M-

nis lunMirilms r(ilrl>.iiit. «-t si siia hona, \o\ varras Vfl iniiloH vcl
asinos \ <! «mjiios ainisiTint, nc f«.*rae vorar<*nl obs<*<Tabanl 'li<*en-
tes: « In iioininc IJudi rf»s nostras tangere nolit<> »; ot ferae non
tanf(chanl. Ilaiioloriiin ;iiit«iii miiliere», ciiin panem in sarla-
f^inc siijMT if^iHMii jionchant, i^ni (lir<?hanl : « (^nnhunTe noli : r,
t<* \)vv Hinli (l<*|)r<*cainur )» ; <*t (11111 ol<*ra in olla <'o<|uehant.
if^nii jfnrifey^ (li('<'hant : « ( >l<*ra <jui(l<*ni <'onihiirere noli! » ; atque,
his (lictis, j)ro(*iiI ahihant, <*t, jjost morain cum rcdihant. olera
vcl j)ancm if^ni cocta scfl non comhiista inv<*nichant. Pater no-
slcr .\norc\vos hunc scelcstum virtute Oomini cepil et [K)st lo
(lorsuin manns eius vinxit. Scelestus autem, antecjuam a j^atrc
nostro caj^crctur, olim ciim riihruin taurum vulnera ni^^ro tauro
inrtinj^cntem vidisset, vaticinatus crat etdixerat: *( Monachus
me dcvincct ». Profecto pater nostcr Anonnvos, moaachus, pii-
ritate indutus sicut Antoniiis, euin vicit! Cum s<'elestus ille se ir>
convertcrc niuuisset, sanctus cuin durissimis vinculis vinxit.
Ira molus, scclestus exclamavit : « \'im quam acturus suni
adspicite ! » Et pestem in patris nostri filios attulit. Pater autem
noster oh luem ad Creatorem suum deprecatus est. et pestis
desiit. Hvaena denique scelestum cui erat nomen P>U(li. clau- 2>
dum, voravit; eum clamantem et eiulantem cepit et ei retri-
butionem pependit. Haec omnia propter j^atris nostri preces
p. 96. acciderunt. *Uiiam mirahilis est fama patris nostri. facis, vir-
ginis et martyris, sanctorum monachorum j^^enitoris! Nunc vero
precibus suis sanctis nos omnibus temporibus omnibuscpie lioris 2.>
tueatur, in sempiternum. Amen.

Deinde, cum sanctus in suo coenobio esset, homo, cui erat
nomen Pawlos, ei legatum probrose misit: in speciem quidain
erat monachus et nebura ed a rege electus, qui ecclesiam
corrumpebat et fideles molestia afficiebat. Per Jegatum dixit : 30
« Ad inspiciendam tuam agendi rationem venturus sum >. Haec
legatus patri nostro rettulit. Ea cuin audivisset, pater noster
locutus est et dixit: « Peccatorem vidi: magnus et excelsus
sicut Libani cedrus factus est, quapropter in Dominum super-
bivit ^ ». Scelestus ille in sua insolentia mortuus est. De eius 35
obitu sanctum certiorem fecerunt. et sanctus dixit : « Cum ergo
revertam eum non inveniara ' >. Addidit: « Quoinodo mortuus

* Psalm. XXXVI, 35.

-X( 85 )«-

est ^ » Ei responderunt : « Alienos deos cuni coleret mortuus
est y>. Tuni pater noster sanctus amarissinie flevit et dixit:
<( Eius locuni quaesivi et non inveni ' ».

Olini, cuni pater noster Anorewos esset in ecclesiae platea,
5 Libros nioniales docens, incantatorum puer quidam, visu pul-
clierrimus, i^romissis cirritis capillis, ad eum venit; cum patre no-
stro coUocutus est et dixit : « Mihi de spiritu dicendum est ». Tum
ambo secesserunt, et sartctus peccata quae ille patraverat explo-
ravit. Postea, homo iste patrem nostrum in solitudinem de-

lo (Uixit et quae incantamentis conficiebat ei ostendit ; liaec cuni
vidisset, sanctus contristatus est. In aedes suas eum introduxit,
eius comam totondit, l)aptismate in nomine Patris et Filii et
Spiritus Sancti eum ditavit, eucharistiam ei dedit, eum in mo-
nachum elegit et in parvula domu clausit; circa tertiam diei

15 horam, sanctus eum visitabat, et, quando iter agebat, patri
nostro Fere Menatos, filio suo, ut ilkim hortaretur mandabat.
Incantator in onmibus agendi rationibus optimus fuit, et, pae-
nitentia absokita, mortuus est in pace.

Olim, Anorewos, ad sacra peragenda pro more suo cum

20 venisset, eucharisticum mysterium consecrare coepit. Cum per-
venisset ad verba « panem sustulit », panis ille eucharisti-
cus in puerum parvuhim statim conversus est. Sanctus, rem
videns, expavit *et tremuit: paulluhim e suo loco recessit, oculos P- 97.
ad caelum levavit, abumhinter flevit, et puerum tangere au-

25 sus non est. Inde puer ille eoanuit et calidus panis ut antea
fuit. Sanctus autem fiens panem illum, postquam l)enedixit, pro
sacerdotali lege rupit, ipse accepit et sacerdotibus, diaconis,
monachis omniIms({\\e comnmnionem accipiendi causa conve-
nientibus praebuit. Hoc miraculum a patre nostro Anorewos

30 gestum audite! Xunc vero deprecationis suae virtute semper
nos tueatur nobisque onmibus coniunctim benedicat, per omnia
saecula saeculorum. Amen.

Deinde, cum magnis laboribus sanctus defatigaretur, eccle-
siam in Enda (rabtan civitate, cui nomen est Enandabon -, con-

33 dere statuit. Illinc hariolas et sacriticulos expulit, coenobium
magnum instituit, gregem auxit. Olim, cum iter faceret, im-

' Psalm. XXXVI, 33. — - Ms. aliis locis civiialem (seu genlem) Enan-
daban appellal: veram leclionem nescimus.

-<< 80 )«-

bn's mnj^nats ni^(ra<' iiiilM«*s <inii niihilMiK ohvrmerunt, quaK vi-
(l(Mit«'s (liscijmli j)atri in^stn) n*ttiil«»ninl et rlixerunt: « Iriibrcs
iiiaf^Miac* a<lv<Miiunl. <Jiio «'ainiis^ aodcs in jjropincjuo non in-
vcniuntiir ». 'riini |)at<M* nost«M* Anoivwos surn*xit et, iiianibus
(*xl<Misis, su|)j)li<'it(M' oravit ; oricnti («t occi^lcnti, scj)l<Miitrioiii r»
et nicridicM IxMicdixil. ct statini iinhrcs dcstitcrunt ct sol us(juc
ad vosperas incaluit: tunc jiluvianini tcinjnis erat. I*ater no-
stcr doiuuni rcdiil. Kius tilii ci dixcruiit : « Tuis jirecibus iiii-
brcs dcstit(Munl : nunc autein ul j)luat ora, quacsinnus >. Sanclus
jireccs inc(q)it. ct illico, ictu oculi, inibrcs descenderunt. Vi- lo
(iclc! Patcr noster Anorewos revera Kliae similis fuit: suis
j)rccil)us iinbres consisterc, suis j)recibus imbres rui*suiii d(?-
scendcre fccit.

Uursus, suis pnicibus facinus iiia^^nimi iii rej^ione quadani
gessit. Erant arbores, idolorurn dclubra; dacmon in arborcm \:,
ingressus per diem colb^qucbatur. at^pic eum colebant. I)icebat
vero (henion: ^ Furem omniafjue iiiala abominor >, et flagel-
lationciM in fiirtMii decernebat, sicut Faulus ait ' : « Satanas
ut seducat angelo lucis similis fit ». Daemon ille homines suis
verbis decij^iebat. At sua voce clamavit: « Anorewos me ex 20
aedibus meis eripiet! » Eadem ter clamavit, et antecpiam pater
noster sanctus adveniret egressus est.
p. 98. *Postea, paenitens quaedam ad eum olim venit et dixit ei:
« Pater, paenitentiam propter res transactas da, quaeso >. Pa-
ter noster Anorewos eam excepit ei paenitentiam iinj)osuit. v5
bajitismum contulit, et eam iii Jiionialem elegit: ipsa inona-
cliismi regulas secuta est, et obiit in gloria.

Hursus, fidelis quidam ceteris aliquid surrij)ere solebat.
Olim, messium tempore, quamquam spicas in arvis suis ha-
beret, furtim triticum ex alienis agris avulsit. L)e eius furto 3»
in socii arvis spiritaliter certior factus, sanctus ad eum misit
dicens : « Alicjuas spicas ad me mitte, fili mi ! » Et ille in igno-
minia spicas in socii arvis surreptas ad eum misit. Cum eas
recepisset, sanctus domus tecto ut, fumo calefaciente. triticum
fierent [maturescerent) sus})en(lit. Sationis tempore, sanctus, 3>
domino arvorum vocato. ei dixit: « Ecce, fili mi! pro me tri-
ticum hoc semina quaeso ». Messis tempore. quattuor rnodii

' Cfr. II Cor,, XI, 14.

ruerunt. Rursuiii (iuattuor triLici nuxlios scmiua^ tM'unl, e (juibus
(juadiin^entos et viginti niodios receperunt. Tuni, anibohus
convocatis, nenij)e arvoruni fure et arvoruni defraudatoruni do-
inino, paceni inter ipsos coniposuit; furi paenitentiani iniposuit,

5 arvoruni doniino (piadrin^entos et vi^^inti tritici rnodios tradidit.

\octe (piadani, cuni fur venisset et triticuin e patris nostri

Anorowos aedibus surreptuin sibi iniponere non valeret, pater

noster sanctus eum invenit et: « (Juid agis^» iiupiit. Terrore per-

vasusfur: <( Haec niihi iinponere non valeo » respondit. Tiiui

10 furi sancius tritlcum inij)osuit at(pie ei dixit: « Festinanter di-
scede, ne sancti te inveniant ». Videte. dilecti niei! Ilaec optiiua
I>ater noster egit: nos autein si fureni ante^piani nostra suiri-
puerit asse(pieniur, euni deprehendinius et verberanius ! Pat(M'
vero noster ei onus iniposuit eunujue celeriter diinisit. Nunc

]■» vero, eius benedictio nobiscuin sit. Anien.

Iteruni, j)aralyticuin ({ueiidam surgondi facultate destitutum,
(jueni j)arentes deferebant et secum domum aut rus ducebaiit
et reducebant, ad j»atreni nostrum Anorowos detulerunt. Pater
autem noster deprecatus est et ei sanitatem, Dei sui virtute,

20 reddidit. Qui viderunt niirati sunt, qui audiverunt obstupuerunt,
et omnes Domiuum landaverunt et j)atris nostri excellentiae ob-
sequium j)raestiterunt. Paralyticus, cjui surrexerat. orientem
versus j^rofectus est et admiratione j)Ienus j)ati'is nostri benedicti
miraculum {»raedicabat. Rursuni, *j»ater noster Anorewos, clau- p. 99.

2ri duni ambulandi facultate destitutum, complicatis contortisfjue cru-

ribus, et siinul hydrope laborantem cum vidisset, ei benedixit;

statini, claudus rectus factus est, cucurrit et occidentem ver-

sus, j)atris nostri Anorewos virtutem j)raedicans, progressus est.

Pater noster, agendi ratione praestantissimus, cum ista ageret,

3;) ossa patris nostri Takla Haymanot transferre consilium sancti
inierunt. Idcirco, sancti, eius fratres, ad ij)suni Anoreicos
miserunt dicentes: < Accede; patris nostri Takla Haymanot
ossa transferamus », Surrexit sanctus et j)rogressus est; ad pa-
tris sui sepulcrum j^ervenit, et cum fratribus snis sanctis con-

35 venit: se mutue ainj)Iexi sunt, de Doinini magnitudine collocuti
sunt, et de sancti Takla Haymanot ossiuin translatione inter
se consilium habuerunt. Re statuta, eius sej)ulcrum effoderunt
et sancti patris sui ossa invenerunt. Pater noster Anoixnvos,
cum primus in sej)ulcrum ingressus esset, surgens, locutus est

.it(|ui' fr.ilrihiis suis «lixit: « Quis nic |>ra«'r<*<iit ? iumiio aiile me,
lUMiu) post ine <^st ' * Ilis (iirtis, ij)s<» ail |»e<l«'s, paler noster
I''ilp()s ad caput st«*t«MMint, ••t <M)ruiii patris ossa lint<*is iiivolve-
iiiiit. Pat<M* nost*'!* Anoicwos, trihiis <*rucil)iis (jua<» in s<*|)ul<'hro
cr.int acceptis, iin.iiii patri noslro I''ilpMs (I<M|it, diias alias sihi '
scrv.ivit. Kt patr<Mii nosliiini Takla lldyiiianot cuiii honore et
laudihus, ac-<Mriiii<> tl<'nt<»s, translul<»runt novoque s<*pul<:ro con-
(li(l<'runt. Kius IxMH.MrK lio nohiscum sil. Am<*n.

Iiidc, pater noster \ii<>r«?\vos cuiii (liiohus illis patris nostri
T.ikla Ilayiiii^not crucihiis niii*aciil;i prodi^^iaqiK* patravit. Ad lo
sanctuni cotuiohiuni suuin reversiis, diu in continentia, precihus
cl anachoretica vita inansit. Pcstilens inorhus, (pii seviel)at,
piitris nostri Anoivwos guttiir vitiavit: .syv/ I)omini voluntate
aanctus sanilati redditus est. Kius lin^ua haesitaiis mansit.
Paucos })ost dies morhus in eum surgehat ]et dolore eum af- r»
ticiehat. Gum aegrotaret, arcana videhat, (juae ei ajieriehantur,
nam thaumaturgus erat. .Xunc vero suis precihus uos tueatur,
l)er omnia saecula saeculorum. Amen.
p. W. Multis diehus post quam ecclesiam *in Knandahan condiderat,

nnno ([uo pat(n' noster sanctus in Enahantey, coenohio suo, a)
hal)ital)at, eum an^^eps morhus pressit. Filiis convocatis, ut eum
in coenohio magno quod in Warah condiderat humarent prae-
cepit. Morbus propter lahores ciborumque abstinentiam gravis-
simus erat, ita ut ipse, cpiasi dysenteria infestaretur, morbo
licpiesceret. Inde, in gloria et in pace, die xviii inensls mas- a")
karram mortuus est. Enare'et incolae, baculis, arcubus, hastis
et clypeis paratis, ut ihi eius corpus humarent turmatim conve-
nenmt. Sed eius filii, qui in regione Warah hahitahant. patris
nostri corpus sanctissimum, lugentes et eiulantes, linteis invol-
verunt et super lectum posuerunt. Tum nuhes advenerunt atque 3o
Enare'et incolas, ne sancti cadaver viderent, caligine obumbra-
verunt. At Warah incolae surrexerunt, et corpus tulerunt,
sole ipsos calefaciente; eos vero Enare*et incolae sequebantur, in
caligine procedentes. Cuni ad Warab fines, flumine magno cui
est nomen Satal traiecto, pervenissent, subito nubes evanuerunt ai
et lux facta est: Enare'et incolae, patris nostri corpus cum
adspexissent, in luctu regressi sunt. Warab autem incolae, //-
lud deferentes, in coenobium magnum in civitatem Segaga in-
gressi sunt et sanctum cum pompa et laudibus humaverunt.

-«( 89 )«-

Tiiin fietus mafiims et liictus et eiulatus propter eonini iucuii-
(lissiini patris ohituin fuerunt. Nos (p.ii(lem, sicut illi, tletu ar-
(lentissimisque lacrimis ob patris nostri, solis, ol)itum tleamus.
Cur margarita in terra est recondita^ Nunc autem congregati
[»ropter Anorewos patrem nostrum lugeamus dicentes omnes:
« Gur pastor noster, capitum nostrorum diadema iucundis-
simum, collorum nostrorum aurea torques, digitorum nostro-
rum annulus sublimis, mortuus est? > Dilecti mei, fietum circa
patrem nostrum Anorewos excitemus, sicut Kliseus pro Klia, et
0 Clemens pro obitu Petri, et Timotlieus pro Paulo ingemuit.
Sed num lugendo et fiendo rursum margaritam nostram inven-
turi sumus? At vero eum suppliciter deprecemur! Eius precum
virtus nobiscum sit, per omnia saecula saeculorum. Amen.

Explicit spiritale certamen patris nostri Anorewos, bellatoris,

15 confessoris *et virginis, sacerdotis, meditatoris, Pentateuchi et p- 101.
Evangelii interpretis. Pauca de magnis eius certaminis labo-
ribus non scienter sed nostrae inscitiae causa breviter scrip-
simus ; omnia eius facinora si exposuissemus, mens nobis defe-
cisset. Haec vero non apte diximus. Si addidimus aut minuimus,

20 nobis frustra maledicere nolite, sed benedicite. Nunc autem,
(|ui ad patris vestri AnorOwos commemorationem celebran-
(lam convenistis, Dominus vobiscum sit; prima noctis hora,
vos gaudio atficiat: altera noctis hora, lumbis accinctis, vos
convocet atque ad mensam procumbere faciat; tertia noctis

•25 hora, vos exornet vobiscpie aeternam vitam tribuat. Nec me
servum vestrum a vobis separet, per omnia saecula saeculo-
rum. Amen.

E patris nostri Anorewos morte us(jue ad decimum regis
nostri Ba'eda Marvam imperii annum, anni civ • ; uscjue ad

^^ septimum regis nostri Na'od imperii annum, anni cxxvii ~
fuerunt.

Qerlos, magister communitatis §egaga -^ qui hunc certaminis
librum scribi, Deo altissimo favente, iussit, ait: «. Nolite in
precibus vestris, quas suavissima lingua recitatis, oblivisci mei,
ut uva benedictionis Takla Haymanot fructus mihi afferat, per
omnia saecula saeculorum. Amen.

' Haec in autographo fuisse puto. — - Haec ex apograplio addita vi-
denlur. — ' Sic. ras.

-e< 90 )«-

[MIHACLLA SANCTI ANuhRWOS].

Patris noslii iniiaciilum I. Kius pi*«M"«'s i*l lMMH*«ru*li(, ii(jbisr*iiiii
sint ! — ( )liiii, jK)st <-()«*n<)l)ii niinani ', 1«m) ({iii ((wincfiK* (?l vi^inli
aliariini t(U*ianini incolas iuMavcrat, occiirrit. hnola*? «hiiiu*s
fu^ati s<* «•oninicndavcnint, ikmjih^ illiini int«Tinier(f potuenint. :,
Post(»a, l«'o ail cocnohiiini S«'^'af(a j)crv(*nit. ( >nin(*s eiirn tinni«;-
niiit. cl (lixciiiiil: « II()(3 coenobiiiiii rcliiKiiianius, et fiat Holitudo
siciil aiil<';i cial I » lCt (liX(Miiiit : « \'ac nohis! (juo abeunduni csl ^
(liio nos al) lioc rapacissiino l(M)ne servahiniiis? Oui aedes s<q»i-
bus occludcrcnt ab co non aufu«<icnt; (|iii arborein novein cubi- lo
tos altaiii scandcrcnt illc cos (bisccndcrc facict *. Consilio inito.
P- 1<'~. nioiiachi dixcniiit: « UHoniodo ah illo aufu«^M«*nius. *nisi jxt
siij^jdices j)r(*ces^ » Kcclesiain inj,a'(issi, scj)teni di(*s suj)j)lices
preces fecerunt. Unicuiijue autcni pater noster Anorewos in
visione apj^aniit et dixit: « Metuere nolite, exj^avescere nolitc! 15
\\)bis in aliani re^aoneni recedere oj)iis noii est. Ego leoneni
hiinc Doiiiini viitiite interficiain, et nonnisi honiinein unuiii
devorahit! Kuni timere nolite; mox (juae Dominus faciet vi-
dehitis, neijue amj)lius fpiam dies fpiadrafrinta expectandiim
est ». Die (juadam, ante nocti^j dimidiiim, cum monachi dor- 20
mitarent, leo venit, hominum aedes tres destruxit et fortitcr
rugiit: magnus fuit per aedes clamor, incohe terrore repleti
sunt ne^jue e domo egredi audebant. Leo autem liominem e
Qualman (^) egressum, (luem in itinere invenit, intei^fecit; tuni
aufu^it, ad Qualman (?) rediit et post cpaadraginta dies mortuus 25
est, sicut i^atcr noster Anorewos in visione filiis suis praedi-
xerat. Warah incolae universi obstujiuerunt et dixerunt : « Pa-
tris nostri Anorewos virtutem videte. qui leonem novem cu-
hitos altum interfecit! Benedictus Dominus, (^ui facinus magnuin
pro patre nostro Anorewos fecit, quemadmodum David iii 3o
psalmo ait ' : « Lupo et draconi insides, leonem et draconem
conculcahis >. At ille draconem sine haculo vel gladio inter-
ticiehat; et leo, in speluncam regressus, quamvis eum vena-
tores non persecuti sint, mortuus est. Patris nostri Anorewos

^ Monasterii Segaga ruina sive lempus sive aiictores sive eausas a«i-
huc ignoramus. Foriasse, auclor soUumraodo ad mortem sancti Auo-
rewos alludit. — ^ Psalm. xc, 18.

preces et benedictio nobiscuin sint, per omnia saecula saecu-
lorum. Amen.

II. Patris nostri Anorewos miraculum. Kius preces et benedictio
nobiscum sint, in sempiternum. — Audite, fratres mei, ({uae,
5 coenobio deleto, acciderunt! Cum ad coenobium pauci monachi
rediissent et fumigarent, pardus surrexit et homines inter-
ficere vohiit. (Juadam nocte tres monachorum aedes vastavit :
at, monachis in ijjsum conclamantibus, aufugit. Altera nocte,
cum rediisset, domum vastavit ct (piin(pie capras voravit; dio

10 in eum ilhicescente, discessit. Tertia «lie, pardus, reversus, domus
tectum tidit, ingressus est, et cum mulierem, (piae tiUam am-
plectebatur, invenisset, pueHam necavit, ad solitudinem *suam p. 103.
detulit et voravit ; ea consumpta, ad domum ut matrem neca-
ret rediit. At non repperit. Cum mulierem non repperiisset, eius

15 stragulo invento, straguhim abstulit et hominis instar stravit :
in quo iacc^ns, inventus est. Ouidam, illo ads})ecto, clamores
edidit et dixit: « Pardus hic est! » Ali(piot homines conve-
nerunt et inter se coHocuti sunt: « Quid agen(Uim? Arma
deficiunt, nos vero pauci et debiles sumus! SuppUces preces

20 oremus! » Et sup})Uces preces, in genua provoluti et orantes,
inceperunt, cum dicerent: « Domine, j^arce nobis, Cliriste ».
His absoUitis, ad pardum accesserimt; eum cum attigissent, ba-
cuUs percusserunt, at denique hastis transfoderunt. PorduSy Do-
mini voce et })atris nostri Anorewos precibus, mortuus est. Eum

25 mensuraverunt : se})tem cubitos longus inventus est. Nec pardus
hic vobis a pardo genitus videatur: bonorum autem osor erat;
eum Dominus, ob preces patris nostri Anorewos, interfecit.
Postea, ferae omnes pavore plenae erant, et tran^piiUitas fiiit.
Patris nostri preces nobiscum omnibus sint, })er omnia saecula

30 saeculorum. Amen.

[III]. Post })atris nostri Anorewos obitum. sicut ex ore duorum
vel trium testium coUigentes audivimus, nunc rursum d(^ })atris
nostri Anorewos miracuUs vos certiores fiiciemus. — Dixit mo-
nachus, (pii in ecclesiae septo commorabatur: at monachus iUc

35 in s})iritaU c(^rtamine constantissimus erat, pedes suos s})inis
acutissimis vulnerabat, hominibus autem spinas fortuito con-
fixas aveUere videbatur: « Pater noster Anorewos candi(Us
vestibus amictus in spiritu ad me venit, at(}iie ait : ' Xonne m»^
agnovisti? pater tiius Anorewos sum. AUud alimentum antc

|Kiii<>iM iinMiin 11«* .siiinas; tiiii |»i-<) «Micharistia orit! * » Oiicina<l-
iiKxluiii A p.itr»' nostro Anonjwos iiissus funrat monachus ille
a}<<'hat. Mius hnnndictio (|uasi V(?stis nos oinncM, ({uihus anirna
<'st, in hoc sanctiiario con^M'<'^'atos, involvat, o\ cius orationis
|»ra«"stantia nos ah inimico protcj^^at «-t ah iiiipnritat*' lih<*r«*l, r»
Aiiicn.

[IV]. Miraciihiin patris nostri Anoniwos, collis turis. Kius in«*-
nioriar l.iiii.i .ipml li(l<*h's iinivcirsos fra^M'antissinia ut tus r*.st.
i^jus hciKMlictio siipcr nos sil ' — \u<lit<*. patn-s ««t fratn*s in(*i,
p. 101. iniracuhiiii novuiii *in f^ratiain prac^fccti palratuin, (pii in jiatris lo
nostri Anorewos pn^cihus somp(*r confisus (»rat! « Cum oy^o in
viiiculis «'ssciin, \MxUn' nostor Anonnvos arl m(i vcnit (;t iiiihi
dixit : ' Mctu(iro noli, tili ini; hojlie iudicandus (is, et lihf*rahcris
ot (loinuin rcv(M't«^s '. Sicut pat<*r nostcr Anorewos milii (lix<'iat,
ita accidit. Iii pra<'liis (piidcin ips<3 inilii sacpissinKi auxilium !.'>
funiculo suo praehuit. ct incoluniis o c(irtamin(* (jvasi ». Ita a
hcllo osoris nos triuniphanti sua virtutt^ servet et in adver-
sariuni nostrum hcllator sit, pcr oninia sa(*cula sacculorum.
Amcn.

\\\ Miraculuni i>atris nostri Anorewos: eius deprecatio nohis- i^
cuiu sit, et nohis htniedicet. Amen. — Rursum dixit : « Peste in
civitatem grassante, multis consumptis, omnes aufugerunt. Ego
uuus, in eius precibus confidens, mansi. Mali spiritus domum
meam invaserunt, (juihus impcravi dicfMis : ' Propter Deum pa-
tris mei Anorewos, e mea domu egredimini, ad me ne acce- 25
datis '. Me interrogantes: ' Cuius sis? * dixn*unt. Et eis respon-
di: * Sancti Anorewos '. Tum alter alteri dixerunt: ' Festina,
ex <4us domu egredere, nam nobis dixit : Ego sum pfftris
Anorewos '. Statim egressi sunt, et propter preces patris mei
Anorewos incolumis evasi )>. Ita, propter preces patris nostri :s)
Anorewos nos ab eo spiritaliter genitos Dominics salvos fa-
ciat e manibus inimici nostri omniumcpie nostrorum osorum
et nos ingredientes egredientesque adspiciat {tueatur\ per
omnia saecula saeculorum. Amen.

\yi\ Miraculum patris nostri Anorewos, lucis praedicatoris, 35
niultorum genitoris, iustorum diadematis, confessorum vincen-
tium sectatoris. Eius benignitatis benedictio super nos sit. Amen.
— Quae Xatna"el pater noster ait, audite ! Vir Dominum timens
liaec mihi rettulit : « Angelus me in urbem magnam deduxit ;

ibi thronum sublimo cl tromemlum vidi. Sub tiironum illud
aqua egrediebatur alba ante ipsum, post ipsum ni^n\a. Sujx^r thro-
num vir aihnirabilis, canis cai^illis, imjKTiali mitra redimitus,
candidis vestibus sole fulgcntioribus indutus, scdc^bat. Cum eo

5 erant Moyses oi Aron et Zacharias; apud eum, rursum, viri
multi, candidis ut pruina vestibus in^hiti, laetantes, gaudentes
et sicut *haedi lacte satiati exsilientes. Et angehis (Uxit mihi : P- t^^5.
' Nonne agnoscis? ' Et ego: ' Sane, o (U)mine mi \ Ille dixit: 'Is
Anorewos pater tuus est: illi vero sunt eius fiUi, qui eius vestigia

10 secuti sunt '. At (Uxi: ' Tantusne honor ei datus est? ' Et san-
ctus mihi respondit : ^ Profecto. In hac nigra aqua lavantur, ex
alba autem bibent. Haec eorum (jui V(^stigia mea secuti sunt (^t
Domini mei praecepta observaverunt, hereditas est in aeternum ".
Haec mihi pater meus Anorewos dixit ». Videte, dilecti mei,

1j cjuanta Dominus in sanctos suos iustosque operatus est ! Eos lae-
titia sua in suis ae(Ubus donavit, suarum nnptiarum (Ue ipsos
ad mensam accumbere faciet. Nobis etiam suae gratiae copiam
praebeat, cum veniet in sua gloria, magna maiestate, cum
angelorum suorum decem miUbus, et cum Patre et Spiritu

20 Sancto in sua substantia, et cum Anorewos suo sectatore, p(^r
omnia saecula saeculorum.

[VII]. ^Uraculum patris nostri Anorewos, sacerdotis, labiis
nostris vino iucundioris. Eius benedictio nobiscum omnibus sit.
per omnia saecula saeculorum. Amen. — Miraculum patris no-

25 stri. Cum in ecclesia, eius commemorationis die, congregati
essent, et eius (UscipuU omnes simul mirabih^s lau(h^s canerent
et gratissimum tus obferrent, locustae innumerae ad i^rovinciam
pervenerunt. Eorum quidam dixit: « Agite; ex ecclesia arcam
deferentes procedamus et provinciam nostram circumeamus ».

30 Statim, ecclesia clausa, canticis tureque intermissis, egressi
sunt, et haec, quae constituta non erant, quema(Uno(him iUe
monoclius iusserat, perfecerunt. Dominus vero Moysi dixerat ' :
« Tabernaculum fac et in ipso arcam depone ; il)i tibi erit co-
gnitio ». Pestis cum supervenisset, Aronnis filii in taberna-

35 culum ingressi sunt, ture veniam petierunt et Dominus iram
sedavit. Similiter Salomoni : « Templum conde » iuquit, ct
ille iussa exsecutus est: cum illud perfecisset, in ipsum in-

' Cfr. Ex., XL, 23.

-H( »4 )H-

gn^ssus, oravit, <•! : « (» hoiiiiip' Isiaelis, iuquit, si |m>|)u1us tuUH
jMM'catuiii comniisorit, rt si lu)st<*s Ik^IIo (^umi a^({<roHHi sint,
ct jiopuhfs vriKrit ct in Ikm- t<'m|)l<) gratiain pcti<Til, Hiu»
pnicos cxaudi qiiaoso, cius supplicalionHs no (l«*spicias! » Kt
cinii liarc (Ijccrft tlcprccans in gonua jirovolutus («st, (fxtcn- s
p W tis nianihus; *linii Dnniiiii ^'loria lianc «loniuni n*pl<}vit. Hiz-
chias ((uidcni, cuin Scnnachcrih «Mini prohro afflc(fr(^t, in <lo-
niuni Uoiiiini in^M*cssus, (lcpnM^atus <*st <lic(ms: « \'i<h', l)oniin<',
S(?nnach(irihi conviciuin ! » Kt <'ius pr<»c(is (^xaudivit ciusque
hostcs una nocte int'»r<Mnit. Illi autnin monachi ignari (^x (*c- lu
clesia (ijijressi sunt, et, cuiii niont(is ascend(?rent, diem egerunt.
Tuni pat(U' noster Anortiwos indi^^natus est; apud coenohiuni
suuiii, sul) p<uN'^n'ini siK^ci(3, cui<laiii a|)paruit et dixit: « Propt<'r
tilios meos contristatus suin, nam commemoratioiKMii meani in-
terniiserunt, et <'{^r(»ssi sunt hyinnos ineos int«'rrunipentes, tus v>
nieuin n<'<;li^n»nt(^s, et ohliti pacti ({uol Doininus nn'ciim panxit.
quoiuain a pueritia in eius iiiiseri<or<lia speravi! » Nunc aut»'iii
eius coinmemorationein celehremus laudibus et psalmis, eleemo-
synis pro paui)(M*ihus, (4 j/auperes docendo, ut ipse o^im fecit:
cum pauper pereji;rinan<lo (?) ad eum venisset ^\ ei panein suuni 20
et suam cerevisiam, indumcntuin suum et suum triticum, sacco
iinposito, tradidit ipsunnpK^ honoritice domuin remisit, caelorum
regni nK^mor, et de anima niaj^is quam <le corpore sollicitus.
Hunc ad modum apud Dominum henevolentiani g<'nuflectionihus
et psalmis (pia<'ramus. Ipse scientiae spiritum in cordibus no 2o
stris infundat, et pacem amoremque suum nobis praebeat, per
onmia saecula saeculorum. Ainen.

[MII]. Miraculuin [^atris iiostri Anorewos, lampadis legis ec-
clesiae, llumiuis Lihrorum semper fluentis, (piem malitia pec-
catorum nnindi imnciuam attigit; (|ui pacein gratiamrpie nohis -.io
filiis suis praebere valet : nos in anima et in corpore tueatur.
p;n* onmia saecula saecuh)ruin. Amen. — Audite ! \'ohis euar-
ral)inms, fratres nostri! Duo fratres ex urbe qnadam venerunt,
inter se colloquentes : « Tutelae precum Anorewos nos com-
mittamus! y> In domum ahhatis ingressi, ei dixerunt : « Hic ma- 35
nebinms, ad te veninms! y> Eos cum recepisset, abbas laetus
secum manere fecit et dixit eis : « Aijite : monachalem vestem

' Ctr. E.r:, XXV, -21-22. - - Cfr. supra pag. 79-80.

suscipite >. Unus oorum dixit: « E«^o vero non i^ossuni >. Tuni
})ater noster Anorewos ad hunc in nocturna visionc^ venit ; spi-
ritali equo insidens can(li(lis([ue vestibus aniictus ei apparuit
et eum interrogavit: « Cur monachum fieri recusas? > Et ei
:> sua manu cum benedixiss(4 : <( Recusare noli! » inquit. *Statim p. 107.
\[v monachus factus (^st, et propter preces patris nostri Anore-
wos monachus electissimus fuit. Ita, nobis pulcherrima exhi-
l)eat, in sempiternum.

[IX]. Miracuhun patris nostri Anorewos: cius })rec(;s et bene-

M (lictio nobiscum sint. — Audite, fratrcs mei, miraculum a patre
nostro Anorewos patratum in gratiam liominis, qui, cum pedibus
aogrotaret, ad eius aedes olim venit; et dixit: « Tutelae pre-
cum Anorewos me committo! » Pe(hs in sahitari acpui abhiit,
ct illico sanatus est, et laetans domum rediit. Plunc ad mo(hmi

T) nos ^^audio atficiat et gratiae suae participes reddat: coram
eo favorem inveniamus, et nos faciat socios suos. Amen.

[X]. Miraculum patris nostris Anorewos : eius j^reces et bone-
dictio nobiscum sint. — Audite, fratres mei ! Patris nostri Ano-
rewos agrum quem filii cohibant vir quidam usurpaverat. Agei'

20 autem aestus causa sterilis factus est, sed huius agri tinitima
arva ob preces patris nostri Anorewos, in qiio confidebant, s(»r-
vata sunt. Ita tilios suos a rapinis oppressionibusque serA'et,
Christi crucis virtute adversarios nostros confringat, et nos
extra et intus sanctos reddat. Amen.

2r) [XI]. Miracuhmi patris nostri Anorewos: eius preces et bene-
dictio nobiscum sint. Amen. — Audite, fratres mei, miracuhmi
patratum circa hominem, qui sancti vestem abstulerat! Pa-
ter noster Anorewos ei dixit: € Vestem meam quam cepisti
mihiredde! » Negavit homo et retributione mala donatus est.

:«) Dominus Deus patri nostro Anorewos miraculum concessit,
fructus enim sanctissimus iVe erat. Videte, dih^cti mei, eum
cui a sinu matris Dominus, sicut lohanni virgini et sancto
benedixerat ! Quot miracula })atris nostri Anonnvos referam ^.
Qui rem optatam invenire quaorit, pro more, ad coenobium

35 nostrum veniat ! \'oce sua sanctissima sanet vulnera nostra
et corpus animamque nostram tueatur, per omnia saecula sae-
culorum.

[XII]. Miracuhim patris nostris Anorewos: eius preces et
benedictio nobiscum sint. Amen. — Ecclesia Mariae dicata erat.

-M( 06 )M-

<»t iii «'.1 iiiTA jKiti i nostn) Anorewos Hininiin. Pn-sbyUT, inaf^iii
siiconlotis liliiis, in prccibus patris nostri Anorewos conflsus, t'\
p. lOH. (.ins fcstiiiii (•«•l<'i)rai<' solitus, civibus dixit: « •Aj(it<*; eiu» (*"
stuni ccl* 'brriniis! > At cives n^ninTiint, ««t nis ad o|M*ras oj^i-
ararc c(M'|M'riiiit. Subito uniuscniusipn» iii^uiii aratruiiiquf* fra< !;i
simt ct loia (lirupta : nova lora cuiii attuliss«*nt, ilcruiii <t
tcrtio rujjta siiiit. 'l'iiiii, id iiiiraculuiii patris nostri AnorO\V(»>
cssc V,()f,mov('riint. Aratorcs illi sc|)tcin cj'ant. Tuni, ob pa-
liis nostri AnorOwos niiraculuiii obstu[K^scentes, doniuni r»-
gn^ssi sunt ct saccrdoti dix<TiiMt: « Id iiiiraculuin vidiinus. lo
i}uiw dixisti facere recusavimus ct rus egressi sumus, et ecce
prodit^iuMi vidiiiius ct ifrnoiiiinia afTccti rcdimus ». Hcincep.s,
(jucinadiiioduin lionio illc fcccrat, e/ ijhsi agrirolae f(istum sancti
us(juc ad niortcm c(d(d)ravcrunt. Nos aiit(»m comni(?morati(jn(*m
j)alris nostri C(d(d)rcmus, tiliis cocnobii (diis convocatis, ut s(i- r,
cuiii ad mcnsam no.s procumbcn^ faciat, ct nos ingredicntcs
epiv^di^aitcsque tucatur, per omnia saccula sacculorum. Am-n.
[XIII]. Miraculum j»atris nostri Anorewos: eius preces et bc-
ncdictio nobiscum siiit. Aincn. — Quidam. inultis abliinc diibus
inorbo corn^i^tus, ad cocnobium patris nostri Anorewos e loco 20
qiicm antea memoravimus vcnit, ct dixit: < Precibus patris n<v-
stri Anorewos mc committo ! me in salutari acjua immcrgitc ! >
Et illuni per quadragmta dics iinmcrscrunt. Tuin, proptcr patris
nostri Auorewos prcces sauatus est volumque vovit, diccns :
« Triticum ab liac die dabo, atque patris mei Anorew^os fe.stuiii r.
celcbrabo ». Et lactus donnim rcdiit. Ita nos gaudio atficiat.
liostes osoresqtie nostros suo auxilio devincat, per omnia sa»-
cula saeculorum. Amen. Xos ad eum venerandum natos in boc
cocnobio, sua donui. virtute deprccationis suae tueatur: Ik»-
stibus nostris, cxiliuiu nostrum clamore petentibus, ob Filii 3«)
crucitixioncm dcbita irroget. Eius splendoris pulchritudo cst
sicut sple^idor Thomae, et eius iter sicut Elenae iter. Talis
est Anorewos pater noster. Xos ad mensam in sua iiereditate
procumbere faciat. }»cr omnia saecula saeculorum. Amen.

[Xn^]. Miracuhiin patris nostri .\norewos, agendi rationc 35
pracstantissimi. Evangelii funibus viucti: tutclam nostram ad-
versus hostcs suscipiat. per omnia saecuki saeculorum. AnvTi.
— Duae moniales Domino famulabantur ieiuniis et precibus
et virginitatis constantia quam vehit sacrificium Domino ser-

rahant. Miiltos post dies, *Satanas nioniakMii natn niinorcm in p. 109.
scortationis cogitationt^s induxit. E viro (|uo(lani cuni conccpis-
set. sorori dixit : *. (> soror nn^a. in pt^ccatuni incidi. Ouid fa-
ciani? si sancti noverint, tiniore confundar ». Kt (d soror di-
^^ xit: « Soror mea, tristari noli: Dominurn eiustjuc matrem A'ir-
ginem Mariam deprec^^nur >. Ei resp^mdit: «() soror mea,
me (juidHm Dominus dereli^iuit: tu vero eum pro me deprecare,
([uaeso ». Dominum pro sorore deprecata est dicens: « () Do-
mine, sororis meae peccatum dimitte! » Olim, cum ardentissimo

^^ corde, extensis manihus, oraret, pater noster, lucis pallio se-
pties quam sol aut luna fulgentiori amictus, ad eam venit et
dixit ei: « (Juid tibi accidit, tilia mea? (air aegro animo es? »
Illa ei: <( Ob sororis meae peccatum fleo et lugeo ». Illc^ respon-
<lit ei: « ()b eam antem moestam esse noli: ipse ut eam solatio

1'' gaudioqne afficerem missus sum ». Statim infantem ab eius utero
extraxit et ad caelum detulit: eius venter vacuus mansit. Et
dixit: « Iterum abliinc peccare noli! quae antea fecisti tibi
remisit Dominus ». Et statim menstrua apparuerunt. Illa laetata
est, sorori rettulit et dixit : « Laetare, soror mea ! Pater noster

'-^*^ Anorewos. ad me venit, infantem ab utero meo extraxit (^t in
caelum detulit! » Soror ei dixit: « Ego (pioque eum vidi, soror
mea; ab liac autem die, cave ne iterum pecces ». Audite,
fratres mei, quae iterum pater noster Anorewos in gratiam
liuius mulieris operatus est! Inde, iterum sicut antea peccavit;

^ et lacrimas effundens, j^atrem nostrum Anorewos deprecata est.
Postea, pater noster, crucem sole fulgentiorem tenens, ad eam
accessit « Me cruce illa signavit, et statim, ait mu/ier. ut
virgo fui; et mihi dixit: ' Post haec rursum ne pecces " ». Po-
stea, muUer itla in iustitia vitam totam egit et mortua est

30 in pace. Dominus })atri nostro victoriam in immundos dae-
mones dedit. Eius preces et benedictio nobiscum sint per omnia
saecula saeculorum.

[X\']. Miraculum patris nostri Anorewos, (jni fuit tidei j)etra
sicut Petrus. Cum esset (3oram rege, martyrium ob (Uiristi amo-

3^j rem exoptavit. — Audite, fratres mei, (juae pater noster Ano-
rewos, deprecationis suae virtute, ojoeratus est! Monachus e
terra Damot ad eius sepulcrum cum j)ervenisset, pulv(M"em
suscepit et j^rolectus est. (hmi incederet *iuxta aedes nndieris p. HO.
cuiusdam^ mutier ei dixit: «Tuap salutaris a(jua<* aliquantulum

AETH. — V.. — XX. 7

iiiilii <l.'i, i|Ma«>s4»! » Kt illp ilixit ci: « Af/uam iumi )iu)><;o ». At
miili«'i': « Milii (l«Mi«'|<Mr<' iioli: in patri^ tiii Auon^wos pnTJbus
spriii (-(iiiiinisi, ({uoniain (ilia inca iii partu lalxirat, diu no<'tu({U(t
iain a s(>|itcin diclMis ••iulat <l dauiat ». hixit ci iiionaciiUh :
« INilv«>ris paulluliiiii liabeo », et ei ali({uaiituluin tradidit. Mu- r»
li '!' ad l(MuiM tilia(i suae, iit |»ulv(»r«tm a viro nM'c|»tum «*i dar«*t,
lcstinaiis |ir(){)cravit. Ihi |K'r\cMil, r[ pufrey^em Hliac* dcdit; iV/a
/n po/u l)il)it •'! hoiniiii v(duiitat«' n«*(:noM {»atris no.stri Ano-
ivwos {irccibus {)c{)(Mit. Eius [)ivc«ts et l>onc(li(tio nol)ls(um
ornnihus sint. p 'i' oninia saccula sacculorMin. Aincii. in

GADLA AllON

SEU

ACTV SANCTl AAKONIS

EDIDIT

RORYSSUS TURAIEV.

Aaron Mirabilis (« thaiunatiirjius » vel mankerawi),
luonasterii Dal)ra-l)aret (vel Darit) vel Da])ra-Faran, ut \i-
(letur in Begameder, fundator, teinpore « persecutionis » a
ro£^ibus Anida-Svon et Savfa-Ar^ad excitatao vixit. Sancti
1 5asalota-Mika'el discipulus fuit, sed, res satis mira, in vita
ina^istri sui ipsius iiientio non occurrit.

Mta Aaronis, al) lohaimo nionacho, quodam e succosso-
ribus eius, « e vetere volumine », ut narratur, transcripta, ex
uno tantum codice, haud accurate saec. xviii scripto, nempe
Orient. 093 Musaei Britannici (Wright, CataL^ p. 170)
iimotuit. Exhil)et versionem quartam historiao de monacho-
riim cum ro<;ibus iinpiis disputationibus ot persecutione ;
in ea tamen passim de Aarone eadem traduntiir, quac de
Philippo, de Ilonorio. dc Hasalota-Mika^el in vitis eorum
naiTantur.

IMiua do Aarone et de qiiattuor historiae « porsecutio-
nis» vorsionibus, vide in libro mco, moscovita lingua scri[)to,
inscrii)to : 7)e fontihus historiae Aothiopiae hayiologicis
dissertaiio. j)p. 130-151, nocnon in poriodico cui titulus
B-jJ^avTCva yj^r^r.vA^ \()\. XII, p[). 174-477.

AETH. — li. — XX. 8

M 1^>^^ )«-

ArciMluiil scrijjt;! v.iri.i, iii oodom ('(uWa^ viUie ;i(hliUi ;
iioiii{M> : a) saiicloriiiii <'iiiii v<'t<'niiii, tiiiii <*tiaiii a<'tliir>-
piroi-iiiii iiivocalio, ;i (juodjmi Sarsa \\';iii^n'| * roii8crij)L'i ;
It) \ita al)l);itis ly;isiu iiioiuiclii l);irct"iisi.s, roncisc iiarrata ;
c) vorsio ;iltri;i liistori;io iiionastcrii Darotonsis jK^st Aa-
nmis (('(ilinii r[ (b- ossihus s;mrtoruiii narnitionis ; (1) liym-
mis iii li(»n<)i'(Mii Aaronis iii (jiio. nwn-c Aothiopuiii, sin^ula
iii(Miiln;i ('(M^itojMs (•oiiiiiMMiioi-aiitui', ('t (juoiii « cffi^ieiii »
(m;ilk('') V(»(';mt. nii;i.' omnia ordino suo in lin-<Mii [»ro-

('(MMIIIIIS.

j;. T.

IViiiopoli a.| Narvani, a. <i. xiii Cal. AutjURla.s, A. 1). mdccccvii, dic S. Kliao propheUc.

' Sic lef^eiiliini; non aulem Saraqa-Berqan, ul in praefalitjne ad
le.xliim lapsu edidimus.

ACTA SAXCTI AAlloXIS.

In nomino Sanctae Trinitatis, Patris, Filii oi Spiritus sancti, p. 113.

I unius Dei,

(luae non aujj;-otur neque dividitui', unica est potestate et potentia,

3 cui non praeiverunt terapus aut coniputus, aut anni et dies.

Quae procreavit et stabilivit totum mundum sine labore aut

[fatigatione, uno verbo.

Onae extendit caelum sicut pellem ^ sine cohunna aut paxillis,

et spissavit terram suj^er a([uas ^', m) commoveretur 'K

10 :juae fecit angelos suos calamo ignis tlannnae • et ruhe"' levi,

sicut vultus in speculo (?). Quao orbem assignavit circuitui

[hmae et lucem solis splendentis,

ot instituit eis stellas lucidas, quae non recedentes (hicerent ea,

ot instituit non vi coactus (?) annorum quadrantes et diei partes

i"> [sexagesimas, faciendo fenestras, quarum ambitus occasus

[et ortus sunt; 'J

([uae numerat st(dlas in plenitudine earum et cuicunque earum

[nomen vocat ' cum diceret: « illa », « illa ».

r^t creavit hominem ad imaginem et similitudinem suam.

•^' Pondere saj^ientiae libravit mundum et spithama metita est

[caelum. Magna est virtus eius et mirabilis sapientia eius

[et inenarrabilis magnificentia eius.
\on habet caelum super se, quod intelligit ubi sit Deus sanctus

[et fortis.
•■?:> Thronus regni eius et tabernaculum eius exstructa sunt in

[excelsis r a m a *^ Hethel •'
fundata in lapidibus carbunculis et camerata e trabibus igneis

[et nive lucenti.

Solium dignitatis eius est lapis alabastrites ^^, ponderata et ex-

•.M) |tensa super capita quattuor Cherubim.

Currus eius est terribilis et tremendus, sicut copiae militares.

jln medio earura (?) constitutus est

' Ps. cm (Giv), 2. ~ '^ Cfr. Ps. cxxxv (cxxxvi), 6. — ' GlV. Pt^. xcii
(xciii), 1. — * Non mielli^o. E P.s. cm (civi, 45 corruplum videlur. —
^" Spiritus = nn? — ° ^'^'^- Henogh, cap. lxxii. — ' Gfr. Ps. cxlvi

(GXLVii), 4. — * Nomen caeli tertii Aethiopibus. — " Sic! Gfr. Matth.,
II, 16-18. - '" Henoch, xvm, 8.

M *<^^ >»-

iii (jiio (^st Hpiritus vitno ot (|ui norniiiatur (idri^fil '.
p 1 1 1. *Kx('unt (?x oo tonitrus ct fuliuina, ct fragor voli(»men8, ol lcMTae

[motus ininidationom procurans.
Anto riiiii iii.ii'<> .-ilbiiin sicut nix (3Xtonsutn ost, ut dixit a^juila

[Kvanj(olii'. r*
VA aj^^il.iiihii iii • I) sicut pisces scintilla(j ful^niris ot balaona

|l()iiitrus crepat et damat in ni«'<ii() eius.
( liiviiiiisl.nit tliioimiii «'iiis iniil(.' (;t myriades milium (!olum-

,l)aruni ot myriad^is, jxjtestates el virtut(»s,
(•laiii.iiilcs (it vociforanttis, cum (li(;eroiit: lo

< Sanctus, sanctus, sanctus es Deus altissinms,
ploni sunt caoli et terra sanctificationo gloriae tuae inexhaustao ».
(]ont('uii)lari faciom oius, (juae est melos non j)ossunt domini

[Michaol et Gahri^d,
((uia ahscondilus ost ij)se, ot iiuht! velatus, (in) solitudine ton(i- m

hrarum ot [flammae,
non creatus n(*que factus, Pater, Filius, Spiritus sanctus, omatus

[salulis nostrae, filum (juod non rumpitur.
« Initium ^^enerationis eius ah hoc, et usfjue ad hoc rolirpmm

[eius > inenarrahile est dictu 20
ot ignotum computui sapientium et monte Cherubim et Sera-

[phim non comproh«-nsum.
Ipse so ipsinn co^^noscit Adonai Elsadai Einmanuel,
rex longauiinus ot manifestus, vindex

acutissiinus, sicut fulineii; ensis irao eius acutus est 25

in eum, qui iurat in nomine oius vivo mendaciter, et comedet
[gladius eius corpora eorum (jui deos alienos colunt ot in

[hariolatione ambulant.
Xos autem gloriahimur de Deo dicentes:
« Quis Deus inagnus sicut Deus noster ^ qui jiot«'st /acere si- -.i»)

[cut vult et sicut cogitat,
(jui j)lantat et eradicat, honorat et ignominia atiicit, vivificat

[et mortificat, j^auj)erem facit et ditat,
morho afficit et sanat, prosternit et suhlevat K esurire facit et

[satiat, siti afficit et rore recreat, a"
p. ij5. *constituit in munere et abrogat, castigat et miseretur,

' Cfr. EZKCH., I, 20 ; x, 13. — « Cfr. Apoc., iv. 6. — ^ Ps. lxxvi
iLXXVu), i'3. ~ * Cfr. I R'g. (Samuel\ ii, 6-7.

M !<>•" >;-

iiistum (leclarat (lictuin inisericordiae eius sursum trahendo,

[et pessum dantur neglecta ab eo.

Maximo autem gaudeamus ob eum (jui sedet in dcxtris Patris

[sui, cuins vestilus est coq^us noslruni, lesum (lliristum,

■' IVuctnm utei'i Maria<' Virginis, [gamel,

(jni accepit ab ea, novum azymum, non depstum iie(|ue fermen-

[tatuin in tictili f^enerationis semine viri corporalis.

In eum credimus et ad enm confugimus ot in euin speramus,

et non repudiabit ne.pie despiciet nos, pretium sanf^uinis sui,

10 Xon dividet cuin diabolo defraudatore, [ne pereamus.

sed comparabit sibi soli captivitatem, qnain emit se ii^sum sa-

[criticando, et sursum duxit ex inferno,
ue inanis esset labor eius et defatigatio eius et conviciator

[eius dolosus (?),

lo neque essent incassum clavi mannnm et pednm eins et per-

[cussio capitis eius et exspuitio salivae improborum in fa-

[ciem eius, cum ignominia atficeretur.

Ilorum memor, remittat nobis peccala et errata et delicta nostra,

[et ignoscat nobis, et sit benedictnm nomen Domini Dei

•20 in saecula saeculorum. Amen [Israel

Videte, fratres nostri, stellas, caeli ornamentum et Ecclesiae
ornatum, certamina martyrum et iustorum moiiachorum, qni
in vita kindibus et i^recibus eam adornant, et post obitum in
ea memoria (?) ossium eorum lucet, sicut sol, et ab anno in

2' annum effertur et odores exhalat, sicut aroma, cuius ad 0(U)-
rem suavem reges et principes accurrunt et salutant eam cum
ture puro et vestibus tenuibus. Ecclesia autem gaudet, et
laetatur iis quovis mane in landibus, portans ossa eorum sicut
gemmas, nam illa propter eos permanet Sion nova, testis ve-

:<o ritatis, et in ea faciem misericordis Creatoris sui inveniebanf
et capiebant partem suavitatis corporis et sanguinis eius qni
ad certandum illos fortes et constantes reddiderat. Kt *intral)at p. i ic.
odor eius suavis in corda eornm, et mentem iis iniiciel)at, ut
dicerent : « Oportet nos animas et corpora nostra alHictioni])ns

3r. tradere, ut nanciscamur amorem (^hristi Domini nostri, (|ui
primus nos dilexit et semet ipsum dedit redemptionem pro pec-
catis nostris ». Unain ob cansam certaverunt in ieiunio et pre-
cibus, in frigore et nuditate, et ad instar rotae se prosteruendo.

-0<1 HM l>J-

(l()n«'(; lalniit sicul ;iraii(>a ' coriMJs (H)runi ('t liiif(ua <M>rum ad-
haesit faucihus coruiii, «»t aruit, ttittu/uam t<;sla virtuH (Htrum ',
mI cali^averuiit oc.uli coruin, ct cxanKirunt sicut fodiuiii t«<:l<>-
111 III '^ ossa (>oriiiii t.-iiiie (»1 sili, (^t dissoliita sunt oninia iiu^nilira
coruin, (liiiii ('XsjXM^taiit coronas lauilis a l)eo, (lcfliicnti; in h*'- '•
j;(?t('iii (»ius ' rivo, (|iii coHi|^^it r*os. Kivus sunt a(|ua ct nan-
;;uis, (jiii c lalcrc eius dic miptiaruiii cius tluxcrunl, s<*^cs
awlciii sun( lii lilii rc^nii, iiisti, (;lccli, inoiitcs cxcavati \ patres
uostri iiioiiaclii, (juoruiii varia sunt certaiiiina lalK)runi, varii
o(lor(?s arniii.iliiiii sac(*r(lotii, varii floruiii adsjieclus. UuoukmIo io
stcllac in lacic ca<li «'I imlcliritiido lloriiiu in t<;rra, sic as|)e-
cliis iiisriliac cl aroiiia |tracstaiitiae |)atruiii nostroruin iustoruin
ct iiiartyrmii, (jiii iiati siint (in) V(;ritatc pro patrihus nostris *'
liiiic sponsac j)ulclira(» ', liliac rc<,as IJaschon in tiinhriis aurcis
circuiiiaiiiictae varictalihus, qnac adslitit cuiii iis a dcxtris \ Ki
cmii iis ", ut olfcrrct ilorciii aroiiiatuin saccrdotii eoinim in te-
stiinoniuin sacerdotii eius; ut efferret laudationes precum eoi^um
ad gloriticationem divinitatis eius; ut darct dono aurum electum
ct ar^cntmn i^urgatuin et gemiiiani fulgentem inagnificenliae
rc^iii cius; ut traderet initiando iuilia aj^uorum et houin opiiiio 20
ruin, turturum et coluinharum, iiam Altissimus 3t terrihilisest; ut
monstraret pocula plcna, quihus exhaustus est fons lacrimarum
eormii et sudoris exiliorum eoium et effusionis sanguinis eo-
rum, qui est additamcntum sauguinis eius ad pretium sanguinis
cius gentes; et offeret vestes puras fructus fidei eorum ad di- r*
vitias gloriae eius ^^\ et imluet vestem nuptialem, amictum
iustitiae eorum, ct portahit manihus suis diptychos nominum
eoruin, et stahit testis pro iis a dextris Patris lucens, sicut
p. ilT. *candelahi'mn (^), quoad ceperint coram illa... ^'

Preces et henedictio, et donum gratiae, et imago impressa 30
faciei, et virtus salvationis martyrum et iustorum sit supcr
lohannem in saecula saeculorum. Amen.

Hic est liher certaminis lahorum patris nostri Aaronis mi-
rahilis ^~, qui narrat. quomodo elegerit Deus Darit '^ mon-

^ P.-. xxxviu (xxxix , 11. — " Ps. XXI ixxii), 15. — ^ Cfr. Pf. cxxviii
(cxxix). b. — * Scil. Ecclesiae. — ^ I. q. Caniir., vm, 14: % monles aro-
maluin » (Vulg.). — '^ Cfr. Ps. xliv ixlv), 16. — ' Scil. Ecclesiae. —
® Cfr. Ps. XLiv (xLv), 13, 14, 9. -- ^ Sicl Diltographia esse videlnr.

— ^° Gfr. Rom., ix, 23. — " Aliquid desideratur. — '^ Vel ttiauraaturgi.

— '^ Nomen monasterii, modo Dabra Daril, modo D. Daret scriptum.

M i05 )«-

toin sanctnm et pin^uem K versus soleni positum, paradiso
Edeu similem, (juem stabilivit Altissinms ai in (juo plantavit
omnes arbores pulehras aspectu, et dulces ad edendum, (d
suaves ad odorandum, inter (juas sunt quae habent rubram

o stirpem et virides ramos et fructus albidos, et arbor vitae (juae
coguoscere facit bonum el mahnn (piattuor - (?), sicut in pa-
radiso. Et constituit ibi re^em Adam, ut operaretur in eo et e
fructibus eius comederet. Faradisus est Ecclesia, et qui regnat
in ilhi Adae h)co est pater noster Fetrus, priuce})s Apostoh)-

10 rum, «4 successor Fetri pater noster Aaron kiirabilis, caput
l)abi'a Darit et lumen Dabra Darit. Qui phintati sunt in iUa
arbores pulchrae, ligna excelsa apud paradisum eius, in quo ope-
rabatur. Hi sunt: Antonius et Damianus, (labra-Xa/ra A'is, lo-
hannes Kama, Audreas et lyasu, Saniro-Le'ul et Ztina-Mar({()s

m et Habta-Maryam. Kami autem eius sunt sicut arena quae est
in littore maris et sicut ligna et herba campi, ut dixit pro-
plieta: « lustus ut palma florebit; sicut cedrus Libani multi-
plicabitur. Flantati in domo Donnni, in atriis donnis Dei nostri
fiorebunt, adhuc nndtiplicabuntur in senecta uberi: et bene

2.» patientes erunt -^ ». ^'ere patientes suut iu hoc sanctuario con-
gregati nuilti iusti, sicut pisces in mari Xageb ' pleuo. Sic
et ossa sanctorum iu media huius sanctuarii parte, qui con-
vocati suut cornu praedicationis eius, cum audivissent cymbala
uuncii Aaronis mirabilis, quae miseratione permovent cor sicnit

2f) nablium ad audiendum, et dulcia suut sicut mel purum.

(Jui geuiti sunt ab eo schemate et qui adveueruut e Tegray
*cum abbate Stephano diebus pestis, ut iu morte cum filiis p. 118.
Aaronis mirabilis cousociareutur, eraut cjuasi mille /'/r/. Et
consumpti sunt et obierunt. Defuit qui sepeliret eos, sanctua-

3<» rium autem non potuit compreheudere eos, sed factus est acer-
vus corporum eorum. Et nunciatum est metropolitae abbati
Dartholomaeo, (pii, re audita, dixit: « Quale est sanctuarium ve-
strum et quomodo se habeut corpora martyrum, qui praetule-
runt mortem propter suavitatem amoris Aaronis mirabilis? »

:j5 Et narraverunt ei omuia de miraculis et omuia de sauctuario
eiusque portis. Dixit iis: « (Juo loco est sepulchrum Aaronis

* Ps. Lxvn (Lxviii), 15. — - Omissa in cod. videlur de tiuviis para-
disi narraiio. — ^ Ps. xci (xcu), 12-14. — * Cfr. Ksdr. iv, 54, 58, aelhiop.

M J<>^^ )«-

mir.iliilis^' » i(4>s|>()iiil(;ruiit ci : « In s^-rinio, iii iiuMrH) altariH sa-
crificii ». Ki iussit (M)s (ifTi^rro scriiiiuiii Aanmis inir.ihilis et
dixit iis: < Kxcavate vobis saiK^tuariiiin ad (lcxtraiii {irioris ct
|M>nitc in co )ir.'i(>('(>ptoi-('in l<^gis niii';i)>ilciii ; illud vcio pristi-
iiiiiii s.'in('tuMriiini, in (|ii(> coac^M-v.it.i siint ('or)>or.'i inartvriiin.
tlauflilc, iK^ intrcl ))('s lioininis /w ///?/// nc^jiic vidiial tli(?sauro>
Dci, (|iii ))iuris (]uain auriiin aiit argcntnin aut ^cininac to);a/i
ot s.-i)>))liii'i a^tstiniandi siint )». Kt fecenint sicut iusMi erant a
iiietro)>olita, ct cx(*avavciiiiil lioc sanctuariuin, el attulcrunt in
id scriniiini coi'))oi'is niirabilis Aaronis cuin lionore et laudc. lo
et ))osucrunt siiiiin tahot sii))cr eiiis sc))ulcliruni us(jue ad nuiic
(*t us()iic ad liiinc diciii. lla()U(^ factus (,'st liortus ))in|^uis, qui fcrt
ainy^^dala ct ni.indra-.^oras, stacle ct un^nicnluin, vina siiavitcr
odorantia, calainos aroinaticos, (nnaininoniuni tlorens. l)issi])avit
haec ventus ))recati()niiiii ))atris iiostri Aaronis et fecit ea in ir»
brevi niullos IViicliis ad inslar j^.dinae ferrc. Preces eoiiim sint
nobis icdcin))lioni ))eccatoi'uni nostroruni in saecula saeculo-
ruin. Aincn.

Eructavit cor nieuin verbuin bonuin ', j>lectruin S))ii'itus
sancti ))ulsabit cliordas citharac cius, resonabit in ore in(*o -..i)
nuncius piacstantiac et sonus suavis prccationis et certainen
laboiuni Aaronis mirabilis, arboris cedri excelsae, cuius suiii-
mum cacumen tani,at caelum et cuius radices sunt infra abvs-
sum, (jui extendit palmites suos usque ad mare - et cuiiis
folium non defluet -^, praeceptoris legis praestantis, qui gloria- 2-.
p. 119. batur in Domino et s^^erabat in Deum Israel, pugnatoris *pr(>
tide et cantoris. silentio carentis, sicut angeli. In illo fruges
tulit et multii)licatuin est psalteriuin Davidis, ut ipse dixit :
« Se))ties in die laudem dixi tibi ' ». Xon dabat somnuni oculis
suis et pal))el)ris suis dorinitationem •', dorec ad tinem perduxil :^i
centuin et quinqnaginta j^salmos Davidis et Cantica propheta-
runi (4 Canticum Salomonis et Laudes Mariae et Portas Lucis
septies die et septies nocte. Et ))rosternebat se sicut rota in
terram, et oculos suos ad caelum elevabat, et aquara lacrima-
rum suarnm coram Deo profundebat, et percutiebat tergum suum sT)
funiculo e duodecim nervis. qiio sancti se flagellabant. Et }»ul-

^ Ps. XLIV (XLV), 1. — ^ PS. LXXIX (^LXXX , 11. — ^ Ps. I, 3. —

* Ps. cxvm (cxix), 164. — ^ Ps. cxxxi (cxxxn;, 4.

-«( 107 }»-

sabat pectus suuin et vociterabatiir ad Doum, cum (licecet verlx)
psaltis e psalterio: < Doiuine, cxaudi oi"ationeni ineani, et cla-
inor ineus ad te veniat. \on avertas laciein tnain a ine : in
(piacnnupie die tribulor, inclina ad me aurein Inain \ iiani

:> multi insur^aint adversum ine ^. Eripe me de iniinicis meis,
Domine^; [^roperat euim os niortis, ut nie abdiicat. Adintor
meus et liberator meus es tu, Doinine *, Deus nieus. non con-
fundas me ab exspectationt^ mea ''. (^onsilinm iniernnt contra
me, noli me derelinquere, ne glorientur propter ine. X«' tradas

10 bestiis animas coniitentes tibi '•, Doinine, Deus meus. Doniine,
Deus meus et Domine, rex meus, panis diei mei ct calix vita<'
meae, spiritus oris mei, licpior salivae meae, bix ocnloruni
meorum, IVnlitudo verticis mei, caior (?) vestimenti nici, scriiK»
vocis meae, prudentia cogitationis meae. Adbaesi testimoniis

ir. tuis, Domine, noli me conlundere '. Adbaesit aninia meatibi:
adspice in animam meam et salvam eam fac. Pono lacrimas
meas ante te, sicut iussisti. Tibi sacriticabo bostiam hiudis ^.
Intret deprecatio mea in conspectu tuo " in tempbim sanctuarii
tui. Approl)a, Doinine, vocem oris mei ^^. Iter ineuni et ^res-

20 sus meos dirige secundum eloquium tuuin ^' ».

Uectum erat iter Aaronis iniral)ilis, facientis virtutes

atnan^^', militis fortis et validi

adversus copias inimicorum, cuius calcei et arma est Evan-

arcus eius et basta est crux, [i^elium,

■s, *cingulum lumborum eius et gladius in inanibus eius acutus p 12

est fides Trinitatis indivisae; [cognitio in dicendo.

cibus eius est precatio et corona capitis eius est sapientia ct

Et rota currus eius est amor Mariae Virginis.

Lrat palma fidei, ramis ornata, frugibus abnndnns,
3> et arcbipresbyter magnus sev-undnm ordinem ^b^bdiisedecli '',

qui remittit delicta peccatoribus aspersione sanguinis (Hiristi

I/fe est boino peregre proficiscens, [magistri.

cui sunt quinque talenta aiirea [iustitiae,

et qui obtulit (uni lucro suo alias quindecim mnas ' • rc^i

' PS. 01 (Cn , 1-2. — " /V. Ill, 1. - ' Ps. LVIII (MX), 1. — * P.<. i.xix

'Lxx;, 5. — "• Ps. cxvm (cxix), 110. — " Ps. lxxhi (lxxiv), 11>. —
^ Ps. cxvni (cxix), 31. - ^ P*. cxv,8 (cxvi, 17;. — » Ps. cxvni(cxixi, 170.
'« Und., 108. — " Pnd., 133. — '^ i Ueg.^ xiv, 48, dxvatv. V. Dillmann,
Lex., 1236. — '^ Ps. cix icx). 4. — '* Sic!

-4< 108»».

Korvtis boniis i*t prociirator sapicns, (|iintn r-onstituit (l(»ininuK
|siiiis sii|H>r oninciii f.iiiiiliani ct poKKOKKioneni Kuani ',

iil il:ii-«'t (-ii>iiiii lioiMiiiihus (loniiiK Ktiao,

Apostoliis ct ti<ii'liK (riuK, ({ui (*uni iiiiKit,

.•nliil.it ioiiis «»x|»erK, '>

iiistitiaiii roraiii rc^c, sinc iiirndacin jiiaclicaiis.

MciHMlictio prccis iiiirahilis Aaronis,

lioininis pacis inc:ic, iii (|iio spcro "\ | nacli.iriiiii alistincntiuin

(»t Ix^ncilictio (jua(lriii«^'cntornni inonaciioriini (rt tr(»c(*ntaruin ino-

(pii, ciiiii patiN^ siio iiiirabili Aarono con<l<Miinati, lo

liMil.-ilioncs cxsilii,

siidorc, (lcrati^^ationt?, fain(\ siti. frij^^on*, nuditatc j»ftr|»0K.si sunt,

ot henedictio niaj^istroruni j)raej»osit(»ruiii.

ct |)rcc(»s inartvruiii in lioc inonaslerio (lc/ nncloruui

ct oiMniuiii iustoruiii ct sacerdotuin (dectoriiin, '»

iii honis oj)cril)us j)LM'S(n'(>rantiuni o\ peccato inortuoriini.

(jni ivcuiuhunt [() in sej)ulchro Aaronis mirahilis,

sicut luiiae ornatae iiiter stellas lucentes,

jirecationes eoruiii sint nohiscuin et iustificent nos poccatores.

Kt inveniat s}»ein vitae loliannes, praecej)tor legis in inona- &«

[sterio sej^ulchri ossiuin eoruin,
ne sit niinor sociorum suorum i^raej^ositorum,
p. 121. (jiiorum *virtuti precum contidens,

lihrum huius testamenti scrihemhim curavit,

ut e manu Satanae et daemonum eius malignorum salvaretur, 2-

in saecula saeculorum. Amen.

Auscultate, patres et fratres nostri, locum nativitatis patris
nostri Aaronis mirahilis esse in civitate rrahva, et Sagii^da
nominari. h]rat in illa vir honus, nomine Gabra-Masqal, Deum ti-
mens, (pii dahat eleemosynam pauj^eribus et egenis. Erat ei uxor, .•»
\mata-Marvam nomine. Amho erant in iustis facientlis con-
sentientes. Et non erant illis liheri, (juam ob causam ad Deum
precabantur, ut daret illis fructum henedictum, Deo gratum et
hominibus acceptum. Et vidit Deus fidem eorum, et concepit
Amata-Marvam, et peperit filium, cui dedit nomen Faraday, 35
cum diceret : « ludicavit me Deus et dedit mihi secunrhim

^ Clr. Matth., XXIV, 45. — - Ps. xl (xli), 9.

M 109 ^H-

precationem meam, qua oraveram eum». Et postquam impleti sunt
(lies purgationis ', tulerunt parvulum ad ecclesiam, ut bapti-
zaretur lege Christianorum. Kt vocavit sacerdos nomen eius
Aaron, sicut inspiraverat ei Spiritus sanctus. Et crevit parvu-

n lus et iuvenis factus est, cum Angelus Dei eum tueretur. Et
misit Gabra-Masqal Aaronem, filium suum, ad sacerdotem, Gabra-
Masih nomine, in iustis faciendis perfectum et verbi Scripturae
peritum. Et rogavit Gabra-Masqal abbatem Gabra-Masih et
dixit ei: « Scis onmem sollicitudinem et aerumnas, compri-

10 mentes in me ossa mea, cum prolis in terra expers essem. Ecce
spes cordis mei, coena et prandium oculorum meorum, mihi a
Deo propter precationem tuam data. Ecce voveo illum Deo, ut
serviat et famuletur in domo Domini omnibus diebus vitae
suae. Tu autem doce eum verbum Scripturae et Psalterium

15 Davidis, ut sit tibi filius in Spiritu sancto et aspersione aquae ».

*Accepit Gabra-Masih parvulum et dixit ei: « Quid est nomen p. 122.
tibi? » « Mihi est nomen Aaron, in baptismate clatum ». Dixit
Gabra-Masih: « Recte, nominatus es, nam Aaron partein si-
gnificat Dei e filiis Israel. Distincta erat magnificentia gloriae

•20 eius; erat sacerdos sacrificulus coram Deo, et ofFerebat ei in-
censum laudis, suave fragrans quovis mane ~, et operiebat gloria
tabernaculum eius, et apparebat ei Deus e sancto sanctorum
supra propitiatorium, quod obumbrabat arcam aureani, recep-
taculum Legis ». Et repletus est Spiritu sancto Gabra-Masih, et

2") prophetavit, dicens-^: « Fili mi, maior eris Aarone, filio Caath,
eris superior eo, nam suffimentum Aaronis non faciebat sahi-
tem neque aperiebat paradisum, aut educebat ex inferno ani-
mas; tibi autem dabit Deus virtutem et potestatem, quas dedit
Apostolis suis, ut stans coram toto populo praedicares verbum

30 sanctum eius ». Et benedixit x\aroni parvulo benedictione Patris
et FiHi et Spiritus sancti et dixit : « Det tibi Deus cognitionem
et sapientiam et spiritum rationis quae permanet apud thronos
eius. Et hauriat tibi Paracletus Alsaday torrentem laudis, qui
ex abysso sapientiae fiuit, et ornet te florilKis coronae hiudis

35 sacerdotii, et faciat te plantam iustitiae in Ecclesia />. Dixit
pater eius: « Amen ».

Ab hoc tempore incepit Gabra-Masih docere Aaronem psal-
terium et alphabetum. Et aperuit Spiritus sanctus fenestram

^ Luc, n, 22. — " Eocod., xxx, 7. — ^ Cfr. Luc, i, 67.

-«( 110 )M-

Iii4*ntis 4>ius cl illuiiiiiiavil ajxTliiraiii ratioiiis ciuH. Kt inMtrurtus
est tHMicpiacito Dei, et omnin. viilute «livina (Mlr>ctUH, jKjrferit.
1'sallriii) Davidis a<l lincni |)cnlucto, Kf^iliictuin c*Kt cor eius
rl IraiislixnMi .iiiiore (^liristi, et cuin do lectione ' inoditarctur.
iiillaiiimahis «»st sicut if^niis aiiiorc Marinc, |)iilclira« c<)luinl)a(% J»
qiia(> [lortnbnt in utoro siio liliiiiii Dci (>t nutricbnt (miiii lact(*
iiiaiMiiianiiii suaruiii, virf^^o ol)si«<nata pcriiianciis. Oun(* difrna
iiiil, iit labia cius tIor<Milia labiis siiis oscular(ftur (;t li(|Uor('iii
salivac «'I lialituMi ^ulluris ciiis inlus oris sui reducenH, cum
l>.ii\ uliiMi l.ictum osciilarcfiir. et «lcglutiebnt, (iicens: « (Juid lo
immcrsum csl iii saliv.im lilii mci ? Sacclinrumnc, nii fnvus
p. iL^.'.. iiicHis. ;m lac *iuvcncae(* Kt (lui cst odor suavis balitus tilii
mci^ Utruiii iiiali (aiiipcsti-is, an alabastri, aii stactes, aii tu-
ris, an iiardi, nn cassiac et ^nlbani et sicerae (?). .\um pul-
clirior cst splcndore faciei eius sol inensc baziran aiil luna i'>
dicbus |ilcnilunii^ » Modo aniplexa est euin manibus suis, niodo
(•(•llocavit cuiii sui^er crura sua, niodo Inctavit eum, niodo vcstibus
iuNohit ct deposuit eum, sinu fovit et terf^o suo accinctum por-
tavit, ct considerc fecit. Deinde ludendo oblectavit eiim, siciit
fcminac, libcros suos oblectantes, et dixit: < Craudium meum es 20
et suavitas mea ! (Juis est e gente liumana similis mibi, quae
tiliuin sine viri unione peperi et /n virc^initate obsignata et ob-
scrvata repagulo, non aperta partu et non i^olluta sanguine tem-
pore puerperii ». Kt lac, quod manabat puero e mammis virginis
liliae (?) -. « Vive (?) mihi, mi fili, nam vivus es, et ego vivam r.
proptcr te, et propter me vivet numdus ». Postulavit parvulus,
clamans et balbuticns nu^do infantium, lingua creaturae, ut
lactaretur et dixit ei: « Mater! » Dixit illa: « Ergo ^, suge,
pater, pater (?) ». Cum vidisset feminas a liberis suis amantes
et matres a parvulis suis, dixit Aaron in corde suo: « Talis est 30
amor Cliristi erga genetricem suam Virginem ». Ob eam cau-
sam lifpiefactum est cor eius et exarsit sicut flamma clibani
l^ropter aniorem Agni et fecit labia sua et os suum instrumentum
canendi Deo et acquisivit morem bonum in psalterio Davidis,
sejjties die et septies nocte cauendo. Et strepuerunt aures eius, :r>
et defecit lux oculorum eius. ne viderent vanitatem ^ necpae

* Menbab pericope, locus Scripturae. — - Texlus corruptus Aliquid
omissum esse videtur. — ^ Nonne 'enJio legendum? — * Ps. cxviii
(cxix), 37.

-^( 111 )K-

audirent verbum inane, sed susurrabant labia et lingua eius
legem laudis Dei et sonabat halitus gutturis eius sicut ventus
in montibus. Et habuit (hilcedinem mundi ut calicem mortis
amaram. Et erat ei currus Spiritus sancti Paracleti, sindon

T) baptismatis non textam, nobis indutam (?), constrictae sunt
maxillae eius praecepto Veteris Legis. Et fuit ei frenum ieiu-
nium et abstinentia, et stabaut pedes eius super petram Evan-
gelii Apostolorum, *sicut equus trahebatur funicuk) Evangelii p. 124.
et funiculo amoris Mariae purae. Gastigabat eum, sicut flagel-

10 lum, timor nominis Dei exercituum, et currere eum faciebat
viam iustorum et martyrum, et impellebat ad certandum in
bello inimicorum, donec fecit in eo prodigium et ostentum, donec
adduxit eum ad spem vitae, quam exspectant iusti, qui vadunt
in via arcta, ubi non est mors et tristitia, in saecula saeculo-

io rum. Amen.

Post hos dies surrexit et profectus est ad metropolitam, ut
diaconus ordinaretur. Verbo Scripturae et praeceptis ministrandi
in ecclesia et ordinis mysteriorum observandi auditis, dixit
Aaron mirabilis : « Haec admonitio sit mihi nunc sicut annuhis

20 in corde meo, sicut sigilkim in brachio meo, sicut saccuhmi
pecuniae ad iter necessariae, et sicut monile ad suspendendum
coUo. Sit mihi ecclesia sicut pulU turturis, cum matre sua se-
dentes ». Et reversus est Aaron diaconus in civitatem Gambya
ad Saguada, monasterium Georgii, et ministravit in eo officium

5 diaconatus multos annos. Quodam die intravit in sacrarium ^
secundum ordinem more suo, ut prunas in acerra caperet cum
timore Dei et tremore, et cum eas pararet, exiit parva scin-
tilla et consedit in quodam digito eius, et cum adhaesisset,
muUum ursit eum. Excutiebat eam ad sinistram et ad dextram,

80 sed magnam aegritudinem ei faciebat. Destitit ab ea Aaron
mirabiks et flevit fletu amaro, dicens: « Domine,. Deus meus,
quare avertisti faciem tuam a me et derekquisti me, ut insi-
kerit in digitos meos haec parva scintika. Si tacebis a me, as-
simikibor descendentibus in lacum ~. Nisi misericordia tua i)ro-

•,io teget me, omnis qui invenerit me, occidet me '^. Aspice, Domine,
fidem meam : nisi me opus habuisses, mansissem in domo patris
mei in patrimonio meo. Ecce id rekqui propter amorem tuum ».

^ Bela geher, domum ministerii vel specierum euchaiMSticarum. —
" Ps. xxvn (xxvni\ 1. — ^ Gen.y iv, 14.

M 11:^ n-

K\ flixit mirahilis ilinrnnns: € Animn m«M, ih- tnnf^at io if<ni> .il»

lioc (lir. Scis cnim milii p.irvam s<:iiitill.im insiliissc» ci ac*^'i'ilu-

dincm ifitnlissc*. .SimI (|ii<) |H»i!i8<'st niai'o i;<nis jirofinnliiiii, margiuL»

p. 125. carons, j»lenuiii, *f<'rvi«lum, ij^nc; can<ir»nH proptnr iram I)^i ». lu-

ravit ct promisit s** iu civitate sua Ininr tantiim s*)iuni <liem pcr- '.
iiiansiirum osse. (Jum es8(»t vij^ilin liMiohrosa, surrexit in erTl(*si;i.
»1 lacrimans j)reca])atii!- orationo anlenti, («t al)eun'li veniarn
a lahot |)(^tivit, cl facicm suaiii vestimcnto tohot tetij^it. Kt
cxiit piiiiii liicc, i;t v(M'sus oricntcm prof^^ctu-i est, 'licens .\un:
«( Luccrna |t(Mlihus ni(?is vcrhiim tiiiim, ct luin 'n scmitis m('is '. lo
Dciluc mc, hoiiiinc, in via tiia, (?t in^rediar in veritat*» tua ^.
luravi ct slalui custodire iudicia iustitia(» tiiae •. .Vdhaesi te-
stinioniis tnis, Domine. noli me confundere * ab exspectation^^
mc^a '. Kt no auf(M*as de ore meo vorhiim voritatis usrpie(|ua(]uo'' >.

V.\ prosp(M*a])at Doininns I)oms itor oius. (^im venissot in ter- i'»
r.un Amliaram, (juaesivit viam in Dahra (rol ducontein. ad
sanctum ahhatiMn ]'>asalota-Mika'ol, cpiippo qui fuerit maximns
et illustrissiinus, in ri^^or" certaminis, (^x omni])us praecoptori-
hus illius tomporis. (aim ad portas monasterii venisset, |>otivit
et rogavit, ut sui niontionoin facerent et de se dicerent. Et ■a»
introductus ost inira])ilis Aaron dia(;onus. (]um intrasset coram
praoceptorc le^^is, prostravit se ad pedes eius, et osculatus est
genua eius: et dixit ei abhas Rasalota Milva'el: < Ubi est terra
tua, mi fili, unde vonisti, et (piid dosideras e natura gentis
liumanae ^ » Et narravit oi omnia oi^era sua, et quomodo in 2o
sacrario ignis digito sno adhaesisset : ot dixit miralnlis: « Abha
et pater mi, valde et propere propter dolorem scintillae timore
correptus ob peiorem poenam ignis. peccatorum damnatoruin
sortom, fiigi, ut animam meam salvain facerem, et veni ad
nautarum principem, ut guliornando in lintre precis tuae. sal- h
vum me o liuctihus peccati praestares, et adduceret me scala
iustitiae tuae m Jomm uhi est Christus pontifex, cjiii se ipsum
sicut agnum sacrificavit ». His auditis. respondit abbas Rasa-
lota Mika'(}l : « Vere elegit te Deus et V(^cavit te sicut Paulum
ignis contactu, nt portares utensilia sanctitatis et gemmas pre- 3o
tiosas et lucentes, et ut itor faceres cum iis, et reversus. xv ci-

^ Ps. cxvjH cxix), 105 (Nun or(iine alpliabeli). — - Ps. lxxxv
(lxxxvi), 11. — 3 Ps. cxvm (^cxix), 106. — * Ibid., 31. — "^ Ibiri., 116.
— * Ibid., 43.

-^ ll-> )H-

vitatibus praeponereris. Nimc autem, mi fili, sis constans et
firmus corde tuo, et custodi viam Dei', et *exspecta misericor- p. i'26.
diam et ^Tatiam eius, donec faciat ti])i e miraculis bonis. Vi-
dentes laudabunt Deum propter te ».

5 Paucos post dies, cum vidisset opera et praestantiam et mo-
destiam eius, gemmam cognitionis et e!ocutionis, et abstinen-
tiam, basi aureae similem, quam in pace acquisivit ; cum dein
probavisset argentum sacerdotii eius, et quomodo in loco preca-
tionis assiduus erat; et cum vidisset eum repreliensionis peccati

10 superbiae et arrogantiae expertem esse, et non esse in eo pigri-
tiam aut aviditatem ciborum, sed perfectum eum esse in caritate
et mansuetudine et sedulitate in precando, tum induit eum veste
monachatus et monstra\'it ei viam Antonii et Macarii, vestigia
abbatum Pauli et Arsenii, doctrinas abbatum Xabiyud et Ma-

15 qabis, et abbatum Abibi et Hilarionis, et abbatis Agathonis, qui

septem annos os suum lapidibus implebat, et praestantiam om-

nium iustorum. Et dixit abbas Basalota Mika"el: « Benedictio

horum sanctorum sit tecum in saecula saeculorum. Amen ».

Et factus est Aaron oeconomus monasterii et archidiaconus,

20 et gratus fuit Deo. Delectabatur ecclesia ministerio et cantu
eius, et bona erat omnis agendi ratio eius in corpore et spi-
ritu. Oratio et benedictio et virtus adiutorii eius servet nos ab
ira faciei Ghristi, in saecula saeculorum. Amen.

IUis diebus surgere fecit agitatio undas e procella venti Sa-

25 tanae in finibus omnis Aethiopiae. Erat eo tempore metropo-
lita abbas lacobus, fide orthodoxus, et quasi leo confidens -
precatione sua. Rixabatur cum rege Aetliiopiae. Et conve-
nerunt omnes pastores Aethiopiae cum patre eorum lacobo,
fratre Apostolorum, et intraverunt ad regem, et dixeruntei:

30 « Desiste a frigore ^ lectus tui, si non, certabimus tecum,
et non dabimus communionem eucharistiae corporis Christi ».
In numero XII pastorum Aethiopiae erant antistites (mamhe-
ran): Basalota-Mika"eI, Philippus, Honorius, Damianus, abbas
Xatanael, lohannes, abbas Andreas, Gabra-Amlak, Gabra-Naz-

35 zawi, abbas Beniamin, Zar*a Krestos, ad numerum xi antisti-

tes. Dixit abbas Basalota-Mika'el abbati lacobo: « *Pater, est p. 127.
apud me puer, ardenti studio martyrii flagrans et sitiens sicut

^ Cfr. Ps. xvn (xvni), 21. — ^ Prov., xxvm, 1. - '^ Sicl

■M ll-l )N-

l(>rra ilcsoit.i aiMorciii (ilirisli, l)oiiiini .sui ». l)ixit a))baK la-
(-()l)iis: « Iiibc aiMiicl (Miiii ad (liciii t(M'liiiiii ». Mi.sit abhaK
UasaI()ta-MikA'('>l ad .VaroixMn inirabibMn, (licims: < Veni, tni
lili. iioli ('iiiictari ». Venit alins antiKt(*K et intravil ad laco- -
1)11111 iiiflropolitaiii ct (lixit ci: « V'(*ni, iit t(?cuin inorerer. Con- '»
socia inis patcM', conj^rtif^atioiii tua(;, nain (lef(*ctuiii liabetis in
iiuiii(?ro v(islro ». Kt consociatus cst iis, et factus est nuinerus
coriim XII aiitistitiiiii. 'riiiic dixit abbas Iaci)bus pastoribiis Ae-
tliiopia»': « Krri' t(Mii|nis iiicssis arvi nostri. lOstole constantes
ct lii"iiialc corda vcslra, siciit Apostoli, patrcs vestri. Kt con- lo
socieniini /is uscjue ad mortein propter studiuin gratiae Chri.sti,
(luae est iiiaior et excelsior hoiiore re^iiin terrae. Kcce ruf(it
vr\ Acthiopiae, sicnt leo, et quaerit, (juo iiiodo nobiscum bel-
lct. Nunc autein putrnabimus cuin eo et diinicabimus gladio
lidei. Vos estote sicut xii Apostoli. tu autem, Ma§alota-Mika*el i*»
sicut Petriis, fidei petra. Praepono te omnibus pastoribus Ae-
thiopiae, iit sis adiniiiistrator eorum ».

Eo die venit Aaron mirabilis e Dabra <iol in regiam ad
praeceptorom suum cum multis diaconis monachis, et adduxit
eos ad lacobum metropolitam, qui eos sacerdotes ordinavit etdi- '^»
xit iis: « Kstote di<,mi mysterii, ut domus Spiritus sancti sitis >.
Erant numero ordinati lxxii monachi. Et benedixit iis et
dixit iis: « Estote lxxii Apostolis similes. hic autem Aaron
mirabilis sit pastor vobis, sicut Paulus, lingua unguenti pre-
tiosi ». 2:»

Post haec misit rex ad abbatem lacobum et dixit: « Ecce
cras dies lestus est magnus; veniam in ecclesiam ad vos. Parate
vos, exspectate me ad missam, ut e manibus vestris commu-
nionem accipiani ». Ilaec dixit non e corde suo, sed quia audi-
p. 128. verat *pastores Aetliiopiae et metropolitam consilium iniisse, :«
ne darent ei eucharistiam propter frigorem lectus eius. His au-
ditis, pastoros valde perturbati sunt. Dixit abbas lacobus antisti-
tibus: « Ad quid vobis spe(;tare verbum regis videtur, et quo
consilio veniet ad nos commuuionis causa, cum sint apud eum
sacerdotes tabernaculi eius^ > Responderunt praeceptores an- 3:>
tistites (n e b u r a n a- ' e d), xii pastores Aethiopiae : « Nou boni
causa veniet. sed ut oves tuas invadat, et nos diripiat, si re-
cusabimus ei eucliaristiam porrigere ». Et dixerunt ei: « Quid
est melius nobis, et quis intrabit ad missam, impediturus eum

-^( 115 ]H-

ne accederet^ Xonne administratoreni, qui eum ab anapliora
prohibuerit, egressus statim capite truncabit? Nunc autem iube
aliquem intrare ad ministrandum et dic: ' Talis, dic missam et
esto paratus, raartyr fieri prae fratribus tuis ' ». Respondit
5 abbas lacobus metropolita : « Num ego pastor et pater vester,
lupo veniente, fugiam, et retro me convertam? Num propter
escas conditas constitutus sum metropolita, primas, et pastor, et
praedicator Evangelii, et tabotat consecrator et sacerdotum
ordinator? Missus sum via potestatis Apostolorum, porto sigil-

10 lum chrismatis et Evangelium potestatis eorum, ut sim lux
ecclesiae in operibus bonis. Primus sum in benedictione et in
communione mysterii accipienda. Sum sacrificator Agni, redem-
ptoris mundi, et ordinator sacerdotum sacrificantium primitias^,
quae semper mactantur et semper vivunt. Et abundat in (?)

15 calice merum ^ vinum sanguinis eius, vinum cultus divini,
quod cum '^ liauritur et bibitur, sumptum...^ non deficit. Me-
dicina morbi et donatio sapientiae est aqua lateris Ghristi, du-
ctoris vitae, qui ipse dixit : ' Ego sum pastor bonus et animam
meam do pro ovibus mAs \ * Sum pater vester, ab eo consti-

20 tutus ad crucem eius portandam et Evangelium eius praedi-
candum. Nihil est quod possit eripere ex intimis cordis mei
charitatem Christi: non fames, neque hastae, neque exsilium,
neque mors; neque confundar verbo eius in generatione ista adul-
tera et peccatrice "', ut ipse dixit : ' Qui negaverit me coram

25 hominibus, negabo et ego eum coram Patre meo, qui in caelis

est ^, *et qui confitebitur me coram hominibus, confitebor et ego p. 129.
eum coram Patre meo, qui in caelis est ' ^. Ecce cras, ubi ve-
nerit rex et dixerit: ' Administrate mihi sacrificium vestrum ';
obtemperate ei, nolite resistere. Ego exibo sacris peragendis

30 et confundam faciem eius; non poterit enim e manibus meis
eucharistiam Ghristi eripere ». Et, congregato omni concilio
pastorum, dixit sacerdotibus : « Ecce ego, lacobus, pater vester,
paravi me ipsum, ut manu huius regis Deo sacrificarer ; vos
autem, xii pastores, estote quasi xii Apostoli, et vos lxxii sa-

35 cerdotes, sicut lxxii discipuli. Ecce pater vester est instar Ghristi
supra vos omnes. Nunc autem patienter tolerate omnes laqueos

^ aparge ex dTiapxac corriipiiini. — ^ akraton = dxpaxov. —
^ ? Texlus corriiptus esse videlur. — * Iohan., x, 11. --- ^ Marc, vm, 38.
— ^ Matth., XII, 33. — ■ Ibid., 32.

AETH. - B. — XX. y

M ii^' )>9-

inortis, ((ui sii|MTvciU4*iit vohis iVaiKiiilciiti.i coiisilii Sataiiaf*. qui
iiiiiwjii.iin san^^^ninn hoininiini satiatiir. Nr* hibr*fartctiir hasis
navis lidci vcslrao vcnto tcrroris regis, qiii non j»otc*st intffHi-
cfirc aninias vestras ». l{esj)on(h*riint ei: «IVitcr, nonne .\|M>stoli
rt iiiai^tyrea erant hoiiiines, siciit nos^ Ciiin sit {KHeHtas in ore '»
nostro, iioii iiirliieiniis inorteni, riini vitani s)>erainiis: si eniiii
(•oininorlui (ilnislo simiiis, et (•onviveinus * ei et conre^nahiinus
iii ii!-1k' riiis caelesti *.

Aitcro (lic venit ad (ios r(»x, iit eiicharistiain accipcrct, cuiii
inai^no tcrrore <'t rn^^itii. Tnni sacris |)era{^(fn<iis intravit ahhas lo
lacohiis iiictropoiila. (Jonsccratione tinita, exiit dicens: « ij\n)s
vocasli. l)oiiiine, et san(!titicasti, da illis partein ' », et exieriint
<'iiin ('(» XII paslorcs Aetliiopiae et Lxxii sacerdotes. Erat iis tre-
pidatio niaj^na propter tiinorein rej^is. Uni ciiin appropincjuasset
ad corpus (]lirisli, dixit nietropolitae: « Da rniiii corpus (Jhristi, is
ut coininunicem ». Kespondit metropolita, contradicens verho:
« Non dal)o tihi cor[)iis (^hristi, ut coniiiiiinices, quia non es
ei propincpuis, iit ipsc dixit: * Xolitc dare sanctum canibus, neque
mitlatis margaritas vestras antc porcos ' •* >. hlem dixerunt
omnes pastores et sacerdotes. Verho reprehensionis ex ore ortho- 20
(loxorum praeceptoruin audito, coniusus est rex et exiit rninas
p. 130. proferens e domo sanctuarii Dei. *qnia non potuit in illa cum iis
contendere, et intravit in domum suam. Sancti autem perfe-
cerunt actum ministerii sui, Deo omnipotente adiuvante, et, con-
fortante i>atre eorum abhate lacoho virtute Spiritiis sancti cum i'^
l^recabatur, ut victoriam de rege stupratore reportarent. Preces
eorum servent nos a seductione diaboli perditoris, in saecula
saeculorum.

Revertamur ad principium iiarrati(mis. Tunc re.r sedens in
throno, iussit adduci lacobuin metropolitam cuin xii pastoribus 3o
et Lxxii sacerdotil»us. Venerimt sancti, ornamento divino or-
nati, galeis salutis sibi impositis gladiosque ancipites Spi-
ritus sancti, (|ui sunt pot(^stas Petri. et scuta tidei cum e
dextra, tum e sinistra parte tenentes, ut possent resistere in
die malo ^. Et steterunt coiam rege audeuter, non commoti. :«

^ II Tim., II. 11. — - Inifuin precis posl coinmunionem in lilurgia
oommuni Aethiopica. Gf. Bull. Patronatus PortugaUiae iii, App., Do-
cumenia hist. Ecclesiae Habess. illusir., 11, p. 219 et 256. Renaudot,
Ut. Orioit., 1, 52U. — ^ Matth., vn, 6. - * Cf. Ephei., vi. 13-17

-n( 117 '^-

Cum vidisset eos rex, pertiirbatus est et rugiit siciit leo, et coepit
conviciari praeceptoribus, hoc modo dicens: « Cur haec facitis?
Primum audivi vos in terra regis habitantes pro me non pre-
cari ad missam et officium incensi et supplicationem exclama-

5 tionum, nunc autem me ab eucharistia prohibuistis ». Responde-
runt et dixerunt ei: « Xon precamur neque supplicamus pro
te, quia non audivisti vocem lacobi metropolitae, neque cale-
factum est frigus cordis tui sole praedicationis eius. Non da-
mus tibi eucharistiam, qua indignus es, quia vetuit nos Do-

w minus noster dare eam tibi similibus ». Dixit iis rex : « wSalvet
vos e manu mea lacobus Aegyptias, quem adduxistis pretio
auri mei? Si non, eiiciam eum e throno eius et mittam in ter-
ram eius, vos autem manebitis in manu mea ». Responderunt
ei : « Ecce Deus noster, ecce rex noster, qui eripiet e manibus

15 tuis ^ ».

Cum rex abbatem Aaronem e longinquo vidisset, quaesivit
eum : « Unde venisti ? » Respondit abbas Aaron sacerdos : « Sum
discipulus lacobi metropolitae, qui est Christo similis. Venimus
ad te, ut *aut te a peccato Ruben averteremus, aut tibi adver- p- 131.

•20 saremur et manu tua nos ipsos sacrificium iustum ofFeremus ».
Accesserunt cum eo lxxii sacerdotes et obiurgabant regefn in
contentione. Tunc iussit reoc manus pedesque lxxxiv sanctorum
vinciri, ipsos autem in pectora humi prosterni et funiculis e
planta tete verberari, quoad videri potuenmt ossa eorum. Et

'i5 capti sunt et verberati xii pastores, quoad dilaniatum est corpus
eorum. Comprehenderunt et abbatem Aaronem, gemmam pretio-
sam, et manus ei inferre inceperunt. Tum cepit Deus terram, quae
eum sicut amiculum vestimenti operuit. Et exiit iussum a rege, in
quo dictum est: « In hoc adveiia vehementer castigando per-

30 severate ». Milites, in corpus eius non incidentes, dixerunt:
« Cur non verberamus nisi terram solam, non vidimus enim
carnem eius, sed solos funiculos, quibus vinctus est, in manibus
eius? » Surrexit rex, ut videret miraculum, circa eu77t factum,
et dixit iis : « Quid est nomen liuic monacho ? » Responderunt :

35 « Abbas Aaron, princeps lxxii sacerdotum et martyrum ».
Uuaesivit ab eis: « Quoties verberastis eum?» Responderunt
milites: « Xumero cl excossimus, plagas terrae inferrentes,

^ Cfr. Dan., Jii, 17.

M ii« )«-

«'t <'Min«Mii «'iiis non vidiinus ». I)ixit rex vore 8ii;i : « Abba
Aaron mirabilis, iihi es? » l{osj)<)n<lit : « Kcai ego huiii, apinl
Doniiniini Dcuni ni(Mim. (Juid inihi lioino fariet. (|iioniaiii Dpiis
aliscondit in<' in tabcrnaculo suo, in ilic nialoruin |irot('xlt iiie
in abscondilo tahernaculi sui ' ». Kt iniilti <; iniiilihiis ra^in di- '>
xerunt: « .Miral)ilis Deiis in sanctis suis ', (jui facit miracula
in sanctis suis ». lussit rex «'iiiii lionoritice ''api, et tiiiiore pro-
pter ('imi coi-rcptus (^sf. Vahh? gavisus est abbas lacohus, hoc
miraculo viso (^t audito. 1-]! ceperunt sanctos verbc^ratos viri fi-
(leles, et lavaveiunt corpora eorum, et unxerunt vulnera eorum K»
iussu rej^as. Kt sanati sunl brevi temporis spatio. .Misit ad
eos rex, (U(;ens: « Siinus societate et coiiiinunion^* in euchari-
stia iuncti. Nolite imprudenter agere, consilio huius Aej^yptii,
qui non eripiet vos e manu mea ». Surrexerunt cuncti pa-
p. 132. stores et discii)iili cuin Aarcm^^ mirabili *et lacobo metropolita, 15
cl prolccti sunt ad regem, et altercati sunt cum eo tanta obiur-
gatione, ut non possit enarrari. Iratus est vehementer '' ri in-
difi^nabaiur anima eius propter obiurgationem, dictam ei a mi-
litibus caelestibus, certatoribus, firmis facie. sicut petra, et non
ccmversum est cor eius ad dicta eorum, sed coepit dispergere 20
eos per regiones, in sitim et dolorein. in calorem ^^ravem, (jui
corpus tabescere et ossa marcescere facit.

Comprehenderunt patrem nostrum Aaronem martyrem cum
Lxxii sacerdotibus speculatores. Multi homines secuti sunt
eum, dicentes: « Contidimus orationi tuae, nec a te usque 25
ad mortem discedemus, nam vidimus miraculum nobis a Deo
factum, rege te verberante. Kt benedixit lacobus Aaroni psal-
mistae benedictiime perfecta Trinitatis et dixit ei : « Kxaudiat
te Dominus in die tribulationis; protegat te nomen Dei lacob.
Mittat tibi auxilium de sancto ^. Dominus conservet te ^, pro- 30
tegat te manu dextera sua, et defendat aniraam tuam, et edu-
cat te de la^pieo (piem absconderunt tibi ^ et faciat tecum
signum in bonum. ut videant cpii oderunt te, et confundantur ^,
in saecula saeculorum. Amen ».

Deinde abducti sunt pastores et discipuli, parati ad exsilii af- 35

' Ps. XXVI (xxvii), 5 — - Ps. Lxvii iLxvm), 35. — ' God. exhibet:
« et iussit, et deinde iratus est », qiiod mihi corruplum esse videtiir. —

* Ps. XIX (XX 1 1-2. — ' Ps. XL (XLI), 2. — ' PS. XXX xxxi^ 4. — ' Ps.
LXXXV (LXXXVl), 17

M 119 )K~

flictiones, nnlites ornati et martyres victores, propter certamina
sua stupendi, monachi, carne vestiti, sed angelorum prae-
stantiores. Inter eos Aaron sacerdos sicut stella inter stellas
apparuit, et sonabant in ore eius cymbala laudis sine requie
5 aut intermissione, gl psalmi Davidis, Cantica prophetarum,
Ganticum Canticorum, Laudes Mariae Reginae, Portae Lucis
septies quotidie, cum transiret regiones depressiores \ aqua
carentes, aestu solis ignis instar membra eius diluenle. No-
lebat ventrem suum liquore aquae refrigerare, nec sub umbra

10 requiescere, quoad lavatus est guttis sudoris sui sancti et hu-
mectavit vestem suam fervore aestus diei, donec marcidum fa-
ctum est sicut sicca frons et arefactum sicut *textum araneum p. 133.
corpus eius, et adhaesit faucibus lingua eius a voce gemitus
orationum eius, et aruerunt sicut cremium tectorum ossa eius ^.

15 Post solis occasum afFerebant ei discipuli ex iis quae secum
habebat, et potum (?) ^ in utre aquae, quotiescunque aquam in
itinere reperiebant. Si non reperiebant, manebant tamquam testa
aridi *. Et non reclinabat caput suum per totam noctem hic
pater noster, quoad ad finem perduxit septimam laudis vicem.

^o Et sedebat Maria Aegjq^tia cum pastorum principe (?), quem (!)
dedit ei abbas lacobus ^, in throno ligneo pretioso. Et apparuit
ei noctu Salvator metropolitae lacobi specie et dixit ei: « Pax
tibi, discipule, qui missus es ad fidem docendam et velox in
gratis faciendis, qui viribus non deficiebas in laudibus, et re-

25 quiem non habebas a precando. Noli timere. Ecce, omni tem-
pore et omni hora tecum ero, secundum pactum meum cum
sanctis Apostolis in Evangelio; haec enim dixi iis verbo oris
mei, quod dona mea non infitiatur: ' Nolite timere eos: non
possunt enim occidere animam vestram, sed tantum corpus

30 vestrum, quod aegrotat et morte deletur ' ■', et iterum dixi:
' Qui confitebitur me coram hominibus, confitebor et ego eum
coram Patre meo, qui est in caelis ' ; qui autem negaverit me
coram hominibus in generatione ista adultera et peccatrice,
negabo et ego eum coram hominibus et angelis ' ^ ». Haec dicens

* Quala aeihiopice. Hoc nomine regiones humiles, ardoribus solis
obnoxiae et insalubres appellanlur. — ^ Ps. cn (cij, 35. — ^ Textus
exhibet: « et poculum », quod mihi corruptum esse videlur. — * Cfr.
Ps. XXI (xxii), 15. — ^ Corruptum aut aliquid omissuin esse videtur.
— * Cfr. Matth., X, 28. — ^ Matth., x, 32. — ^ Cfr. Marc, vm, 38.

-«. 1:^0 )w-

contortavit (Miiii l)(>iiiintis iiostcr, et «lixit ei: c SiH coutttaiiK,
iioli tiiii(M*e roraiii iiiriv ))ra('f(M!toniiii (iiia k iianonel), iiaiii
(lal)o tii)i OK et sapitMitiaiii, iic )>os8int tibi sine (letriinento <'on-
tradioere ^ ». His «lirtis, ahiit ah eo Salvator et a conspertn
o(Mili corjioralis evanuit. r,

Kt surrcKil Aaron in ^Mudio et lactitia. I)<Mn<lc |)n;calus («t
versus An^ni.1t prolVctus est. Secuti sunt euni incolae civitatis,
<>t fundavit ihi iiiulla inonasteria et coenobia et fecit inulta
ina^na iiiira^ ula et ostenta. Plantavit ol<M'a et a()ua ea irri-
}^^avit, c/ feril ItMiaiii instar |)ara(Usi. His firinatis. in terrain lo
Tej^n"» abiit, <4 ihi iiiulta iiionasteria fundavit. Manebat in
Tainbon et restituit ibi inonasterium Ainbii abbatis lobani.
Dciiiflc abiit v<'rsus re^^ionein Wa^, ()uae con^rej,'ata obviam
p. i:>4. ei < uni inonast<Miis suis *fuit. Fecit in ea miracula et ostenta,

et iii terraiu Uoba i^rofectus est. Rece))erunt eum incolae liuins i:>
civitatis, (juia audiverant de omnibus ostentis et miraculis,
quae fecerat Deus iii urbe exilii eins.

Interro^averunt illi tilios eius: < Dicite iKjbis, viri sancti,

nonne liic sit ma^^ister vester, Aaron mirabilis nomine,

unus e ))astoribiis firniis et fortibus, 2)

quem terra tegendo a flagellatione regis abscondiderit,

et cuius ail obumbrandum duae arbores altae oleae provenerint,

non teinpore constituto, nec aetate definVa^

et cuius oratione statim flamma i<^nis ferventis extincta sit? >

Responderunt iis filii eius: « Ita, vere! 25

Nonne nos ipsi eramus cum eo^

Vidimus oculis eum haec facere posse.

Descendimus cum eo in angustias afflictionis.

Et liic vir, quem videtis, Xaze nomine, eunuchorum praepositus,

missus est ad nos, ut videret locum, in ()uo manseramus, 3<>

videns miracula, a vobis auribus audita,

conversus est corde suo et ad pedes patris nostri pronus se

paenitentiam egit et ad salutem baptizatus est, [proiiecit,

et schemate sanctorum vestitus,

nomen Fere Berhan accepit. 35

Hi omnes, quos videtis, sunt congregatio sanctorum.

tilii eius sectatores ».

^ C(r. Luc, XXI. 15.

-K isl )^~

jJixerunt hi incolae Uolja et sacerdotes terrae Warwar:
« Benedictus Doniinus, quia adduxit ad nos hunc virum iustum
et praeceptorem, ut e manibus eius communionem sacramenti
acciperemus ». Et insonuit universa civitas eius causa. Et ve-
5 nerunt ad eum homines ex Hawa e Sadaho et salutaverunt eum
in amore, et geniti sunt ab eo fonte baptismali excavato (?), et
attulerunt ei manibus suis dona e bonis suis, ille autem sanavit
aegrotos eorum. Et fuit pater noster Aaron thaumaturgus in
civitate Roha in monasterio Georgii, donec *prosperavit Deus p« 135.
10 iter eius, ut iret et aedificaret locum requiei suae.

Valde sollicitus fuit de multis filiis suis,

nobili loco natis, qui sequebantur iustitiam eius,

ut confortaret eos virtute monachatus recti, ne comminuerent

|constantiam suam,
lo dabat iis semper oculos cognitionis ut eum viderent et pe-

[nitus intellegerent,

ne furaretur exercitus Mastema ^ schema sanctum eorum.

Unusquisque ne detegeret nuditatem suam. fvertite,

Quotidie admonebat eos, dicens: « Cavete filii, mei et animad-
•20 ut a cupiditatibus carnalibus procul absitis :

hoc est patris vestri desiderium.

Fuit in civitate Roha vir caecus, qui assiduus erat in ieiu-
nio et precibus per dies et noctes, et omnia opera hominum illi
aperta fuerunt. Multum diligebat is caecus abbatem Aaronem

2o mirabilem. Monstravit ei Spiritus sanctus locum requiei eius.
Et dixit ei : «0 praeceptor benedicto, educ me foras, ut nos
ambo soli ad parietem sedeamus ». Et exierunt una, de salva-
tione Dei colloquentes. Coepit ille sciscitari ex eo, dicens:
« Frater Aaron, ubi sunt civitates, quas video versus occiden-

30 tem ? » Respondit pater noster : « Ecce video adspectus multo-
rum montium civitatum ». Locutus est iustus vir ille: « Da
mihi dextram tuam ». Et cepit dextram patris nostri Aaronis
dextra sua caecus ille et vertit digitis suis sicut sagitlam in
dextram partem (?) et monstravit versus hunc montem, et dixit :

35 « Perspice usque ad montem album, scuto similem, cuius caput
fronde ahfag et viriditate herbae et arborum velatum est ».

^ Nomen SaLanae. Graece ]\Jaaxi-j;ax.

-ti 1

>>>

hixit jtiitn ijnstri-: « Mcci» co^nosco cl iiit<'lliKn (|ui«i iliciK ».

Kl (iixit iioii videiiH vi(i«Miti: « Kx his (liiolxis inontibiiH in |m>-

st(M*i()r(> (M'it ))riiiia iiai)itatio tiia, iii prion* aiiU*in f xtrerna re-

p. i3<^. (jiiics tiia; *ii)i oi)(i()rnii(»s tcinpon» i(»ctuH tul, a I)()iiiino V(K'atuH.

lii j>ost(M'ior(' inontc Hatiii alllictioncs (4 aftj^ritudincH sujxTve- !i
nitMit til)i, in jirioi»' aiitcin in iil)crtat(* j)ost senectutein requie-
sces. Kt vcnient et lial)ital)iiMt ihi viri ei(»cti, f^^ens sanctoruni ».
Kt conv(M*sus est caccus illc a<l jKitroni noslriini et dixit ei:
< Sur{<e in recjuiciii liiain, tii cl arca sanctiticationis tuae '.
i^eatus es oX l)ene til)i erit ^\ l^cconlare (ic nie in j)recii)us luis ». lo
\\\ iicriiianseruiil liac iioctc, narrante iiio de oinnibus arcania,
sihi a Sj)iiitu sancto dc j)atre iiiiral)iii reveiatis.

Dcinde, j)ostero die siirrexit jialer noster iiiiral)iiis cuin oiiini
congrejjfatione sua, et traiecit flunien Tacazc, et adscendit iii
niontcin (Jajin, ni(nite Dan^t a dextra relicto, (juia iion venit ir>
Aaroni saccrdoti tcnijnis in euin adscendendi, et mansit tota
con{^q'egatio sanctornin et circumdedit monteni (Jatin. Kt quae-
siverunt /or?«?y? ad j^onendum tabot, et excavaverunt j)etram,
et ornaverunt sanctuarium tabot et sj)eluncas ad cellas suas.
Habital)aiit in nionte Qatin sej)tem annos, et audita est faipa -^»
et narratio de miraculis patris noslri in omnibus regionibus
Maqet et Asasa et in finibus Wadla et Dawent. Et resonuit
universa Bagemeder eius causa ab Amhara usque ad Wagara.
^'eniebant ad eum, ut salutarent eum et a morbis suis sana-
rentur. Kt ficdjant monachi viri fideles manibus eius, et do- 25
cebat iis viam Dei, quae intrabat in corda eorum.

Invenit Aarori mirabilis gratiam niagnam et honorein et
elatus est apud Deum et aj)ud liomines, et valde verendus fuit.
Venerunt ad eum incolae Gaynet. viri feminaeque fideles. et nati
sunt ex utero baptismatis. Gaudio affecti sunt cognati eius propter *>
maiestatem veiendam. quae fuit in eo. Cum vidisset Satanas
abbatem Aaronem omnibus civitatibus doctrina sua potitum
esse, invidit ei et intravit in cor monachi cuiusdam e civitate
Zebe, Takla-Havmanot ^ nomine, (jui non recte nominatus est,
sed est Planta sanguinis et Planta peccati, Planta turpitudinis, -^
et Planta mendacii, et Planta dedecoris, et Planta tenebrarum.

^ Ps. cxxxi (cxxxii), S. — - Ps. cxxvii cxxvm), 2. — " Nomen si-
^nitical « Plania tidei ».

M 12:) )H~-

Quid datum est ei aut quid appositum est ei *pr()pt(U' labia ini- p. 137.
qua et linguam dolosam?^ Surrexit et profectus est ad regem
Sayfa-Ara'ad et calumniatus est illum, dicens: « Est monachus
quidam, qui reges probris afficit, qui adversarius fuit patris tui,
0 et qua est protervitate, insolenter obiurga^it eum. Vexavit eum
pater tuus multis cruciatibus, nec potuit eum subigere, et solus
ex omnibus praeceptoribus remansit. Operuit montes ierrae
Maqet, et nemo ad me se convertit, sum ignominia affectus
et obrutus praedicatione eius. Adhuc non precatur neque orat

10 pro te, neque adorat potentiam regni tui, sed obiurgat te, et
tibi sicut antea maledicit ». His ex ore Plantae maledictionis
auditis, valde iratus est rex et dixit ei : « Quid faciam contra
eum ? » Respondit Planta Satanae : « Nihil ei facere, neque in-
terficere eum potes. Sed educ eum e monasterio eius cum om-

15 nibus filiis eius et dissipa eos per terras sitis et aestus solis,
qui membra corporis eorum liquefaciat. Colloca eos in regione
arboribus et aqua carente : ibi excutientur sicut locustae ^ et
non manebunt ». 0 Planta fraudis, quid est nomen monachatus
tui et quid est nomen sacerdotii tui? Non es dignus sacer-

^o dotio, cum labia iniqua et iniusta habeas. Non es dignus mo-
nachatus, cum sis sine amore et modestia. Schema tuum sanc-
titate caret, quia suspensus est collo tuo invidiae et superbiae
laqueus, qui te in perniciem trahit! Et obtemperavit rex verbo
Plantae calamitatis, et misit milites malignos, Deum non timen-

^ tes, neque faciem eius reverentes. Qui in Dabra Qatin venerunt,
et sanctos circumsteterunt, et abbati Aaroni verbum regis di-
xerunt, te molestaverunt eum et dixerunt : « Non pernoctabimus
hodie, sed et abducemus. Voca monasterium tuum, ne una qui-
dem anima maneat, sicut rex iussit ». Fuit quaedam filia regis

30 Sayfa-Ar'ad, quae sprevit delicia mundi et opes et portavit
sigillum Christi. Aufugit a coniuge suo et venit ad Aaronem
mirabilem, quia audiverat de miraculis eius, et facta est mo-
nacha manibus eius. Et dedit ei nomen Barbaram. (^um au-
divisset rex eam ad Aaronem mirabilem Dabradaretensem ve-

35 nisse, *misit clam qui noscebant eam cum Verbo Regis (qala p- 138.
hase). Et cognovit spiritu suo Aaron mirabilis advenisse quae-
rentes eam, et apud anum quandam occultavit eam.

^ Gfr. Ps. txix (cxx), 2, 3 — ^ Ps. cvm (cix), 22.

M ^'^^ >^

Kxiit saiiclus Aarnii inirabilis cuiii tota con^nfgalionr* Kua,
inonacliis or(li(Mloxi8, et ctun ccc vir^ifiihiiH nionialibuH. Kt<'x<*la-
iiiavit Aaron, dicens: «c (Jui «luhitat, r<*<-«Mlat : (|ui auleni H'1«mii
liabct, iiic seijualiir ct tollat cruci^ii iiiortis Huae, m* daudat
{lortas (loiiius suae neve exslinguat caniinuni i^ni.s, Hed succin^at ^
luiiii)os suos i^ladio ti<lei, (juia tiMiiptis ent nwssis vcritatis. Pro-
jMMtMiius irc ittM* sanctoruiu luartyruiii: ihi invenieiiiiis Aj^nuni
salutis nostra»*. (lonsocieinur lahoribus t'<>runi iii exsilio nostro.
Pro sanguiuis ctrusione lacriinas nostras e!run<laiiius; pro inler-
fectione corporis sit laiues et sitis, nos inarcidos facientes; |>ro lo
llaj^^cllatione siinus illis siiniles aestu solis arrlentis nos tahe-
scere faciente et diluente. cuim iios calcent el percutiant, et de-
ducant, et colaphis caedant. (Juin socii eorum in morte nostra
siinus. intrahimus cuin iis in caelum. (|Uo<l est civitas eoruhi *.
His dictis, cuin dc sociis suis i»nd*ectus est. I^xclamavit uni- 15
vcrsa civitas. <licens: « i^iter! pater! refuj(ium animarum et
corporum nostrorum! Vae nohis! Vae nobis! Ab hoc tempore
deerit sanatio aegrotorum nostrorum et solatium tristium no-
strorum. Xum ahis, vir pacis nostrae, ({ui fuisti nohis pater. mater
et dux in re«^mnin caelorum? Melius erat nohis non te videre, -^)
neque cognoscere. Laetitia n(jstra in maerorem versa est, lux
nostra est tenehris operta. Vae nohis! Relicti suraus inorhitate
nostra ». Kt eiulavit universa civitas Maq«it, et loquehatur cuin
illis praeceptor legis de iis quae in corda eorum intrahant.

Deinde (^gerunt sanctos A^erha Ilegis et eos ascendere fecerunt 25
ad aditum Baselo, sole ardente et aestu diei memhra eorum li-
(piante. (juaerehant umhram. ut paullulum requiescerent. Fuit ar-
l)or 'agam ^ in summa rupe. Dixerunt patri suo Aaroni mirahili:
« Pater! Pater! devorata sunt memhra nostra sudore aestus >.
p. 130. liespondit illis pater: << Requiescite suh hac 'again». '^Dixe- »»
runt ei : « Xon possumus ». Dixit illis Aaion mirahilis : <( Vos
invicem prementes. requiescite suh ea pauUulum >. Dixerunt
alter alteri: « Devorati sumus sudore caloris ». Et nominata
est haec terra Wahat usque ad liunc diem. Ceciderunt omnes
sancti alter super alteruin et altera super alteram, et non fuit 35
iis ad ohumhrandum satis umhrae nrhoris 'agam. Deciderunt
sicut folia. itinere defatigati. et <lormitahant hora sexta. Cum

^ Garissa edulis. Vide Glidi. \o<nbolario Ainayico-itaJiano, oOt.

vidisset abbas Aaron suos filios et filias, sicut folia quae do
ficu defluxerunt, flevit et planxit et gemuit in cogitatione et
corde suo aniare, cuni adventuni eorum in terram cruciatus,
hac peiorem imaginatus sit. Et dixit iis : « Mei fratres sorores-
■> (jue, eamus, quia sitimus, propere porro ad aquam reperiendam.
Gur sedent sicci illorum et adhaerentes vestrum ? ' » Irati sunt
ei et dixerunt: « Nescimus undo nobis bibere daturus sis. Su-
mus oves tuae, tu pastor i[)se potum praebe gregi tuo unde
vis; num virtute huius potus proficiscemur? » Cum vidissent

10 famuli regis Aaronem iustum plorare, valde maesti sunt et
ploraverunt cum eo. Et elevavit Aaron mirabilis oculos suos
ad regem caelornm, regem corporis et spiritus, et se convertit
ad eum^ dicens: « Xonne tu es Deus qui fluere fecisti aquam
e petra dura 'populo Israel, ut biberet in deserto? Num e^st

15 alius Deus, praeter te, qui iudicabis caelum et terram? Xum est
alius, qui cogitet nostra causa, qui sollicitus sit de lassitudine
nostra ? Propter nomen tuum deduc me et enutri me % Nam
sancti illi Moyses et Aaron in sacerdotibus eius ^, Domine, tu
exaudiebas eos, Domine, tu propitius fiiisti eis ^. Exaudi, Do-

•20 mine, vocem meam, qua clamavi ad te ^ ». His dictis, expk)-
ravit terram et ter confodit eayn baculo suo, dicens: « In no-
mine Patris et Filii et Spiritus sancti, unius Dei! » Et fluxit
aqua, precante Aarone mirabili xi horae tempore. Et dixit
Aaron congregationi suae : « Surgite, filii mei, videte sakitare

25 Dei nostri ". Gustate et videte quoniam suavis est Dominus -.
Is est pastor vester, et ad euni conversio vestra ^. Viriliter
agite, et confortetur cor vestrum, omnes qui speratis in Do-
mino ^ ». Gum vidisset *congregatio eius hoc miracuknn, vehe- p. 140.
menter obstupuit et bibit ad satietatem perfectam. Exstat /laec

30 aqua usque ad nunc, et usque ad liunc diem, Wahat nomen
habens; consident ad eam omnes viatores.

Akero (ke surrexerunt ministri, qui Verba Regis appel-
/antur, et egerunt sanctos, et abduxerunt eos in civitatem Am-
harae, cui nomen Horo.

Nunciatum est regi Aaronem mirabilem cum congregatione

^ Textus corriiptus? — ^ Gfr. Ps. xxx (xxxi), 3. — ^ Ps. xcvni
(xGix), 6. — * Ibicl. 8. — ' Ps xxvi (xxvii), 7. — ^ Gfr. Ps. xcvii
xcviii), 3. - ' P5. xxxni ^xxxivj, 8. — ^ Cfr. Cant. Cant. vii, 10. -
' Ps. xxx (XXXI), 24.

-K m )M-

siia vcnisst». hixil illi': « A<l<liiciln <»(>«». Se«l«hal rex /n area
llironi (»t fa<i<'l).it r<l»nta <»xercilui riio. Slahant omneH vir-
tutes rej^ni, <•! ({iii claniahant (»t niKi«'hant leoneH. (JeHtaton^s
<l i li () (t ^'ladioiMun crant parati ad Hanr^toH inonachoH t^jrrcndos
et ad tnMiiorcni vir|.(ini}Mis inonialihus iniicien^him. IHxit ahhan •'
lionoratus liliis siiis: « Kstole constantes paulluluni temjtoris,
et (•oiifortate corda V(»stra, ct s|M.'rate in ])«m), sicut dixit |*ro-
plieta : * Salus iustoriiiii a Doiuino, et protcctor eoruni in t(iiii-
pon* trihiilatiouis. VX adiiivahil (M)s, vi liheraiiit eos, et eruet
eos a iiianihus peccatoriiiM " '. i\\\v pcrlurhati estis timore ref(is lo
iiiortalis^ » riiiii li.icc |»at(M' nosler dixisset, iussit rex eos in
iiiedios niilites ct intra exercitum adduci. Et stetit Aaron cum i>c
sociis suis coraiu rej<e. Iratus est rex, cum vidisset abhateni
Aaron(»ni. et saeviit sicut leo, et dixit ei: « Cur gloriarisct sujM^r-
his, ul non ores \n\) refi^e, sf^d inaledicas nohis et prohriis nos 15
allicias^ » ilespondit pater noster: « Secundum opera tua et
moros tnos pro te oramus >. Dixit rex: « (.'ur monachos per
insolentiani fecisti filiani nicain ct fratrem meum ? - )► lU^siJon-
dit inirabilis et dixit ei: « Si ad me veneris, etiain te mona-
cliuin faciani ». Et locutus ei (3st rex maj^nas obiurgationes. 2<)
quae iudignum est praeceptori legis lorpii. Et suscepit abbas
Aaron eas^ ^ratias summas agens. Dixit iis " rex: € Adduc
Tiiihi fratrem ineum et tiliam meam ante omnia (^) >. Dixit
pater noster: « Ouando tutelam eiu8 mihi coinmisisti? y^ H«'-
spondit rex: « Estne hoc, ut comraoremur, sicut aequales al- or,
tercantes? Adihic filiam meain et fratrem meum et adora re-
p. 141. i;nuin *meum, He sis in medio huius exercitus ignominia aifectus,
neve appareat tnrpitudo nuditatis tuae et sociorum tuoruin >.
Milites perturbabant eos et percutiebant pectora et latera eorum
baculis denibusat et magueraba hastarnin. Turbata est .30
congregatio sanctorum sicut mare, vento airitatuin; precabantur
et plorabant ad Deum. ut ab ira regis eos liberaret, et clama-
l)ant inagna voce cuin fletu, dicentes: « Pater noster, qui es
in caelis, ne nos inducas, Domine, in tentationem >. Mota est
terra a sonitu vocum sanctorum, et fletus lacrimarum mona- r^,
charum fluebat super eos sicut efi^usio aquae super terram.

* Ps. XXXVI (^xxxvii), 39. - - I)e fratre nihil narraluin esl. — ' Vi-
delur coiTuplum esse.

-^; 127 )^-

Deinde iiissit rex adimi vestes eorum. Et detraxerunt milites
vestes et schemata sanctorum patrum nostrorum et monaclia-
rum matrum nostrarum. Quidam dixerunt: « Non dabo vestem
monachatus mei. Decollate me, aut transfigite ventrem meum,
5 ut in schemate meo moriar ». Cum plagis et alapis nihil potuis-
sent fncere^ in terram eos proiiecerunt, et pedibus percutie-
bant, et cum ludibrio et ignominia, amaris sicut absinthio, ut
enarrari non possint; cingula eorum dissolverunt. AudiebaUir
usque ad caehim sonitus clamoris et gemitus. Deinde, vestibus

10 detractis, nudati steterunt. Erant monachae magnae, psalmistae,
quae stabant nudatae cum fratribus suis post pastorem suum.
Aaron mirabilis, etiam stabat nudatus, Spiritu sancto instru-
ctus, kice ornatus. Locutus est rex et dixit ei: « Attende de-
decus et pudenda tua coram tota multitudine nudata esse ».

15 Respondit mirabilis: « Quid est in natura mea diversum, quod
non est in te ^ ? Num non sumus ego sicut tu, et tu sicut ego ;
et pudenda tua num non sunt meis similia, eadem lege cir-
cumcisa ? Et in forma feminarum tuarum nonne est idem^, quod
in iiliabus meis? Quid monstras nobis, quo pudore afficiamur,

20 nisi in omnibus hominibus institiitum ? » Tunc iussit rex exci-
tari in eos leones rugientes. Venit leo magnus et volutavit
se ad pedes eius. Venerunt multi leones et *cubuerunt ad pe- p. 142.
des eius, lambentes vestigia. Cum haec vidissent exercitus
Aethiopiae, tremuerunt et metuerunt. Dixerunt proceres regis

•25 domino suo : « Non decet tibi certare cum hoc viro iusto et
Deum timente, qui leones lenivit et se prosternere fecit ». Et
dederunt iis vestes eorum. Operuerunt nuditatem suam et be-
nedixerunt Deo laude magna ^.

Exquisivit rex quomodo cruciaret eos. Et iussit deduci san-

30 ctos in regiones depressiores et calidas, arbore et aqua carentes,
ubi non inveniuntur herba nec humus. Et abducti sunt sancti,
instar agnorum acti.

0 pater, in operibus iusti perfectus

et fide a dextra et a sinistra coronatus! [loquendum,

35 Sal amoris tui suave trahit sicut vinum et compellit me ad

^ « In me » cod. — ^ C^. in vila Pliilippi, f. 175 narrata. De leonibiis
vide supra p. 24,3i = Acla Basalota Milva'el, fol. 31r. (p. 27.28 textus);
in viia Pliilipp', f. 177.

^^ 1?« )«-

(luin <'nnsi<lor<> nftlirlioiws ••! i»Mitntionc . (jii.ir |Ma«*i«M' in<Miiiiii

'su)M'rvi'n('i'unt libi.
Tnni(|Ma!ii itiiri^^Minfnta in ninn«lo possiiit^harJH, !(l<*(Iu('('r«M'iH,
«iini in l>aia rci^nones fl«»|)n;ssi()re8, ut (lesftill llamma urereriH,
< t in an-a cortus t(?rri!)ilis nudus collorabariH.
<;iini liacc rocordor, cirniulitiii- in nif aninia ni«*a
ct supf»rvf»nit inilii confiMctio ossinni incornin '.
I\f claino voc(; tua, sicut ablactatus HUjwir matre Hua *, cum
[coj^mIo (le tuis in itinfre alllictionibus, sub sole a(»stivo
[ar(lunt(% ut (lissolntuin sit corpus tuuni siciit cera |)roj»tpr ">

Ifaincm et fatigatioiKMn
ct cuni rcconlor laborcin nii^^rationis inonacliorum, seclatorurn

|tuorniii. in regionibus (lepressioribns,
ct certamina afnictionum tiliarum tnaruni nionacharuni, (juae

|amorem mundi odorunt, I5
(juae ciiin irtiil \u'v \ iam caloiis. j>lantas pedum earum urentem,

Isicut carbonein.
(lonec aruerunt intestina earuni, sicut folia Hcn^ et charta con-

[volula
et adliaesit lin<^ua earum faucibus propter siccitatem salivae 20

learum mollientis?
p. I r^. "-'non valentes loqui, sicut mutae factae sunt

non valentes gradi, sicut folia deserti defluxerunt. Ipeliret.
(Juaedam ex iis mortuae sunt, ubi defuit (jui obsignans eas se-
Cum lianc dicm recordor. trepidat cor UKMim intus me, et '^^

ivocem meain cingit tristitia submerg<»ns.

Tu autein, praeceptor legisc(^nstitute, priusquam supervenerit tibi

|liic omnis laqueus inortis, num requiescebas, aut reticebas,

cum septies die et septies nocte psalterium Davidis repeteres,

et cum aresceret tamquam testa virtus tua ^ a voce gemitus 3o

[tui ^ precatione et ieiunio ?
Quis est tibi similis. 0 praeceptor pacis,
tibia laudis Filii Mariae ?
Xum quis, nisi Cherubim et Seraphim contemnens aut resistens

[veniet })ede superbiae ad hunc Aelam, '^>
ubi coacervata sunt ossa iustorum, ad montes cavemosos et

larbores venerandas.

Cfr. Ps. XLI (XLU), 4-lu. — - Ps. cxxx cxxxi), 2. — ' Ps. xxi rxxiu,
1<». — * Ps. ci (cii), 5.

M 129 )H-

Ubi coacervata suiit ossa tua, est possessio et divitiae liono-

[rabiles iuopiae mei, servi tui imbecilli,

nomen quod pluris quam aurum et gemma aestimatur.

Et qui seductus vult rapere e labore manuum filiorum tuorum,
5 Iqui faciunt memoriam tuam in aeternum:

finem viae suae adspiciat in medio inferno et induat maledi-

[ctionem ^

rami et radices eius securi orationis tuae exscindantur.

Domus sanctuarii tui sit cum hicernis suis, lucens, sicut can-
10 usque ad alterum adventum tuum ^. [delabrum

Amen. Amen. In saecula.

Surgite, filii lucis, in pedes cogitationis vestrae, ut *veniatis p. 144.
et videatis hcum, in quem relegatus est Aaron, magister ve-
ster, regionem sitis et sudoris, terram desolatam, terram ca-
15 loris et aestus, civitatem periculorum et angustiarum, ubi desunt
arbor et aqua, ubi non apparet herba, nec humus, nec animalia
deserti, nec bestiae agri, nec volatilia caeli, nec ventilat eam
ventus, sed sicut flamma exit terrae huius aestus.

20

25

Si veneritis iliuc, videbitis ibi regionem cruciatus,
quae nunc regio quietis facta est. [tionis.

Quae tunc erat civitas tentationis, nunc est hortus germina-
Recordantes quomodo transierint super patrem vestrum cru-
[ciatus ei adiudicati et undae procellae fiuctuationis
tempore duorum regum,

et penetrantes animo in labores migrationis eius,
fami et siti adhaesionem eius,
et intestina eius sicut folia ficus tosta,

flete et plorate, dicentes: « Pater, Pater, praeceptor pacis nostrae,
ad constantiam certaminis tui confugimus,
te solum acquisivimus ;
ad Deum tuum, sicut manubias, nos adduc:
tua enim est vestis haec et schema, nobis induta;
gratia et benevolentia nobis per te datae sunt.
Pro exsilio tuo iniusto nobis est requies in hoc sanctuario tuo,
35 pro tua paupertate et egestate nobis sunt omnia quae volumus

|et quae nobis sufficiunt,

' Ps. cvm (cixj, 17. — '^ Sicl Qiiod valde mihi dubiiun.

30

M 1-^' )w-

}).(» <iis|H>rsinn<' iii<ina<-li<)niiii. |*.'itriiiii iiostroniiiif HUinUH quiettf
i('t i^^niidio afTiM^ti oiiinihuH dicbus vitacf noKtrae,
|)i'o iiiorlibus soroniiii nostraniiii iiionaclianim.
et pro coriMH-ihiis r.iiiiiii in <l(*s**rto. iihi <l«*fiiit (|ui scjMtlirct

ea relirtis '»
t»', jiastorc caniin viiicto,
cl ('iiiii fratn^s ('ariiiii i»(»r viin «lc^hiccrcntiir,
<uiii (h*essL»t (|ui susciperet coilapsiiiii ct iiiortuuni, (iui se|M*lirct
\). 145. |eos, seil tantiiiii vivos *pr(Ji>ellerent,

cl lu-o (lispersiono socioniin tiioruin et tuo lahore pro nobis, la

rc({uicin «'t tr.nKiuillitatein. «luin vivi siiniis, (haheiiius

<'l ina^nain spein liaheinus tempore inortis nostrae.

lihi accuinhis et (lonnis. columna Iiicis nostrae,

ponc scpulchruin tuuin posituin cst nostrum.

Tua arca Ic^^is «'t crux siint antc te, aroma co^nitionis tuae 15

[et odor suavis sacenlotii nostri.
Plcna est ecclesia suHimenti monachatus tui, et inyrrha laudis

|tuae scaturit ex ore iustorum nostrorum.
Quantuin est «j^audiuin. (juanta lactitia. data nohis propter te!
Suh j^n'einiuni aniinae tuae consocia aniinas nostras. 20

O pater, serva nos et custodi nos a g<»neratione hac in aeternum \
in saecula saeculorum. Amen.

Xunc autem. captivitas^ Aaronis, audiaslihrumcertaminiseius
[et verhum vocis eius sine duhitatione aut haesitatione,
in oratione magistri tui sperans, 25

ausculta et mirare omnia qiiae fecit ei Deus.

Abduxerunt igitur milites sanctos martyres in terram Zango,
in tines Astran. iuxta Dara et Bosato, contra Lema; prope ah
fuit ab iis Giiater, et lacus Zeway conspicuum se e longinquo
praebebat. Imperium ibi tenehat garad BsiVi prorinciae. Indu- .30
xerunt huc Aanmem mirabilein et dixerunt ei: « Xoli declinare
nec in dextram. nec in sinistram:

invenies enim fodiendo abundantiam dabo et natra^

Sapor huius civitatis est amaritudo aestus,

et non invenitur in ea aquap vestigium. 35

^ Ps. XII. 7. — - Scil. seciaiores. — ^ Siitfiinenluni qiiofhlam. V. Guidi,
Vocab. AinorLCO-itaJiaiw, 'i^^.

■M 131 )^-

Dimiclia aiitem pars eorum dixit : « Deus in quem creditis et
in cuius manus vos tradidistis, ipse de vobis sollicitus est, nec
a vobis recedet, et vos qua est potentia, consolabitur ». Et con-
stituti sunt custodes exploratores, qui viderent statum interitus
5 mortalis sanctorum. In rupe illi consederunt. *Gollocuti sunt p. 146.
inter se sancti: « Quid fiet nobis, et quomodo hodie pernoc-
tabimus ? non manebit anima nostra cum corpore nostro : ecce
septimum diem non invenimus potum ; oblitae sunt fauces no-
strae Immiditatis aquae et latuit saliva ex ore nostro ». Et dixe-

10 runt Aaroni mirabili : « 0 pater, custos animarum nostrarum
et pastor corporum nostrorum ! Valde ceciderunt vires nostrae,
morti appropinquamus. Quousque erimus sicci, sicut testa ? Me-
lius est iis, qui hasta mortui sunt. Niliil est hoc itinere peius,
nisi infernum durum ». Et surrexit Aaron mirabilis, et extendit

15 manus suas, et elevavit ad caelum oculos suos, et precatus est
ad Deum, dicens : « Deus, Deus meus, respice in me, quare me
dereliquisti ? ' Quamdiu ponam dolorem in corde meo ^ in tali
regione ? Planctum, qui fluit super me, respice, Domine, ne si-
leas. Veni ad me propter nomen tuum sanctum. Non nobis,

20 Domine, non nobis, sed nomini tuo da gloriam ^, ne dicant mihi
homines: ' Ubi est Deus eius? * Videamus, unde bibiturus
sit in siti sua, sed potius omnino excussus est '. Domine, Deus
virtutum, quis similis tibi? Tui sunt caeli et tua est terra ^. Si
vis, facies misericordiam tuam in me : nihil tibi impossibile. Ego

25 autem semper sperabo et adiiciam super omnem laudem tuam ^.
Fac mecum signum in bonum, ut videant qui oderunt me et
confundantur ' ».

Tunc iuvenilem vigorem in Spiritu sancto recepit, et baculo
suo accepto, obsignavit signo crucis et transfodit petram semel,

30 et bis, et in tertio ictu scissa est, et late aperuit os suum. Et
exiit aqua frigida, currens sicut fons fluminis, et fluxit supra
petram Zango iuxta Asteran. Tremuit tota congregatio sancto-
rum : videbatur iis somnium esse se desiderium animarum sua-
rum reperiisse. Postquam hoc falsum esse apparuit, *surrexe- p. 147.

35 runt omnes omnino et benedixerunt Domino voce aperta. Et
dixit Aaron mirabilis : « Filii mei, priusquam bibitas, benedi-

' Ps. XXI (xxii), 1. — 2 Ps. XII (xiii), 2. — ^ Ps. cxni, 9 (cxv, 1). —

* Ps. LXXVIII (LXXIX), 10. — ^ Ps. LXXXVIIl (LXXXIX), 8, 11. — ^ Ps. LXX
(LXXl), 14. — ' Ps. LXXXV (LXXXVI), 17.

AETH. — B. — XX. 10

-Nt i:*'^ H-

citi* h<'(> |>i-() iis qiiue focit vobis ». Kt bibit c<in{<ivga(in (Jhmti
sponsi uncti, i*t vaMc polu satiata «*sl. I>Hinrle surrexfM'unt et ne
in faci«8 suas prostravcMunt, et gratias «^g^Mnint I)«»o, magna voc^
ilic<'nt<'s: « Mun<»ra o/Jt^r/nnu.s 1'atri, Filio et .Spiritni sancto!
Muncra (iroatori (•aclorum ct terrae, n^gi iiniversi niundi! Mu- 5
nera ei qui egenos exaudivit et non sprevil lacriiiias! Munera
ei qui satiavit esurientes et potavit sitientes! Munera et, cuiu»
tliroiius (»st aer et scabellum pedum terra ! Miinera ei qui re-
spicil iios, nec dcrcliipiit nos! Munera, inunera «4 qui acxjepit nm
oppressos et non reiecit peccatorem ! Munera ei qui transf<idit lo
petram baculo servi sui sacenlotis! Munera, munera ei qui fluere
fecil <» petra fontem aquae purae! Munera ei qui potu satiavit
aniiiiam in tei'ra sitis sic<*a ! Munera ! Mitte nobis, I)omine, Spi-
ritum sanclum tuum, (jui s^^rvet nos neque eripiatur nobis, (|uo<i
nobis (ledisti >. Vere adimpletum est verbum prophetae: «Timeat is
Dominum omnis terra ' », timuit petra nomen Creatoris sui ter-
ribile, et aperuit latus suum s})issum et durum. Et descendit ver-
bum Dei, (^uod exiit ex ore Aaronis sacerdotis, et intravit u.sque
ad abyssos;et locutus est hic verbura mandati, et fecit aquam
per latus petrae durae ascendere, ubi insolitum erat oi pene- 20
trare. Et l)iberunt ex ea servi Dei, et gavisi sunt.

Audivit petra verbum Dei, et <letexit latus suura spissura,
et dedit abyssus aquam mandati, et eduxit eam per petrara aper-

[tara, ut potu satiaret iustos eius.
Homines autem adspernantur mandata Dei, et aures suas sur- 25

idas faciunt.
et ne videaut salutare Dei nostri, hebetant oculos suos.

Quis est horao, qui vivet, et non videbit niortera ^. (juid est
homo, quera exspectat ignis et ad quem devorandum in raari
ignis medio vermes et serpentes habitant? Sicut dixit propheta: 3j
« Homo vanitati similis factus (^st: dies eius sicut umbra prae-
tereunt ^ ». Spiritu carens cognovit Creatorem suum. et emisit
aquam verbo victore niilitis eius.

Deinde, altero die raane dixit iis Aaron mirabilis : « Xunc suc-
cingite lumbos vestros, filii mei et laborate. ut afferatis e longin- 35
quo humum in palliis vestris, et videamus iterum raagnificentiara

' Ps. xxxn ^xxxm), 8. — * Ps. Lxxxvm (lxxxix), 48. — ^ Ps. cxliii

(CXLIV), 4.

-^{ 133 )H-

*Dei, quem faciet in nobis: dedit enim nobis hanc petram in hae- p. 148.
reditatem ». Surrexit congregatio sanctorum et attulit e longin-
quo humum, quam in petra sparsit. Venerunt praefecti montium,
ut adiuvarent eos, et coeperunt unguibus fodere suis et auferre

5 humum, quem sancti portabant et spargebant super petram, et
impleverunt eam humo. Gum vidisset Aaron mirabilis petram im-
pletam esse humo, et instar montis arvum magnum factum, dixit :
« Portate e saccis vestris omnes fructus hordei, allii et porri,
aut amygdali et coriandri ». Et precatus est et benedixit huic

10 in nomine Patris et Filii et Spiritus sancti, unius Dei, et plan-
tavit amygdalum et unum germen vitis. Fecit idem tota con-
gregatio, et sparsit grana fabarum et ciceris arietini et lentis
et tritici, et seminaverunt omnia in humum petrae Zango in
finibus 'Estrin K Fecerunt et ductus aquae, quae sata irrigaret.

15 Et erat Dominus cum Aarone, oppresso apud homines et
honorato apud Deum, reiecto apud reges terrae et accepto apud
Altissimum, sicut sacrificium pingue, quia valde laudi regni
eius animum intendebat.

His diebus viridis factus est locus exilii sanctorum patrum

20 nostrorum, et pullulaverunt vinea et amygdalum, allium et por-
rum, coriandrum et faba marina, hordeum, cicer lensque. Fa-
ctae sunt spicae uno tempore. Messuerunt fructus laboris sui. Et
anno post floruit vinea et amygdalum et dederunt fructus flo-
rum suorum. Et facta est terra Zango in Asteran hortus et

25 seges ad rivum, et germinaverunt in ea mandragorae et musae.

Misit abbas Aaron mirabilis tres filios suos ad regem, di-

cens eis: « Ite, date regi haec dona ». Et attulerunt regi amyg-

dalum et allium et porrum et varias spicas, et dixerunt ei:

« Haec dicit pater noster: ' Ecce dona regi harum terrarum

30 Zango et Dara ,. Dicit pater noster Aaron mirabilis : ' Accipe
vectigal tuum ex illis, quae dedit nobis Deus in summa petra,
non caesa , ». Hoc miraculo viso, rex *perterritus et corde tre- p. 149.
pidans, cepit amygdalum manibus suis, et odoratus est suavem
odorem. Et miratus est opera Dei grata in sanctis eius, et in-

35 terrogavit de omnibus, quo modo facta sint. Narraverunt ei
quo modo scaturiisset aqua precatione Aaronis mirabilis. Dixit
rex fortibus suis : « Ecce praevaluerunt et fortiores nobis facti

^ Sic!

•^ 134 )M-

simt iiiiiii.i< hi. (Jiiid r.ichMiiHH ois^ l''rif(uit oin t1.'iniiiia i^ri«*a,
Hiixcniiil «Ms fniilcs a(|iia(*, ;nl()rav(*inint cos leonfts. (Juid fa-
cieniiis illis. .nit (|ii() (li'|K)rl.ii)iirius «os, (juia pudore affecti surnus
iiuditato ot (loctrina ('oriirri ». hixcrunt clccti rej^is: « Deu»
illiiiiiiiicl ti])i intiina ociili coiNlis tui ». ^

hcindc, scptciii .•iiiiiis cl;ij)sis, misit rcx cjiistulaiii ad al>-
hatciii AjiroMciii iMirabilciii iii rc^^ioncm dcj^rcssioi-cin a(»stus,
dicens: < l*;ix vobis, coii^MV^^itio I)ci niisericordiac, vii-i clecti,
gens sancta ! (^o^itate, (jiiaero, (»t iudicate. Habit;istis lej^c j>atruin
vestrormii d li;ibit;il)itis in tcrra re^i;i. Orate pro tne in terra lo
j)atris iM(»i tciMj)orc |ti()c|aiii;itionuiii et adorate me. Cur obiur-
gatis et vituj)er;itis insobuUcr eum i\\\\ sedet et regnat in tlirono
universac Actbioj)iae^ .Xonne laj)idat et ense i^crcutit sibi ad-
vorsantes? Nunc autem nolite j)ro malo, (jiiod fcci vobis, ma-
lum Miihi retribucre, sed j^ivcamini j)ro me, iit Dominus Deus is
vester viam j)aenitenti;ie monstret mibi. Tii. o praecej>tor legis
electe, miracula et ostenta faciens, qui mibi videbaris sicut
bomo mecum contendisse, et (juem nunc cognosco fidelem et
dilectum esse Dei, noli mibi in oratione tua maledicere, sed
surge et i in civitatem tiiam, ut pacem faciamus, et viam j)ae- 20
nitentiae mibi monstres ». His auditis, abbas Aaron magno jrau-
dio affectus. dixit: « Laus Deo, qui me visitavit bodie et non
evacuavit ^^loriam meam ;ipud se '. Xonne educet me ex hac
regione depressiore fletus et morbi antequam filii mei morbo
consumantur? > Eo die surrexit abbas Aaron et convocavit 2.>
congregationem suam et dixit ei: « Colligite omnes urceos ve-
p. 150. stros, et nolite reliu(piere baculos *fratrum vestrorum in deserto
mortuorum ». VA precati sunt apud ecclesiam, in Dara et Zango
aedificatam. et manserunt ibi monacbi et sacerdotes, (juibus
benedixit, et abiit in pace. Die oct;iyo venc^runt ad flumen 30
Hawas, et sanctus abbas Absadi, discij^ulus abbatis Aaronis, ibat
a dextra parte eius, et cum eo Philemon et Timotheus. Basi-
lius et Paulus et multi monacbi, sustentantes eum circa. In
medio eorum Aaron canus. ibat sicut rex apium. Cum transirent
flumen, dixit Absadi: « Pater, nonne hic. nobis antea trans- :«
euntibus, corrui et lapsus sum oflendiculo lapidis, in medium
flumen, et excidit psalterium Davidis e manibus meis. et deci-

' Cfr. I Corinth., ix, 15.

-^( 135 )^-

dit in hanc abyssum. Et elevavit Aaron baculiim suum et
demisit in abyssum, dicens: «Tandem! » Ridebant filii eius
et dixerunt ei : « Pater, septem anni elapsi sunt, num postulas,
ut flumen librum reddat ? » Respondit iis mirabilis : « Num est

o quid Deo impossibile? » Et reduxit Aaron baculum suum, in
abyssum demissum. Et exiit baculus, in extremitate sua tenens
laqueum laxum vaginae libri, super aquam natantis; et attra-
ctus est liber extremitate baculi eius ad testimonium. lacuit
liber in intimo flumine septem annos, cum non potuissent oppri-

10 mentes movere eum fluctus septem temporum pluviarum. Gum
autem venisset dominus et petiisset eum, surrexit e loco suo,
et in extremitate baculi domini eius mirabilis pependit. Excepit
abbas Aaron librum Davidis, et sigillo vaginae eius soluto,
aperuerunt eum, et inspexerunt scripturam eius, et reperta

15 est salva, membrana nitente, et imaginibus (?), calamo a scrip-
tore litterarum perito factis, non deformatis. Premebant sese
invicem congregationis sanctae socii, ut viderent et oscularen-
tur eum ; videbatur liber animis iustorum similis. Deinde be-
nedixerunt Deo iustitiae, et extulerunt laudibus Dominum, quia

20 fecerat illis miraculum stupendum.

Deinde abierunt et venerunt ad regem. Nunciatum est regi
adventus praeceptoris legis mirabilis et inventio libri in me-
dium flumen lapsi. Dixit rex: « Qua facie *obviam veniam p. 151.
illi, cum me faciei illius pudeat? » Et surrexit e throno suo.

•25 Et intravit sanctus coram rege. Cum rex eum vidisset, magno
terrore affectus est. lecit Aaron mirabilis baculos sanctorum
D numero ad pedes regis et dixit ei: « Ecce tropaea regni
tui, baculi sanctorum ad numerum ipsorum, qui defluxerunt
sicut folia in terram desolatam et quorum corpora relicta sunt

30 bestiis et vulturibus ». Hoc viso, tremuit rex et prostravit se
ad pedes eius et osculatus est vestigia eius et dixit : « Pater,
pater ! ignosce mihi propter Deum omnia mala, quae tibi feci ».
Et lavavit pedes eius lacrimis suis. Dixit pater noster : « Re-
mittat tibi Deus omnia, quae peccasti erga nos. Remittimus

35 tibi, Dei gratia, quod cruciasti et relegasti et necasti nos. Deinde,
altero die oravit mirabilis Aaron pro rege. Attulit rex dona
patri nostro : aurum et vestimenta pretiosa, et non convertit se
pater noster ad bona eius. Collocuti sunt iusti inter se : « Num
accipiemus retributionern pro sanguine fratrum nostrorum, in
exilio mortuorum? ».

M ii^ )«-

Ahiil patrr iiostor <• lloro ot v«iiit in (!ivit;itf*m I)aw<*nt leni'
l)(ur li(»rao sc^xtae. (^iim oam trauHgreHHi liHscnt, dfeclinabat hoI.
«•t (lixit Aaion: « (Jum ej<o Hervus I)ei sim, <*t filii mei eiiiK oves,
stet paulliilum sol in itinere huo, ni*(|u<* ac(u*leret rursum ciir-
rus siii, ((iioad in (lomiciliiini nostrum, I)al)ra Uajin, n?v«'rta- '»
iiiur *. \'A factum cst ita. Kt n*V(;rsus ('st Aaron mirabilis in
habra <Jatin e civitat^» nib^f^ationis suae septimiim post annum
(•iiiii iiia^nia virtutc (?t iiiira(!iiIo, sole dUn eiiis causa stante.
Obviam icrunt ci sen(is parvulicjue Hdeles, viri femiiiaeque, di-
centes: < Keversus est Aaron, luce ornatus>. Kt erat gaudium lo
ma^Miuiii in Hnibus uiiiversae Maqet. Et advendit pater noster
Aaron iiiiral)ilis in iiiontem (Jatin cum discipulis suis, hora un-
(b^ciiiia, et intravit (|iiis(|uc in (;ellam suam, ct invenit titiones
igncos fumant(is, (jiios cincre antea oi>eru(irant, cum p(*r-
p. 15-2. seciiti abduceroiitur. Inveneriint etiam panes, in *sartaginibus l'>
positos, cuiii i^niis sub his arderet, et fermentum gigur arderel
supci' has '. Kt incaluit tota Dabra Uatin, et bene olere coepit
sanctuariuiii suliiiucnto turis et sacrificii, sicut antea. Et om-
nis ordo congregationis, bene dispositus, sicut nunc fit per
annos eius exstabat '. Collociiti sunt inter se sancti: « Xonne 20
mirabilis est Deus in magniticentia sua? » (juia invenerunt
ollas ferculi, oum bullirent folia olerura ... - necpie exarue-
rant, sicut condita erant eo teinpore. Deinde properaverunt
parare et dederunt sancto.

Et manducaverunt et saturati sunt nimis '\ et gavisi sunt pa-

[nibus illis.
in sartaginibus inventis, cum septimo anno e civitate exilii re-

[versi essent.
Et accenderunt ignem, quem in exilium abeuntes operuerant. 30
Et collocuti sunt inter se de salutari Dei. qui dedit iis virtu-
[tem et potestatem super omnia opera benedictionis.

Post lios dies surrexit Aaron mirabilis et profectus est in
civitatem Garabaya, ubi exstruxit ecclesias: Arate et Dabra
Mataya et Dabra Marvara in (runa. Et constituit ibi abbatem
supremum, et baptizavit rayriades populi. et in Dabra Qatin

' Mihj obscnrnm. — * Texius corruplus esse videhir. — ^ Ps. lxxmi
(Lxxvm), 29.

:i5

~K{ 137 )^-

reversus est. Dabra Daret autem ignorabatur adhuc. Accessit
pater noster Aaron mirabilis ad feminam quamdam aegrotam,
daemonium habentem, et dixit ei : « Ghristus faciet te sanam ! »
Dixit illa : « Te autem Deus adducet in hunc montem, qui con-
5 tinebit totam congregationem tuam, et in quo accumbes, post-
quam vocatus eris ». Tum adscendit Aaron mirabilis cum filiis
suis, perdice alba ductus. Et exploravit Dabra Daret, et cir-
cumivit totum locum, et commoratus est metiens et depurgans
eum quo aperiet portas eius ^ Tertio anno post finivit opus

10 excavandi et intulit tabot Mariae, et obtulerunt ibi sacrifi-
cium laudis, et nominavit eum Dabra Faran, quod significat
Requies Dei. Et habitabant ibi usque ad diem pestis, quae fuit
in Aethiopia et messuit terram.

*His diebus surrexit abbas Aaron mirabilis et profectus est in p. 153.

lo Gambaja, ut visitaret ecclesiam et fideles suos. Et properabat re-
verti, quia appropinquabat obitus eius et praeteribant dies eius et
venit ad eum vox Dei, dicens : « Ecce venit tempus migrationis
tuae ex hoc mundo, ut requiesceres a labore et fatigatione, a
frigore et nuditate et maerore et fietu, a vigiliis et lacrimis,

20 a fame et siti, a clamore precationis per dies et noctes, a tre-
pidatione cordis propter vocem irae regum : venit enim tempus
requiei tuae ab omni hoc labore et aiflictione, ut videres ar-
vum fidei tuae, in quo satus est fructus precis tuae ». His au-
ditis, succinxit sanctus Aaron himbos suos et perterritus est

25 voce vocantis eum Dei, regis terribilis et fortis, cuius abscon-
dita sunt consilia et definitum verbum, cuius in manibus com-
prehensa est anima creaturae eius.

Cum cognovisset pater noster obitum suum, profectus est in Da-
bra Faran, et, cum iret, narrabat fratribus suis de spe vitae, sibi

30 in caelis, praemii laboris et vigiliarum suarum, paratae. Et dixit
eis : « Audite, filii mei. Ecce ego, pater vester egenus, ubique
tentatus sum et a regibus terrae spretus sum, et praeterierunt
dies vitae meae in maerore et dolore gravi. Certavi toto corde
meo ad modum virtutis meae, cum dilectionem Christi sitirem.

35 Non intermittebam per dies et noctes laudationem regni eius.
Serebam verbum Dei in omnibus regionibus mundi. Vos quo-
que, estote imitatores mei et nolite oblivisci mandatorum meo-

' Textus corruplus esse videtur.

M i:w )p^

nmi ». (iiim .imlivissent fratr<>8 v()c«m ma|^iKti'i loj^is iiiirabiliH,
jM'rfnrl>ata siint conla <»()riim oX agitata oHsa eonim Hetu et
plainlii, i'l (lixcriint ci: € Patcr animarum ct pnstor rorfKinim,
niim proticisccris, omncs ove» tuas dispirsas reiin({U(*nH? Nonne
tristi siimus animo, nos, filii tilia(>(]UH tui< Num est aliuH qui 5
j)ossit salvos nos r(Ml(i(»r(?, |)ra(?t(»r t(*, j)at«»r^ (lui rr»lin(jui8 prae-
(lam ('Mjitivitatis ((iiam copisti, et (Mii remittis filios, (juos j(h-
iinistii' Non audicnl, tc talia lofjuentem, aures tiliarum tuarum
monacliarum. Patcr, |)ater, noli haec (iicere! » Kespomiit san-
p. 154. ctiis «'t dixit eis: < Non *voluntate mea vivo et morior, se^i lo
vcrbo Dei, super omnia dominantis ». Kt collocuti sunt de iis
quae in corda eoriim ven(M'unt et pernoctavenint. Postero die
mane surrexit, et venerunt illuc. Cum irent, dixerunt illi: c Sal-
vusne (^s, pater, toto corpore tuo^ » Kespondit: « San»», iis(pi»*
ad lioc tem})us ». (]um praeterirent illuc, lacsit di^^itos eius i^
occulta manus et magno dolore eum afT^^cit. Dixit pater noster:
« Ecce hora temporis venit, quo calicem bibam terribilera,
gustu amarum, (pii bibitur aegre in tremore et trepidatione ».
Perturbati sunt filii eius vehementer, ne(pie potuerunt a fietu
et planctu se abstinere, et clamabant, lacrimas amaras in facies 20
suas effundontes. IUa hora narravit omnia de pactu raiseri-
cordiae, sibi a Domino Deo suo, praemio laboris et vigilationis
suae dato. Et invenit gratiam magnam. et pretio spem im-
mensam assecutus est. Testiticatus est et dixit: « ( >mnis qui
in prece mea confidit, et sub uinbra domus meae sedet, et prompto ri
animo sepulchrum meum custodit, non i^eribit. Et omnes qui
geniti sunt praedicatione mea et vestimento schematis mei dedit
niihi Dens meus munus pro labore et exilio et sudore raagno,
quae mihi in hocjmundo supervenerunt. Cum audivissent adven-
tum praeceptoris legis sanctae monachae, exierunt omnes, ut ao
exciperent patrem snum : putabant enim m bona valetudine eum
venire factae sunt ei. obviam venientes in itinere coUis (?). . .
Gii^dala, cum gradiebatur dolores patiens. Cum vidissent illae eum
tristem et ex somno vacillantem, laceraverunt vestimenta sua
et liquefacta sunt omnia raembra earum. Dixerunt fratribus: 3-
« Quid accidit patri nostro ? » Responderunt : « Nescimus. Expe-
ctate. Videamus y>. Dixerunt illae : « Vos ipsi exspectate et ta-
cete, nobis autem non est exspectatio et neque virtus, patre
nostro deticiente. Et concurrebant certatim. et deciderunt cum

M i'^9 )^-

eo eimtes. Cum ad cisternam aquae venissent, descenderunt
de monte multi sancti et proceres, nobiles genere et obviam
iverunt praeceptori legis, quem invenerunt aegrotantem, Tre-
pidaverunt magna trepidatione, neque potuerunt se abstinere,
5 cum viderent inetficacem factam esse vim eius, et oculos eius
palpebris operiri, et in morte obdormire volere. *Pedes autem p. 155.
eius ibant et ascendebant ad lectum suum Dabra Faran. Go-
gnovit congregatio sanctorum vitam ^ praeceptoris sui appro-
pinquare, et suscepit eum manibus suis, et attulit ad portas

10 verticis montis Daret. Et retinuerunt sanctae monacliae mo-
nachos, ut requiescere sanctum magistrum facerent, donec se
consolati et dimissi (?) sint contemplatione faciei eius, quam non
visuri sint amplius. Et fecerunt eum in porta ludicii ^ requie-
scere. Et consolatus est omnes iudicio omnium Apostolorum, et

15 recta facta est vox eius, et dixit : « Nolite timere, filiae meae,
sed gaudio et laetitia afFectae sitis, quia spem in caelis habe-
mus. Sedete hic, neque declinamini a loco patris vestri usque
ad mortem ». His dictis, operti sunt oculi et palpebrae eius. Et
obdormivit et requievit die quinto mensis qui aegyptiace ^ m a-

20 haram, vocatur, die octavo mensis, a Romanis september no-
minati, die quinto mensis maskaram ab Aethiopibus. Et obiit
in pace, in benevolentia, in gratia Dei, cui gloria in saecula
saeculorum. Amen. Amen.

Intulerunt sanctum in ecclesiam Dabra-Daret cum gloria et

25 laude, cum voce cantus et ture sacerdotum. Et sepeliverunt
eum apud altare sacrificii, ubi excavare curaverat. Oratio et
preces et benedictio oris et gratia benevolentiae et potentia
salvationis et pulcritudo fidei et donum iuvaminis et efficacia
promissi huius patris nostri Aaronis mirabilis sit nobiscum, et

30 custodiat nos, et protegat nos, neque derelinquat nos in mundo
caduco, sed gubernando dirigat nos ad portum paenitentiae et
salutis, et adducat ad arborem suaviter olentem rationalem,
scriptorem eius Philotheum, et eum qui hunc librum scri-
bendum curavit, Talawe-Krestos, in saecula saeculorum. Amen.

35 Fiebant et plorabant planctu magno propter mortem Aaronis,
magistri honorati, qui fecerat portenta et miracula. Et lamenta-
bantur, dicentes:

^ Sic, euphemistice dicium. — - Apparei nomen esse cuiusdam e mo-
nasierii poriis. — ^ Id est arabice.

QOUUEGft

-^ 110 )«-

I*ater, patrr, sol pracNlirationis, iiraeceptor lej^is et ordini.s,
vir pcrfocle, Ai^ostoloiiiiii lili,
luco sploudons et fiilf^oiis. Iiic<*rnae candidalnMuii '
p. irwv *Niiin in sepiilcruin (les((Mniisti et in puivenMn revcrii.sti i

Tacct os tiiiim n j^saltcrio rancndo ct sedata est lin^iia tiia ali '»
ol occlusi suiil p<m1cs tui iii.iiiii iiiortis. [oratione dicenda,

l*at<»r, patcr, sac(u*dos KvauKelii, luyrrlia iincte,
(iuis csl similis lil)i. «^^loriae tibicen, ex oiiinihus inonachis,
lMl)or(.' ct iihstiiiciiti.i iiidiite, niartyruni sectator/

Postero dic surrcxit inane univcrsa inonacharum, tiliaruni lo
praef(»ct()ruin et inuli(iruiii iudicuiii coiigrefjratio, quae honoreni
et divitias deseruerant, et ^(^nus et lihcnjs spreverant, et
adscenderant et veuerant ad portas inonasterii. Klebant et la-
ineiitabantur et deplorabant Aaronein, patrem suum, dicentes :

l^iter, pat(M\ gratia et gloria nostra ! ^

Xuin abis, nobis relictis^

Pater, pater, pater. num verum est quod attinet ad mortem tuani?
Ad i[\unn ibimus, et quo revertemur, et quo caput nostrum re-

[clinabimus^
Xon enim possumus, neque assueti sumus cum alio praeccptjjre 20

[esse.
Pater, pater, veni semel, ut loquamur tibi quae in corde no-

[stro sunt;
si non, melius est nobis, ut eadem via, qua profectus es, nos

[excipias. £)
Pater. pater, gaudium cordis nostri et vestimentum nuditatis

[nostrae.
baculus in lassitudine nostra et divitiae in egestate nostra.
consolatione vocis tuae omnis tristitia nostra oblivioni datur.

Et expleti sunt dies planctus propter patrem nostrum Aaro- 3o
nem mirabilem. Benedictio eius sit in nobis. Amen.

-^[ 141 )H-

*Dixit Sarsa-Wangel : Prospera, Domine, animabus et cor- p. 157.
poribus nostris, ut requiescat in nobis benedictio Antonii et
Macarii, abbatis Senutii, Gyri, Besoi, Latzuni, Paphnutii; bene-
(lictio Abibi et Onuphrii et abbatis Pisentii; benedictio Petronii,
T) Arsenii et abbatis Herocla, benedictio abbatis Agathonis et
Magder et Barsomae, Macarii et Horio qui est cum Baamino et
Herma. Benedictio Bawmin, Bakimos et abbatis Darma, Mar-
dale et lohannis-Kama. Benedictio Dometii et Maximi, Hen-
dara, Honfar et Basentewos. P^enedictio Hilarionis, Latzuni et

10 Palaemonis. Benedictio Theodori, Simeonis, Degana et Ammonii
e Touna ^. Benedictio lohannis Colobi, Senutii et 'Os. Benedictio
Pauli et abbatis Fawli, Watros, Basim, lohannis et Samuelis
e monasterio Calamon, et abbatis Aboli. Benedictio Danielis et
Honorii, Aaronis, Heraclidis. Benedictio Nabiyud, lacobi nisi-

15 bensis, Maqabis et Yasay, Gabra-Krestos et Sebastiani. Bene-
dictio Marci tarmicensis, Abrahami et Garga et lohannis, cuius
Evangelium est aureum -. Benedictio Qaniqos et Askanafer et
abbatis Agapeti (Agabatos), qui in pulvere edendo patiens fuit.
Benedictio Pantaleonis, Alef et Garima, Yem^ata et Guba, Li-

20 qanos, Aragay, Afse et abbatis Sehma. Benedictio Langenos,
Laqiyos et Martiani, Abrahami, Ebloy et Zosimae et Moysis
obscuri, Libanii Mata^ et Ammoni. Benedictio Danielis, abbatis
Bula et abbatis 'Of et Rawah, Abrahami diaconi et Nathanaelis,
qui amovebant e via lapides per totam noctem. Benedictio

25 Marci, qui genua Dei amplexus est. Benedictio lacobi, qui
herba vescebatur, et Amos, et Simeonis antiocheni, Barsomae
e Qalawdya. Benedictio Beniamin et Sisawres, Zonasis et Ilan,
Theonae et Poemeni, Xabadros et Serapioni. Benedictio Ca-
lebi et Absadi et abbatis Anbasa. Benedictio Benyami et Se-

30 veri, Minae, Matthaei. Benedictio Theophili, Georgii, Ephraemi,
Cyrilli, Basilii, Athanasii. Benedictio Nathanaelis et Rapae-
lis, Elalo et Gabra-Masqal. Benedictio patris *nostri lyasus- p. 158.
Mo'a, Basalota-Mika'el et Takla-Haymanot, Philippi, Elisaei,

* Qona per mendum scripuim. — ^ lohannis Galybilae. Vide Syna-
xarium aethiop. sub die xvi mensis Hamie.

-M( 14-^ )M-

'riicodori rt Aiwirfao, loliamiis Kaiiia et .Maiija-Kn*»toH. lU'-
iMMliitio IIoMorii oX I)aiiiiaiii, Ilonorii (AnorvoH), Natlianacli.s,
loliaiinis ct Mattliiae et Matlliaei, (iabra-Nazi^awi ♦*! (iabra-
Aiiilak, Mabaa-Sryon ♦•t (iariina, (iabra-ManfaK-(Je<luH et ab-
batis Ios«'i>li ct abbatis I'\MV-Mas(|al, An<lr<'a»* e \\'ala(|a, ab- %
balis llaj^u <*t Krrstos I.Iarayo «* U^^y^i' I><*ne«iictio abbatis
riiaddaei <; Dabra-Lagdso, (iabra-Masqal. Henedictio Eu.statbii
(>t lMiili|i})i <'t IMiileiiionis e 'raiiibcn et loliannis et oniniuin
stcUaruiii vmnasterii Hizan. IJeiuMlictio .\aronis et loliannis ♦•
(lalila, abbatis Samuclis e monnslerio Ilalelo et abbatis Sa- lo
ra(ia-l)('rlian ex Alagiu^n, et Gabra-Maryaiii, abbatis Adbani et
Sainuelis Waldebaiii. DciK^lictio \'rifk<M'ana-K^'zi'e et Siiiuionis
<'t Zacliariae, lacobi cx. Af^ona. Ilciifdictio Ilabacuc et Kzran.
Tiiuotliei e (Jaroda et Sanutii et loliannis Kania ex Aged. I><'-
nedictio Vasay et Cyrilli et Tansea-Madben, xlvii martyruni 15
et Pbilemonis ex Abregut. Henedictio Hasilii et Andreae et
oinnium iustonim, (jui sunt in Azaf, et benedictio omniuin cer-
tatorum monasteriorum tei rae Knfraz et Tegn"'. P»enedictio iu-
storum e Dabra Degiie et Kadiii, Hawzen, beatorum terrae.
PxMiedictio iustorum e Wadif et Acoren, Quii'at et Dabra-'Asa, 20
pt4'fectorum. Kt bencMlictio huius patris nostri Aaronis mirabilis,
gratia favoris filiorum eius Antonii, Damiani, (iabra-.\'azra\vi,
Andreae, lohannis Kama, lyasu, Samra-Le'ul. Zena-Marqos,
Habta-Maryam, Herhana-Masiial, Nabute, 'Asrata-Marvam, Ma-
ba'a-I)engel, Gabra-Krestos et lohannis, praeceptoris legis, qui 2:»
hoc certamen spiritale denuo e vetere volumine transcriben-
dum curavit. .

Henedictio horum praepositorum
et martyrum, repositorum

in Dabra-Faran, ao

sit in hoc loco.

Kt benedictio prophetarum et apostolorum et martyrum victorum
ne recedat ab eo, tabernaculo iustitiae eorum. in saecula sae-

[culorum. Amen. Et araen.

-H 143 H-

*VITA AI^BATIS lYASU p. 159.

In nomine Dei, cuius est inenarrabilis natura
et cuius altitudo non attingitur mente,
cuius Trinitas ab origine mundi est coniuncta,
cuius indivisibilis essentia sine commixtione est unita.
5 Tres personae et tres hvpostases et tria nomina, non plus neque
[minus, sedent coaequales in throno eius sancto.
Unum regnum et unum iiissum, in una mente et in uno con-

[silio est auctoritas iudicii eius.
Pater est lux, Filius et Spiritus sanctus uniti sunt ei.
10 Filius est Verbum Patris, et Spiritus Sanctus consociati sunt

[ei in Verbo.
Spiritus sanctus est vita Patris et Filii; Spiritus sanctus et

[spiritus vitae coniuncti sunt in eo.
Talis est institutio Trinitatis in throno dignitatis eius.
15 Non moritur neque abrogatur, neque praetereunt dies eius,
Quae bene composuit et texuit universum e nihilo, sine tactu

[manus, verbo suo,
Quae extendit caelum et caelum caelorum et firmavit vim

[eorum halitu oris sui.
20 Et posuit ibi solem et lunam et stellas, ut lucerent,

et spissavit terram supra vim ventorum et aurae et cursum

[aquarum, quem vident oculi eius .

Quae occlusit abyssum et obsignavit spiriius terribiles sub ea.

Magna est potentia eius, mirabilia opera et nimis profundae

•25 Huiusmodi regem adorans, [cogitationes eius.

et ad eum animam meam elevans,

scribam breviter certamen laboris viri sancti abbatis lyasu et
narrabo spicilegium vitae eius coram congregatis, adstante
Zena-Marqos, filio et sectatore eius, qui perficiebat omnes volun-
tates eius, et testis fuit, quomodo corpus suum temperantia in-
duebat, et quomodo iugum crucis Christi humeris suis portabat,
*cum similis esset lacobo, fratri Ghristi, a Maria educato et in p. 160.
sapientia et timore Dei instructo, cpii perseveravit in statione,
donec intumuerunt pedes eius, et in cuius verticem nunquam
35 ascendit novacula, et qui nunquam vinum aut carnem labiis
suis gustavit. Et hic quoque ab utero vocatus est ut ecclesiae

-6^ in )»

.-Kiiiiiiiisti.itor i'i rc<;Mi (-af^loniiii s|n)ii.sum eKnet. Sub tutela iih»-
iiasl4*rii rcliiliis (mt, <*t (^xcejx^runt (miiii sanrti \)fr voluiitat^Mii
1)(M, ut scriptiiiii (*Ht: « nuoniaiii pater ni<njH et iiint(*r tnea (1<*-
i'(>li(|iii'i'unt iMc: i)<iiMiMiis .'Mitciii assiiiMpsit mo \ in loco pnHciiaf
<'()ll()('('t iiic, siiptT a(jMaiM rcfcctioiiis c(luc(it iik* * •'. Kt iUfruiii *.
(licit: € (]usto<lieiis parviiios l)oiiiinuH » *. Kt iteniiu (licit :
« Vir{.(a tiia ct bacuius tuus ipsa iiic connoiata nunt » ^ Pars
pra^^staiitissiiiia pioj^Iictiac j)crf(jcta (*st iii alihati; lyflHU, (|ui
iiiilii iMa^nst(;r fiiit. I)icam vobis onlim? narrata iniiii ab iis (jiii
laMiulati crant ci iussu eius et viderant euiii certantcni, cuin lo
iiMiiiobilis staret, ita ut piitrucrit cutis corporis cius et deci-
ilcrinf sc^^incnta cutis cius, sicut arboris siccae, senio confectae.
Kl collc^^crunt se^nicnta cutis cius in inaiNiipiis, et iKjsuerunt
sacculos ad tcinpus consnininationis <licrniii cius, iit una cniii
corporc eius inorluo scpelircnt. Et flcbant et plorabant, cuin is
vidcrcnt pc<lcs cius saccornin inHatoriiin instar intuniuisse. Et
pessima erant ulcera eius, et decidebant vermes ex vulneribus
eius, ct ihant in ti ira sicut formicae. Keducebat eos abbas
honoratus assula lignea, dicens: « (Juo? quo? Revci-timini in
doniiciUuin vestruin, nhi paratus est cibus vohis, ne morercmini 20
aestu solis, aut nc vos volucres caeli comederent ■'. Erat au-
tcm mos avihus. ut cuin ahhas lyasu e cella sua exibat et
})aulluluin foris sedebat, venirent multae aves utrimffue in se-
pimento domorum et, cum homines metuerent, descendereut in
terram et accederent ad j^edes eius. ut vermes collegerent e 25
vulnerihus corporis eius exeuntes. Sanctus autem abbas lyasu
gaudehat corde suo et laetahatur, cum cogitaret et videret aves
vermihus e vulnere corporis eius exeuntihus vesci, et dicebat:
p. 161. « \onne misericordia est *mihi hoc a Deo, (juia corpus meum

sunt hi vermes cpii nascuntur in membris meis; cum sanguis 30
meus turhatur, formantur e me ». Beatum praedicahant eum
omnes homines, cum viderent constantiam patientiae eius in
statione. quod ita adauxit, ut peius factum sit corpus eius mem-
hris Simeonis Syriaci, qui stahat in capite columnae. Et lesus
Christus, redemptor et salvator noster, elevavit et nutrivit san- 35
ctum ahhatem lyasu pane sapientiae et aqua cognitionis, et aluit
eum vino prudentiae et lacte consilii, et calefecit eum igne

^ Ps. XXVI i XX VII), 10 — ^ Cfr. Ps. xxn (xxm), 2. — ^ Ps. cxrv
(Gxvi), 6. — * Ps. xxn ^xxin^ 4. — ^ Ad v. collegereni.

-n( 145 ^H-

amoris sui, et non refrigeravit eum, et monstravit ei viam vitae
et aperuit ei portas omnium librorum suorum, ut ederet fru-
ctus paradisi eorum et irrigaretur fluviis eorum, qui non exare-
scunt. Deinde, cum adolevisset, cognovit et certum scivit non
5 habere se alium patrem et matrem, nisi lesum Christum et hanc
sanctam Ecclesiam, et matrem eius Mariam, electam electorum.
Attractum est cor eius et seductum amore divino, iuravit Domino,
votum vovit Deo lacob, se non daturum esse somnum oculis
suis et palpebris suis dormitionem et requiem temporibus suis ^.

io Et accinxit lumbos suos cingulo virginitatis,

et vixit corporis desideriis superior,

et stabat coram Deo non commotus

alllictionibus stationis, membris eius turbatis

ita ut vescerentur aves vermibus vulnerum eius.
15 Et precabatur assidue, aquam lacrimarum efFundens,

et prosternebat se rotae instar, vigoris sui debilitandi causa,

[adeo ut aegrotaverit cerebrum eius,

cum quaereret faciem Dei et eum oraret,

donec e terra eum suscepit et sursum elevavit.

20 Preces et benedictio huius sancti abbatis lyasu conservent nos
in saecula e manu serpentis diaboli, qui procella opprimit navem
animae nostrae, in saecula saeculorum. Amen. Amen. Et amen.

^ Ps. Gxxxi (cxxxn), 2-4.

-X\ 1 l'i )«-^

p. UVJ. * Ainlilr, ii.iii\'il)iiiiiis V()l)is lUiiiiiii. iValrrs, l<>ii|^itii<lim'iM t»;ii-
tatioiiis ot ('xsiiii, (juac sui)<*rv«neriiiit saiictis iii l>al>ra-l>aix*t,
sicut n;tia, (fiiae in iiiuikIuiu proiiecta oinn«; K^nus sanctorum,
pisciuiii iiistar, cxtraxeruiit. \'erc iiTetiv«irunt HanctoH hae ten-
tationes c» inari peccati, (it induxeruiit in lacuni gau<lii, (|ui esl ^
rcj^nuin ca(?l()ruiu. Ut «lixit .Vpostolus: « Scient(is (|uo(l tribulatio
paticntiaiu operatur, patientia auteiii prohationein, probatio vero
spciii ; spcs antcin non confundit ^ ». Fuit in illa generatione
l»()st mortcin ahhatis Aaronis iiiirahilis . . . ^ Dahra-Dan^-t. Kxjiul-
sus est aittM" pracpositus (iiiaiuher) ct iii civitatein exsilii rele- lo
gatus. Kt iiiortuus est ibi. lOxpulsus e.st etiani tertius in civitatem
exsilii, iii (jua ohiit. Et institit nia^nus terror et trepidatio conlis
oinnihus sanctis monacliis, (|ui iii I)ahra-I)aret habitahaut. et
transportaverunt arcam (tHbot) legis in alium locum, et dese-
ruerunt sepulcrum mirabilis Aaronis, et «lififugerunt et dissipati 15
suut p(n* lacieiu oniiiiuiii civitatum, et obierunt duo praepositi
(marnlieran): abhas Antonius lahores suhiens et ahbas iJamia-
nus prudens, et mortui sunt in civitate exsilii sui. et spem vitae
in caelis patientia et atfiictione sua nacti sunt. Preces et ora-
tiones eorum adducant et introducant nos in portas salutis, in "^
saecula saeculorum. Amen.

(^ongregati sunt multi monachi e monasteriis variarum ci-
vitatum, cum audivissent lilios Aaronis propter timorem exsilii
fugisse, et venerunt sancti in Dahra-Daret. ut custodiivnt thesau-
p. 163. runi pretiosum, ossa Aaronis mirahilis. Venit et ahhas *Stepha- 25
nus praeceptor (mamher) e regione Tegre cum arca (tabot)
Petri et onini apparatu sanctuarii. dicens: « Utinam releger
in teirain exsilii, ut benedictionis Aaronis mirahilis particeps
sim ; a sepulcro eius abductus. in exsilio meo et in morte mea
similis ei ero ». Et consedit in Daret. Et impleta est Dabra-Daret 30
congregatione, collectis sanctis monachis et sacerdotibus. Et
non potuit facies montis capere eos.

Post hos dies venit tempus messis, hoc est mors sanctorurn
morbo pestis. Et perierunt sicut messis arvi, de (jua niliil su-

^ Rorn.y V, 2-5. — ^ Texlu.s norrupliis.

-X{ 147 )^-

perest, iit defuerint qiii sepelirent eos. Plenum erat sanctuarium
cadaverum eorum, quorum numerus erat mcd. Qui superfue-
runt, portis occlusis, in aliam civitatem fugerunt. Peste ces-
sante, profecti sunt ad abbatem Salamam metropolitam, cui dixe-
5 runt de cadaveribus martyrum, qui in exsilium profecti, mortem
amaram assecuti erant. Et narraverunt ei acervum acervorum
ossium esse super sepulcrum Aaronis mirabilis, solis praedi-
cationis, thaumaturgi, novi Danielis contra leones, et alterius
Azariae contra flammam ignis, et alterius Moysis, qui fluere fecit

10 aqiiam e petra, et paris losue, qui solem stare fecit. Et dixit eis
metropolita : « Nonne occlusum est sepulchrum martyris illius ? »
Responderunt ei: « Non est ibi locus ad intrandum aut ad pe-
dem ponendum, prae magna angustia ossibus sanctorum facta ».
Dixit iis : « Dicite mihi, quaeso, qualem aspectum habet sepul-

15 crum eius ? » Responderunt ei : « In loculo sepulcrali in medio
altaris sacrificii ». Et iussit eos extrahere loculum Aaronis mira-
bilis, et dixit eis: « Excavate vobis sanctuarium ad dextram
prioris, et ponite in eo praeceptorem legis mirabilem; illud
vero pristinum, in quo coacervata sunt corpora martyrum,

20 claudite, ne intret pes hominis, neve videat thesauros Dei, qui
pluris quam aurum aut argentum aut gemmae topazi et sap-
phiri aestimandi sunt ». Et fecerunt sicut iussi erant a metro-
polita, et excavaverunt hoc sanctuarium, et intulerunt in id
loculum corporis mirabilis Aaronis cum honore et laude, et

25 posuerunt t a b o t suum super sepulcrum eius usque ad nunc et
usque ad hunc diem, in saecula saeculorum. Amen.

AETH. — B. — XX. 11

-«( 11« H-

p. 104. *KFFI(;iKS SANCTl AAHoNIS.

l''iin(l.iiM(*nto verbi statuo roliininani rnftmoriae nominis tiii,
MHms tuus, lingiia balbus, (lesirlerio afTectu.s, curam adhibens.
Iiiva nie, Aaroii, sirut ost mos tibi, intcrpretando,
ne (licat os l()(jM(*ntis, cum vidit stant«'m:
« incipit acdjHcarc, et non pot«'st (•oiisiirnni.-irf^ ' ». 5

SalMtciii noniiiiis tiii nienioriae, qnod curn nomine proph(Hae

[tibi cornrnune (?st,
(jMod nominavit os Moysis Deum Phara(mis ^*.
arator crucis, Aaron! Sicnt in vita tua scri|)tuiii (^st
cx quo in ai-vo certaminis aratrum cepisti, lo

non (leclinasti sulcum ne ununi quideni stadiura.

Salutem capitis tui capillis, qui ab unguento Absalomis abhoi*-
et capiti tuo, fronde crucis Litliostroti ornato, [rent,

Aainm archi})resbyt('i% e domo j^entis Phares et hominum Zarae,
cum intravisses ad Sanctum Sauctorum tabernaculi ad expian- i5
aspei^sio sauguinis pi-ecis tuae amovit tentationem. [dum,

Salutem faciei tuae, cuius lucerna est lucerna Dei,
et superciliis tuis candelabris, statuminibus luceniae corporis.
Cum fama magnificentiae tuae, Aaron, excesserit modura,
ut certamen tuum expiaret peccata omnium, 20

assecutus es, aspersione sanguinis Christi, potestatem.

Salutem oculis tuis, stellis firmamenti effigiei,
et auribus tuis, quarum quaestus est Evangelii praedicatio.
Cum evasissent ex ardore ignis amoris tui, Aaron.
rex Israel et populus eius, contidentes, 25

gloriae reditus tui ex exsilio dona attulerunt.

p. 165. *Salutem maxillis tuis, tiuminibus lacrimarum irrigatis,
et uaribus tuis thesauro. suffimenti crucis receptaculo,
Aarou thaumaturge, prophetae captivitatis aequalis I
Cum contemplati essent et vidissent faciem tuam, faciem Crea- 3o
ad pedes tuos se proiecerunt leones. [toris,

' Cfr. Liw , XIV, 30. — Sic! Crr. Exod. vu, 1.

M 149 }K-

Salutem labiis tuis, flumini fontis sanctitatis
et fructui laudis ori tuo, cuius vitis non arescet.
Percussio baculi tui, Aaron, par est baculo Ta'onim (?)
Cum tentoria tua, gens electa, in via sitis relicta essent,
5 e tergo petrae glabrae fontes apparuerunt.

Salutem dentibus tuis et linguae tuae mirabili,
quae locuta est in Monte Salutis Maspha decem canones,
sacerdos sanctorum, Aaron, et sacrificator mysterii magni!
Qui aemulatus est te in hac re,
10 cum tentoriis Dathani terra est obrutus.

Salutem voci tuae, buccinae vocationis et nunciationis,
et halitui tuo, horto, cuius odor flatus est sanitas.
Quo cum myriadibus tuis, faciem convertebas, Aaron,
eo sequebatur te ala procellae ignis Sinaitici,
15 et quo ibas, ibat nubes.

Salutem gutturi tuo, templo sanctitatis stupendae
et collo tuo, quod exhaustum et tenue factum est ieiunio.
Laborem exsilii tui, Aaron, regi omnis mundi
hora ultionis terribilis recordans
20 tolle me, hominem deperditum, sicut donum pacti tui,

Salutem humeris tuis, quorum gloria est ornatus rationalis,
et dorso tuo, amictu sanctitatis ornato,
Aaron archipresbyter, ad peccata mundi expianda
consecratus es e millibus et electus,
^5 in tabernaculo crucis stas, et in precibus assiduus es.

*Salutem pectori tuo, ancorae in mari cognitionis, p. i66.

et sinui tuo, areae Abrahae, loco Lazari accubitus!
Grana certaminis tui, Aaron, quae in arvum crucis ceciderunt,
non marcuerunt, per furtum ardoris tentationis, vigore amisso,
30 adeo eximiae profunditatis fuit humus tua.

Salutem dico manibus tuis geminis
et brachiis tuis, paribus expansis brachiis Moysis.
Extremitas baculi tui, Aaron, ex intimis abyssi miraculi
sex hiemes postquam in eam inciderat,
35 librum psalterii tui salvum reduxit, custodiae eius commissum.

M i'^>o >«.

S;iliit('in iilii.-H* tii;i(5 ct nilMln tiio, )»ealiori))(is
(•u))it() l);ivi(lis rcf^is, qui spolia inrircuincisoruiii nf|M)rt'ivit,
j)lanta crucis, Aaron! Tentoiiis tuis siticnlibus
haculus tuus et b.iciilus (idci, prece tua, aiiilx)
concoivlia iiincli, a({ii:ini inis(»ricor(liae fluere fecerunt. 5

S;ilnl(Mii |);ilniis tuis, niensae iiiannac* iiiisericoniiae,
et (ligitis tnis, in psalterio concinnando consuetis,
const;uis in tcntationil)us, A^iron, in circuitu agri 'Kstrin.
Auruni opcruin tuoruin sit pro inc sponsor in debito,
si a niatro dcrclictns erit Hlins ab ea natus. lo

Siiiutciii uiiguihus ni;inus tiuic, (|uoruin nuinerus (\st uuinerus
et ornatui cilicii hitcris tui, cuius lectus est cubile crucis. [iotae,
Cuin iudicaverit, iudex iustitiae, Aaron, poj^uluin suum,
ardor i^niis punilionis ne alHi<^^'it mc :
latere tuo protej^c me, pater! 15

Salutem ventri tuo. tabernaculo sapientiae permanenti,
et arcae legis, cordi tuo, a Clierubim obumbratae,
propter nuptias tuas, Aaron, in domo novarum nuptiarum.
Cum precor tibi hora famis vehementis,
coturnicem p^ratiae proiice cani spreto. 20

p. 167. *Salutem renibus tuis, loco cogitationis et sapientiae,
et menti tuae, fronde bonitatis et sanctitatis ornatae.
Locutione verbi tui, Aaron, locutioni losue pari,
dum in terram liereditatis, bona valetudo, revertebaris
currum solis in gremio caeli stare fecisti. 25

Salutem visceribus tuis, (|uorum sepiinentum est ignis amoris

[ardentis,
et supellectili intestinorum tuorum honorato»'um, supellectili novi

[tabernaculi.
opifex iustitiae. Aaron, sub iugo crucis Lithostroti! 30

Non flavit in arvo tuo aestus eius flatu ardenti,
dum in teneritate albus factus est et messis eius venit.

Salutem umbilico tuo. cuius forma est forma labri.
et compactis ossibus — lumbis tuis, cingulo ferreo circuradatis,
Aaron - Petrus! Regni caelorum claves 35

in dextra tua conservantur. ne occludatur domus eius
hominibus, qui volunt intrare in id.

M 151 )H-

Salutem tibiis tuis et una genibus tuis, [offerendam.

quae sicut rotae currebant tempore suffimenti ad adorationem
Cum ignis aemulationis tuae, Aaron, comederet Core,
baculus ofationis tuae in tabernaculo crucis electo
o sine mora floruit et fruges dedit.

Salutem pedi tuo utrique [peragrabant.

et solis pedum tuorum velocibus, quae civitates praedicando
Navi crucis, Aaron, mare ignominiae transgrediens,
cum nudus in area regis temporalis stares,
10 ad pedes tuos se prostraverunt leones.

Salutem plantis pedum tuorum et digitis tuis probatis
mense exsilii et oppressionis in fornace ardoris flammae,
Aaron - Paulus, sicut dictum verbi disciplinae tuae:
contra te rebellantes decem plagae
15 non separaverunt te a charitate Christi ^

*Salutem ungulis tuis, sigillo limitis effigiei, p. las.

et pulcritudini staturae tuae ornatae, superhumerali gratiae et
Aaron - lohannes, in finibus agri lordanis, [venerationis,
laeta annunciatio tua, annunciatio iustitiae, nomen habens regni
20 [caelorum,

milia servorum e defatigatione et labore requiescere fecit.

Salutem effigiei tuae, horto vigoris mirabilis,
plantae crucis in Dara, quam marcidam fecit aestus.
Cum Theodoto vincte et cum Mamas capite truncate,
25 colloca me, hominem perditionis, advenam, sub tutela tua,
tempore adventus mei, Aaron, e terra remota.

Salutem discessui animae tuae, quae elata est
superius ascensione prophetae Eliae, nube sublati.
Imago periti et familiaris non est inventa in loco eius (?).
30 In area tremoris loquere mecum de salute,
tempore reditus mei, Aaron, post viam longam.

Salutem corpori tuo mortuo, sorte a Moyse diverso,
quod est myrrha et emplastrum omni aegroto.
Divitiae praestantiae tuae, Aaron, plenitudo copiarum gemmae,
35 quae pluris quam aurum aut argentum probum aestimantur,
sint mihi, homini egeno, fiduciae scrinium.

^ Gf. Rom., VIII, 35.

Saliih'111 fiiinri ttio iii v(*sliiiH'iil() sanctoruiii (^arhaMDu,
sicut stalutiiiii ct lox ost funoris patrurn iustorum,
uva naturac hcnoMictac nicnsis prirni tdsrin
et bacca lloris frusti (f) niali j)unici nihri,
vcrc, V(»i*(*, vciT. palrr, patcr iiostrr Aaron!

Salutoni scpiilcro tiio, scrinio thesauri occulti,
airae hiiius Dahra-Faran, collis ^lolgolhae feriae sf»xtae!
E h»ct() liuius cuhilis ex|)(UT(3ctus, Aaron,
noli nic (^xtra aream tuain nuptiaruin
cum sociis mcis, (juin^iue canibus, coUocare. 'O

p. ir.9. *(^uiii api^ropincjuasset m(-^nsis mpssis corporum eoruni Hetu

[dif^orum (?)
acervus coacervatus est falce mortis repentinae
eorum (|uos reposuisti, FarSn, sicut thesaurum occultum.
Sahitem, sahitem magistro tuo, Aaroni, ir>

et sahitem (luoque illis electis.

Salutem resurrectioni tuac, quae est pes
resurrectionis Christi capitis, sicut verhum Scripturae dicit.
Cum planta pedis amoris tui, Aaron, vellet et gratum hai>eret
ut sit sibi cursus per moenia cordis mei, m

cucullo abbatis Salusi prorsus liaec perfodientur '.

Salutem adscensicmi tuae! Regnum caelorum hereditate ac-

cepistis,
quod oculus mortalis non vidit et spiritus eius non percepit.
pater milium, Aaron, cum filio tuo 'IvSsu, 25

et cum omnibus qui hiborem tuum quaesiverant,
et qui tecum naturam suam consecraverant.

Cantus memoriae tuae. pater, cum inspiceret spicilegium.
quod cibuin diei in afflictione lassitudiuis et sudore laboris lucta-
Aaron, cura adhibita rogat te : [tionis capit. 30

perfrica ^ os animae meae. Ad pedes tuos dormiens
parietes domus suae bene faciet et muros suos fundabit (?).

^ Mihi obscurum. — ^ Textus corriiptus el plane obscunis est.

-^ 153 )^-

Qui non persolvit vespere debitiim mercenario ruris et agri,
pudet possessorem arvi divitem.
Dona mihi, Aaron, mercedem benedictionis verbo,

memor, domine, in Deuteronomio dicti:
5 < Mercenarii mercedem noli retinere per noctem y>

1

Benedictus Deus, quem decet gloria laudis!
Qui mihi tribuit, ut non admittens mendacium in portas oris mei,
de iustitia praestantiae tuae, Aaron, colloquerer.
Asinae quoque olim insipienti
10 error prophetae cum castigaret loquendi facultatem dedit.

^ Cfr. Deute?\, xxiv, 15.

GADLA FILPOS

SEU

AGTA SANGTI PHILIPPI

EDIDIT

BORYSSUS TURAIEV.

Philippi, Takla-Haymanot discipuli et monasterii Dabra-
Libanos archimandritae ordine tertii, vitam nunc iterum,
textu versioneque emendatis, publici iuris facio, quam ante
aliquot annos Petropoli typis tradidi et in linguam mosco-
vitam verti, in opere cui titulus : Monumenta Aethiopiae
hagiologica.

Haec vita, abbatis Johannis Kama, ut narratur, iussu,
id est saeculi xv dimidio primo, « post operum sancti obli-
vionem » composita, in uno tantum codice, nempe Or. 728
Musaei Britannici, saeculo xvin transscripto, exstat. Textus,
if. 150 a- 199 scriptus, multis tabulis pictis (If. 149?;,
158 r-?;, 160^, 161 r-v, i66v, 172 r-v, ilbv, ITGr-v,
iSir-v. 187 r, 190?;, 191?;, 196r, 197 r, 199r) illu-
stratus est, quas in priori editione exprimere curavi.

In vita Philippi plura de persecutionibus, quas a re-
gibus Amda-Syon et Sayfa-Ar'ad perpessus est, traduntur ;
ea vero magnam cum iis quae de Honorio, de Basalota-
Mika%I, de Aarone narrantur similitudinem habent et quasi
ad eorum imitationem conticta esse videntur. Quare non

-:<, 150 >«.

tiiii^Mii iiKMiMMili .1(1 historiiiiii A<'tliio|)ia(' illiistranrlaiii ea
esse jiulo.

\)o IMiilipjxi srripsi in lihro nieo inscripto: IfiicxhiOBaHiH wh
on.iaciii ai i(».i()riri('(Kii\i. iKiuMiniKnin. ii(T(»|»iH •^oioiiJH. Cii^». \\H)2
(De fontihus historiap AHhiopiae hagiologicis (hssertaiio),
l»I). 1 lO-l:^).

Petropoli, a. d. xii Cal. luIUa. A. l). mdccccvii.

i;. T.

*VITA PHILIPPl DABRALIBANENSIS. p. 173.

Caput I.

In nomine Domini Dei, qui et ab initio caret principio

et ad extremum infinitus est,

Triplicis in hypostasi, Unius (livinitate,

ut scripta nobis aperuerunt
5 et fidei administratores explicarunt. [stitutor temporum.

Qui sapientia et consilio suo est creator saeculorum et con-

Qui eduxit ea ex non esse ante tempus et horam,

ante dies et annos.

Quem decet gloria in terra et in caelis,
10 in mari et profundis

ex ore omnis creaturae

occultae et manifestae, quae supra est et quae infra est.

Huius Dei, coronae martyrum et spei monachorum,

qui non credit in Trinitatem sanctam
15 anathematizat Ecclesia, una, congregatio apostolica,

in saecula saeculorum.

Incipimus scribere vitam et praestantiam et certamina beati
patris nostri Philippi, Dei amantis, coronati gloria et honore
a Deo, Patre eius, cum sequeretur opera divina patrum no-

20 strorum honoratorum Apostolorum et luctatorum victorum mo-
nachorum, adiuvante nos Spiritu sancto. Auctor munerum
amplorum et effector precum et desiderii est hic Spiritus San-
ctus, Unus et se dividens in partes multas in actione. Qui aliis
dat prophetiam, alios sapientes facit scientia doctrinae, ut

25 Apostolus fatur: « Et non necesse habetis, ut aliquis doceat
vos, sed Spiritus ipse docet vos de omnibus»i. Qui aliis fuit os
et sapientia, luctatoribus martyribus, *ut infideles revelatione p. 174.
fidei christianae confutarent, quae montes movet et ficus ex-
stirpat, ut ratum sit verbum dictum a Domino nostro: « Gum

.30 autem inducent vos ad reges et magistratus, nolite solliciti
esse qualiter, quomodo aut quid respondeatis aut quid dicatis ^ :
ego enim dabo vobis os et sapientiam, cui non poterunt re-

^ I Gf. lOHAN, II, 27. - ^ Gf. Luc, XIL il.

histere et contiailicere » '. AliiH iiionacliiM luctatoribuH dtMiit
I»ati<Mitiaiii, ut ('(M'taiiiina sun (*«M*tarent capto conKilio accipiendi
coronas f^loriac iis coiiiparatas. .Miis oniatain caHtitateni, vir-
^'inihus, ut cujjiditatis acstuni iii carn<« sua tc'iii|MM'an*nt. .Sine «?<»
iiihil csl istorum artoinim, dc (juihus iani (iiximus. Ita(|uc awi- r.
piaimis auxihum cius, ut it(M' Ncrhi nohis complanct, (|uo ituri
sumus, (him a<l narralioncMii conticitMuiam de patre nostro l*hi-
lijHx) i)('iv(Miiamus, a nativitate eius usque ad certain inortis
eius (iiem, hiuilationc parva pra(Mnissa ex multis et egregiis
rchiis in honor(Mii Dahia-LilKinos, similis caeli, ex quo e fulgit lo
sol veritatis IMiilippus inter sidnra, lib(^r(3s (»ius.

Ouomodo laudemus te lin^ua inlirmi, o iirbs magna, l)ahra-
Lilulno.s, laudata or»* anKcdorum vi^Mlantium et or(i liominum
sanctorum, (jui Spjritu divino mai(*stat(Mn tuam viderunt et
dixerunt: < \'idimus eam opacari Spiritu sancUj in horas, i*-
die et nocte, maxime aulem teinpore Eucharistiae? > At qui-
dam dixit : « Adumbravit eam Spiritus sanctus, velut nubes,
neque uiKiuam ab ea discessit >. Uuod Deus dedit propter san-
guinem effusum huius honorati patris nostri Philippi et onmiuni
certatorum causa, virorum et mulierum, sepultorum in ea, '-*''
ne(|ue recedet ab ea hic Spiritus sanctus usque ad consumma-
tionem saeculi.

Audite prudenter et auscultate cum timore, dilecti nostri.
in hoc monasterium sanctum congressi, sacerdotes et diaconi,
senes et parvuli, ut memoriam huius sancti abbatis et honorati -^
ascetae Mar Philippi faciatis, qui primus martyr erat, cum esset
p. 175. in regione Sewa, diebus regni Amda-*§yon, Aethiopiae regis.
Audite, fratres uostri! Urbs natalis huius sancti fuit in agro
Zema, nomine Lat. Illis diebus oppidi huius incolae lapides
et arbores et mare colebant, neque Deum noverant, uisi pauci •'»
homines. Vivebaut autem omnes absumentes tempus edendo et
bibendo et adulterando omnes per dies vitae suae.

Pater autem huius saucti Philippi et mater christiani erant
Christumque colebant. Hunc sanctum pater misitad praeceptorem
(mamher), ut scripta prophetarum et Apostolorum et psalmos 35
Davidis disceret, observans verba eius et omnis generis sapientia
se instituens et erudiens doctrina et intelligentia. Is distinxit

^ Llc . XXI. 15

-^i 159 )^-,

mortem et vitam. Et dixit hic sanctiis praeceptori suo : « Pater,
quis concreavit haec omnia quae video, et solem et hmam et
stellas caelestes, et terram et montes et colles et mare et flu-
mina et homines et animalia ? » Praeceptor ei respondit et

5 (lixit: « Bene dixisti, mi fili. Haec enim omnia, quae dixisti,
Deus ex nihilo concreavit, unus Deus et unus Filius eius et
unus Spiritus sanctus Paracletus ». « Tresne concreaverunt
annon? » Et dixit praeceptor: « Ita est, tres creaverunt. Scito
et ausculta, mi fili, et audi quae tibi dicturus sira. Tres enim

10 illi concreaverunt : Pater creat, Filius facit, Spiritus sanctus
perficit. Pater benedicit, Filius benedicit, Spiritus sanctus bene-
dicit. Pater iubet, Filius iubet, Spiritus sanctus iubet. Pater
condonat, Filius parcit, Spiritus sanctus remittit. Pater fatur,
Filius fatur, Spiritus sanctus fatur ». Et denuo eum interrogavit

i-i puer : « Tres illi unusne sunt an inter se diversi ? » « Tres », in-
quit, « sunt porsonae eorum et una potestas eorum et una essentia
eorum. Deitate coniuncti sunt in hypostasi triplices, immortales,
indelebiles; carent et initio et fine; innumerabiles sunt anni eo-
rum; non *fuit tempus quo non erant aut non exsistabant ». Et p. 176.

20 dixit puer: « Si dixisti Trinum esse immutabilem et indivisi-
bilem, quoraodo Pater Filio est pater, et filius Patri Filius et
Spiritus sanctus utrique eorum ? » Audi, inquit, mi fili : « Pater,
ut imago; Filius, ut verbum; Spiritus sanctus, ut halitus. Ut
imago nequit separari a verbo nec halitus verbumque ab imagine,

25 ita Patri, Filio, Spiritui sancto non licet seiungi inter se, ut
sint divisi, ut hypostases et personae. Cohaerent enim inter se
in coniunctione ». Et denuo puer interrogavit : « Greatorne est
Deus an creatus est ? ubinam est et unde venit ? » Et respondit
ei praeceptor : « Noli explorare hanc profunditatera. Non Ipse

30 procreatus aut generatus est, sed ipse orania in caelo et in
terra concreavit, visibilia et invisibilia, ut tibi supra dixi. Neque
est alius Deus, nisi hic. Ubi versetur et unde veniat, ipsum
Numen eius cognitura habet. Et posuit tenebras latibulum suura '.
Et tenebrae in eo non^sunt ullae ^, ut dixit Apostohis loannes :

35 ' Et tenebrae eum non comprehenderunt. '^ , Oranis enira est
luraen Numinis; ut igni desunt dextra et sinistra, desunt postica
et antica, omnis enim est hiraen : ita Deus luraen nurainis, nara

* PS. XVII (XVIIl), 11. — 2 loHAN., I, 5. — ^ lOHAN.. I, 5.

-«( uy) >•"

oinnia liinuna sunt arnia «^ius; ut i\me (*a pnMjrravit in Kloriain
suam. ' Kt |H)suit ttMu^ljras latihulum suum \ quoil tibi dixi,
occultain osso ossentiain (Jroatoris prae creatura si^iticat ».

Ita j)rai»c4»j)t()r «'ius locutus cst.

Caim I 11.

Et (leinde piicr itciiiin iiiterrof(avil praoceptorein suuin:
« Utruiii in caelo tantuin Deus versatur an ubique? * « Non
cst >, iiKiuit, € ini fili, uhi Deus non versetur*aut non sit, in caelo
in excelsis, et in terra infra. Neque est occulti (juidquam, (|uo(i
non ocnlis (Mus apj^arcat sive in inari, sivf in ahvssis. Illi nihil lo
est ahsconditi, ille autein est occultus (ft alisconditus oiniiihus:
ne(|ue est illi rerum omnium res quae({uam im])os.sihiiis. Priu.s-
quam omnia Herent, oinnia noverat et ante creationem i>erfecit.
(Jua de causa proplieta : ' Et replehitur inaiestate eius omnis
terra ' K VA sit j^doria! Ainen ». Et puer hic denuo interrogavit : 15
« Sl ita res se hahet, cur huius oppidi homines colunt et
adorant lajades, li<i:num, mare, maji^os. hariolos et pro Deo
hahent, ut ca adorent et colant ne^d«'cto Deo, (jui omnia con-
creavit?» Asi>icite, fratres, sapientiam et rationem et scien-
tiam lianc, quae in puero hoc fuerunt. ut ex(]uireret omnem 2)
hanc verhi profunditatem, quae mentem et orationem fu^ebat.
Et dixit ei praeceptor: « Audi. mi fili! venerantur luagos, quod
iis imagines vanas elKciunt et ostendunt, ut eos decipiant. Inest
enim iis spiritus Satanae. Cum videant eum in igne sedentem.
qui eum non cpmhurit, et manu sua forcipem ferreum igne ferve- ■£>
factum tenentem. saliunt et circumaguntur. vehit a daemonibus
correpti. Uuod vanum miracuhim videntes, se prostemunt inter-
rogantes: « ^'ivemusne multos aunos an moriemur? divitesne
erimus au pauperes? » Et respondet ille hariolus — mendax
euiin est — iis qui morientur, eos victuros esse, et iis qui vivent. 30
eos morituros esse ; iis, qui locupletabuntur, eos pauperes fore ;
iis qui ad inopiam redigentur, eos fore divites. Sic eos illi-
cientes loquuntur ». Et denuo dixit hic sacerdos: « Fides mea.
sicut tu ipse dixisti, haec est : dubium non esse, quin dia-
bolus huius magi ore loquatur. Si autem homo audebit et si- ■^>

' PS. LXXI (lxxu), 18.

M 161 ^H-

gnabit eum in nomine Patris et Filii et Spiritus sancti, Satanae
spiritus, qui eos illiciebat liunc magum ingressus, ab illo au-
fuget, super igne se continens. Cum autem fugerit, magus hic
flamma comburetur, donec cinis fiat ». Et dixit sanctus *Phi- p. 178.

5 lippus magistro suo : « Satanas, quem dicis, qui est et cui si-
milis? » Et ille dixit: « Num Satanas est notus? » Et dixit
sanctus: « Verbis audivi; id unum dic mihi: unde venit? »
Et dixit hic beato : « Tu quidem nimirum nondum scis Satanae
opera, qui homines pellicit. Et nunc Deus te servet ab eo per

10 omnes dies tuos ».

Loquitur scrutator huius narrationis. Gum nemo mihi esset,
qui mihi de certaminibus et annis eius narraret, neque parvus
neque unus qui viveret, cum de civitate in civitatem hic beatus
pater noster Philippus persecutus fuerit '; redii in cellam meam

15 maestus et tristis, cum nullam de eo memoriam acceptam ha-
berem. Eum lacrimans precatus sum et oravi, cum dicerem:
« Pater, scis me improbum atque impium esse ; praebe in me
gratiam tuam. Non iustitiae meae causa te oro, ut res arcanas
occultasque, certamina tua et passiones tuas, quae pro Christo

20 perpessus es, mihi aperias, sed opto pronunciare ore meo im-
puro et scribere digitis meis indignis. Audiant monachi sancti
et sacerdotes benedicti et homines fideles, qui te fide invocant».
Quibus dictis, obdormivi maestus.

Capiit III.

25 Et tum hac nocte per visionem hic abbas beatus se mihi
obtulit, cum vestimenta eius splenderent et corona esset in ca-
pite eius, et ipse erat clarior sole, et multi, qui eum a dextra
sinistraque sequebantur, splendebant sole clarius, et coronae,
quae in capitibus eorum erant, stellis caelestibus similes erant.

30 Quibus adspectis trepidavi. Et convertit se ad me hic abbas, qui
sedebat in solio magno et excelso luce repleto, et me interro-
gavit : « Agnoscisne me ? » Et dixi ei trepidans : « Quis es, do-
mine? » Et respondit mihi: « Philippus sum ». Et dixi ei:
« Qui sunt ii qui tecum sunt? » Et subrisit sanctus et dixit mihi:

35 « Nonne dixisti sidera urbis sanctae? » Et denuo mihi dixit:

^ Matth., XXIII, 34.

-XI Hi-d M-

p. il\). < I*nt(»sin' jKMficero si!n|ilur.'iiii libroniiii •(?! miraculoriini Ik*i in
saiicliK oiusi' » H)t ilixi <'i : « (JuoiikmIu. doiiiinoif » Ko haec
hxpicnto, vi(ii f1wiii<*n aliiiiiii V(?liit lac suh Holio Kancti« ai hic
iiulii (lixil: « In^'i'(*<l<M'c iii .'Hjiiaiii ! » Kxpavi. ct iih* haiiHturn
iri pulavi. Kl «lciiuo dixit inihi: « liigrciiere in af|uain ». Kt 5
l»(M't(>rritus noii pariii. 'riiin iiiihi, cru(^is si^no, e h)n^iiii|uo
hcnedixit, cl |)avor st.itiiu .1 iiu» discessit, ct cum tcrtio iiiihi
diceret: « Inf^ivderc et noli timcre », consilui et in Humen me
(hdeci, cf iniiiiersi nie, et diu iiiansi, et fui exlra me, et steti in
nicdia aijua. Kt acccssit ad nm unus e sanctis qui extra stahat. 10
ct dixit inihi: « !.;iv;i tc >, et totuin mc lavi, et laetatus ot
iiniinns incns, ct vi.sus suiii iiiilii oieo sancto unctus esse. Kt
tnni dnxit ine ct inisit ine ad sanctuiii. Kt staham ante euiii,
ct (lixit niihi pater noster Pliilippus: « Cuin patris domi essem
(juindecim annos natus, expuli muitos daemones et sanavi mult(js i'>
aegrotos virtute Doinini mei lesu (Jhristi, (|ui me Spiritus
sancti dono donaverat. (Aiin tihi ordine narrare coepero, quae
niaiiu mea Deus confecerit, ferre non poteris. (Juae antea scrip-
sisti, ea vera sunt, et nunc scribe, quae in ore tuo dixi >.
Tuin benedixit mihi sanctus crucis signo; ego autem osculatus 20
sum pedes eius, et deinde e conspectu meo elapsus est, et ex-
pergefactus sum e somno et laudavi Deum, miracula edentem
in sanctis suis. Gui sit gloria in saecula saeculorum. Amen.

Caplt IV.

Nam hic sanctus cuin patris domi ct parvus esset, in ride 25
cliristiana lirinus pater eius erat. At homincs oppidi idolis ser-
viebant. Et dixit sanctus patri et matri : < Xe oppidani vos ad
idololatriam illiciant dicentes: ' Gloriam et divitias nobis dant
et liostes uostros ulciscuutur '. Non solum non possunt ulcisci,
p. 180. *sed ue se quidem servare possunt, et peribunt sicut cera ignis ao
facie, cum eos vir fide christiaua signaverit >. Ita, patres et
fratres, hic sauctus coepit esse martyr, cum patris domi esset. Et
fuit quidam vir, qui prope domum eorum habitabat. In eo fuit
spiritus Satauae, et adorabaut eum homines e louginquo veuien-
tes et e viciuis locis et salutabaut eum; decipiebat autem omnes as
homiues. Et veuit quoudam ad eum clam hic sanctus vespertino
tempore a patre se occultaus, cum vidit homiues euutes ad

M 163 }^-

hunc magum vespertini crepusculi tempore ne fideles co-
gnoscerent, quid noctu agerent. Et dixit beatus abbas Phi-
lippus ; « 0 ater, cuius opera sunt atra et cuius domicilium est
gehenna ignea, extremae tenebrae, et cuius sectatores in tene-

5 bris ibunt. Deus autem noster est purus et lumen est tota eius
natura, et eimi sequuntur lumine eius splendebunt ». Quibus di-
ctis, pater noster conticuit. Et abiit magus invisibilis et exsiluit
super ignem, qui excitabatur multis lignis, ut homines efFusa
flamma eius ureret. Sanctus autem vidit et miratus est ea, quae

10 fiebant. Iste infidelis in solio magno intra hunc ignem sedebat ;
et salire coepit, sicut a daemone correptus. Et coeperunt eum
venerari dicentes: « gad, gad »; vox gad significat: « in te
credimus ». Et omnes huic filio perniciei hostias festinando pro-
ferebant veritatis inimico, Satanae foetui. Et tum Spiritus sanctus

15 implevit patrem nostrum Philippum apostokim, qui corpore qui-
dem parvus fuit, tamen, ut Elias, aemulator legis divinae. Et
commovit eum gratia divina et exarsit cor eius amore fidei
et magna voce exclamavit: « In nomine Patris et Filii et Spi-
ritus sancti, unius Dei. Exsurgat Deus et dissipentur inimici

20 eius, et fugiant qui oderunt eum a facie eius; et sicut fluit
cera a facie ignis ^, sic pereas tu, Satana abominatus, et di-
scede ab hoc homine, qui in igne sedet ». Et tum fugit Satana
et evanuit, sicut fumus. Et homines omnes hoc *videntes tre- p. 181,
pidabant et fuerunt sicut cadavera. Et laetatus est pater noster

25 Philippus propterea, quod Deus ei hoc signum dedit, et dixit
iis : « cur hunc mutum adoratis qui se ipsum servare non po-
tuit? Num alium servare poterit? » Tum pars eorum dimidia
exiit perterrita metu, dimidia autem dixit: « Noli, fili noster,
ita te gerere nec hominibus aut patri tuo aut praefecto (m a-

30 kuanen) dicere; qui, re audita, nos perdet ». Et dixit iis
pater noster Philippus: « Greditisne in nomen Dei mei et
ibitisne mecum in ecclesiam, ut paenitentia acta baptizati gra-
tiam accipiatis? » Qui dixerunt: « Hoc fide tua, domine, fa-
ciemus ». Et voverunt hoc viginti quatuor homines.

35 Et mane venerunt ad sancti patrem uxor et liberi illius
magi, et lamentantes narraverunt omnia, quae fecerat filius
eius. Quibus auditis, pater eius flevit et dixit: « Quae si ita

^ Ps. Lxvii (Lxvm), 1,2.

AETH. — B. — XX. 12

-«( Kil ^X-

sunt, filiiis iiMMjs ii)torHnic>tur; n.iin incolae huiu8 urbiH Hunt
iil()l(>latra(> iiialif^ni n(*que Dciuii nn^tuunt >. VA inatffr eius flnhat
(li('(»ns: « (Juni (M)s proliihcat idola v<*n«»iari, interflcir-nt euni,
i!i itin(MV 01 insi(liant<»s. niiid a^^ani? Smi fiat voliintas I>«i! »
l^t (lixit iiiarito suo: « Punianius (ium, ne iterum ita aj^at! » s
,\t sanctus mane in (*cclpsiam prof^^ctus est cum illis hominihus
ct (liixit oos ad sacerdotcin, ut paenitentiam eorum acci|>eret.
(Jui peccata sua confessi in noinine Patris et Filii oi Spiritus
sanc^ti haptizati sunt. Kt laetati sunt omnes haj)tismo Christi
percepto. Et dixit ille sacerdoti : « Scisne Dominum nostrum lo
dixisse: Nolite im})on(M'e onus grave ^'entihus, qui ad vos con-
verluntur, nc corruiiipantur neve fidem deserant, sed hrevi-
ter adhortamini, ut ahstlneant se ah immolatis simulacrorum
et cadaverihus et sanguine et dilaniato, neve faciant aliis ea,
(juao sua causa oderunt ' ». Et dixit sacerdos: « Tu quidem Li
maior et clarior es me proj)ter gratiam a Deo tihi datam et do-
p. 182. num Spiritus Sancti et similis *es Christo, qui Adam et liheros
eius Deo Patri suo conciliavit; et ratum est in te verhum Evan-
{^elii: ^ Beati sunt j^acifici, quoniam filii Dei vocahuntur^'. Et
tuin preshyter iis imjjosuit unius hehdomadis j)aenitentiam. et 20
(loinum redierunt laeti; servaverat enim eos Deus ah ido-
lolatria manu servi sui Philippi. Eorum suis quisque narravit
quomodo haptizati erant, et quomodo heatus Philij)pus magum
interfecerat verho divino, quod gladio acutius est. Et di-
xerunt ei: « Inde ab hoc terapore credimus non esse deum, 25
nisi Deum Philippi, Ahrahae filii, qui nos a Satanae manu
servavit y>.

Et iutravit sanctus ad patrem suum. Qm dixit ei : <c Uhi heri
mansisti et uhi temj)us degisti, cuin te tamdiu quaererem ? > Cum
liic ne unum qui(iem verbum responderet, iratus est pater eius 3o
et dixit ei: « Putasne rae ignorare, quid feceris? Cur aniraara
perdidisti? » Xeque resj)ondit sanctus quidquam. Et cum ille
interrogare j)ergeret, aegre respondit, dicens : « Xum ego ani-
mam perdidi? Deus serpentera interfecit raanu servi sui pec-
catoris. Ego autera optarera ut daret raihi Deus vira et po- 35
tentiara ad Satanara et oranes copias eius perdendas, ut raundus
a seductionibus eius requiesceret >. Et dixit sancto pater eius :

' Actx\\ 19,21,25,29. — « Matth., v,9.

-^ 165 )^-

« Quid ad te ? Cura potius de te, parvulus enim es. Quis te huic
oppido praefecit? Cuique enim secundum opera eius retribuetur.
Num presbyter es, aut praeceptor (mamher), aut iudex (ma-
kuSnen)? Neque enim potestatem huius rei faciendae habes,
5 ut magum interficias. Opperire, donec praeceptor fias, neque sis
huius muneris cupidus per vohmtatem tuam : fecisti enim, ut
propter te oppidum in captivitatem abduceretur et a m a k ii S-
nen perderetur. Non enim dicent de te delatores: ' Hic Sa-
tanam et hariolum interfecit, ' sed dicent : ' Hic hominem in-

10 terfecit ' ut occideris, propterea quod eorum magum interfe-

ceris, qui omnia quae volebant, iis dicebat ». *His dictis, eum p. 183.
verberari et flagellari iussit, ne iterum id faceret. Et verbe-
ratus est donec sanguis eius humi proflxueret. Et laetatus est
sanctus, nam contigit ei, ut manu patris sui martyr fieret.

15 Et denuo dixit ei pater eius: « Noli dolere, mi fili; verberavi
enim te, incolas huius oppidi metuens, ne te necarent neve no-
stram rem familiarem diriperent ». Respondit sanctus et dixit
ei: « Neque metuo, neque doleo propter haec pauca verbera
tua, sed laetatus essem, si me occidisses, ut Christi martyr

20 essem ; zelor enim Deum, sicut Elias, qui gd viros, falsos pro-
phetas, interfecit, qui populum Israel seduxerant. Et tu dicis:
' Magum interfecisti ' divitias pluris habes quam zelum erga
Deum et similis es illius divitis, qui Dominum nostrum sequi
noluit, pecuniae cupiditate commotus. Qua de causa dixit Do-

25 minus noster: ' Facilius est camelum per foramen acus transire,
quam divitem intrare in regnum caelorum ^ '. Mihi quaestus
est, si verberor aut interficiar, et Dominus est adiutor meus
et servator ab omnibus operibus iniquitatis ». Et vidit pater
eius eum ad mortem esse paratum, et lacrimavit dicens: « Nunc

30 cognovi filium meum interfectum iri et de cupiditatibus huius
mundi cogitationem non habere ». Deinde castigationem eius
cessare fecit. Tum spiritus Satanae intravit in filium magi, qui
dies et noctes eiulare et dentibus stridere coepit. Qua re au-
dita, flevit mater eius et dixit patri huius beati Philippi : « Do-

33 mine, demens est filius meus, quid agam? Tu vero roga filium
tuum, ut sanet eum: Deus enim eius magnus est Deus ». Et
dixit ei Abraham, pater sancti : « Dic mihi, quoinodo maritum

^ Luc, xvm, 25.

-e< iOfl )M-

tuiiin. fiist(MU\ .111 l.'i|)iile noraverit ^ > UtiHe dixit: « TefttiH im^UH
fst 1)4*UK huius parvuli: n(M]U(' harulo rnniut» liaKla ; sed narralx)
tibi, (ioiiiino. hY*(Minu8 (Miini i\p\etii inultiini, ut nobiH nioH eKt,
ill(> aiit(>ni insiluit in liunc if^neni. Kt vencrunt adornntoH euni
oniups iilolol.itrac, ct duin (Mini adorahant, cxclaniavit tiliiis *
p. 1H4. tuus: *' In noiuine l*atris ««t Filii ct .^j>iiitus sanrti *. Kt tiini
contiJMiiuinius et cecidinius: tonitrus ct fulnicn nohis vidchan-
lur nos tremefecisse. Kt cum ex ore eius illa cxierunt, ne(]U({
ego scichani, ncquc ii (jui mccum erant, (juid niarito ineo ao
cidissct, iiaiii lahia eius comiiressa sunt, nc(|ue vox eius in lo
media flainina audita est. Cum autem tlarnma exstincta esseL,
inspeximus, nihil tamcn invenimus, nisi ossa n^mnulla, in ci-
ncrcm convcrsa, ct illi pro opcrihiis suis retrihutum cst. Tu
auteni ro{^M tiliuin tuum. ne prc^ccs servae tuac repudiet ».
Tum patcr vocavit sanctum ct rlixit ci: « Mi fiii, ignoscas mihi, 15
quod te verberavi, ignorans Deum tihi potestatem in spiritus
impuros dedisse. Kt nunc haec mulier te oral, ut eius filium
sanes et dicit: 'a diabolo correptus, dies et noctes eiulat ". I
et exorciza eum illius causa, neque preces illius repudies pro-
pter Deum >. iiespondit pater noster Philippus patri suo: < Tu «
animo superhus es, ne(jue in Deum credis, sed honis fragi-
libus et caducis confidis >. Huic autem mulieri dixit: « Cre-
disne Filium Dei tilium tuum sanaturum esse, quemadmodum
maritum tuum propter pravitatem eius interfecit? >. Ka dixit
in toto corde suo: « Credo, mi domine >. Kt fidem mulieris -io
videns cum ea abiit, et invenit filium eius clamantera et
dentibus frendentem et capillos capitis sui vellentem. Kum
cruce signavit et pronuntiavit librum precationis dominae no-
strae Mariae. et. tinita leclione, precatus: « Domina, exaudi
orationem meam \ et non confundas me ab exspectatione ao
mea ^ hac hora servum tuum, non mea, sed pollicitationis
tuae causa, (juam dixit liber hic loquens: Ad legentem hunc
librum spiritus impurus accedere non jioterit. Cuius rei causa
hunc puerum precatione, tua a daemonibus sana >. His di-
ctis exorcismum pronuntiavit : « In noraine Patris et Filii et 35
Spiritus sancti exi, spiritus irapure, ex hoc liomine >. Tum
ille latravit sicut canis. et exiit ex eo spiritus irapurus et

^ Ps. Lxm (lxiv, 1. — " Ps. cxvni (cxix), 116.

M 167 ^H"

sanatus est ille hora ea. Et dissipatus est *rumor inter omnes p. 185.
vicinos et affines, quomodo filius Abrahae magum interfecisset
et quomodo filium magi a daemone sanavisset. Postridie mane
misit hanc mulierem cum filio ad ecclesiam, et baptizavit eam

5 cum filio sacerdos in nomine Patris et Filii et Spiritus sancti ;
sanavit morbos eorum, expulit daemones virtute Spiritus san-
cti, quae ei inerat, cum super eos precationem dominae nostrae
Mariae Deiparae legeret, et sanabantur omnes Dei voluntate.
Et metu affecti sunt omnes magi et ii, qui in delubris artes

10 magicas colebant, et conversi sunt ad Dei cognitionem fidemque
veram. Et ire solebat in ecclesiam vespere et mane, diu no-
ctuque, et fuit ecclesiae instar oculi aurisque, gratus Deo ho-
minibusque. Et sollicitudine affectus erat propter omnes crea-
turas, homines et animalia. Et abstulit miserias viduarum et

15 orborum et beneficiis eos afficiebat pro facultate sua, magnos
et parvos, opes a patre petens: neque enim quidquam eo
tempore comparare sibi solebat. Et eos aegrotos, qui eum adi-
bant, sanabat et consolabatur in maerore iacentes, loquens
submisse et admonens animo clementi et cum amore.

20 Caput V.

Post haec pater beati Philippi de connubio loqui coepit et
dixit ei : « Mi fili, Deus mihi filios filiasque dedit. Neque tamen
iis laetor. Tu autem me consoiaris operibus tuis et maxime
propterea, quod mihi es dux regni divini. Tu, mi fili, mihi es

25 pater, sicut Gyricus, lulitae filius, ducis enim me in vitam quae
sempiterno manet. Nunc autem annue mihi de connubio, ut
domus patris tui heres sis; tibi enim Deus dedit gratiam et
donum Spiritus sancti ». Quibus verbis auditis sanctus dolorem
concepit et *flevit et diu tacuit et tandem patri suo respondit: p. 186,

30 « Gur mihi haec dixisti, quae oculos obscurant, animum dolore
afficiunt, cor contristant, mentem submergunt, corpus ^mlnerant?
Omnia enim praetereunt, ut dixit Apostolus: mundas praeterit
et voluptas eius praeterit, qui autem Dei voluntatem facit, sem-
piterno manet. Et Paulus dixit : « Qui habent uxores, tamquam

35 non habentes sint : praeterit enim delectatio huius mundi » ^.

' I Cormth., vii, 29, 3i.

-M( 168]M-

PatiT, ad scrvitutein ct iiif^uiii Wfrvieiuli jMiccato me viu re-
(luccre. Scit(», ini pat^M', oiniiia carnalia inorte teneri atque
inforno urgeri. Ui)i sunt rcges et iudices, divite» et {M>tent«H,
seiTi ct lihnri, viri venustatis, ora iofjuacia et linxua lo-
(jucnsl' l'ul(iirilinlo ailohfsccntium ct virj^inuni niort** obtor- s
jmit, in arca pcriit, fada est jialiuluni vfriiiil>us. ( ^iniiia eniin
sicut vestis, veterascent et exteinjilo niutal)untur, ut ait l)a-
vid n*\ '. At (*^'o de lioc iiiundo non cogilo, qui evanescit
iit uiiihra. Kt, ut sitiens per soinniuin aqua jxitata, experge-
factus invenit os suuin esse siccum et liiif^uain et torrefactas lo
esse fauces, talis est etiam sajior huius mundi caduci. Per-
cipe animo, ini j)ater: odit cum amatur; recedit cum ad eum
apj)r()]»in(juaiitur, vitiat cuiii laudatur ». Haec et similia sanctus
patri dixit, sed j)ater ad connuhiuiii euin |)er noctes et dies
illicere non desiit. 15

Quae cum ita essent, beatus Philipj)us in animo conside-
ravit et dixit: < Si dilexisti me, Domine, notam fac mihi
viaiii, ad quem locum amhulem ^ : scis enim in hac regione
nullum esse monasterium monachorum, ut eorum sub um-
bra eaiH et vivani. Domine, si una cuin j^atre et matre ero, 20
j)ellicient me in suas partes et redigent me in servitutem et
famulatum peccatorum ; si autem solus ibo, nescio quo me ver-
tam : ipse scis enim parvitatem corporis mei. Neque notus est
mihi locus, ubi mouachi, servi tui, hahitant. Mitte inihi, Do-
p. 187. mine, angelum tuum bonum, qui mihi *iter tuum monstret, sicut 25
tu duxisti Moysen manu Michael, angeli tui, in nube die et
tota nocte in illuminatione ignis, '^ et servasti populum tuum
Israel a servitute Pharaonis et a copiis eius. Ita me quoque serva,
Domine, servum tuum impium et egenum. In utraque enim re
periculum subeo : si ibo, iter mihi ignotus est, sin aliter. notum »)
tibi est cor meum, animam meam noUe hic cum patre et matre
permanere. ut ratum sit verbum tuum ; dixisti enim : * Qui
amat patrem aut matrem plus quam me, non est me dignus *.
neque potest meus esse discipulus ' ^. Domine, adiutor periculis
circumventorum, levator oneratorum, spes desperantium. con- 35
solator maestorum! Fiat misericordia tua. Domine. super me,
quemadmodum speravi in te ^. Adhaesi testimoniis tuis, Domine,

' Ps. ci (cn), 26. — - Ps. cxLn (cxuii), 8. — ' Ps. lxxvii (lxxviii , 14.
— * Matth., X, 37. — "^ Luc, xiv, 26. — " Ps. xxxii (xxxiii;, 22.

-X( 169 )x-

noli me confundere; ^ tuam quaesivi faciem, Domine, appare
mihi ; in te speravi, adiuva me ; statue super petram pedes meos
et dirige gressus meos » ^.

His dictis sanctus lacrimans obdormivit. Et hac nocte a})-
5 paruit ei per somnium angehis Dei, et ter vocavit eum, di-
cens: «Philippe! Philippe! Philippe!» Et respondit : « Adsum,
Domine ! » Neque vidit tunc angehim, sed audivit vocem eius.
Et dixit is angelus : « Mane surgens, i ad orientem, unius
diei iter, et quaere in terra Gerarya locum Asbo nominatum.

10 Quo cum veneris, ascende in rupem magnam, et ibi invenies
virum Dei, Takla Haymanot nomine, quia cum ' Takla Hay-
manot ' dicis, ' hortus Patris et Filii et Spiritus sancti '
dicis. Ibi habitant monachi sedentes et laborantes sub iugo
legum huius abbatis. Beati sunt qui audiunt verbum eius et

15 vadunt in itinere eius; qui enim dicta huius viri sancti non
audit, Dei vocem non audivit. Ad eum ito et fac sicut tibi di-
xerit, et sequere gressus eius ».

His auditis, pater noster Philippus credidit verbo Dei, et
mane expergefactus, subito abiit, nihil secum *bonorum mundi p. li

2<) huius portans, nisi vestimenta sua. Cum, itinere unius diei per-
acto, ad terram Asbo prope accessisset, occurrit multis pasto-
ribus, qui greges suos in planitie pascebant. Eos interrogavit,
num scirent locum, ubi monachi habitent. Pastores responderunt :
« Audivimus patres nostros dicentes hos monachos carne hu-

25 mana vesci. Cur ad eos tendis? Visne, ut te comedant?» Eis
sanctus dixit : « Utrum carne humana vescantur necne, non
vestrum est. Monstrate mihi ad eos viam ». Qui dixerunt:
« Scito et considera : pubes enim et robustus fugit eos, at tu
puer ad eos tendis. Proficiscere ad eos, et vespere te cibum

30 suum vespertinum facient ». Audiens sanctus risit verba amen-
tiae eorum et dixit iis: « Xolite lugere me, sed viam monstrate
mihi ». « Nisi nos audire vis, eas via recta, et ad eos adducet
te ». Eo itinere sanctus ivit, et Dei voluntate venit et repperit
monachos extra introitum sedentes, et osculatus est eos osculo

35 spiritali, et dixit eis: « Ducite me ad abbatem moiiasterii ».
Dixerunt ei: « Quid vis? » Respondit: « Habitare sub umbra
eius opto ». Dixerunt : « Potesne cum monachis vivere, neque

^ Ps. cxvm (cxix), 31. — ^* Ps. xxxix (xl), 2.

•«( 170 )»o-

cibiiiii liniHMii (Mlcns, n«'(iii«> potiiiii diilrf* hilH^nH^ » Tiinc nuU^ni
(•()ll<*;^'el)aiit fahas iii Imrto, ftt dixHrunt ci : < AHjiirp; hic est
cihns nostrr, potuni nostruin cst a(|ua siniph*» ». € I><*o ariiu-
vanU^ >, iii((uit, « propter prcces vestras, potero ». Illi rlixr*njnt:
€ CvAH ie ad ahhal(*iii inonastcrii doduceinus: nunc iam veBpe- s
rascit >. ( >ht(»inporavit //.v. .\t nionachi (ioiiium ahir?runt, et
sanctuin «h^scruerunt, nc(pif (juis(juain «'oruin memiiHfrat eiuH.
Adversarius (^nini fecit ut eius ohlivisc(*rentur. VA cum nox
accidisset, coepit meditari et dixit : « I)e me pueri vaticinati sunt:
lc inonachi comedent. Non monachi me comedant, notl hf*stiae. lo
<Jui<l tainen niea refert, si me hestiae comedant, dum preces
monachorum et preces sancti patris nostri Takla-IIaymanot
p. 189. inecuin maneant? Ne(|iie *domicilia, uhi hahitent, nnrpie locum
ninhrosuin, (]uo vcrsentur hahent. Kis si domicilia fuissent, ine
intri)(luxiss(»nt ». I<,^norahat enim illos eius esse ohlitos. Et di- ir»
xit sanctus: « Mirahilia sunt opera tua ^, Domine! > Et in me-
(litatione pernoctavit ibi, ubi ah illis relictus erat. Et cognovit
sanctus pater noster Takla Haymanot per Spiritum sanctum
et dixit discipulis suis: < Nonne adest is, quem in deserto re-
liqnistis? » Qui dixerunt : < Non adest pater >. « Quaerite. in- 20
((uit, nonne adsit is, qui ad vos venit hora secunda, dum fabas
in horto collij^^ebatis >. Illi responderunt : < Non adest >. Tum
inanihus complosis, dolore affectus, dum diu tacuisset: < O ini-
mice bonorum, inquit, non habes potestatem illiciendi Dei servos
et vincendi eos >. Tum pater noster liberis suis dixit: < Venit 25
ad vos puer parvus, nomine Philippus, et vobis dixit: ' Deducite
me ad abbatem monasterii '. Cui dixistis: ' Cras te deducemus *,
et ibi deseruistis eum. Video enim eum ab angelis servari >.
Et contremuerunt sancti monachi et ei dixerunt: < Ita est,
l^ater. Ille enim ad nos venerat, sed eius obliti sumus. Abibimus 30
et statim eum adducemus >. < Non vestra. inrjuit, sponte obliti
estis, sed ut a Satana tentaretur. Quid ignis auro facit, nisi
})urgaret ? Ideni est sollicitatio et tentatio ei, cui inest patientia.
Nunc eum relincjuite, sed cras mane ad me deducite ». Sanctus
autem totam per noctem non dormivit, sed stans precatus est, 35
et, cum illi venissent, reperierunt eum stantem eodem loco,
ubi pridie reliquerant. Neque enim deflexerat dextrorsum aut

* Ps. cxxxviii .cxxxix), 14.

-ni 171 )^-

sinistrorsum ab eo loco, ubi steterat, neque usque ad lucem
considerat.

Et sancti cum venissent, eum secum ad abbatem monasterii,
patrem nostrum Takla-Haymanot, deduxerunt. Quem cum pater

5 noster vidisset : <^ Propius, inquit, accede, mi tili ! » Manus suas
porrexit et benedixit ei et osculatus est caput eius, quasi antea
novisset eum. Nam agnovit eum animo prius quam ad eum ve-
nisset et vidit in eo Dei gratiam. Et dixit ei: « Potesne cum
monachis vivere sine cibo et potu, in frigore et nuditate ? > Et

10 respondit ille : « Ita est. Possum, pater, Deo adiuvante propter

preces tuas ». Dixit *pater noster: « Adiuvet te Deus, ut eius p. 190.
voluntatem per dies omnes vitae tuae facias, mi fili, et tribuat
tibi gratiam suam: vocatus enim es et venisti, ut consors sis
et coheres sanctorum eius >.

15 Gaput VI.

Tum pater noster Takla Haymauot discipulis suis dixit : « Ab-
ducite hunc puerum, sit vobiscum ». Qui ei obtemperaverunt.
IUe autem ex spelunca sua per dies et noctes non prodibat,
neque edere quidquam solebat frugum, nisi folia, per omnes

20 dies vitae suae. Et fuit tum pater noster Philippus purus in
omnibus operibus suis et abstinens in omnibus moribus suis
et submissus verbis, et vivebat serviens sanctis cum modestia
et verecundia, magnis et parvis. Quicumque viderat eum, ama-
bat eum. Et cibus eius erant fabae, neque bibebat aquae tan-

25 tum, quantum inveniebat, immodice; et ita vixit tres annos.
Tum convenerunt monachi, eligerunt eum et una voce dixerunt :
« Re vera Philippus dignus est qui vestimento monachatus
induatur ». Deinde eum induerunt et tum dixerunt patri nostro
Takla-Haymanot : « Re vera Philippus beatus dignus est, qui

30 schema sanctitatis accipiat ». Tum eum abduxit et induit ve-
stimento monachatus et benedixit ei Deus ore patris nostri
Takla-Haymanot, et fuit hic beatus Philippus consectator ve-
stigiorum patris sui in amore, in humilitate et modestia. Et
ita vixit multos per annos, neque quemquam contristans aut

^ offendens, neque abominans, aut oculos suos tollens cum ira et
superbia ; et oculo mentis sui contemplabatur regnum Divinum

-K 172 )>fl-

• t vi«lrl>;it iii sjmmiiIo S|»iritus K<'incti j^loriae regom, et M;mper
salulahat Hirrosolyma caiileslia.

Kt jx^stea patfr nostcr 'rakla-Hnymflnot boatum I^hilipjuiiii
ad nH>tr()|>olitani niisit. nt nrtliiiationem arc'i\mreU cum ille i(l
nollot, non ncf(l<'^'fMis onlinalionrm sacenlotalem, sed aniroo 5
suhniisso diccret : « Pater, non<lum hunc j/raduni ronfeci, neque
p. VJ\. adii ad ordinationeni diaconalus ». *Kt dixit «d pater noster
Takla-IInymAnot: < Tu (juidem non minor es iis in regno cae-
lorum (jui «liaconi creati sunt. Abi, et sit Deus tecum! » Tunc
exiil ct profectus est, et benedixit ei Spiritus sanctus manu lo
patris nostri Takla-Haymanot, et iter in pace confecit. Deinde
brevi rediit voluntat*^ Dei, ordinaticme sacerdotali accepta, et
mansit in aniore, ct bene fungi est solitus munere suo, quo<l
est saccrdotium. (aim sacra faceret, angeli ei aderant, et ipse
stahat in curru ante tabot et manibus suis mactabat .\gnum 15
purum, (jui toilit peccatum mundi K Deinde accepit melote. jjer-
fectionem monachatus ex inanu patris nostri. Cui omnibus in
rebus gratus fuit et obediens, et ille benedicebat ei semper.
Cum instaret obitus patris nostri Takla-Haymanot, congressi
sunt ad eum omnes monachi et monachae, magni et parvi 20
in spelunca eius, et flebant, et dixerunt ei : « Pater, quis j)Ost
te in sede tua erit? > Resj)ondit iis: « Sit Eliseus >. .\eque
eos de Philippo commonefecit, cum sciret Deum memoriam eius
post Eliseum in generationes generationum esse tirmaturum.
Deinde requievit pater noster honoratus Takla-Haymanot in 25
senecta uberi. Benedictio precum eius sit cum dilecto eius
A(iqa-Rufa'el in saecula saeculorum.

Caput vn.

Et hic Eliseus gratus fuit Deo in omni certamine spiritali.
Neque recubuit per omnes dies suos, et cum dormiturus es- 30
set, in scamno considebat et paulisper conquiescebat propter
carnis lassitudinem. Et ipse dicebat: <( Dedecet monachum som-
num augendo somnia gignere >. Et seipsum castigabat, et
artus defatigabat, neque ventrem cibo per omnes vitae suae
dies implevit. Qui cum ita tempus degerent. moitem patris 35

^ lOHANN., I, 29.

-»( 173 ).^-

nostri deflentes, diaconus cpiidam obiit. Lavaverunt corpus eius,
c{uod cum sepeliendum portaretur, in lecto suo motum est. Quod
videntes contremuerunt *omnes et cum lecto illud posuerunt, et p. 192.
festinantes a linteis solverunt. Mortuus ter respiravit. Dixerunt

5 ei fratres: « Quid dicis et ubi habitas? ». At hic iis: « Pater
noster, inquit, Takla-Haymanot me misit, dicens: ' Abeat Eli-
seus ad me, Philippus autem sit pro me in sede mea: erit
enim pater multarum gentium et gregem Christi in iure et
veritate pascet ' ». His dictis obdormivit et a fratribus cum

10 honore sepultus est. Eliseus autem requievit die tertio, neque
noverant fratres eum esse mortuum, et viderunt eum seden-
tem ad fenestram more suo, et dixerunt: « Nunc confectus
est multo ieiunio, discedite ab eo, requiescat paulisper: dies
enim et noctes vigilat, stans in ieiunio et precibus ». Cum hora

15 praeteriisset, neque ille prodiisset, ut semper, aperuerunt ia-
nuam cellae eius, et cum intrassent, mortuum eum repererunt.
Fleverunt fratres et dixerunt: « Abi, pater, quo vocatus es,
a labore ad quietem, a dolore ad laetitiam ». Et sepeliverunt
eum fratres cum honore in sepulchro patris eius Takla-Haj^-

20 manot die xxiii mensis teqemt. Preces et benedictio eius
sint cum dilecto eius Adqa Rufael, in saecula saeculorum. Amen.

Caput VHI.

Et praepositus est pater noster beatus Philippus, ut dixerat
mortuus, et ratum est vaticinium patris eius Abraham, qui prae-

25 dixit, mago interfecto, irridens eum et dicens: « Quis te prae-
posuit, ut magum interficeres ; expecta, dum praeceptor et ca-
stigator constituaris ». Haec dixerat puniens eum et nesciens
Dei gratiam super eum esse. Ecce praeceptor (mamher) et
castigator factus est, et pastor bonus gregis Christi in iure

30 et veritate, in amore et pace, in fide et operibus, in doctrina
et administratione verbi Spiritus sancti. Fuit constans in verbo
et in opere, in fide et Dei servitio, necjue deflexit de via pa-
tris sui Takla-Haymanot, neque dextrorsum, neque sinistror-
sum. Neque regressus est aut recessit ab omnibus praeceptis

35 Evangelii, *nam a puero satiatus erat potu quattuor fluminum p. 193.
Evangelii.

Deinde convenerunt ad eum multi monachi et nionachae,

M 174 )M-

iit |(»(us ill<» •»x<'ipere eos ncm |M>HH«»t. Kis inaj^num innnnNto»
riiiiii .-H»iliH('avit, ct diniiilin p.im in/inHit in rii|K', iihi linhi-
tavcrant ad s(^|)ul(*hniiii pntris noHtri Tnkla-IIaymAnot, tura
(lantrs «*t vi^nlantps siijmr <Mim in ^loriticntiom» multa pt nmorf*
l»uro «'t concoidia i>crfccta. Kt monaclii aiicti collocati sunt in 5
(*o nionastcrio, (juo<l suh rujM» cst ac(liticatum. Kt conKtituit of-
ticia sin^nilarum liorarum, (juando iis esset precandum, ad con-
summationcm sacrorum et a(3diticationem corporis et san^^uiQi»
Domini Nostri et lesu (^hristi. (^ui sit gloria, donec occur-
lant umnes in unitatem tidci ' ante faciem eius, et consi.stant lo
ante thronum iudicii eius et sint omn^js liberi eiu», I)eum
verentes, clecti et c<3rtatores et perfecti modestia et amore spi-
ritali, non deHectentes de viis cius pcr omnes dies vitae suae.
\ec prodiit un^juam hic Philippus e cella sua, (H versatus est
in labore et ieiunio et precibus, in silentio et praestantia, et 15
amore perfccto. Itatpie pater noster animuin suum commo-
nebat de fra<<ilitate voluptatum mundi, et sibi comparavit di-
vitias, (luae in inundo venturo manerent.

Tuin praestantia eius co}?nita et fide recta, voluit addere
gloriam gloriae huic patri nostro Philippo, ut psset ratura 20
verbum dictum a Domino nostro: < Hahenti dabitur et abun-
dabit 2 > et iniit consilium Spiritus sancti animura metropo-
litae terrae Aethiopicae, abbatis lacobi, et raentera ei dedit, ut
antistites (raaraheran) praeficeret (jui sanctae Kcclesiae con-
stituta firmarent et gregera pascerent in (^hristi fide, neve cjuis -^
excederet e finibus suis in fines alterius, ut Aj^ostoli vetuerant,
iniussu huius patris nostri Philippi, qui thronura tenet patris
nostri Takla Haymanot, principis omnium pastorum. Qui misit
vocatum patrem nostrum Mar Philippum ornatuin. Cuin ve-
nissent ii, qui missi erant, excepit eos cum amore et colloca- ao
vit in cella bona. Quihus raane ad se vocatis, cura venissent,
dixit: <( Valetisne? > Qui responderunt : « Valeraus >. Dixit
iis: « Valetne metropolita, pater noster^ > Responderunt :
p. 194. « Valet. *pater. Moreni geriraus sanctitati tuae. Nos enim

ad te raisit pater noster metropolita, dicens: ' Veni ad me. 35
Habeo eniin verbuin, cjuod tibi dicara quodque sit a Spiritu
sancto ortum ' >. (Juibus auditis, pater noster Philippus, voce

* Ephes., IV, 1:2, 13. — = Matth , xxv, 29.

-^■; 175 }^-

submissa : « Qua de re, inquit, ego inops et indignus cum me-
tropolita colloqui possum ? » Statim surrexit et cum legatis est
profectus. Qui cum ad metropolitam venissent et dixissent pa-
trem nostrum Philippum advenisse, metropolita dixit: « Statim

5 ad me eum adducite. Dedecet eum foris stare, ante portas
meas: regni enim caelorum portae ei patent ». Et tum eum
statim introduxerunt. Quo viso, metropolita admodum est mi-
ratus lumen oris eius et gratiam divinam, quae super eum
erat, et osculatus est eum osculo spiritali et iussit introduci

10 in cellam bonam. Mane ambo convenerunt et una soli fuerunt.
Hanc diem degerunt de Dei maiestate a mane ad vesperum
colloquentes. Et allatus est liber « Apostolus » ex ordine eius
et praecepta constitutionum apostolicarum quae pertinebant ad
constituendos episcopos et metropolitas, ad presbyteros et dia-

15 conos, ad hegumenos et lectores et cantores, ad omnes Eccle-
siae ordines. Quibus pertractatis, abbas lacobus metropolita ei :
« Vere, inquit, dico tibi, mi dilecte Philippe ; multos per dies
cogitavi de confirmandis praeceptis et lege divina. Solus
enim sum hac in terra magna, neque habeo adiutorem qui

20 populum doceat, propter hominum multitudinem. Nisi Deus po-
pulum suum in iure et veritate servaret et daret fidei eorum
splendescere sicut sol, magnus esset labor antistitum Ecclesiae.
Praeterea, haec terra est instar aliarum terrarum, neque solus
possum instituere. Verum tibi dico, si duodecim metropolitae

25 essent, iidem atque Petrus et Paulus, non possent peragrare
dimidiam regionem. Est enim maxima omnium. Ne nunc qui-
dem ego te vocavi, sed Spiritus sanctus te vocavit, ut omnium
hominum magister fieres, Neque dignus sum, qui metropolita sim,
*te decet esse ; utinam te metropolitam huius regionis esse ne- p. i95.

30 cesse sit. Et nunc, mi dilecte Philippe, assentire, ut sis mihi
adiutor in sacerdotio gerendo et fide corrigenda; sis metro-
polita terrae Aethiopiae, verum tibi dico; tibi enim datae sunt
claves regni caelorum. Ecce ordinaberis episcopus, sicut ego,
sicut apostoli iusserunt, fidei emendandae causa ». Quibus au-

35 ditis, contremuit pater noster Pliilippus magno tremore, hu-
mum cecidit, ad pedes eius se proiecit. Flevit et lacrimans
respondit : « Pater, cur me hac re afficis ? Non est bene quod
mihi haec gravia verba dicas, quorum ego peccator non sum
dignus. Quomodo ego, pulvis et cinis, huic negotio difficili prae-

M 176 )f^

nlrn ^ » Kt hac riiiii voce repuj^navit ei. I)iu tlevit uterque.
1'uiii, alth.is larobiis nu^trnpolita : € Nonne Hcis, inquit, a I)a-
vi(i«» |)roj)h«»ta dif^ta: ' l'ratn*H niei |)ulchri erant oi adulti,
attanien non acquievit in ii.s I)()niinns > '. Kt I)ominuH nonter,
rannMU nostram sihi in«hitnriis, iit A(iani et |)ro^(*niem eius li- 5
i)«!ran»t, non «• lilia rcf^ns aiit priru^ipis, auro omata, inrama-
tus est, se«l «• |)aii|)(?n* niulierc, qua(» «loniiciliuni nullum hahuit,
(jua^» non invenit locurn iihi parvulum suum j)oneret, cum pe-
perisset eum, se«l iii jiraesepio ^loriae re^em collocavit. Ita
te qiu)«|in' «*l«'f(it prae oninihus claris terrae: non ego elej:i lo
te, sed elegit te Dominus noster lesus Christus, et tihi favit
Pater eius, et Spiritus sanctus vocavit te. Adspice, mi dilect»»
Pliilii)pe. orhitat«'m meam et vide transmi^rationem mearn (*
tei-ra A«'^yptia in hanc n^gionem. M^itropolita, cum iudif:nu>
sim, contr^i voluntati^ni iiK^ani or'dinatus sum. et te decet esse is
episcopum >. Et respondit pater noster Philippus: « Mi pater
metr\>polita, cur me ita ur'gis et cor meum dulcedine orationis
tuae frangis^ > Quihus dictis adiecit: « Pater, scis 7>er' vitam
animae meae et vitam animae tuae me hanc orationem non pro-
har'e, sed multo labore me affecisti, et ego insolesco contra 20
p. 190. te, cum tu sis metropolita, magni thr^oni dominus, *ego autem
sirn i^auper et egenus. Et nunc tibi dicarn, mi domine. de po-
pulo docendo, verbo tuo obtempero, de sacerdotum autem or-
dinatione. quani dixisti, si me ad hanc rem adigis, vere tibi
dico, volo et malo mori, quain vivere >. Turn per^suasum sibi ha- ^r,
buit pater honor^atus abbas lacobus metr'opolita, non optan:*
beatum PhilipiHiin gloriam liuius mundi, sed gloriam non in-
teritur^am in rnundo futuro sperare. Deinde dixit metropo-
lita patr'i nostr*o: « Si mihi resistis, quid dicam? Fiat vo-
luntas Dei >. Vespero eius diei una abierunt in cellam. Et 3o
venit tempus cibi vespertini capiendi, et r^ecumbebant, et alla-
tus est iis cibus. Beuedixit metropolita et deinde patri nostro
Philippo dixit : « Ego quidem benedixi, tu autem frange >.
Tum beatus se prostravit et dixit : € Cur ita agis et me do-
lore afficis? Decetne me egenum accedere ad mensam metro- 35
politae et cum eo reclinare ? > Et denuo ei metropolita «lixit :
« Cur semper resistis dictis meis ? Si dicis ' servus sum ', de-

^ PS. CLI, 5.

-^; 177 )H-

cetne servum resistere domino suo et discipulum magistro suo
omnibus in rebus, quae is dicit illi, sive bona, sive mala? >
Et iterum dixit ei: « Philippe, obedientiane sit modestia, an
praecepti neglectio ? Dic mihi quaeso, pauperesne glorificabuntur
5 in regno caelorum, an divites ? > Quibus auditis, pater noster
Philippus panem sumpsit et metropolitae tradidit, et se pro-
stravit coram eo, dicens : « Ignosce mihi, pater : gravis enim
mihi est modestia tua. Dic: ' Simul frangamus '. Et sumpsit
metropolita panem, et simul fregerunt et ederunt et glorifi-

10 caverunt Creatorem miraculorum.

Cum iUucesceret misit metropolita ad regem nuncios, qui
dicerent: « Mitte sacerdotes tabernaculi (kahnata dabtara),
nam haec est nobis et omxnibus gentibus laetitia, ordinationi
Petri similis. Reperimus enim virum, Spiritu sancto plenum,

15 instar Stephani protomartyris, cui nomen est Philippus, Takla-
Haymanot filius. De eo testificatus est mortuus, cum diceret:
' Philippus episcopus terrae Sewa ordinabitur '. Quod uon
per me accidit, sed Spiritus sancti voluntate ». Tum rex misit
sacerdotes *tabernaculi sui, dicens: « Fiat sicut dixit. Mihi p. 197.

20 placet ». Et placuit regi et metropolitae et populo. Tunc ve-
nerunt sacerdotes regis ad metropolitam. Dixit eis abbas la-
cobus : « Cum hac in re mihi Spiritus sanctus assensus esset,
ut Philippum episcopum regioni Sewa ordinarem, mihi in sa-
cerdotibus ordinandis et in populo docendo adiuturum, non

25 ego, sed Deus eum constituit et a matris utero sanctificavit,
sicut leremiam et loannem, et fecit eum multarum gentium
patrem ». Cui responderunt hi sacerdotes: « Noli hoc facere.
Duo enim in regione una episcopi erunt et populus in duas
partes discedet et tibi gloria minuetur. Regni enim dimidia

30 pars est haec terra Sewa. Cur ita dixisti? Neque aetates fu-
turae hoc probabunt ; etiam ante nos non ita fuit ; nos autem
non loquemur ita, neque faciemus in Aethiopia ea quae patres
nostri et metropolitae, qui ante nos fuerunt, non fecerunt ».
Eos ita locutos esse invidia commotos cum cognovisset metro-

35 pohta : « Si Philippus assensisset, non solum ei episcoporum or-
dinationem concessissem, sed etiam in solio metropolitano eum
collocassem ». His auditis conticuerunt, et metropolita post-
quam exsurrexit, hominibus fidis, ut iis Deus dixerat, pronun-
tiavit : « Collige mihi alios qui iter verbi veritatis aequent ».

-K i7K )M-

Kt constitiiit nnnoniim r{ A<lbAni fH losiain el Mntyani el lu-
8<'|>iniin ct Thaddaciiiii ct Ilonurium f*t (rabrn-KroHlos et {Jau-
K^os <»t Ioanii«'in, hos viros flMeles. Kt <iim numeruH eorum
iniiiitTum «hi(nh'cim apnslolorum non «iXjjh^n^t, homin*fm cjuaf»-
siliiiii noiiiine M«'nMirium ♦*x n?^non<* M.'irha-lU'ti* invr^nit et 5
illis adiuiixit, et exstitcrunt (iuodecim «um patre nostru ur-
nato l*hilij)|u), i\oi sede patris eorum Takla-Haymdnot. Tum
metroj)olita iuissam agero coepit et res divinas procurabat se-
cundum ordinem episcopalfin. et fuit metrupulita lucu Christi,
pater noster Philippus, lucu Petri, illi loco omnium apostulu- lo
runi. Hehus divinis peractis fuit eadem laetitia eo die, atque
illo, (juo Dominus noster Petrum princi|>em capitum consti-
p. 198. tu(M*at '. *Kt cum iinponeret mcHropolita manum capiti patris
nostri Hhilippi, direxit manuni eius Hominus nuster benedi-
\it(iue ei, et induit metropulita patri nostru Hhilippu vesti- 15
inentum sacerdutii, (pio in«'trupulitae sacra procurantes vestiun-
tur, et capiti eius curonam impusuit et infulam et cinguluin
aureum et umnia vestimenta sacwrdutii, quae ipse sacra pru-
curans indui solebat, et manu sua eucharistiam dedit et epi-
scopum eum constitiiit, ut proxime infra se esset, et benedixit 20
ei, cum diceret: < Is qui benedixit et manum suam sanctain
Petri capiti imposuit, tibi benedicat suamque manum tibi im-
ponat ; is, qui sacerdotium Aaronis sacravit, tuum sacerdotium
sacret; is, (pii Petrum rupem tidei fecit clavescjue regni caelo-
rum ei tradidit, te fide recta tirmet tibique committat potestatem -^
in saecula saeculorum. Amen! > Et angelorum chorus dixit:
« Amen. Et amen >.

Capct IX.

Et dixit his umiecim antistitibus (mamheran): « Constituit
eum Deus, ut pater vobis omnibus praesit ; vos autem in eius 30
dicione sitis, et audite omnia, quae vobis dicet. Si quis sacer-
dotium alicubi amiserit. ei committite. et si dicet Philippus:
< indignus est >, expellatur, si autem dicet « dignus est >,
res divinas procuret. Et monachatum amissum eidem com-

^ Vide de Petri ordinaiione narrationes apocryphas, coptica lingua
scriptas, in P. Lacau, Fragments d'apocryphes Copfes iMer/ioire^ de
rinstitut Frang. du Caire, IX, pp. 62 sq., 75, 93 sqq., 106 sq.>.

-^. 179 )H-

mittite. Qua de re dixerit Philippus: ' Sit ligatum in terra \
ligatum erit in caelo, et quod in terra solverit, id in caelo so-
lutum erit ». Et dixit his sacerdotibus : « Praefecti estis ve-
stris dioecesibus. Dividite terram Sewa in duodecim partes,

5 ut Apostoli de omnibus regionibus mundi fecerunt ». Eos con-
stituit et fecit antistites: < Adl.iani constituit in Damot, Hono-
rium in Warab, losiam in Wag, ^latyan in Fatagar, losephum
in Enar'St, Gabra-Krestos in Dembi, Thaddaeum in §elalSj
alterum Honorium in Morat et in (leda, Qaustos in Mahgel,

10 loannem in KeTat, Mercurium in Marha-Bete. *Patrem autem P- 199-
nostrum Philippum omnium principem constituit ad sepulchrum
patris nostri Takla-Haymanot. Quo facto, metropolita omnibus
dixit et obsecravit obsecratione apostolica, constituta in Sy-
nodo eorum, ne quis fines alterius ingrederetur. Tum circum-

15 ivit praeco, dicens : « Philippum episcopum secundo loco infra
me ordinavi. Si ei quis non paruerit aut non obtemperarit
morte moriatur ». Et omnes dixerunt: « Amen ! ».

Et si metropolita sacerdotes ordinaturus erat, patrem no-
strum Philippum adibat, qui eligebat et metropolitae dabat,

20 dicens: « Hic est dignus ». Itaque in amore multos dies vi-
xerunt. Et dixit pater noster Philippus metropolitae : « Nunc
dimitte me, ut in regionem meam redeam ». Respondit is:
« Bene dicis. Quamvis abs te distrahi nollem per omnes vitae
meae dies, abi tamen ad regem ». Et dixit pater noster Phi-

25 lippus: « Quomodo ego inops ad regem profisciscar? » Re-
spondit ei metropolita: « Quoniam sacerdotibus eius es prae-
fectus, te dedecet clam abire ». Et tum profectus est ad regem,
qui ei cum amore excepto, multas res dabat. Cum eas accipere
nollet, rex dixit : « Cur recusas accipere ? » Respondit ei pater

30 noster Philippus: « Quorsum haec mihi, monacho pauperi? »
Et dixit rex: « Si opes accipere non vis, sume quidem hoc
flagellum, archipresbyter (liqa kahnat) enim es, et doce
ndem in omni terra, quam imperio teneo ». Et dedit ei duo fla-
gella, et in pace eum dimisit. Et rediit ad metropolitam, qui

3o benedixit ei omnibus benedictionibus spiritalibus, et in pace
eum dimisit, ut in regionem suam eat.

Et discessit Philippus ornatus a metropolita, et secuti sunt
eum XI antistites, quibus pater noster Philippus dixit: « Re-
dite in regiones vestras ». Responderunt ei: « Non profici-

AETH. — B. — XX. 13

Hceniur, nisi tc in n^^Monoin tiiam proHorutl >. IHxit iis: € Non
vos iuHsi cstis nio in re^Moiifiii nioaiii deducere, sed e^o iussus
sum in su.iin ([ueiiiriue v<»struin re^Monem remittere; ej^o, etsi

p. ^(X). iufli^nius, ut Pelrus, |)rinc<*i»s oiiiniuiii *A|»ostolorum, vo« ut xi

Apostoli p. Kt «lixit ei ArHiflni: « Nonm» scis, pator noster 5
IMiilij»!»»». uhi Petrus princej)s omniuin Aj)ostolorum constitutus
est (* ^ Dixit ei: a (^iesariae, ubi aediticata est ecclesia I)o-
luinae nostrae Mariae Virginis ». Dixit ahbas Arll^ni: « Num
ihi i'(*^noin's mundi sunt divisa»*, ubi IVtrus esl constitutus? »
Kf*si)()ndit j).'it(»r nost^n* IMiilippus: < Non ubi est con.stitutus, lo
sed irHTosolyiuis, cuin iu nioute ( )liveti conveni.ss<'nt ». Et
dixit ahbas Adbftni: « N(jnne similis est Hierosolymis pa-
tris nostri Takla-IIaymanot sej^ulchrum: proj)ter enim j^reces
fius Doininus li(3c magnuiu munus nobis dedit. Num nos de-
cet domum redire eius sepulchro non adorato? > Cui pater i5
nostor Pliilij)i)us dixit: « O Adhani, D»*us tibi benedicat et
preces j)atris nostri Takla-Haymanot bonum faciant iter tuum.
Tu et losias ahite in terras vestras, remotae enim sunt, et
sit Deus vobiscuin; venite autem ad diom memoriae patris
iiostri Takla-Haymanot >. Annuerunt et iter suum in^ressi 20
sunt. Ipse etiam rediit in terrain suam ad sepulchruin patris
nostri Takla-Haymanot, et cum venisset, se prostravit et pre-
catus est, dicens: « Mi i^ater, Takla-Hayinanot, prius rnortuum
mei causa misisti, ut iuvitus raonasterii abbas sim, nunc autem
ine ad summum honorem episcopatus commendasti, quo non Z5
sum dignus. (Juod si fuit voluntate tua et benevolentia Domini
mei lesu Christi, dicain tibi, pater: ut olim Christi gregem in
iure et veritate pavisti, ita etiam nunc mortuus tutor sis huius
summae dignitatis. Non in terra ordinatus es instar carnalium.
quos mors exspectat, sed in regno caelorum es ordinatus, ubi ao
neque senescunt neque deficiunt neque iterum moriuntur. Nam
fugisti et reliquisti cupiditates huius mundi caduci. Pater. non
dico tibi, ut in carne iterum ordineris, quod iam non fiet,
sed constituatur precatio tua. Pater. ego servus tuus serviam
ut unus e grege tuo: bene faciendi et Deum raetuendi impe- :t5
ritus, (luomodo alios doceam? Sed pater, cum sira planta recens.

p. 201. ad aestum aestivuin subeundura insueta et nesciens, *quid hic
sit, non assuevi ad viara raaritiraam eundara, neque scio quo-
modo undae et fluctus raaris raundi fluctuent. neque fui in di-

-X{ 181 ^H-

scrimine undarum venti, ne unum quidem diem in gurgito natans
peregi, neque navis mea usque ad hunc diem fracta est. Pater,
ecce me paro ad navigandum in mari, serva navem meam
ab undis horum diabolorum, qui animi navem vi peccati trans-
5 figunt. Olea sum parva, nondum satis foliata, et radicibus in-
firmis; inter sentes enim sum plantatus. Tu, pater, firma ra-
dices eius in humo ima, et irriga eam aqua paradisi, et serva
folia eius ab aestu spiritali. Pater, adiuva me et benedic
mihi, et vis praecationis tuae sit dux meus! Et oppidum
10 tuum serva praesidio tuo. Nam iusti precibus servatur urbs
neque perit ». Ea precatus audivit vocem divinam dicentem:
«. Amen ».

Caput X.

His actis, pater noster mansit bene gregem pascens. Cum

15 memoria patris nostri Takla-Haymanot accidisset, undecim an-
tistites convenerunt, sicut eos hic abbas admonuerat. Et cum
ad montem Asbo accessissent, de capitibus coronas dempse-
runt, ne ei coronati occurrerent, cum in sede patris eorum
Takla-Haymanot sederet. Atque ab hoc die antistites constituti

20 non ingrediuntur coronati coenobium patris eorum ; nam ani-
mis sunt modesti, ut nati e patientia cincto et humilitate ve-
stito patre nostro Takla-Haymanot. Neque ut in sede sederent,
sedem deferunt, sed ipsi portant eius sedem in amore erga hunc
patrem nostrum Takla-Haymanot, principem suum. Et fecerunt

25 memoriam patris sui clare et honeste. Deinde omnes conve-
nerunt et ei dixerunt: « Nunc remitte nos, pater, in regiones
nostras. » Qui iis dixit: « Deus sit vobiscum, audite quid
vobis sim dicturus ! » Dixerunt : « Loquere, *pater. » Nam eum p. 202.
verebantur et diligebant et multis cum laudibus celebrantes,

30 unus ex iis portabat sedem eius, alter bacukim eius, tertius so-
leas, quidam manum eius tenebat, alii eum deducebant et viam
monstrabant. Id fecerunt humilitatem quaerentes. Et dixit
iis pater noster Phihppus: « Nunc dicam vobis, domini mei.
Scitis me non mea voluntate hanc dignitatem accepisse, sed

35 Dei voluntate, cui sit gloria, et ego sum quasi servus erga
vos. Quod moneo, non meum est, sed Dei verbum sequitur,
quod est acrius gladio bipenni qui animum a corpore separat

M i«*^ )«-

et nervos t\o artibus rcsocat. ninnibuH if^itur vobih (licam:
Venite, ut liodie (]uotanniM, ut i^atris noKtri Takla-liflynifi-
not nioinoriani incenso ct an.ipliora fa<*iatis, et venite onim^s
cuni (lonis vcslris. Sic tiat in (^«•in.'rafion«Mii ot jreneration«'m. »
Kt ci (lixjMMint : « Ita liat, sccunduin V(;rbuni tuuni ». « Kt nunc '»
(lirani vobis, uni<!ui(jin' V(jstrum. .Vlternis vicibus e re^ionibus
vestris niittitc saceniotes, qui sepulcrum |jatri» nostri Talcla-
llaymanot sulliant. > Kt omnes una voce dixerunt: « Oinnia
({uae nobis dixisti, audit^nus ». Kt tum in singuios menses di-
stribuerunt inter se olliciuni sufficiiidi sepulcri patris sui. Kt lo
dixit iis patc^r nost(^r Pliilipj)us: < IIoc constitutum sit una
cuni fxcomniunicatione apostolica gencrationi futurae: (|ui(|ue
resistet aut deleverit hanc legem vocis divinae sit sub exctmi-
municatione aj^ostolica. Et una ex undecim domibus, (|uae post
vos constituentur, si repugnaverit, anathematizetur et exj^el- 15
latur ex hereditate patris nostri Takla-IIaymanot in saecula
saeculoruni. > Et dixerunt omnes: « Amen >.

Caput XI.

Tum eos iu pace dimisit. Hi redierunt iii suas regiones et
manserunt, alternis vicibus tura dantes et memoriam eius fa- 20
cientes. Et postea, cum omisissent suffitionem diebus patris
nostri Theodori, memoriam autem facere diebus patris nostri
p. 203. lohannis Kama. correpti sunt voce *exsecrationis. Hic autem
pater noster Philippus circumibat terras, sicut Petrus et Paulus.
Evangelium sanctum praedicans, et duo flagella secum porta- 25
bat, cjiiae rex dederat, et qui recusaverat ad Dei verbura se
convertere, eum flagellabat et verbo suo admonebat ut ad
Trinitatis fidem se converteret. Et virura, cuius uxor mortua erat.
vetabat iterum matrimonium inire. et mulieri, cuius raaritus
erat mortuus, idera non concedebat. Vetuit virura fratris uxorem 30
ducere, mulierem autem nubere mariti fratri, aut sororis ma-
rito. Haec monuit secundum canones Apostolorum. Qui non
parebant, iis faciebat sicut supra diximus, donec a peccati via
deflecterent. Itaque permansit, oranibus in terris praedicans, et
multos raonachos et monachas spiritaliter genuit, et seraper 35
instituebat eos et e fonte Evangelii bibere dabat eis, et fuit
raagnis, ut magnus, parvis, ut parvus, ut Pauli sirailis fieret,

M 183 )>?-

qui dixerat: « Factus sum parvulis tamquam parvulus et om-
nibus omnia factus sum ^ ». Neque dicebat: « Hunc amo, illum
odi > sed pariter omnes eos ut pater et mater amabat. Et cle-
mentia ut columba vestitus, fideles, qui liberis suis connubium
5 parabant, in quo ipse sacerdotio fungebatur, vehere eos et du-
cere cum cantu et laetitia iubebat, ips(3 autem veste solemni
indutus prodibat, tamquam sponsus procedens de thalamo suo ^.
Adspicite clementiam eius! Cum placidus erat minas nescire
videbatur; cum autem minabatur, inscio clementiae similis erat,

10 ut nemo ad eum accedere posset, et sedebat solus, cum Deo
suo loquens. Adducebantur ad eum ex omnibus regionibus
terrae Sewa sacerdotes, qui sacerdotium suum amiserant, et
raonachi, et consolabatur ^ eos et demonstrabat eis *. Fessos
allevabat, tristes consolabatur, nudos vestiebat, esurientes nu-

15 triebat, superbos patientia vincebat. Ita versatus est pater no-
ster Philippus per omnes dies vitae suae.

Quae cum omnia sciret ^, loquebatur iis, qui dicebant ei:
« Ordina nobis sacerdotes: te enim Deus elegit et caput *ca- p. 204.
pitum te constituit, nam et rex et metropolita tibi concesserunt

20 ut sacerdotes et diaconos ordinares. Qua de causa repugnas,
pater? » Eis sanctus dicebat: « Tres res mihi sunt mole-
stae. » Interrogabant : « Quaenam, pater? » Dicebat : « Prima,
quia indignus sum hoc munere, ut sacerdotium committam;
secunda autem, quia pater noster Takla-Haymanot e monasterio

25 in monasterium migrare solebat, et hanc cellam adeptus est,
a Spiritu sancto ductus, qui ei huic speluncae benedixit. In
ea certamina sua perfecit et sepultus est. Benedictio precatio-
nis eius sit nobiscum usque ad saeculum. Nonne scitis, fratres,
eum ab abbate lohanne metropolita ordinatum huic rei repu-

30 gnasse et sacerdotes ordinare noluisse, et cum montes et mo-
nasteria instar avis circumvolaret, vixisse. Si sacerdotium da-
turus fuero, sepulchrum eius conventum magnorum et parvorum
faciam, et convenient ad id boni et mali, sacerdotium quae-
rentes, ut summae angustiae exsistant neque sancti prope

35 sepulchrum habitantes noctu aut interdiu quietem reperient,
et fiet sedes hominum, qui otium, discordias, corporis quietem

^ Cf. I Corinth., ix, 22. — ^ Ps. xvm (xix\ 5. — ^ De paeniten-
tiae sacraniento usiirpalur. — * Aliquid desideratur.

-K 184 H^

ainant. Nonnc novistis honiine» \n rcf^iH aodihuH habitanteK ve-
stihiis inoilihus ' <4 auri ar^'(*nti(jue, (|uo<i veterascit et perit
onianicnlo fastidire et valdo arrogantes ess«». Qua de cauft;i
nietuo, ne patris nostri Takla-Hayiiianot rnonasteriuin lo(!uni
(lelectationuin ct vohiptatuin reddant propter regum et jirin- s
cipum conv^Mituiii. IIoc eniin loco non hahitant arn^gantes,
s<*(l lioni (^t praestantcs. Multi enim ihi nasccntur velut arena
iiiaris, (jui in tcrra ut angeli erunt. <Jua de causa rccuso sa-
cerdotiuin dare. Etiain hoc vobis dicam, cfuod timeam. Extre-
mis enim (hehus venient honiines fideles et iKmiincs audaces, lo
et fideles facient au(hices, et audaces fideles. Etiam pe(!catores
iusti videl)untur et iustis conviciabunlur, et antibtites (ma-
iiiheran) constituentur non a I)eo electi, sed constituentur
p. 2(i5. inercede ot verhis ini(|uitatis, *et non constitu(*ntur (jui Scri-

pturae sunt periti, sed ii cjui terrarum linguam scient. Et ii n
non cessahunt ajmd reges et priucij>es (makuanent) ca-
himniari, donec ordinationem fraude accipiendam parant, soli
terram rej)l<*turi. Et monachi tempus in iudicura conventu de-
gent, una cum laicis iu(hcandi. Uucjd si intra hoc monasterium
fiet, vehementer tumultu ordinationem apj>etentium labefacta- .fo
hitur. Sed non vacillahit hoc monasterium ; concutere autem
illud temere cupientes, vis divina delebit: donum enim ei ma-
i^^Dum a Deo datum est propter preces patris nostri Takla-
llaymanot >. Sic praedixit hic sanctus, qui res futuras sciebat
per Spiritum sanctum, qui ei inerat ! ^ vs

Tum pater noster Philippus eos docere jjerrexit et fuit iis
exemj)lum verbo et opere. Qui iis imj>eravit ut alter alteruin
amaret et hostes beneficiis atficerent, in amore enim omnis
lex perficitur. Qua de causa praeficiebat iis dicens: < Date
(le iis quae habetis inopi et vobis afferent pro sua facul- 3o
tate. » Et donabat viris et mulieribus, qui pauperes erant.
Et aliquando. tempore penuriae ei patera, cerevisiae plena, est
allata ut biberet. Dixit : « Dum bibo, ille potu carebit, ei
ferte ». Et cum haec cerevisia huic allata esset, ipse (juocjue
respondit se iam bibisse et ad alium misit, alius autem ad .^
aliuin raisit. Uuae patera duodecira domos ambiit, cum ab alio

^ Cr. Matth., XI, 8. — ^ Haec omnia. valiciniis ex evenlu simillima,
in facia posieriora, nobis obscura speciare videniur.

-^; 185 )K-

ad alium mitteretur, ut ratum esset praeceptum amoris, quoJ
omnibus virtutibus maius et perfectius est. Misit quidam pate-
ram illam his dictis: « Praeceptor meus sedet potu carens, quo-
modo bibam? » luramento prolato eam celeriter remisit. Et
5 rediit patera ad eum, qui miserat. Quod cum pater noster Phi-
hppus vidisset, Deum gloriticavit, qui iis donum magnum et
amorem Spiritus sancti dederat. Tum bibit et sociis suis de-
dit, et biberunt omnes et satiati sunt omnes hac una patera,
*idonea uni tantum homini. Propter enim preces eius a Deo p. 206.

10 est benedicta. Et liberis suis : « Scitisne, inquit, huius rei my-
sterium? Si enim primus ex ea bibissem, ea solus usus essem.
Ecce videte, quot homines potu satiati sint; omnes enim h-
benter et cum sui aspernatione se gesserunt. » Qua re au-
dita omnes, qui ibi congressi erant, multum sunt mirati et

15 dixerunt: « Mirabilis est Deus in sanctis suis ^. » Ahquando
patri nostro Philippo salis ahquid est allatum. Qui tum dixit:
« Ferte ad ahum. Ego enim iam comedi cibum salsum, cum
ille insulsum edisset. Quid excusationem afferamus, cum Do-
minus noster lesus Christus dixerit: ' Quid est amor? Ut pro-

20 ximis vestris tribuatis, ut vobis ipsis. Id est legis perfectio \
Quibus dictis, remisit fratri, hic autem alteri, dum duodecim
domos ambiret, ut supra de cerevisia narravimus. Ita vixit
multos annos docens.

Qua in re cum pater noster Philippus tempus consumeret,

25 rex a viris magiae peritis pollectus est. Qui regi nomine Amda-
Syon dixerunt: « Duc in matrimonium uxorem patris tui.
Quid ad te? Non enim eam ducis, quae te peperit. Scimus au-
tem regnum tuum staturum esse, si eam duxeris, sin aliter non
staturum. Eo autem deceptorum consilio audito rex patris sui

30 uxorem in matrimonium duxit. Qua re in Christum credentes
perculsi, ad patrem nostrum Philippum venerunt et ei narra-
verunt quid rex fecisset. Pater noster Philippus dixit: « Si
Deus nobis tribuit ut martyres simus, nonne martyres erimus? »
Tum dixit: « Quid agam, Domine, harum ovium causa, quas

35 mihi dedisti? Eas si mecum abduxerim, non possunt esse
firmae ad tormenta ferenda. Sunt enim inter eas, quae iter
suscipere non possunt. Quibus relictis sine pastore, nonne of-

^ Ps. Lxvn (Lxvm), 35.

M i«« >»-

f«^n(l;mi ;i|mi(I I).miiu^ Sin ;iliU>r, non inoliio verbera, aut vin-
I til;i, ;iut «fxsiliuui, cuui p>f(Hui (!oarf(u;iiu <!<* i><3ocat<) eiuB et

p. 207. (!»» viris dolosis ot inaj^is, ({ui «um (l(K:u«runt •rem quae Deo
(lispiicoat. Kgo ccm.stitutus sirut Petrus, Hummus .\[x)stolus, oni-
noiii populuiu in viain roctnui (lucain, ut ipse dixit: * Kstoti* r>
}^M'(»^i l)(u ex^Mupiuin ' '. l)ouiinu8 auteni noster dixit in Kv;in-
^^(ilio^: * .\olite tiinore eos (jui vos occidunt, aniinas autein
vestras non possunt occidere! ' Tu autem, Doinine, scis men-
tt'iii iiuMiii. Ue}^(is et iudices non i»erlinieho, ut tui nominis
causa luartyr ti;nn, iu l«*}^'il)us tuis inanens cum ovibus his lo
({uas mihi (h^disti. .\e(|U(> duhito luartyr esse, et si profectus
ero, tui noiuinis pulchri ('ausa sanguinem ineuni profundaru.
Doniin»?, inonstra milii vi;im ad animi iind utilitatein. » Kt
denuo pater nostc^r Philippus I)«*uiii est precatus (*t dixit:
« Doiiiin»' Ie.su Christe, si tihi plac<4 ut martyrihus sanctis i*
adnumerer, (pii tui causa sanguinem suum profunderunt et
vitam aeternam assecuti sunt, ecce ego quoque pro te sangui-
nem meum profunden^ volo. His autein ovihus tu es pastor et
serva eas a hipo rapaci et ab insultatione inimici occulti aut
manifesti. > Et tum dixit : < Uuid prosit, si episcopus ordina- 20
tus, regem in errore eius non coarguam? Uua re visa, populus
regi similis erit, sed metuo pro ovihus, ne a lupo rapiantur. Eas,
Domiiie, serva in amore tuo et defende gratia tua et regni
tui dignas redde in saecula saeculorum. > Quibus precibus
finitis, v(Kem de caelo audivit, ter dicentem: < Amen, amen, 2^-.
amen! >

Deinde Philippus, liberis suis couvocatis, dixit : < Liberi mei.
neglt^xit ille legem Dei. Si tacebimus nec eum vituperabi-
mus, erit nohis ignominia et dicemur metuere supplirium cor-
porale, quod Dominus noster nos timere vetuit, dicens: ' Xo- ao
lite timere eos qui occidunt corpus vestrum, animam autem
vestram non possunt occidere ' ^. Et hortationera nostram
si rex audierit, servabitur et animam suam a damnatione pec-

p. 208. catoribus parata liberabit. Si autem vocera nostrara, *vitam

iu se hahentem, non audierit. nos servabiraur, sanguinem au- 35
tem nostrum Deus ab eo reposcet. Deus enim rae constituit spe-
culatorera oranium terrarum ^ quae illi sunt subiectae. Qua de

' Cf. I Petr., V, 3. - = Matth . X, 2^. — ^ Matth.. x. 28. — * Cf.
MzECH., xxxm, 0.

M 187 )K-

causa ad eiim ibo hortaturus. Si Deo placet, redibo, si autem
moriar voluntate eius, aut expellar, id mihi lucro erit ». Di-
xerunt ei: « Cur nos, pater, deseris? Abest enim qui nobis sit
spei. Ubi tui similem pastorem bonum reperiamus, qui vitam

5 suam pro ovibus posuit? » Cum audivissent ab eo ^ a patre
nostro Philippo dicta, lamentatio magna orta est et dolor re-
sedit in sacerdotes et diaconos, senes et pueros, qui lacrimas
ut aquam profundentes, genua eius amplectebantur et ei di-
cebant: « 0 pater, pater! parati sumus potius pro te mori,

10 quam mortem tuam videre >. Et flevit ille et dixit iis: « Cur
ita facitis et me dolore afficitis? Nonne Dei voluntate eo pro-
ticiscor? Et si iter meum Deo placet, cur ita fletis? Si autem
ex cordis mei arbitrio eo, quid facere potestis, ut legem Dei
omittam, nec eo eam, quo me vocat? Me in lege Dei pro-

15 hibere non potestis. Sive redibo, sive non redibo, sive expel-
lar, sive moriar, modo voluntas Dei perficiatur. Ecce Ezechias
vobis pro me abbas esto ». Tum lacrimaverunt omnes et di-
xerunt: « Si profectio eius ex voluntate humana est, usque
ad mortem nostram patrem nostrum non deseremus ; si autem

20 eius profectio est ex voluntate divina, nemo eum retinere
potest ».

Gaput XII.

Tum pater noster Philippus surrexit et iter iniit, et co-
mitati sunt eum viri et mulieres, loquentes: « Vae nobis, pa-

•25 ter noster, abhinc faciem tuam non videbimus, neque vocem
tuam audiemus, neque reperiemus pastorem bonum, tui simi-
lem et patrem consolatorem ». Et comitati sunt eum multi di-
scipuli eius, et abbas Honorius qui e terra Warab erat. Et
""'celeriter iter trium dierum confecit et venit in terram Sawan, p. 209.

30 ubi rex erat. Cum venisset, eodem die regi nunciatum est patrem
nostrum Philippum venisse. Dixit rex: « Cras eum ad me ad-
ducite ». Postridie sedit rex in sede sua regia et dixit: « Ad-
ducite abbatem Philippum archipresbyterum (liqa kahnat) ».
Statim adductus est et ante eum statutus. Dixit rex: « Quae

S5 causa te ad me adduxit? » Respondit beatus Philippus: « Ut

^ Aliquid desideratur.

-K IftH ^

a te audiaiM di* riiiiion* (|U(Mlnrn, utruiii veruH ni\ nerne?» I>ixit
rex: « (Juid i<l esl? » Hesporulit hcatus: < Te in matriinoniuni
uxorem patris tui duxisse et contra le|<ein fecisw», ita audivi ».
Uex dixit: « (Juid ad t«', (juod (!am uxorem duxi (juae me non
j»e|M»rit. hixcrunt eiiiin inilii sacerdotos antistites (inamhe- '»
rAii); ' Nisi oaiii uxorcMu duxoris, rc^^nuin tuuni non pros|iprum
«•rit ' ». Patcr iioster IMiilippus dixit: 4 lllex«*ruiit t<» iiiaj^i et
liarioli, a Satana, inendarii palre docti ». (Juibus verhis au-
ditis vcdicmenter iratus, rex satellites patris nostri Philippi os
percutere iussit K Satellites cuin iussu regis eum verh«irarent, 10
corona de cajiite eius liuinum ('(M-idit. (Juain coronain ahbas
Honorius suhlatain osculatus est et dixit liis sat(dlitihus: « F^e-
riat v(»s Deus ictu irae suae >. Kt tuin pater noster I*hili[>-
pus Spiritu sancto impletus regi: « Noli putare apud I)eum
personae honiinis, sive ref^is, sive divitis, acceptionem esse ^. 15
Eius nonien est ludex iustitiae, amictus vestimento retrihu-
tionis et indutus veste ultionis, ut sceleratos die iudiciali
ulcisceretur et iustitia cinctus, ut iuste iudicet vexatos a re-
gihus oppressorihus, ut ratum sit dictum: * ludicahit orhem
terraruni in iustitia, et populos in aequitate -^ '. Nonne audisti. -^i
rex, id quod iusserunt Apostoli, quihus dixit Dominus noster:
' Uui vos audit, ine audit, et qui vos spernit. ine spernit ^ ".
Hi dixerunt: ' Filius baptisrai unam ducat uxorera, qua mortua
p. 210. alteram (hicat, *si se continere non potest. Tertia autem ducta

uxore, cura sit christianus, gregi Christi ne adnuraeretur *. 25
Id dixerunt de viro, cuius raortua est uxor, et de muliere.
cuius raaritus est raortuus. Tu autera contra legera fecisti. Nos
enira doleinus polygaraiara, tu autem deterius fecisti. Factus
enini es (juasi alienus, inatre tua in matriinoniura ducta >.
Tuin rex iratus patrera nostruin Philippuni verherari iussit. 30
Gura verberaretur. sanguis ex ore eius et narihus proflue-
bat. Sanctus laetus fuit, cura priraus raartyr terrae Aetliiopiae
esset. Et iussit rex eura scutica caedi et caesus est, donec ap-
paruerunt ossa lateris eius et cutis carnis eius a collo usque ad
lurabos. Cura eura verberare destitissent, sanguis eius sicut aqua 35
profluxit. Et accesserunt discipuli et abstulerunt eura in dorai-
ciliura suura, quod prope erat. Cruor autem sancti ignis facta

^ Cf. Act. Apost, XXIII, 2. — - Cf. Rom., n, 11 . — ^ Ps. xcvn (xcvm>, 9.
— * Luc. X, 16.

M 189 )H-

exarsit. Rex etiam discipiilos verberari iussit. Milites ei dixe-
runt: « Cur eos verberabis? et cur nos iussisti ? Ecce cruor
patris eorum, quem verberasti, ignis est factus, et fugimus,
ne combureremur. Ubi sanguis stillavit ibi est ignis ». Tum
5 rex iussit exercitum suum ignem exstinguere et aquam in
eum fundere. Et regis milites prodierunt multa vasa por-
tantes et fuderunt aquam in eum, sed ignis non exstingue-
batur et consurgebat, quasi coacervatis lignis siccis et feno,
et aqua ignis facta est, similis ei, qui Eliae prophetae factus

10 est, cum sacrificium eius devorasset. Et omnes regis milites
aufugerunt et retulerunt, quae acciderant. Rex surrexit et eo
cum multis militibus est profectus, et vidit ignem ardentem.
Qua re visa praecepit ut sanctos verberari desisterent, ipse
autem metu flammae commotus aufugit. Tum precatus est

15 pater noster Philippus Dominum, ut ignis exstingueretur :
« Domine, monstra miraculum tuum in sanctos tuos et iube
nunc flammam exstingui ». Et statim exstincta est ^ Discipuli
autem beati frustula corporis et cruoris eius collegerunt, ut
ad sanandum et benedicendum sint.

20 Postridie rex e fuga rediit et in throno suo sedit. lussit adduci

patrem nostrum Philippum, et adductus est hic *manibuspost p. 211.
tergum vinctis et ante illum constitutus est. Et iussit iterum ei
vestimenta demi et eum nudum statui. Et dixit rex : « Pudeat te,
monache ! » Et dixit ei pater noster Philippus : « Pudeat te, qui

25 matrem duxisti, ut animal mente carens. Me oportet nudum
stare, cinerem ante cinerem. Nam etiam Dominum gloriae re-
gem, ludaei nefarii nudaverunt et cruci, ut maleficum, aflixerunt.
Sed tu non putasti, cum me dedecorares, me laetatum et vehe-
menter gavisum esse. Toleravi enim diminutionem passionis lesu

30 Ghristi in carne mea. Pudeat te, qui consistes nudus ante iudi-
cem tuum Ghristum et ante milia Angelorum eius ; me vero non
pudet. Quae enim habeo, tibi quoque sunt ; et quae filiae meae
monachae habent, tuis quoque uxoribus sunt; tu es iis pro
capro et ariete ». Et iratus est tum rex et iussit evelli ei

35 pudenda carnis eius. At Philippus beatus dixit : « Bene mihi
fecisti cum impuritatem peccati mei removisti ». Et iterum

^ De incendio cf. Chron. brevis Aethiop. (Basset, Journ. A^., VII, 17,
p. 324), Acta s. Honorii, f. 28 (vide supra p. 73), Acta s. Ba.salota-Mikd'el,
f. 33 (v. supra p. 30).

M ^^^^ )>^

vex iussit iii rastra iiikIiiiii addiK-i patnMii nostruiii riiilipimm,
ut euni videront ot viri et mulieres et pollice» regU.

Caput XIII.

Tiiin ainliictus est post lerf^iim, ut fur, vinrlus, i?l hunc «liem
lHM«*^nt, a fiilflibiis cirrumflatiis, qiii omnes Hebant, iiiiflilalem 5
patris nostri l*Iiilippi vidpiites. (iiiiii a<l n';^Ms uxores a<l<luctus
«*sset, «lixerunt ilhu^: « Pu(l«»at te, monache >. Dixit iis heatus:
« Fu(h»at vos, mulieres, vos rum marito vestro, cpji matrem
• iiixit iu iiiatrimoniiiin d Ic^^mm evan^elicam violavit ». Item
«lixit iis: « Pinleat vos, unius viri uxores, socrus et nurus ». lo
Monacha»' autem, ijuae nudae cum patre suo ibant, reginis di-
cehant: « Pudeat vos, mulieres! Nos suinus sponsae unius vir-
pfinei sponsi lesu (Ihristi, vos autem in stupro cum uno viro coi-
tis, cuin XIV numero sitis, ut (lam filiae. Et (juam vidistis patris
nostri nuiUtatem, est vestro marito, (juam vidistis nostram nu- i5
p. 212. ditatem, *vobis est. Quod si vobis non esset, nos puderet. Pu-
deat igitur vos, nam nudae ibitis, ut coram ludice omnis crea-
turae cum timore et tremore stetis >. Tum omnes martyres
abducti sunt, in canum modum protracti. At pater noster beatus
Philippus. omnihus his atflictionibus, quae ei supervenerant, '^i
laetabatur et dicebat : « Crloria tibi, Domine, qui mihi magnum
hoc donum, ut pro nomine tuo sancto patiar tribuisti. sed im-
puta milii hoc ad remissionem peccatorum meorum >. Cum cae-
nae tempus venisset, rex canes adduci iussit, qui leones cor-
ripiebant '. Adductiis est et beatus pater noster Philippus et 2o
ante eos nudus et manibus post tergum vinctis collocatus.
Dixit rex: « Xonne dedecore nunc es affectus? > Respondit
pater noster Philippus: « Pudefacte, quid mihi accidit, ut di-
cam : • ignominia atfectus sum ? ' Te pudeat, qui victus es ab
uno monacho mortali et inopi >. Iratus est rex et dixit: « Xum 3o
victus sim a te, videbis >. Et dixit rex: « Ubinam sunt canes,
quos adduci iussi >. Responderunt ei: « Hic sunt, domine >.
Dixit : « Dimittite eos et dissolvite, ut dilanient eum in vulne-
ribus eius >. Satellites fecerunt sicut iusserat. Canes eum cursu

^ In tabula huic loco a(idila (f. 181 ?\), non canes, sed leones depicti
sunt. Cf. Acta s. Aaro/iis tT. 28 v. (v. supra p. 72,9', 30 v.: Acta s. Ba-
mlota Mi/{~i'C't I'. 30 r. (v. supra p. 24. :n s}.).

-^; 191 )^-

petierunt. Eis sanctus pedibus suis benedixit: manus enim
eius erant constrictae et post tergum vinctae, ne iis pudenda
sua tegeret, qua de causa pedibus suis benedixit. Cum canes
patrem nostrum Philippum vidissent, sub pedes eius se vo-

5 lutaverunt, quasi salutantes eum, et in loca sua redierunt,
nec quidquam ei nocuerunt. Et dixit beatus pater noster regi :
« Pudeat te, rex malae fidei : ecce cum canibus tuis virtute
Domini mei lesu Christi, cui sit gloria, victus es ». Quid nunc
dicas? » Tum rex iratus quasi ebrius factus est et eum hasta

10 transfigere voluit, sed consurrexit regina, et vestimentis suis
laceratis, comprehendit eum et dixit: « Quid cum hoc mo-
nacho pugnas, qui vitam suam manibus tuis tradere cupit ».
Tum milites patrem nostrum Philippum ceperunt et a rege
amoverunt *et vestimentis suis eum induerunt, et dixerunt ei: p. 213.

15 « Cur ita regi maledicis? Nonne scis vitam et mortem in ma-
nibus eius esse? » Dixit pater noster Philippus militibus:
« Nonne scitis, liberi mei, a Domino meo in Evangelio sancto
dicta : ' Nolite timere eos qui occidunt corpus vestrum, animam
autem vestram non possunt occidere, sed potius timete eum

2) qui potest et animam et corpus perdere in gehennam ' ^. Quae
est vita sub huius pudefacti potestate, si auctoritatem corporis
iudicandi habet? vita est penes Deum, qui vivos et mortuos
iudicet, cum regnum eius veniet ad vindicandum ».

Et consuluit rex suos, et illexerunt eum consilio suo, cum di-

25 cerent: « Quid cum hoc monacho certas? Mittatur ex urbe tua,
et ibi morietur, nam iussum tuum neglexit ». Id consilium regi
placuit. Prima luce ad beatum patrem nostrum Philippum nun-
cios misit, dicens: « Ex urbe mea expulsus es, neque faciem meam
abhinc videbis ». Venerunt ii qui missi erant et martyri beato

30 patri nostro Philippo omnia a rege dicta nunciaverunt. Dixit
pater noster nunciis: « Dicite regi vestro: bene mihi fecisti,
quod mihi dedisti ut perficiam a Domino nostro lesu Christo, a
quo defecisti, dictum : ' Cum persequentur vos in civitate ista,
fugite in aliam ^ '. Qua de causa e civitate tua expellar, tu

35 autem cum uxoribus tuis et viris tui similibus e regno Domini
mei lesu Christi expelleris. Me removes a tuis malis facino-
ribus et e conspectu vultuum, ira plenorum. Quod autem di-

^ Matth., X, "8. — 2 Matth., X, 23.

-w( i'.*-^; yr-

\iKti: ' Non viilfhis nhhiiir farieiii iiieaiii , vonim de to ftpto *
lirodixisti, iiu» terron^ rupiens; scito f*t vorem mearn int/5llej<e:
|)ost tn»s aiinos moricris, et Deus re^uni tinim filio tiio Sayfa-
Arnd «lahit ». Ita locutus est iis heatus Philippus nt a*i«li<iit:
« Nimfi.it)» Domino v(»stro ref(i rom aivanam. (pia«» [)ost^a *'rit : r.
multa iudiria tua suhii, itemm suhiho t^^mjion; tili tui Sayfa-
p. 214. .\r'a(l passiones pro *fi(le recta, siciit AiM)stoli, patres mei. Quoil
non (lohM), stMJ ^^'iudio plenus sum, (piod conti^Mt mihi ut pro
nomiiir htunini nostri lesu (^hristi patiar ut cum eo reg7i(.'m,
ad verlta ah Apostolo diota pertirienda : * Si sustinehimu», et lo
conref^mahimus, si commortui sumus, et convivemus ' » '. Haec
verba (»t his similia pater nostcr Philippus nunciis dixit, cpii
ea regi rctulerunt. (Juihus auditis, rex milites suos iussit, di-
cens: r Alxhicit^» hunc monachum in terram Ouanjuara, et e
tinil)us eius eductum mittite, ut in terram Te/^re descendat, et is
portae urhanae custodi mandate: ' Si ad te itenim ven(»rit hic
monachus. (lui regi x\ow paruit, ut in urhem redeat, ne sinas
eum intrare, si autem intromiseris cum, caput tihi amputaho ».
lusso accei>to milites, ad patrem nostrum Philippum profecti sunt
et ei dixerunt: ' Surge, rex tihi dixit ut in exsilium ahircs >. 2^^
Et denuo dixerunt ei hi milites, eum irridentes: « Monache
suj^erbe, quis te huc e tuo monasterio venire coegit et quis
te e terra tua vocavit? Xonne ex tua voluntate omnes hae
afllictiones et flagellationes subiisti? > Respondit iis pater noster
Philippus, Christi martyr: « Infidi, eum rege vestro apostata. 20
dicite mihi. quaeso, quis Dominum nostrum lesum Christum
de caelo descendere coegit, ut ex Virgine nasceretur, et quis
eum adegit ut ab ludaeis cruci atfigeretur, et in lignum crucis
sublatus interficoretur, et in sepulchro conderetur? Sed ille
virtute divina e mortuis resurrexit tertio die et liberavit Adam 3o
et liberos eius a servitute inimici. Ita nobis quocjue imperavit,
ut martyres in veritate essemus. \'os peccatis, per vim a patre
vestro Satana adacti, nos autem raartyres sumus non ab aliquo
coacti, sicut Pater noster caelestis nos instituit, ut peccatorum
nostrorum remissionem apud eum assequamur >. Quo sermone 35
audito, niirati sunt railites dulcedinem oratiouis et lucem faciei
eius, et dixerunt ei: € Ad preces tuas confugiraus >. Unus au-

^ II Timoth., n, 11, 12.

-^: 193 ;^-

tem ex iis digitis suis sumpsit saniem vulnerum sancti et ocu-
lum suum dexterum caecum illevit. Qui sanatus statim videre
coepit. Qua re visa mirati sunt omnes et dixerunt : « Re vera
Dei *servus es, per iniuriam damnatus ». Et dixit eis pater p. 215.
5 noster Philippus: « Quid miramini? Non sanies mea eum sa-
navit, sed Dominus meus propter fidem eius eum totum sanum
fecit. Eamus quo rex vester iussit ».

Caput XIV.

Tum comprehensus est, ut abduceretur. Et venerunt disci-

10 puli eius et mulieres, qui cum eo erant, et omnes dixerunt:
« Nos quoque tecum abducemur, praeceptor noster ». Et dixerunt
milites: « Non possumus etiam vos deducere sine regis iussu ».
Quo dicto, redierunt et regi omnia narraverunt, quae sancti
martyres locuti erant. Dixit rex: « Qui ire vult, cum eo eat,

15 sed signa imprimatis virorum et mulierum oribus et manibus
notandi causa, ne e civitate abire possint ». Tum milites ad
Philippum ornatum accesserunt et liberis eius viris et mulie-
ribus dixerunt: « Desistite ire et in regiones vestras redite ».
Eis sancti dixerunt: « Non redibimus retro ». Milites iis di-

20 xerunt: « Si redire recusatis, rex vobis signa imprimi iussit».
Omnes sancti una voce dixerunt: « Non desistemus patrem
nostrum sequi, ob metum ne signaremur. Valde laetaremur, si
rex nos interfici iuberet ». Et mirati sunt milites, videntes
eos animis paratos esse, et iis signa imprimere coeperunt. Et

25 ipsi porrigebant ^ ora sua et manus suas sine metu, sancti

autem frontem notaverant, et manus eius et pectora a collo

usque ad ventrem, primo die, quo eum A^erberaverant. Et nu-

merus signatorum fuit xxiv monachi et xiv sanctae mulieres.

Tum surrexerunt milites, ut beatum Philippum ex urbe

30 educerent cum viris et mulieribus, de quibus supra mentionem
fecimus. Et regis sacerdos, nomine Zar'a Krestos, e civitate
terrae Angot nomine Guemat oriundus, cum hoc patre nostro
martyr factus est, cum amore divino commotus esset. Nam
regis minis pro nihilo habitis, neque verbera *neque vincula p. 216.

35 neque nudationem pertimuit, memor nuditatis Domini nostri

^ Dubia interpretatio. Textus corruptus.

-Xi IIM ^«-

cvwci allixi die pnrasceves t«'iiii»oiv 1'ilati, prociiratoriH HornaDi,
(iaiplia «»l Anna |M»ntitinbus niaximis. \\'\c /ara Krestos non
rediit, li<l«*i <"Misa ♦♦x|niisus. (I()n«*c cursuni vilae Huae in exnilio
<(inti(M»r(*t. Auxiliuiii lniiiis niartvriK vicloris sit nobis colurnna
tirma aiilc iniinici t".i<i<'iii. Ahkmi. '*

Caimt XV.

R(Hleaniiis ad narranduin (!<? patre nostro riiilipix) et ceterw
monachis ti(l(dil)us. Is cum duceretur, <lividehant in partes
l»arvas cuteni carnis eius, (|uae a corpore recedebat velut cor-
t(^x arhoiis, et frusta V(*stis purae vulnenim eius sanie tinge- lo
hant, ut ivinedia sint ae^M'<)ti.s, et iis (|ui a <liabolis correpti
craiit, cutis sancti iniponebatur, his verbis ad<litis: « Sanamini
precihus patris nostri Pliilippi, Christi martyris ». (Jui statim
uno momento sanahantur. Et hic pater n(j.ster Thoinae similis
est tactus cute sua detracta, (pia aegrotos sanabat; sanies au- i5
tem oculos caecorum aperiebat, et muti lo^piehantur ea perliti.
surdi audiehant, claudi ibant, scahiosi repurgabantur. Et vul-
nera flagellationis Philippi patris nostri non claudehantur K et
cum inultos dies mantTent miracula etiiciehant. Is similis fuit
Paulo Apostolo, qui cum capite percusso et corpore ^lefatigato- 20
laboraret, Deum ter precatus est, ut hi morbi caniem relin(|ue-
rent ^. Xoluit Deus, neque placuit ei, ut Apostolus hic a morbis
requiesceret, qui corpus conficiunt; sed donavit ei magnam gra-
tiam varia dona Spiritus sancti <landi et vim sanandi ad morbum
demovendum qui potestate praeditus est in omnes carnigeros, 25
qni ad eum cum tide accedehant. Sic etiam patris nostri Phi-
lipi»i. «lui a verberibus laborabat, vuluera alios sanabant a<l
p. 217 *vim divinam ostendendam. Et omnes qui in preces eius cre-
debant, servati sunt. Et si is, cui res familiaris rapta erat,
dicebat: « Deus Philippi, ne sinas id amitterem >, bonum 3o
suum reperiebat sive mulum, sive asinum, sive bovem. sive
ovem, sive capram, sive equum amiserit. sive camelum. Et
si bestiae adiurabantur his verbis: « Precibus patris nostri
Philippi ne rapiatis bona nostra >. animalia dicta cum bestiis

^ Locus corruplus. — - Textus exhibet « corporis salebris ». — ' Cl.
II Coi\, xn, 7.

-^; 195 ^H-

feris manebant una ciim iis pascentes; fures autem, cum no-

men patris nostri Philippi invocatum erat, furari non poterant.

Audite, fratres mei, quale miraculum ante mortem suam

ediderit. Fuit anus quaedam in regione Zema, patria eius.

o Ea audiverat, quae miracula precatione patris nostri Phi-
lippi fierent. Huic anui erat vacca nec praeter eam quidcpiam
erat. Eam sub lecto suo alligabat. Haec vacca erat optima.
Aliquando hanc vaccam fur adspexit : quam cum pascentem vi-
deret, secutus est, ut cognosceret, ubi versaretur. Et ex con-

10 suetudine sua haec anus prodiit, ut eam exciperet. Anu visa,
homo improbus laetatus est cum cognovisset ei neque maritum
neque filium esse, sed solam vivere, et noctu ianua aperta
intravit, frenis ori vaccae impositis egit et ivit usque ad pri-
mam lucem. Sole orto, in desertum se abdidit, ne ab homini-

15 bus conspiceretur. Anus autem ex consuetudine cum surre-
xisset et adspexisset, vaccam non reperit in loco, ubi fuerat.
Quae ingemuit, cum diceret: « Deus Philippi, patris mei, adiuva
me. Nam scis neminem mihi adesse, nisi te, me autem illa et
nutriri et vestiri. Pater Philippe! noli me refutare! Audivi

20 enim miracula tua ». His dictis totum hunc diem in maerore
contrivit. Sole orto, ille fur ex intimis deserti prodiit et in
viam qua venerat egit vaccam, qua se domum redire putabat,
mente captus. Cum vacca venisset ad domicilium suum, ubi
staret, fur sibi domum suam venisse visus est et uxorem

25 suam nominavit et dixit : « Aperi mihi ». Huius furis strepitum

anus cum audisset, *contremuit et dixit : « Heri vaccam meam p. 218.
abegisti, hodie me interficere venis ». Vacca dominae voce
audita mugivit, et tum anus ianuam aperuit et vidit vaccam
et virum hunc stantem. Et vacca stabulo recognito mugiens

30 rediit. Tum mulier clamavit et Deum, cui sit gloria, laudavit
adiuvantem precibus patris nostri Philippi martyris. Et venerunt
vicini et dixerunt ei : « Qiiid tibi accidit ? » Quibus dixit :
« Adspicite miraculum, quod Deus precatione patris nostri Phi-
lippi edidit: heri mihi ademit, hodie mihi reddidit ». Et vi-

35 derunt hi homines furem stantem ad ianuam anus, comprehen-
derunt eum et dixerunt : « Gur huius anus vaccam abegisti?»
Is illis dixit: « Vidi hanc vaccam in prato pascentem, volui
eam capere et diem in exspectatione degi, ut cognoscerem ubi
habitaret. Eam cum anus haec excepisset et domum intro-

AETH. — B. — XX. 14

-W( P.Hi )>;-

• lijxisHet luctatu.H Kum, cuin c()^noviMS(*m eam eiMSolam. Tutii
.iiKlivi <>ani iliroutem: ' Piiusijiiam ciibitum irom ad preces tuaH,
patrr iinst»'!- IMiiIii>|M*, confuf^io: sola »'nim sum. Et hanc va<--
•'aiii a !)co iiiilii ilatam scrva milii iirccibuH tiiiH a rapton; <;t
liir»' '. <Juil)us ilirtis obdormivit, «»j^o auttMii vch<*menter laetatun %
sum, «11111 co^MiovissMm nemincm aiicsse, qui eam adiuvarct.
Kt in (lomirilium in{^ressus (Mluxi eam et abii, et |>erveni in
mediaiii partom terrae meae. Ibi mansi «lesertum obambulans.
cum (liluxissct. \'espera surrexi, ut ilomum redirem. Vacca
;mfi' ivi( »t profecta est ea via, quae ei nota erat, ego autem lo
secutus sum, nescions (juo in^m. rum huc venissern piitavi
me (lomuiii iiicam V(Miiss(^ et tiirn uxoreiii vocavi, audita au-
t(Hn voce huius mulieris contremui, sicut me c(jnsj>existis >.
Ka narratione audita, hoiiiines mirati Deum plorificav.-runt,
(jui h(><- iiiiraculum precatione patris nostri Philippi ediderat, i5
et fnri dixeruiit : n \'ade, et iam aiiiplius noli peccare *, ne a
vero sis ali«uius >. Haec autem mulier vixit Deo gratias agens,
p. 219. qui i^recihus patris nostri Philippi eain adiuvit. *Eius auxiliuin
nohiscuin inan(\'it in saecula saeciiloruin. Amrm.

Caplt X\'I. 20

Audite etiam alind miraculum quod commissum est ab hoc
l^atre nostro Philippo, dum in carne erat. Fuit vidua quaedam,
(|uae fructum capiebat ex ^^allina et eo victum emebat. Vultur
({uondam advolavit et gallinam abstulit. Et adiuravit haec vi-
dua. cum diceret : n Precatione patris nostri Piiilippi, Christi 25
martyris, redde mihi gallinam ineam, quam mihi al)stulisti ».
Quibus dictis, diem degit confidens precibus eius. Et hic vultur
non ausus est edere, sed volitavit ultro citroque, hanc galli-
nam portans. Cum advesperasset, hic vultur huraum devolavit.
(]uo gallinam abstulerat. Quo viso, vidua dixit: < Hic est is *)
vultur, qui meam gallinam deprehendit : fortasse pater noster
eum precibus suis vinxerit, ne ederet ! > Et statim vultur con-
stitit, missa gallina quani rapuerat. Et surapsit hanc gallinam
et invenit eain vivara neque quidquara perpessara, et orania.
quae acciderant, vicinis narravit, et Deura gloriticavit, qui mi- 35
raculura precatione patris nostri Philippi fecerat. Cuius inter-
cessio sit nobiscum in saecula saeculorura. Araen!

* lOHAN., \m. 11.

M 197 ^K-

Eius rumor tum per omne& terras dilatus est, et quicum-
que in preces patris nostri Philippi credebat, accipiebat id,
quod optaverat, sive erat vir sive mulier. Cum panes coque-
bantur, adiurabant ignem nomine eius, ne panes combureret,
5 donec redirent, quolibet abiissent, et iis concedebat. Si omnia
miracula, quae Deus manibus eius edidit per singula scribere-
mus ^, ad finem non perveniremus. Quod omisimus, ne audi-
toribus dementia et segnities videatur.

Redeamus nunc ad ea quae supra narravimus. Cum regis

10 milites beatum Philippum cepissent et ad terram QiiSrquara du-
xissent, e porta huius civitatis egressi, eum reliquerunt et ianitori
dixerunt, ut rex iusserat. Ille iis dixit : « Bene ». Et regis legati
redierunt. Et tum pater noster Philippus *descendit in terram p. 220.
Zalan. Pagani autem omnes obvios ibi interficiebant. Beatum

15 autem Deus servavit, et ibi per eos transiit. Et in terram
Tegre pervenit, cum ibi Tarad'ana Egzi'e praeft^ctus (makua-
nen) esset. Et ratum est in eo dictum Evangelii : « Beati qui
persecutionem patiuntur propter iustitiam, quoniam ipsorum
est regnum caelorum ^ ». Et ibi consedit, loco solitudinis sibi

20 electo. Et sanabat beatus aegrotos et laborantes, virtute precum
suarum, et Deus preces eius audiebat et eius causa ostenta et
miracula edebat, idque non solum ei, sed etiam iis, qui nomen
eius cum fide invocabant.

Et diebus illis fuit praefectus (makuanen) terrae Ta[m^-

25 ben nomine Ta'amani Ba'egzi'ablier, et fuit ei filia formosis-
sima, sed dextra manus et pes eius debilia erant a primo
natali die, neque ea movere 'poterat. Multi praefecti (ma-
kuanenet) eam expetebant, cum pulchritudin em faciei eius,
suavitatem gratiamque formae viderent, neque morbum eius

30 scirent, sed vitio corporis cognito deserebant. Eam videntes,
pater et mater multum flebant et dicebant: « Filia nostra, si
sana esses regibus idonea esses >. Haec et similia loqueban-
tur. Et tum patri huius virginis de Phihppo, viro clarissimo,
dictum est: « Audivimus monachum quendam regi insuUasse

S5 et regem eum e terra Sawa in hanc regionem expulisse. Is mo-
nachus aegrotos sanat. Si eam sanari vis, mitte ad eum, et
celeriter sanabit ». Quibus auditis, praefectus ille gavisus dixit:
« Si eam sanaverit, fortunae meae partem dimidiam dabo >. Fuit

* Cf. loHAN., XXI, 25. — 2 Matth., v, iO.

-H 1^^« )«-

aut<»iii lii«- prarfectus «litissiiims. Kt statiiii sum*xii **i Hliam vi
«loiia iiiulta portavit. Kt iutorroj^Mvit, ubi |)at4*r iioster l*liili|»-
pus <*sM't. Ki (lictuin osl : « In loco solitudinis hahitat, (jiieiii i|»Ke
(lf'h';^^il ». Ad hunc locum rum praffcctus venissfft. ad patreiii
iK^stnmi Philipimin inonachiiin inisit, (pii dicerct : « Kxcipf* m<*. s
patcr, ul ad tc intnMii; tuiis cniin sum s<*rvus, (|ui e lon^MiKjuo
venit ». Kt nuncii patri nostro honorato PhilipjH) retulerunt,
(|ni dixil: « (Juoinodo de me cognovit? Pau|>er enim et inops
p. 221. *suni advcna^ Si nic (piaerit, ad me eum introducile ». Euiii

cuin pracfectus vidisset, ad patris nostri IMiilippi |)edes procu- lo
huit et ei dixit: « .\onne cs advena a terra Sawa, Christi
causa oxpulsus, nomine Philippus? > Is animo suhniisso di-
xit: « .Noinine is sum ; sed (piid a me vis? > Kt dixit hi'-
vir: « (iratia tua atiiciar! > Kt dixit pater noster Philippus:
€. Ouid dic€s? > Kt dixit hic vir: « Audivi te sanare aep^rotos is
omnesquc lahorantes, et precatione tua intirmos tirmitate do-
nare >. Kt respondit pater noster Philippus: < Num ego pec-
cator sano? > Kt dixit praefectus: « Vos sancti, sive mortuos
in vitam revocatis sive aegrotos sanatis; vos ipsos humiliarc
et vestros proximos efferre soletis. Sed ad preces tuas confu- 20
gio. Adiuva fidein ineam, ut Deus tibi potestatem dedit >. Kt
ei pater noster Philipi^us: « Adiuvet, inquit, te Deus ex fide
tua; sed quid vis, ut tibi Deus servi sui manu faciat? > Et
dixit hic praefectus: « Dedit inihi Deus filiam formosam, facie
gratam, sed manus eius dextra et pes debilia sunt, neque ea 25
a primo die natali movere potest. Kt multi praefecti eara ex-
j^etiverunt; et voluerunt ut uxorem haberent, sed propter cor-
poris vitiuni deseruerunt. Xunc igitur ad te adduxi; adiuva
me. pater, ut potes ; in tuas enim preces credo. Et dona haec
servo tuo a me traduntur >. Kt donorum numerus, quae prae- 30
buit, farinam hordeaceam mulus unus portavit, nShigua
unus, farinam duo muli, mel tres muli, panem portaverunt
(juatuordecim asini. Haec omnia ei praebuit. Et hic patei*
noster Pliilippus accepit, quasi ea comessurus, et clam paupe-
ribus distribuit et discipulum donum praefecti accipere iussit. 35
Praefecto autem pater noster saniem vulneruin suorum in veste
sna cjuaesivit ^ et dedit et dixit: « Accipe, et obline tiliam tuain

^ Locus obscurus.

M 199 )^-

dicens: ' Sanare in nomine Domini nostri lesu Christi, Dei
vivi Filii! Hoc pus, quo te oblino est cruor vulnerum fidei
effusus ad testimonium martyrio Christi tribuendum ' ». His
dictis ei dedit. Et tum *exiit vir hic et cum ex animo et tota p. 222.

5 cogitatione credens filiam suam oblinisset, ut pater noster
Phihppus praeceperat, manus et pedes eius statim firmata sunt
et recte constitit, vitiis carens, et ille ei dixit: « Gradere,
redi in pace ». Et virgo haec recte ivit, pede suo et manus
ei talis facta est, qualis altera. Et praefectus Deum glorifica-

10 vit propter filiani sanatam. Et cum venisset, salutavit eum et
ad pedes patris nostri Philippi procubuit, dicens: « Ecce Deus
oratione et precatione tua filiam meam sanavit ». Et dixit
pater nostor Philippus: « Non oratione et precatione mea sa-
nata est, sed propter fidei tuae pulchritudinem ». Denuo dixit

15 praefectus: « Pater, mitte mecum discipulum tuum, ut dona
afferat, quae tibi mittam ». Et dixit pater noster Philippus:
« Quorsum haec mihi? Hesterna mihi sufficiunt ». Cum vehe-
menter instaret discipulum suum nomine Bakimos misit. Qua
re praefectus est gavisus. Filiam suam cepit et cum discipulo

20 hoc abiit. Cum in urbem suam venisset, servi ei obviam venerunt
et filiam ambulantem cum vidissent matri eius narraverunt. Haec
ei obviam venit, eam amplexa, osculata est; et magna fuitlaetitia
in domo praefecti. Et homines multi, cum filiam eius sanatam
esse audissent, et epulas magnas pauperibus inopibusque com-

25 p^raverunt; et discipulus hic in domicilium bonum est intro-
ductus. Prima kice, quinquaginta boves et farina et frumentum
et mel ei dedit, ut antea, et cum pace eum remisit. Et ser-
vis suis imperavit, ut huic discipulo boves agerent, donec ad
patris nostri Philippi domicihum veniret. Et cum discipulus hic

30 ad urbem appropinquasset, in forum intravit et incidit in vi-
rum qui Evangehum vendebat; et vidit id esse bonum. Et
dixit huic viro : « Dic mihi huius Evangelii pretium ; quod tibi
dare possim ». Et Evangelii possessor dixit: « Quinquaginta
boves sunt eius pretium ». Et reputavit secum hic discipulus:

35 « Quorsum nobis omnia haec bona, si Deus nobis dat victum
et vestem, quae sufficiant; diximus enim: ' Totum mundum
reliquimus ' et ludibrio Deus nos haec omnia coacervantes habet
cum ei dicamus: Pater noster, qui es in coelis, panem no-
strum cotidianum da nobis liodie ^ ». Haec cum dixisset di-

^ Luc, XI, 3.

-M( 200 )M-

soipuluK huic vin>: « Kcce tibi, intjuit, dabo ». Kt Ktatini dedit

p. 22M. ei (juiin|uaKiuta iM)ve8, *i|)8e autern sunijisil Kvanj<«*liuin et lae-

tatus est (licens: « Rehus caducis iniiii c()ni|>aravi aeteina, iis

(|ua«' iuitivscunt ca (juae nnu j^utivscunt ». Kt tuni relirjua
(lona i>racc<'|»t<)ri suo jua<"huit. Is ci dixit: « Niim iiihil «-st '»
aliud, (jiiod illc tiiii dt^dit, nisi haec ? > ( Miinia cniiii sj)iritu
suo sci(d)at. I)iscij)uhis dixit: < lK'(ht etiani (juin(jua^'inta iHives,
(juos rum ('oMsj)ircr<'iii m«»(Miiii r(^j)utavi : * (Jnocsuni nobis haec
oinnia ^ PaujMMvs ('iiiiii sumus '. llactc (•uni coj^MtanTn, inveni
in foro Kvan;^odiiim et iis hoc Kvanf^elium emi ». Kt dixit ei ^^
[later nost(M' Piiiiij)j)iis: « .Xon decebat te, Bakimos, ita, sine prae-
cej)to meo faccrc. (^um tantum temporis mecum fuis.sos. rur sen-
tentias m<*as non co^movisti ? ' > Kt tum ei dixit: « .Vffer miiii
Kvangeliuin (jiiod cmisti, et monstra mihi ! > Kt attulit disci-
j)uhis hic Kvangelium et monstravit id. Beatus Fhilijjpus dixit: ^'>
« Kvangelium bonum est, sed vide >. Kt his dictis Kvangelium
evolvit et rej)erit locum quo dicitur: * Ksurivi et non dedistis
mihi manducare ^ '. « Audi, Bakimos; non dicit Dominus noster:
' Kvangelium non emistis ', sed dicit : * Ksurivi et non dedistis
niihi manducare, sitivi et non dedistis mihi j)otum ' et quae se- 20
(juuntur. Sume, in litigando cum hoc Kvangelio perseverans >.
Uuibus dictis tum adiecit: < Affer mihi bonum ineum et redde
liuicdiscipulo ^ >. Tum Bakimos hoc Kvangelio accepto in forum
est profectus, dolens et dicens: «Contristavi praeceptorera meum
ignorantia mea. Domine lesu Ghriste, adiuva me hac hora >. 25
Haec cum diceret, in forum est profectus et invenit virum. qui
Kvangelium quinquaginta bovibus emendum quaerebat. Huic
l^akimos dixit: « Kcce Kvangelium, quod mihi comj)aravi quin-
(juaginta bovibus, ut dicis >. Kt inter eos pactum est. et dedit vir
ille Bakimos quin(juaginta boves, et Bakimos reddidit ei Kvan- ^
gelium, et boves cepit et rediit ad praeceptorem suura. quod
voluntatem eius fecerat laetus. Cernite hoc rairaculura, dilecti.
editum sanctorum causa. Xam primura discipulus de abstinentia
cogitavit, praeceptor autera de pauperibus. Uterque caelestia
p. 224. in animo habuit, *non terrena. Praeceptor credidit Deura sibi ^
boves redditurum esse. discipulus autem non dubitavit. Xain
uterque ac quaesivit taraquara granuni sinapis. fidera. quae

^ Cf. loHAN., XIV, 9. — * Matth., XXV, 42. — ^ Locus obscurus.

~'d 201 )rr~

montes movet ^ ficusque evellit -. Tum pater noster hos boves
pauperibus et inopibus distribuit et discipulo suo dixit : « Scito,
mi fili, nunc dictum esse Evangelium in caelo ore Spiritus
sancti, rerum arcanorum gnari ^ » .

5 Ita pater noster Philippus tres annos hac in regione vixit,
ubi erat expulsus. Et fama eius per omnes fines Tegre ivit.
Et post tres annos rex Amda-Syon mortuus est et regnum
iilius eius, Sayfa-Ar ad, iniit. Tum rex Sayfa-Ar ad cum patre
nostro lacobo metropolita pacto sanxit, ne patris vestigia

10 sequeretur, sed una cum uxore esset. Id metropolitae pla-
cuit, qui ei benedixit omni benedictione spiritali et dixit :
« Audi nunc quendam sermonem, quem tibi dicam ». Et dixit
rex: «. Dic, quaeso ». Et dixit metropolita: « Audi, quae tibi
sim dicturus de patre nostro Philippo, quem pater tuus expu-

15 lerat, cum adhortaretur ne patris uxorem in matrimonium
duceret. Mitte nunc, qui eum reducant. Nam ille civitatis est
praesidium ». Et dixit rex: « Sit ut dicis ». Et vehementer
gavisus est hac re metropolita. Et tum abierunt missi a rege
et eo venerunt, ubi pater noster Philippus versabatur, et ce-

20 perunt eum e sede eius et deduxerunt. Et lacrimaverunt op-
pidani omnes, nam erat, tamquam murus oppidi et aegroto-
rum eorum medicus. Et cum pater noster ad metropolitam
adduceretur, metropolita consurrexit et amplexus eum est
et osculatus, et diu ambo lleverunt. Et dixit metropolita :

25 « Gloria sit Deo, qui te, Philippe, in carne versantem mihi osten-
dit, priusquam transmigraverim ». Et ambo pkires dies con-
sumpserunt, de Dei maiestate colloquentes. Metropolita nar-
ravit se cum rege pactum habere, ut una cum uxore viveret.
Pater noster Philippus dixit: « Bene dixisti; sed mihi verbum

30 eius impletum iri non videtur ». Tum metropolita beatum Phi-

lippum in terram eius dimisit, et rediit pater noster *laetus, Dei p. 225.
voluntate, in coenobium sepulchri patris nostri Takla-Haymanot,
qui est pater eius in gratia. Et gavisi sunt liberi eius eum cum
vidissent, et visus est iis quasi vir qui a mortuis surrexerat.

35 Et multos post dies exstitit vir quidam Za-Amanu'el, no-
minis voce sed prorsus non re. Nam regem pellexit cum di-
ceret: « Non licet tibi una cum uxore vivere, rex enim es,
rex autem tres uxores habere iussus est ». Sed Dei nosti'i

^ Matth., XVII, 20. — ^ Luc, xvn, 6. — ^ Milii obscurum.

-e< 202 )M-

l'!iiiiii.ini]«'l iioi) )io<' est iussuin. SfMTnn oniin eiuH veritas est \
ot rectae sunt oiniies viae eius ^ et non etft ini({uitas in eo ^
llic autiMH Za-Ainilnuel Dei nostri noininis gestator fuit ap{M*l-
l.-itioin', scd conhTnptor nianMatornrn «mus, a I)oinino nostro «ia-
toruin, ut servarrntur. Apostolis snis, rjuos ainicos suos fecerat 3
et heredes, cuin diceret: « Si «iiligitis ine, inandata inea ser-
vate ' ». Hic vir, nisi leKuin vioiator osset, regeni non a<l<iu-
xisset, nl tres nxores eodem tempore «luceret, cum dicerel:
< Kegi est praeceptum >. .Ncque dixit: « Oinnihns esl ronres-
sum ». Itaqne I)«»um partium stu<lio <luci fecit, nempo reqem lo
l»ropt<M' rognum eins tim<»re, et pauperem jU'opter panj>ertatem
<*ius (l(*sj)ic<M'<\ A (jua r<» Deus noster est aii<^nusl IJhinain Za-
Amrinu'el invenit dictuin esse: « Fra<isci'iptum id est regihus,
ut Ires uxores haheant >, postquam apparuit lex christiana?
Xuni ex legis lihro, aut Kvangelio et Ap<jstolorum epistolis et r»
ex oinnihus dictis Pauli, (jui lingua myrrhina dicitur? Nura e
didascaliis et ex lihro Synodi, ah ecclesia sancta acceptis? Hoc
iusso quaesito, quod dixerat, in lihris, qui egregia docent et
verl)a iusta fantur, non reperimus, cur <loctrinam eius non con-
temnanuis. Qna do causa nominavimus eum Za-Amanu'Cd, i. e. 20
portatorem nominis Dei et legum eius spretorem ». Nos secuti
sumus dictum lohannis Apostoli, dicentis: « Qui dicit se Deum
amare et mandata eius non custodit, raendax est ^ >. Et multa
testimonia huius rei ex Vetere et Novo Testamento proferre
mittimus, ne sit longa narratio. 2.:^

Redeamus ad ea, quae narrare coepimus, quomodo Za-Ama-
p. 226. nu'el *regem commonuerit. Rex, cum Za-Amanu'el dixisset: «Te
tres uxores ducere oportet >, respondit: < Quid agam? Nam \)o\-
licitus sum me cum una uxore victurum esse >. Et dixit hic
liomo nequam: « Noli dolere. Nam cura metropolita loquar, qui 3u
ad episcopatum non est idoneus. Itaque tihi recte egisse mde-
bor ». Uuod consilium malum regi placuit et dolo ad raetropo-
litam misit, qui dicerent : « Veni. Tecura enira loquetur et con-
<'erlahit vir, qui tibi dicat: ' Non es idoneus ad metropolitae
<lignitatem ' >. Qua re audita metropolita ingemuit et vehe- 35
inenter lacrimavit, et dixit : < Ecce ratum est vaticinium dile-

' C{. loHAN , XVII. 17. — - Dan , iir, 2'. — ' Ps. xci (xcn), 15. —

* lOHAN., XIV, 15. — ^ Cf. I lOHAN., II, -1.

M 203 ^H-

cti mei Philippi ». Et misit abbas lacobus metropolita ad re-
gem, qui diceret: « Opperire me, ad tempus matutinum diei
quadragesimi, quoad ad te veniam ». Et misit ad patrem no-
strum Philippum epistulam : < Celerius ad me veni, tecum li-

5 beris tuis sumptis illis xi antistitibus (mamheran) ut de
fide consilium habeamus. Exstitit enim ex magorum numero
vir quidam, qui regem pellexit, ut tres uxores duceret et fe-
i'iis quarta et sexta ederet ». Tum pater noster Philippus un-
decim antistitibus convocatis, celeriter est profectus et ad me-

10 tropolitam venit. Hi alter alterum osculati sunt osculo spiritali,
et narravit metropolita patri nostro Pliilippo omnia, quae rex
ei dixerat et quae ipse ei responderat, cum diceret : « Opperire
me quoad diem constitutum ». Quae cum ex metropolitae ore
pater noster Philippus et undecim antistites audissent, dixe-

15 runt : « Praeoccupemus precari Deum, qui nobis imperaverit :
' Orate, ut non intretis in tentationem ^ \ Oratio enim est
fundamentum et tinis rei ». Inter eos pactum est, ut Deum pre-
cibus precarentur usque ad solis ortum diei quadragesimi.
Quadraginta diebus expletis, rex in solio regni sui consedit

20 regiis indutus vestimentis et iussit metropolitam cum ornato
Philippo adduci. Fuit autem magnus conventus (cohortis) regis
et metropolitae et provinciarum praesidum (s e y u m a n) et sa-
cerdotum et antistitum Ecclesiae. Tum surrexit legum spretor
Za-Amanu'el et dixit: « Tu, abbas lacobe, non idoneus es ad

25 dignitatem metropolitae magnae terrae Aethiopiae ». Et ter ita
dixit. Et diu tacuit abbas lacobus, tandem surrexit et Spiritu
sancto respondit *et regi dixit: « Ehge unam e tribus rebus ». p. 227.
Ille dixit: « Quamnam ». Et sanctus ei dixit: « Non loquar
cum hoc legum divinarum ruptore, qui os suum in caelo po-

ao suit et cuius lingua transivit in terra ^, et qui maluit homini
ohsequi, quam Deo, cum honores sibi quaereret. Placeant tibi,
rex, ea quae dicem : *■ Mane in pacto, quod est inter me et
te de una uxore; si autem hoc pactum abnegabis, me gladio
interimes, sin aliter, remitte me in terram meam ». His

35 regi dictis, abbas lacobus metropolita Za-Amanu'el exsecra-
tus est et anathemate apostolico anathematizavit. Tum legis
ruptor surrexit et dixit regi: « Loquere cum eo ego, tibi

^ Matth., XXVI, 41. — 2 Ps. Lxxn (lxxiii), 9.

ronsiliinn «Inbo ». Tiiiii rex rin^tropolitao dixit: « Cras lihi <ii-
ranu <Iiii<l «lccrf^turiis sini; lioirK* iii cfillani tiiarn abi ». Tuni
i-onsurn'X(M'iiiit iiK'troi»olila (4 i'liili|>|Mi.s <?t onnn*s Kiirenlotos
«•t iii (loiiiirilia siia n*<li«'ruiit*; H'^\ autcirn vir iKt«% ver*i iniinirMis.
persuasit ut rnetropolitain iii terrarn eius r*ernitt<M'et et antistiles r,
«uiii oo convocatos de sedihus <'oruin ex|M'lleret. M consilii
iv^f[ placuit. Kadern nocte suasor i'egis maledictu» morlx) cor-
icptus est; totum enim corpus eius sr:ahie (»st affecturn et rnor--
tuus est exsecratione devotus sicut Arius, dicens: « lacobus
et Philippus iiie crucibus suis percusserunt >. .Sole orto rne- lo
tropolita venit «'t regi dixit: <c (Juid de nie constituisti? » liex
(lixit: < Kxi^ulsus sis e t<irra rnea et in tuam n^di >. Metro-
polita dixit: « Honum de me consiliuni iniisti, sed malirn, me
interticias, (piarn redire in regionern meam; sed sit Dei vo-
luntas >. Tuni sumi^tis ornato Philippo et omni synodo eccle- i'»
siastica et illis undecim antistitibus, in ecclesiam est profectus.
Et dixit iis inetropolita: « Magna persecutio in nos ab hae-
reticis et defectorihus tiet; quid dicetis? Parebitisne voci meae
et accipietisne consiliuin meuni an non? > Et omnes una voc»?
responderuiit: « (Juonam eamus a iussis tuis, pater? Etiam si ao
expellendi aut interticiendi simus, faciemus, quaecumque nobis
p. 22^^. dixeris >. Et dixit iis *abbas lacobus metropolita : < Ne consen-
tiatis cum haereticis et apostatis, qui vobis dicent: ' Cibuni
sumite feriis quarta et sexta vigiliae nativitatis Domini causa >.
Ona re dicta, septem lucernas accendi iussit et dixit: « Olim 2S
Fhilippum omnibus vobis praeposui, sicut Petrum, nunc autem
expulsus sum, ut ratum sit dictum a Domino nosti^o: * Cum per-
sequentur vos in civitate ista, fugite in aliam, non consumma-
bitis civitates Israel ^ '. Et me expulso, Philippus vobis sit pro
me, et faciatis, quidquid vobis dicet, et si dictum meum et ^
dictum Philippi dilecti mei transgrediemini, sic vobis Deus faciet
ut faciam in hac exstinctione >. Quae cum diceret, lucernasex-
stinxit, numero septem. Et omnes dixerunt: < Amen >. Tum denuo
accensae sunt lucernae et exstinctae septies. Et obtestatus eos
est ne in factiones soinderentur, et ad tabot adiUixit, ut iu- -^^
rarent denuo. Quo facto, metropolita consurrexit et collurn
Philippi est amplexus, et amplexi sunt alter alterum, et fle-

^ Matth., X, 23.

-^i 205 >^

verunt fletum acerbum diu, ut omnes spectantes multum fletum
eorum mirarentur. Tum metropolita caput patris nostri Phi-
lippi osculatus est dicens: « Mi dilecte, abliinc in regno cae-
lorum alter alterum videbimus. Et si tu me praeveneris, ora
5 pro me, ut ad te veniam; si autem ego te praevenero, ego
pro te orabo, ut ad me venias ». Quibus dictis, caput et oculos
eius est osculatus. Et dixit ei pater noster Philippus, lacrimas
profundens et vestem suam conspergens : « Pater metropolita,
inquit, hic cahimus lacrimarum cordi tuo inscribat, ut mei

10 semper interdiu et noctu sis memor. Rogo te, mi pater, et
tibi valedico. Tu enim mihi pater et praeceptor fuisti pro
patre meo Takla-Haymanot ». Et dixit: « Vae mihi! Ille enim
a me morte est distractus, tu autem in vita a me distraheris.
Abhinc enim apud me non reperiam eum, quem mittam de ^ . . .

15 Vae mihi! Abhinc panem edam lacrimans duas enim inaesti-

mabiles margaritas abscondidi: *unam in morte, alteram in p. 229.
vita. Pater mi, ora pro me. Nam sementem fecisti in rupe, cui
humus deest et plantam posuisti inter spinas et tribulos ». Haec
et similia locutus pater meus Philippus lacrimavit et tum di-

20 xit abbas lacobus: « Noli metuere, midilecte; si non in carne
nobis invicem obviam veniemus, in regno caelorum inter nos
congrediemur. Tu autem militiam inimicorum, precibus patris
nostri Takla-Haymanot et oratione sanctorum veterum, qui
tecum usque ad ultimam vitae diem erunt, vinces ». His di-

25 ctis, alter alteri pacem dederunt et osculati sunt alter alte-
rum osculo spiritali, et tum in pace abbas lacobus a patre
nostro Philippo et undecim antistitibus est dimissus, ut in ter-
ram suam iret. Et Dei voluntate in terram Aegyptiam rediit,
et, cum venisset, ianuam aperuit domus suae et intravit, et re-

30 perit post septem annos carbones candentes nondum exstinctos,
quos absconderat, cum in terram Aethiopiam proficisceretur.
Guius oratio et virtus auxilii nos servet, cum eximus et redi-
mus, in saecula saeculorum. Amen.

Caput XVII.

35 Postquam metropolitam prosecutus est pater noster Philippus
ad regem rediit. Et dixit rex beato : « Fac oblationem mane fe-

^ Aliquid desideratnr.

riiM (|u;ii*ta et Roxta, hi hoH In <llos rri(l«»t vi^'ilia f«'HtiiK Nali-
vitatis (ilii'isli ». Kt «lixil j^at^T nostrT I*hiIi[»|MiH: « Uiiid «'hI,
«iir ita a^'ani^» l*!t «lixit iwx: < (Juia (ii<*s «*sl naUiliH I)oinini
MDstri ». Kt (lixit iHsitus: « .\uiii duo suiit dies iiatahtH iJoniini
nostfi^ .\iMju<» pniiii (licJnius: * Huohus (li«*hiis (*st natUH \ Kf^rl ^
iino di»', (jiii oiunihus tid«dihus («st notuH, i. e. din und<*trireHinio,
non duodctricosimo menHiB tabsas. Kt r|uotannis diem festum
natalem (Ihristi (•(•l«*hrant<*s, nrm dir^imus: * nuotannis est natus *
sed ita faciinus, ne ohlivionc ohniatur memoria di<*i cjuo I)oiiiinus
nostor I«^sus (^hristus ex Doinina nostra sancta Vir^Mne Maria ">
in carne natus cst, ad Adain oX semen eius s<*rvanduiii, (juin(jue
niilihus ct (|uin^^(»ntis annis a mundo creato confecti.s, regcnte
(laesare Auj^aisto, Konianorum rej^e, cuius nominis interpretatio
est < splendor >, et diehus Herodis, (|ni Hierosrdymis regnahat,
p. 230. *cum Idumaeus esset. Meinoriam autem haptismi Doinini nostri i^
Kcclesia semel (pioriue (fuotannis celehrat, ne in posteriore aetate
ohliteretur. Ut aliis verbis dicam, haptismus Uoinini nostri est
unus, is ({ui fuit anno (piinto decimo re^oii Tiherii (^a«»saris
et Herodis tertii, (ralihieae regis, et Caipha et Anna pontifl-
cibus, ut debitorum nc^strorum chirographus tolleretur et ve- 20
tusta creatio nostra renovaretur, nobis gignendis eo ^ et Spi-
ritu sancto. Memoria crucifixionis et mortis et resurrectionis
Domini facimus (juotannis; at ille neque cruci affixus est aut
mortuus est aut resurrexit quotannis, sed semel cruci atfixus
est et mortuus et resurrexit, necpie deinde iterum est mortuus, 25
ut dictum est: ' Mors illi ultra non dominabitur * ^. Sed di-
cimus vobis: * Edocite eos, qui post nos venturi sunt, sum-
inam verae narrationis, quomodo natus et baptizatus et mor-
tuus sit et resurrexerit '. Id autem, rex, dixisti: * Celebra fe-
stum Xativitatis Christi, missa pridie diei natalis Christi mane 3<d
facta ut hietareraur cibis pinguihus'; liber Apostolorum impe-
rat ieiunium et abstinentiam, non caniem edendam et vinum
bibendum, et oblationem faciendara hac die, ut diebus ieiunii
sanctae cpiadragesimae, vesperis diei, (jui Baptisinuin antece-
dit. Sic imperat liber, neque ego tuum ius.>um faciiiin. lege Sori- ;jo
pturae neglecta ». Et dixit rex: « Semper regis verba contemnis.
Cur liber dicit: ' Hodie est natus? " Nisi mihi assenseris, ex

' I. e. baplismo. — = Tioi/i., vi, 0.

-n( 207 ;^-

urbo mea expelleris; si autem assenseris, a me honoraberis ».
Et dixit pater noster Philippus: « Rex, dum dicis: ' natus est '
edere vis, neque consideras, quid significet. Si dicti virtutem scire
non vis, ede ieiunio quadragesimae feriis quarta et sexta, et

s tum ieiunium serva; ego autem tuos honores nolo, dicta tua
non audiam. Ruptor enim es dicti iuratorii et ruptor pacti,
tu qui dixeras : ' Non nisi unam uxorem ducam ', et multa.^
duxisti. Mentitus igitur es Deo, non hominibus ^ Qua de re vi-
gilia Nativitatis Domini edere mihi displicet neque assentior.

10 Potius fidei causa expellar. Fac de me, quod tibi placet ». *Et p. 231.
iussit rex eum cum undecim antistitibus, liberis eius, in ter-
ram paganorum expelli. Ibi derelictus cum discipulis suis vixit,
herba, sicut animalia, tres menses vescens. Quodam die Mu-
hammedanus quidam arcum tetendit, ut patrem nostrum Phi-

^'> lippum contingeret occideretque. Et monacha quaedam manibus
protensis: « Desiste, inquit, a praeceptore meo ». Et rediit te-
lum et manum eius percussit, et mortua est sancta. Et ratum
est in ea id quod Redemptor noster dixerat, qui animam po-
suerat suam pro proximo suo ^. Hunc autem Muhammedanum

20 sanctus est exsecratus, et statim ille est dilapsus et mortuus,

Et post tres menses regi relatum est monachos et monachas

esse interfectos ^. Et iussit rex Philippum adduci. Qui repertu^

est, cum diabolos expelleret, et captus cum undecim antisti-

tibus, liberis eius, ad regem est deductus. Ad regem cum ve-

25 nisset, ille dixit: « Numquid nunc parebis dictis a me de Nati-
vitatis Domini vigilia ? » Philippus dixit : « Nonne audisti id
cpiod dicit Scriptura : ' Ne consentiatis paganis , qui dicunt :
Manducemus et bibarnus; cras enim moriemur ^? , Et denuo id
dicit: ' Vigilate, neque ieiunium rumpatis praetextu diei festi \

30 Et antea eadem de causa eram expulsus et tu pro fide me
expuleras neque te a peccato tuo avertisti, neque ego a fide
mea et pristino more meo me avertam. Quid vis, de me fac ».
Tum rex beatum e castris suis educi et in insula, quae est
in lacu Zoi, collocari iussit, donec ad ea se converteret, quae

^ Ct AcL Apost, V, 4. — ^ Cf. de monacha Markeza in Acta s. Eo-
nojni (f. 33; vide supra in hoc vol. p. 77) narralionem. — ^ Supra de
hoc nihil est diclura. Ahquid omissum esse videlur. Cf. lamen quae in
Acta s. Honorii, ff. 33-34 (vide supra pp. 77-78) narrantur. — * I Co-
rinth.^ xv, 32.

i'('X vrllitt. Si aiitciii rrf^iH iiiandahi iiuii )ian'r(ft, ihi niuiHe inala
inon*r«'tur.

Tum |)at«»r nostjT IMiilijtpus conii»reli<»nsus fst, «fl vinctus eo
iI<m1u<'Ius ♦'st, il)i((U«* vinrtus sex nn'ns<«s s«M|«*|)at. Kt Ihnis nianu
<'ius j)orl<'nta ct niiracula ita «•(li<lit, ut (juisijuis iionien eius iin- r.
])lorans et in oratioiuMii (*ius cnMlcns, ah oiiini inorl)o suo sana-
r(3tur. Snrremus nuacdam e miraculis ot jM)i1onti8 patris nostri
p. 'iWi, *F^hili|»i>i, (|ua«' (Mh^liat, cuni in Zevai essct. Ad initium huius lacus
niuhaniiiKMlanus (juiflani hahitahat, (jui in Christum non credehat.
l*]i eral tiliiis coj-i^eijtus a diaholo, rini cuin vahle dementem fa- lo
ciehat: et imilti niedici ei mederi non potuenint. (Juodam die
diaholus orc Imiiis piieri, exclamavit : < Nisi Philij^jMis vinctus ve-
nerit, non (^xiho ». <Jua re ex ore tilii, (jueiii diaholus correj)tuni
tenehat, audita, iimhanmiedanus j)atcr surivxit et quaerehat,
uhi Philij)j)us j^ater noster esset. (Juem j)edihus vinctum vin- is
culis ferreis invenit. Et dixit muhammedanus: « Adiuva me.
j)ater, veni mecum. Diaholus enim filium meum corrij»uit de-
mentemque fecit ». Kt dixit j)atcr noster Philij)pus: « Non
})0ssum ire : vinctus enim sum >. l)ixit muhammedanus: « Nisi
inecum ihis, filius meus morietur >. Et dixit j)ater noster Fhi- t)
lippus: « Etsi veniam, nisi in (Jhristuni credis, ille non sanahi-
tur ». Et ille huic dixit: < Filio meo oratione tua sanato.
omnia faciam, quae inilii dixeris>. Tum sanctus, aqua sumpta.
pedes lavit et muhammedano dedit et dixit: « Vade, asperge
lilium tuuni, dicens: ' In nomine Christi. Filii Dei vivi, ex 25
Mrgine sancta Maria nati, exeas diahole, ait tibi Philippus,
sancti noniinis eius causa vinctus '. Puero sanato ad me veni,
ut cum lilio tuo et uxore et omnihus hominibus domus tuae
in nomine Patris et Filii et Spiritus Sancti haj>tizeris >. Mu-
liammedanus cum in domicilium suum venisset. filium corpus 30
suum lapidibus lacerantem invenit. Diabolus hic cum patrem
aquam, quo sanctus se laverat. ferentem vidisset. ore pueri
exclamavit et dixit: « Philippe, me olim ex magi tilio expu-
listi. Et tum oppido illo tibi relicto huc perfugi. neque in fi-
delium domum intravi, sed in muhammedani domum intravi. 31
Ouid dicam ? Noli me orationis tuae igne comburere. Ipse enim
mox exibo >. (Juibus verbis ex ore diaboli auditis, asjjergit
filium suum, cum diceret: < Aspergo te in nomine lesu Christi.
quem Philippus praedicat >. Tum diabolus veluti ignis ardens

M 209 )H~

e puero lioc exiit, *et deinde velut fumus evaiiuifc, et tum paulo p. 233.
post expergefactus est puer, et cibum ei dederunt et statim
convaluit. Et cum lioc muhammedanus omnibus cum hominibus
domus suae se conversurus esset, proximus eius venit et dixit :
5 « Cur propter parvam hanc causam fidem tuam relinques ? »
Qua de causa ad patrem nostrum non est profectus, neque in
(^hristum credidit. Satanas, cum hunc muhammedanum in Chri-
stum non credidisse vidisset, septem diabolos nequiores priore
cepit 1 et iii filium, uxorem, omnesque homines domus eius intra-

10 runt. Et flevit hic muhammedanus, loquens : « Si proficiscar, me
non excipiet ; neque enim iussum eius feci : ' Accipe baptismum
in Christo ' ». Et coepit quaerere praetextus ut proponeret ea. Et
(lixit hic muhammedanus : « Proficiscar, eique dicam ; •• Diabolus
resistit, ne filium meum relinqueret, multo minus ut exiret ex eo,

15 ex uxore, quae desipuit, ex omnibus hominibus domus meae ».
Quo consilio capto, quod non verum erat, ad sanctum Philip-
pum est profectus et narravit, ut supra diximus. Et tum co-
gnovit per Spiritum sanctum, qui in eo erat, sanctus Philippus,
et dixit huic muhammedano: « Cur mihi loqueris orationem

20 fallacem et verba cum mentireris ? An putas me de te ne-
scire? Inest mihi Spiritus divinus, qui arcana novit et omnes
animorum sententias aperit. Audi, fili perniciei, nonne dixe-
runt tibi propinqui tui : ' Cur propter parvam hanc causam
patris tui legem relinquis ? ' His auditis iam ad me non es

25 profectus. Quamobrem Deus adduxit diabolos, qui in domo tua
considerent; pro suis enim operibus cuique tribuitur ». Quibus
verbis auditis, muhammedanus facie humum conversa, se co-
ram patre nostro Philippo prostravit et ei dixit : « Ignosce
mihi, pater; nesciebam te omnia scire, sicut Deum, qui ar-

30 cana cordium humanorum novit. Sed fac mihi hodie gratiam;

abhinc faciam quidquid mihi dixeris, *neque a iussis tuis de- p. 234.
cedam ». Et dixit pater noster Philippus huic muhammedano:
« Cur me hominem tui similem, Dei similem facis? ego enim
sum pulver et cinis, Christi causa in vincula coniectus, cum in

33 nomen eius fidem praedicarem. Sed cave; antea es mentitus;
noli in posterum peccare, ne deterius aliquid tibi accidat ^ ».
His dictis, aqua sumpsit et manus pedesque suos vinctos lavit.

* Cf. Matth.; XII, 45; Luc, xi, 26. — ^ Iohan., v, 14.

■M *^»<^ )«-

Kt ttixit ri; « WiuU: ct nH{N;r^e euiii. ut ]iriuH ». Ht abiit hic
inu)iaiiiiii<'ilaiins, lactus, et invHnit ux<u'eni et tliiuni ot honiineH
(lonuiK siiae so invicein nionhMiteK raiium infMJo. Kt constitit ad
ostiuni iloinus suae ««t j»riiiniin ex<lainavit: « In noinine Patris
et i'ilii et Spiritus sancti, in (iiicin l^hilipinis credit aUiue etiani ''
ego credo, exite (lonio inea spiritus impuri ». Haec cum di-
cerel, oiiines aspersit. Tiiin diaholi ex iis fiij^enint, et domui
(luies ost data. Tuin inuiianimedanus, hominihus doniUK suae
et oninihiis lil)eris suis suniptis, ad patrem iiostruin I*liilii){»uiij
est profectus. Ad ({uein cum venis.sent, in Ooniinum nostrum lo
crediderunt, H ill«» oinnes ha{)tizavit et iussit eos conimunicare
cor{iori et sanf^nrmi (ihristi. Kt cum (H)mniunicasseiit altari, in
{»ace doinuin redierunt et usque ad obitum suum in f^ih-
(ihristi vixerunt. Tuin ille in insulam Zeway est deductu.^.

Caput XVIII. 15

Et sex mensibus expletis ex quo est vinctus, rex misit mi-
nistros, ({ui patrem nostrum l*hilip{)um ad<lucerent. Et cuin
adduxissent, dixit ei rex: < Xe nunc ({uidem mecum (;on-
sentis? » Ille dixit: « Quoinodo tecum assentiar in eo quod
dixisti : ' Edite feriis quarta et sexta ? ' Quam tihi assentiar et ao
ita faciam, potius moriar >. Ilis auditis rex est iratus ^t de
Pliilippo et omnibus orthodoxis, qui patri nostro assentieban-
tur, {)ronunciavit et eos distineri iussit, cum diceret: « Disce-
dant milites mei ab iis hominibus, qui cum monacho hoc con-
p. 235. sentiunt. ut cum iis pugnenuis, *qui mihi sunt adversarii et 25
in monaclii consilio {)ermaueant >. Et tum descenderunt or-
tliodoxi cortice arborum coronati et dicentes: « Xos sumus Dei
po{)ulus », cum regis milites descendissent coronati merwa ya
et dicentes: « Xos sumus regis milites )►. Et fuit numerus ho-
minum Dei mille myriades, regis autem militum trecentae 30
myriades. Et iussit rex equum adduci. ut in {)Ugnam protici-
sceretur. Tum regina surrexit et ad tentorium eius fugit et
vestibus discissis ei comprehenso dixit: « A'erumne est te di-
xisse: ' cum Dei hominibus pugnabo? ' Quod uon est bonum >.
Haec cum illa dixisset. consilhim suum obiecit. « Quid. in- 35
quit. de hoc monacho agam? Eum si reliquero, omnem po-
l)ulum pelliciet et sibi devinciet. sed expulsus sit neve in castris

-^^ 211 )H-

meis aut in suo coenobio sedeat ». Tum eum mitti iussit in op-
pidum terrae Damot, quod Gamaski dicitur, oppidum pagano-
rum. « Eo, inquit, illum deducite, et ibi interficite, et nos ab
eo requiescemus ». Et missus est Philippus, cum rex iussisset,

5 in hoc oppidum, cuius nomen supra diximus. Et vixit ibi unum
annum, verbum fidei praedicans. Et quodam die, cum beatus
Philippus fastigio collis Damasco iret, obvius ei factus est praedo
ex numero paganorum, facie nigra, hasta et clipeo ornatus,
qui veniebat, impetu accurrens, et ad sanctum Philippum ap-

10 propinquavit. Et tum sanctus eum crucis signo obsignavit,
dicens: « Deus te refutet et in partes duas discerpat ». Quo
momento hic niger desiluit et hastam in sanctum mittere vo-
luit. Dum mittit duas in partes est divisus, hastam dextra,
clipeum sinistra tenens. Dimidia enim corporis pars pependit,

15 altera pars cum pedibus in terra mansit. Tum hic abominatus
exclamavit : « Cogitavi petere mortem huius sancti Dei et nunc
haec omnia mihi acciderunt ». His dictis cecidit et est mor-
tuus. Et perterriti sunt omnes fideles, qui hoc viderant et au-
dierant. Et glorificaverunt Deum, qui miracula et signa edit

20 manu servi sui sancti patris nostri Philippi.

Gaput XIX.

*Unum post annum, ex terra Aegyptia venit metropolita no- p. 236.
mine abbas Salama. Et cum venisset omnes primores Ecclesiae
convocavit et regi dixit : « Ubi est episcopus archipresbyter
(liqa-kahnat), primus martyr, cuius est virtus i Spiritus

25 sanctus ore abbatis lacobi metropolitae dicens : ' Reperies vi-
rum, virum Dei, Philippum dictum, columen et fundamentum
sanctae Ecclesiae, cuius causa et imber in terram cadet et
arbores deserti fructus ferent, et dabitur emokimentum lac,
mel, panis generi humano et herba pecori. Is si a terra Ae-

30 thiopica aberit, tota peribit civitas; sed cuius p-recatione quae est
grata, sicut incensum coram Deo, a tentatione servatur. Quid-
quid dixerit, fac ; neque rex, voci eius obsta. Spiritus enim san-
ctus sicut Petrum, Apostolorum caput, hunc summum caput prae-
fecit '. Et patriarcha mihi est locutus : ' Beatus es, quod sancto

' Textus corruptus esse videtur. Expectes: quem Spiritus sanctus
elegit.

AETH. — B. — XX. 15

-M{ :^1;^ )Xn

Dei l*liili|t|M> obviam ibis. Seiii|M»r «•nim omnihuH hori» vi«li in
<>uiii tl<'S('(;iiili'r(> S|)iritiim sandum <tl ungeloH ponere in oius
rapiil ti'«?s coronas. licatus cst is, cui contij^it, ut manus ol
j»e<ies rius osnilai«*tur '. IJhi est hoc prairsiilium uri)is <*t murus
lidei <?t saiialor aegrotoi'um^ l'hi <'st tirmalor inlirmorum <*t con- ^
sohitor ma('storum^ Ul)i est orhoriim pater, et qui tinem facitdo-
loniiii vidiiarum, et iudex iustus verus((ue oppressorum ^ » Ouae
et similia cum metropollta regi dixisset, hic contremuit et mi-
ratus est. Tum rex metropolitac dixil : «(aim hic Philii^jms mihi
esset ohlociilus, et iussis meis ohstetissct, eum de solio eius lo
(^xpiili ct alio in oj^pido, (jui in mea dicione est, hahitare iussi>.
VA tlixit iii<'tropolita : « nrdinatioiies facere non possum, nisi
riiilippus veni<;t ». Tiim rex famiilos iuisiL, (fui eum reducerent.
p. 237. Nuncii eum Uamascii iii oppido *populiim <locentem rej>ererunt.

Et regis servi sanctum Philippiim sumpserunt et in castra eius i-i
ad<luxeruut. Kex ad metropolitam nuncios misit, qui cficeretU,
iit ad se veniret. Et venit metropolita et Ecclesiae primores
et patri nostro Philippo obviam venit et osculatus est eum
osculo spiritali. Kt mapium conventum fecerunt. Et dixit me-
tro}M)lita patri nostro Philippo oinnihus(|ue primoribus: « ()m- 20
nia. ({uae ahbas lacobus vinxerat, inihi S(dvit. Nunc regi con-
sentite in lege tidei orthodoxae >. Et consurrexit beatus Phi-
lippus et dixit metropolitae : « Si est ortho<loxus, consentimus;
si autem est ruptor tidei, ob metum regis non consentiemus.
Anatheina autem abbatis lacobi nou ab eo solo imposita est, 25
sed ante metropolitam lacobum Apostoli eam imposuerunU cum
dicerent: ' Quisquis ieiunium quadragesimae rupserit et fe-
rianiin quartae et sextae, si metropolita aut patriarcha erit,
de gradu suo detrudatur; si autem episcopus aut sacerdos, aut
diaconus, aut rex, dignitate sua privetur, si autem laicus, ex- 30
pellatur ". Rex autem nobis dicit: • Kuinpite ferias (piartam
et sextam propter vigiliam Xativitatis Christi >. Et dixit me-
tropolita: « Hoc ne ego quidem dicam: ' Edite ", interdictum
enim est religione ». Et dixit rex Philippo: < Quoniam tu es
auctor rei et regis adversarius, si ille mensam repudiaverit, :«
tu missam dic ut omnes homines te videant et tibi assentian-
tur». Et dixit pater noster Philippus: < Hoc mihi regis metus
erit. Xonue audisti Dominum nostrum dixisse: • Qui confite-
bitur me coram hominibus, confitebor et eum coram Patre

M 213 )K-

meo, qui in caelis est ' ; qui autem me confusus fuerit, et verba
mea in generatione ista adultera et peccatrice, et Filius ho-
minis confundetur eum, cum venerit in gloria sua et in gloria
Patris sui ! ^ ' Quid maius est, sacrificiumne iustitiae an mensa

5 corruptibilis ? » Et dixit rex patri nostro Philippo: « Fac sa-
crificium mane, mensam autem pone ea hora, qua diebus ie-
iunii esse solet ». Et dixit pater noster Philippus: « Quid, rex,
iubes? Sacrificium mihi est faciendum diei natalis Ghristi
causa, mensam autem, ut a cibo abstineam? Hoc dictum est

10 ineptiae dictum ». *Quae cum pater noster Philippus dixisset, p. 238.
consurrexerunt sacerdotes tentorii (kahnata za-dabtara)
et metropolitae dixerunt: « Nonne scis, pater noster, ex com-
putu Hebraeorum et Graecorum dies natalis lesu Ghristi fuit
die duodetricesimo mensis tabsas, ex ratione autem Aegyptio-

15 rum et Aethiopum die undetricesimo mensis tabsas? ». Qua de
causa dicimus: « Gelebremus festum die vigiliae ». Et dixit
pater noster Philippus: « Id, quod dixistis, facientes Hebraei
et Romani celebrant die duodetricesimo, non undetricesimo
postquam, secundum eorum computationem Nativitas Ghristi

20 praeteriit, tamen si ita faciunt celebrant non duos dies, sed
unum, ut dicitis. Nos et Aegyptii ex nostro computu cele-
bramus, sicut testamini nobis, die undetricesimo, neque cele-
bramus die duodetricesimo mensis tabsas, cum dies natalis
Ghristi nondum venerit; ii autem, quos dixistis, unum diem

2") celebrant, nos quoque unum diem celebramus. Gur igitur di-
citis : ' Gelebremus duos dies? ' Neque enim Dominus noster
duobus diebus est natus, sed uno. An dicere audetis: ' Nasce-
batur duobus diebus? ' Quo ne adducat vos Dominus ! ». Quae cum
pater noster dixisset, rex iratus sancto dixit: « Adversarie, si

80 consentis, consenti; sin aliter, expulsus sis; tu enim exsulare
soles ne alios illicias ».

Tum surrexit ornatus Philippus et ex regis castris abiit in
terram Kosoge, i. e. in terram Selals, cum duabus filiabus
suis spiritalibus, nomine monachatus Makebyu et Orni; haec

35 enim regio fuit patria harum sanctarum, sponsarum unius vir-
ginalis sponsi, Ghristi puri. Harum filiarum spiritalium causa,
pater noster Philippus paucos dies ibi habitavit cum abiret

' Matth., X, 32. - 2 Marc, viii, 38.

M '^14 >»-

in 0]>)>i(linii. ubi I)ci voltintat<; curKuin suiini esset HnituruH.
Et cuni pat<*r noster ox liar t«rra tranHniigrare et eo ire,
quo l)(Mis iuss«'rat, vcllct. Maki'hvu et nmi filiahus kuih vo-
catis, vaiffrril (licrns: « AImm) ut !)«m luei voluntatrMii fariani ;
vos autcni nianfte, <'t hic iiiartyres eritis et cursuni vestruni ^
( onticietis, idijue non vos solum, sed etiani niulti alii. Kt
p. 23i). ainore ^divino coinnioti vohiscuni sanguineni suuni profundent
donec fluat, iil loi rcntes liiherni >. (Juae locutus est Hancti.s
iMiilicrii)iis Mak«^'l»yii et ( )rni, praesciens oniuia \)ev Spirituin
sancliiiii, (jiii (*i iiierat. (Jnihus dictis, pater noster Pliilippus lo
ilor iiiiit et coiiiitata<» eiim sunt Mak('hyii et Orni lacriinas pro-
fiiii(leiil<*s. Ilisdictis, pater noster l*hilippus iter iniit. li<*x autein
cuiii audissct sanctuin habitasse in terra Kosoge, verhuni fidei
<locentein, furore agitatus, milites suos misit, qui omnes incolas
Kosog<>, viros et inulieres, senes et infantes interficerent. Milites is
ciiiii venissent, oiiinihus Kosoge incolis convo<:atis, regis iussum
dixerunt. (Jua re audita, sanctae niulieres Makehvu et Omi
altera alterani praeventura martyres fieri studebant et ad
Christuin ire, quein adamaverant et a quo ipsae adamatae
erant. Et constiterunt ante inilites, qui necem nomine regis »
nuntiaverant. Et dixerunt: « In Christum credimus, fide recta
heati Pliilippi, <juam constituerunt patres nostri Apostoli et
Paulus, vas electum, qui statuit pote.statem anathematizandi
aetati futurae, ne alia acciperetur doctrina. nisi eomin do-
ctrina, quae Spiritui sancto phicet ; sive liomo sive etiam angelus 25
doceret ^ illayn^ praecepit et exsecratus est ne acciperetur. Fides
autem regis noii accipienda est, quia inclinat ad indulgentiam
ventris delicto ieiunio feriaruni quartae et sextae et neglecta
ohtestatione Apostolorum omniumcjue Ecclesiae praeceptorum,
ne ederetur his diebus, feriis quarta et sexta praetextu dierum 30
festarum, nisi die natali Christi praeclaro undetricesimo mensis
tabsas et die festo baptismi Christi umJecimo mensis ter et
diehus Pentecostes 2, cpjod sit additamentum Paschae, resurre-
ctionis Domini nostri. Reliquis diebus, qui rumpet ieiunium
dierum festorum causa, auathematizetur. Et si necesse est a>
nos de fide cum rege consentire. qui anathema in se convertit,
melius est nos mori >. Haec cum dixissent mulieres sanctae

^ Cf. GaJ., I, 8. — - I. e. dies quinquanglnta qui proxime sequuntur fe-
slum paschale.

-^{ 215 )^-

Makebyu et Orni, fidem siiam confitentes, regis milites irati
consurrexerunt et gladiis cervices praeciderunt his fortibus et
firmis, ut viris, in "^^infirmitate sua. Et homines illius regionis p. 240.
videntes illas paratas fuisse gladiis interfici, dixerunt: « Ne

5 nos quidem eas deseremus in vita aut in morte. Coniunctae
enim nobiscum sunt fide, quam nos docuit pater noster Phi-
lippus, cum diceret : ' Ne hanc fidem rectam, etiam ad mortem
ducamini relinquatis ». Tum iis milites capita amputaverunt gla-
diis, nullis viris aut mulieribus aut senibus aut infantibus re-

10 lictis. Et numerus hominum, quos milites interfecerunt a die
tertio mensis t e k e m t, quo die beatae Makebyu et Orni duces
itineris vitae, sunt mortuae, usque ad vicesimum tertium mensis
magabit fuit nonaginta myriadum et septingentorum et septua-
ginta septem. Quo innumero fuerunt non sohim terrae Kosoge in-

15 colae, sed etiam una venerunt ad coronas martvrii accipiendas
ex Bali, et Dawaro, et Fatagar, et Wad, et Damot, et Sawa, et
Amhara, et Wifat, et Gedem, et Angot, et Tegre et ex aliis re-
gionibus ; eos conduxit virtus divina, ut ratum esset id, quod a
patre nostro Philippo praedictum erat, cum nunciaret beatis

20 Makebyu et Orni, ab iis discedens. Quo facto, milites interimere
destiterunt iussu regis. Haec omnia acciderunt patris nostri Phi-
lippi, capitis huius martyrum ordinis, causa. Antea, cum patrem
nostrum Philippum Amda-Syon rex expulerat, cum viderentur
multae virtutes, manu eius excitatae, et cruor vulnerum eius ignis

25 factus, ut regis tentorium combureretur, multi homines passio-

nem suam gladio et hasta finierant in oppido, quod Savan dicitur.

Hic recitabimus quaedam ex narratione de beata Makebyu

et sancta Orni. Priusquam cum patre nostro Philippo exsilium

subierint, ostenta edebant in Dawaro terra, quae Dara dicitur.

30 Ibi homines, a quibus offensae erant, interfecerunt et tum ad
vitam revocaverunt precibus suis, ut ita homines cognoscerent
potentiam virtutis earum. Atque etiam postquam ex exsilio
redierunt, in Kosoge ex rupe dura aqua etiluxit, ut esset re-
medium aegrotis, et etiam nunc exstat, virtutem suam praebens,

^^5 eis qui ea asperguntur et *bibunt eam cum fide. Precatione harum p. 241.
mulierum sanctarum Makebyu et Orni, et oratione martyrum
egregiorum, primorum et ultimorum, qui nominis eius causa
vitae mortem praetulerunt, Deus nos liberet a vexationibus
Satanae in saecula saeculorum. Amen.

-K2i0 H-

(Iai'Ct XX.

UjMlcaimis ad cortarnon palris of^regii «-t hfali r]iili|»|»i enar-
randuin. A n»ge exjuilsiis pater noster Pliilijipiis, abiit in l<>-
cum, (jui Uarabt «iicitiir, ihicjur non imiltos <lirs iiiainTe voK*hat.
Kt «iixcnint abbati lihcri cius: « Si hic manehis, inetuiimis regcin, ^
ne nos lua causa interficiat. .Xain audivinius, quae iani fece-
rit >. Kt (lixit iis beatus JMiiiippus: <c .Si timetis, a vobis di-
sce(b\m >. Kt luin consurrexit, et iis qui cum eo erant dixit:
H Eamus in Snwa! ' Sive excipiemur, sive ncjn 'excipiemur,
patrein incum Talvia-IIaymanot adorabo et sepulcrum eius lo
osculalior; nam ndest iinis meus >. (Juibus dictis est profe-
clus ct venit in Dabra-Libnnos. Ubi ei eadom atque aiitea,
sunt dicta. Dixit iis beatus Pliiiippus: « .\e moesli sitis, abibo
enim, neque superveniet destructio sepulcro patris mei. Sed me
patiamini hoc tempore pluvio usque ad diem sancti lohannis, tuin \'»
abibo ». Et dixerunt ei: « Ne sit ita, pater; vehementer enim
timemus, ne rex hodie aut cras mittat >. <Juibus auditis, pater
noster Pliiiii^pus statim surrexit ad sepulcrum iiatris nostri Takla
Haymanot capuloque eius pulsato: « Pator. inquit, iam ab-
solvi cursuin meum et munere moo perfunctus sum. et venit 20
tempus quietis moae. Xunc abs te discedo. ne dividalur corpus
meum tecum -, sed veniat in me benedictio tua neque me a
gratia tua removeas >. Quibus dictis, capulum patris nostri
Talvla-Haymnnot oscuiatus oxiit. Et dixit liberis suis. qui in
coenobio mansorunt: « Abliinc carnem meam non videbitis>, 25
Ita locutus profectus est et pervenit in Aba-Gendena ibique
p. 24i. consedit. *Ibi neque exceptus est ne(|ue cpiidcpiam ei datum est,
cum ipsi ederent et biberent {quasi^) nuptias celebrantes.
Mane pater noster Philii)i>us ad ianuam oxiit et foris stans.
manibus porrectis, exclamavit : « Adspice, Domine, hanc iniu- 3>
riam, qua sum affectus: dimidiam partem aquae aut panis ex
liis omnibus milii non dederuut, cum ipsi se oblectantes ede-
rent et biberent. Sed non de cibo dividendo tibi dico. Domine >.
Quibus dictis, sorores suas monachas vocavit. quae iniuriae par-
ticipes non fuerant: « Ite celerius, ait; neque sitis hic ad octa- '^

^ Per mendum Wasa scr ptum est. — - Mihi obscurum.

vum diem; si aiitem eritis, cavete ». His dictis sanctus iter suum
proseciihcs est. Xono die postquam abierat, in hunc locum pe-
stilentia iucidit et quinquaginta tres monachos absumpsit atque
etiam mulieres liberosque.
5 Beatus autem pater noster Philippus consedit in terra Wa-
laqa. ubi aediticaverat monasterium in priore exsilio suo. Tu ni
rex patrem nostrum quaerere coepit et dixit: « Quonam hic
monachus abiit? » Dixerunt ei: « In terra Walaqa versatur ».
Et dixit rex: « Ite, adducite eum ad me ». Et statim est

10 adductus. Et dixit ei rex: « Ubi habitas? » Sanctus dixit:
« Xonne audisti David dixisse : ' Domini est terra et ple-
nitudo eius ^ ». Et dixit ei rex : « Terram quidem Deus mihi,
non tibi dedit ». Et dixit ei sanctus pater noster Philippus:
« Xon tibi soli sed et nobis omnibus, ut dixit David : ' Terram

15 autem dedit filiis hominum ~ ». Tum dixit ei n>x: « Cur sem-
per pro nihilo habes iussa mea ? Omnes enim principes Eccle-
siae mecum consentiunt; tu solus manes, qui iussa mea non
accipiat». Et dixit ei sanctus: « Si metuens te legem rumpam,
pristinum certamen meum vanum erit. Nemo mittens manum

20 suam in aratrum, retro vertatur ^. Bonum est mihi magis mori,
quam ut gloriam meam quis evacuet ^ ». Ita locutus, a regis
facie discessit. Tum rex misit multam et pretiosam suppel-
lectilem. Et attulerunt *ad sanctum regis servi et dixerunt p- 243.
ei: « Accipe! dicit tibi rex ». Quod rex fecit ut eum illiceret.

25 Cogitabat enim eum hac re vincere. Sanctus autem dixit missis
a rege: « Dicite ei: Quorsum mihi bona tua, si Deus me nu-
trit et vestit? » Et redierunt legati et retulerunt regi. Tum
iterum ad illum misit dicens: « Cur recusas accipere bona
regis; nonne scis, omnia, quae edis quibuscjue indueris. esse

30 regis? » Quibus auditis, pater noster Philippus dixit legatis:
« Dicite regi : Xonne audisti Deum dixisse liberis Israel : ' au-
rum vestrum est spurium et argentum vestrum hostis come-
det ^. Aut, inquit, si mihi lionorem obtuleritis arietibus et tau-
ris, Spiritui meo displicebit, nisi observabitis ea, quae vobis

35 dixi '. Dicis: ' Ego sum rex ', et non servas iussa eius; rex
enim est solus Deus in caelo et in terra ». Et redierunt legati

^ Ps. xxm (XXIV >, 1. — - Ps. cxm, 24 (cxv, 16). — ^ Luc. ix, 62.
— *1 Cor., IX, 15. — ^ Textiis corruptus est. Cf. Ezech, mi, 19: « hostis »
(flar) pro daf « stercus » per mendum scripiuni esse videtur.

-n 21« )«-

cl n»^M ii'liil(MMint (juac palor noHter dixitril. Kt rlixit rex Ir*-
gatis: « Hwilitn et reportate ad eiim han ren, et relinfjuite a<I
pedes <»ius ». liedienint illi et ter ita feceriint, sanrtus auteni
surrexit el has res <lereli(|uit, aliani in part^m discedens. Nun-
ciavenint illi rcf^i eum recu.sare res accipen? *-i abire velle. »
l^t (lixit iis rex: < Ite et dicite huic mcmacho: Le|ms cum
terra certahat, et dixil: Kgo ahiho iihi non es. Et dixit ei
terra : ' Ahi, (|uaeso, si potes <m) ahire, uhi non sum *. Kt lepus
ille (urrere coepit, cogitans eo venire, ubi terra non sit. Kt
cum accurrerat aut adierat aruiuid, terra hKpiebatur: Hic sum lo
et hic sum. Kt currere perseverans est mortuu.s, cordis morbo
corroptus. l*otesne tu quocpie p(^rvenire ad terram, quam non
(d)tineam? Kt si invenies tcrram, (juae non in mea sit (iici(jne.
abi, at ego eventum rei adspiciam >. Quae regis verba pa-
tri nostro sunt relata, et sanctus legatis dixit: « Dicite regi: r>
Cur te effers furibumhis et os tuum in caelum ponis'? Nonne
p. 244. audisli Doniinuiii '*nostrum dixisse : * Qui se exaltat, humilia-
hitur. qui se liumiliat, exaltabitur ^ '. His verbis tuis te ad-
versarium Dei pra^^huisti, de quo dixit David: ^ Tui sunt caeli,
et tua est terra; orhem terrae et plenitudinem eius tu fun- 20
dasti-^'; denuo ide^n dixit: ' Quoniam ipsius est mare et
ipse fecit illud et siccam manus eius formaverunt ^ \ Ego quo-
que scio terram Dei, non tui esse. Sed exsilium subibo, ut
sim similis patrum meorum ratumque sit dictum Evangelii:
' Beati qui persecutionem patiuntur propter iustitiam. (|uoniam «
il^sorum est regnum caelorum ^ ' >. Rex audito dicto patris nostri
Pliilip})i conticuit, cum non invenisset, quid responderet. San-
ctus autem surrexit et dixit: € Eamus. ut sepeliar manu ah-
hatis Salama praeceptoris mei >. Dixit discipulis suis. Tum
surrexit et abiit in desertum versus, terram Amhara, et venit ao
in monasterium quoddam, et octo dies ibi re(juievit. Et ab-
bas illius coenobii ad eum venit et dixit : « Pater honorate.
metuo. Episcopus euim es, de quo mundus totus audivit. Xolim
te hic habitare. Xihil enira sum ad te >. Et dixit sanctus Plii-
lippus: « Noli dolere: cras enim abibo >. Et statim surrexit «
et abiit, donec in terram Gergesa veniret, ubi abbas Salama

^ Pa\ LxxuiLxm), 9. — ^ Luc, xvm, 14. — ^ P.s. Lxxxvm (lxxxix , 11.
— * Ps. xciv (xcv , 5. - ^ Matth., v, 10.

-^{ 219 )H-

metropolita erat. Metropolitae dixerunt venisse Philippum,
Ghristi martyrem. Metropolita laetatus est et dixit: « Ad me
eum deducite! » Cum eum vidisset, surrexit et collum eius
est amplexus, et alter alterum osculo spiritali est osculatus.

5 Tum patri nostro dixit: « Mundum repudiasti et Christum se-
cutus es cum amore et fide, ut sis regni caelorum heres ».
Et dixit Mar Philippus : « Quid sum ? Beati sunt, qui certamina
sua finierunt et martyrii coronam in regno caelorum accepe-
runt ». Et dixit abbas Salama: « Verum tibi dico: tu non

10 minor iis es in regno caelorum ». Et tum sedebant de rebus
divinis colloquentes.

*Paucos post dies accidit transmigratio honorati patris nostri p. 245.
et victoris Philippi, qui martyr fuerat Amda-Syon et filio eius
Sayfa-Ar'ad, regibus Aethiopiae, regnantibus, qui verbera-

15 tiones et vincula et exactiones ex altero oppido in alterum
multis cum verbis contumeliae subierat, qui famem et sitim et
nuditatem perpessus erat. Et tum vox de caelo exclamavit:
« Veni, dilecte mi Philippe, nam cursum tuum confecisti et
certamen tuum absolvisti: muUos labores et vexationes mea

20 causa subiisti, cum sicut fur aut latro conviciareris, verbera-
reris, vincireris, expellereris. Beatus es. Verum tibi dico, mi
dilecte et beate Philippe, omnes labores tuos et mala, exa-
ctiones et patientiam tuam calamo aureo inscripta esse co-
lumnae lucis in Hierosolymis caelestibus. Qua de causa ego,

25 lesus, verbum dico non falsum: quisquis in precationem tuam
credet et memoriam tuam faciet incenso et oblatione et missa,
quisquis sitientibus dabit calicem aquae frigidae ^ bibere die me-
moriae tuae in nomine tuo, ego eum bono praemio remune-
rabor in mundo novo, et quisquis scribet et scribi iusserit li-

30 brum certaminis tui, id est passiones tuas quas propter me
toleravisti, nomen eius inscribam columnae lucis in caelestibus
Hierosolymis, cum sanctis omnibus et martyribus in saecula
saeculorum. Amen. Ecce ego tibi dono septem coronas : unam
propter virginitatem tuam, unam propter martyrium, unam

35 propter populum a peccato ad religionem meam conversum
evangelium meum docendo; unam propter exactiones tuas ex
altero oppido in alterum in affiictionibus et doloribus, unam

^ Matth., X, 42.

'D

proplnnM (|uo<l coronnrn hoiioris KacfCulariH repudiasti, unain
propt^ir inaf^nnu interf(H:tum, ruin a(lolcH<'ons (*hjw*« ueque timeres
|»ro noniiiic in(»o iiinri, un.un proptcr Kaccnlotiuni tuuin cantum
ct iin»nacliatuiii pcil.-ctnni, sicnt Antonii ci Macarii. L'hi autem
corpus tuuin s(»piiltuni erit, f^ratiani incam cl inisenronliam "»
iiicain pracstaho, iic((ue eo ciescendet frigus ncijue nix. nf^rpje
locustae, nequc hruchi.

CA!" - X\I.

p. 24('>. *I)oiiiinus nostcr Icsus fJhrislus postquain haec promisit, cum

i^UwUx in caeluni adscendit. (Jnihus auditis sanctus est lactatus; lo
sihi visus est non lahorasse. (rratiarn Deo rctulit. His factis
sanctus, siciit onincs honiincs, niorho est atfectus. Meti'opolita
cuni sanctum acj^^rotare audisset non est ad eum profectus,
(|U()<1 ex Gergesa in IJaqfilit ire volehat. Ad eum sanctus misit,
ut ad se veniret. (aim nietropolita ad eum venisset, sanctus i.".
ci dixit: « Ciir ine deseris et profecturus es me non sepulto? Et
si liinc ahire properas, sunie nie tecum, ut in HaqSlit me se-
})elias ». Quihus ex ore sancti auditis, metropolita lacrimavit
et dixit : « Tu ne moreris, arcliipreshyter (et) episcopus et mo-
naclionini pater? Moreris, Philippe, murus fidei. colunien et ?o
fundaiiientuin Ecclesiae? Tu ne moreris, Philippe, caput episco-
porum ? Tu ne morte conficeris, Philippe, lingua facunde ? Uti-
iiaiii pro te moi-iar. et nisi hodie, cras da mihi te sequi! >
His atque similihus dictis metropolita flevit dilectum suum Philip-
pum, tum sumptum eum ad lectum suum tulit, et ex Gergesa 2.-)
in Dahra-Ha(|alit. rnisit.

Et tum in pace requievit j^ater noster Philippus, pacis prae-
ceptor mensem nonum supra annum septuagesimum quartum
agens. Quindecim annos in patris domi vixit, tum in Dahra-Liha-
nos ahiit, et cum ihi veuisset tres annos ante monachatum vixit, 30
a tonsura monachali usque ad coenohii magisterium vigirti
duos annos vixit, ah iuauguratione magisterii usque ad exsi-
lium duodetriginta annos, post exsilium in Tegre vixit tres
annos, duos annos in Walaqa, in Dara, i. e. Dawaro menses
tres, in Zeway insula menses sex, annum in Damot. Exsilii 35
eius fuerunt universim sex anni et novem raenses.

p. J47. *Tum requievit die duodetricesimo mensis hamle. Et descen-
derunt ad eum excipiendum angeli vigilantes, et prophetae

-j^.( 221 )K-

sancti, et Apostoli puri, et martyres victores, et iusti perfecti,
et monaclii electi, cum coronis et candelis innumerabilibus, et
animam eius in caelum extulerunt dicentes: « Gloria in ex-
celsis Deo ^ qui homines gratos habet. Qui in mundo laboravit,

5 vivet in hnem ^ ».

Gum pater noster Philippus obiisset, nuncii abierunt, qui
metropolitae abbati Salama dicerent de abitu patris nostri;
hora enim illa, alia in domo fuit. Ibi cum metropolita esset
inter se liberi eius sunt locuti : « Non oportet neque decet nos

10 eum sepelire ». Metropolita autem spiritu sciens obitum sancti in
itinere obviam fit missis, qui ad eum nunciatum ibant. Et
priusquam loqui coeperint, iis dixit : « Scio, scio victorem Phi-
lippum requievisse ». Et cum venisset, metropolita in eum
cecidit et profudit lacrimas amaras, tum eum sepelivit, ut epi-

15 scopi sepeliri solent. Et cum homines ei dicerent: « Mitte, noli
cadaver tangere; metropolita enim es ». Dixit: « Quis ego sum
metropolita? Metropolita est Philippus, quem Spiritus sanctus
constituit, ut Ecclesiam regeret, quam Ghristus sanguine suo
Patris voluntate acquisivit ^ ». Et sepelivit eum cum cantu et

20 psalmodia et honore magno. Et abbas Salama haec omnia vi-
dens, audivit synodum angelorum, et prophetarum, et aposto-
lorum, et iustorum, et martyrum, et virginum, et monacharum
animae eius obviam euntem, omnium enim eorum cuiusvis
generis operibus similis fuit. Nam angelorum similis fuit, cum

25 castitatem esset assecutus, et prophetarum cum arcana sciret,
et apostolorum cum fidem praedicasset, et martyrum, cum
passiones subisset. Similis fuit iustorum, cum egregia fecisset,
similis est factus virginum quoque, cum cupiditates vicisset. Qua
de causa desiderabant eum et ei obviam ire properabantdicentes:

30 « Pretiosa est in conspectu Domini mors sanctorum eius ^ ».
Ecce scripsimus vobis, fratres dilecti, breviter, ne pigri sitis
ad audiendum. Sed Deus *inceptor et perfector, protector et p. 248.
adiutor vobiscum omnibus sit in saecula saeculorum. Amen.

35 Pater, benedic et consecra et firma portam et fundamentum
coenobii, matris tuae Dabra-Libanos ! Reduc dispersos liberos

' Luc, n, 14. — 2 Ps. xLvni (xlix), 8-9. -- ^ Act., xx, 28. —
* Ps. cxv, 6 (cxvi, 15).

-e< 222 >o-

tuos, runnii Ii.iIm* iiistaur.Mtioiiis (M)ruiii (jii.u* in f*a (lofttructa
sunl, nulri (U|»Ii,iih)s <uus, K<*rva iuvcntutoin <mu8 et ronova ne-
ncctuttMii cius, ot l)cn»Mlic saciMvlolio oius, inaxirno autoni jiatri
nostro loanni Kaiiin. (jui <1(» c(M'taininc tuo (IfscrilMMido ainonf
cM'ga le iluctiis iiiullis dit^bus posl ohlivioneni, sollicitus fiiit. ^

Cuius noiiKMi l)oiuinu8 inscribat calanio aureo,
cl accuinlxMV* faciat tMiiii in convivio novo.
Mt liliuiu cius *A<J(ja-Hu}ilia'el a t(Mitatione et t(Mii|)(,*statibus et
ct iiilroducat j)ost niuruin caelostein, [agitati(Jiiibus liberet
uhi iustus cuiii Iib(M'is suis electis a inolostiis sorvatur, introducat lo
liic l)(Mis, inundi ornanientuni, laotilia iiitinita.

(Jui c()nsci'ii>sil. (|ui C()ns(M'ibi iiissit hunr Hhinim^ (jui lo^Mt,
intori^retatur ot audit oinnia verba oius, Deus oi misorontnr
in rogno caeloruin in saecula saeculorura. Amen.

V.
MALK'A FILPOS

SEU

EFFIGIES SANCTI PHILIPPI

Hvmnus in honorem sancti Philippi, more Aethiopum,
corporis eius membra singula laudibus celebrans, et hac
de causa « effigies » (malke') dictus, in codice Musaei
Britannici Orient. 574, If. 44 r - 48 v. invenitur ^ Quae
in hoc hymno ad vitam Philippi spectant, minime cum
vita, a nobis in hoc volumine, sub numero IV edita, con-
gruunt. Xihil enim de exsiliis aut miraculis ibi narratis
memoratur, sed e regia stirpe oriundus, Philippus in de-
sertum abiisse et monasteria A'nqo et Gesena fundasse
dicitur. Horum monasteriorum cum in Annalibus aethiopicis
brevioribus antistiti (etege) Philippo fundatio adscribatur,
verisimile est Philippum in hvmno celebratum alium esse
Philippo antistite, et Annalium compilatorem unum et alte-
rum permutasse.

Hymnus in monasterio Gesena a lilio spiritali sancti,
coenobii superiore (liqa-mahbar), compositus videtur.

Quae cum ita sint, hymnum Londinensem in lucem
proferendum duximus.

Romae. Non. luliis A. D. mdccccviii.

B. T.

^ Quae in codice Orient. 728 Musaei Britannici, fol. 147, post vitam
Philippi, a nobis editam scripta sunt, non « Effigiem » sancti exhibent,
sed e libro Aethiopum liturgico, qui D e g u 9 appellatur, excerpta sunt.

-H 225 )^-

EFFIGIES SANCTI PHILIPPI.

1 *Incipio laudationem gloriae tiiae et compono cantum, p. 251.
dum gratia tua vocis est chordae citharae.

Adiuva me, Philippe, usque ad finem verborum!
s Si non perficerim neque obsignaverim verbum,
apud discipulos tuos sapientes famae non ero.

2 Salutem nominis tui memoriae. « Deum amans » est nomen
quod antea in capite prioris Philippi manebat. [eius,
Philippe, sigillo Moj^sis obsignate,

10 instar Israel, totus populus tuus, millibus aurium,
sicut mannam, laudem tuam cum gaudio gustabit.

3 Sahitem crinibus capitis tui, cucullo ornati,
ad instar iuvenis sponsi domo sponsae.
Philippe Apostole, veni ad adiuvandum me.

15 Si e corde tuo verba adiuvandi evanescunt,
regnum Dei operis externus erit nuncius ^

4 Salutem capiti tuo : adeo ut perturbatum sit cerebrum eius
in Deo in Trinitate sua adorando nimis perseverasti,
Philippe. Gum filius tuus ad portas auris tuae, extra aedem ^

20 fletu usque ad clamorem exaltatum clamo,
ne sit labor meus sicut pharisaei ^ gloriantis.

5 Salutem faciei tuae, fonte sudoris ablutae

cum in te prosternendo perseverares et certamen iterares,
Philippe! Remunera me pro sermone laudis tuae,
25 ubi sacerdotes, sodales tui, temphim posuerunt,
ut in eo praedicarent et populo te annunciarent.

^ Gomiptiim. — ^ Sicut puWicanus. — ^ Luc, xviir, 10.

-K ^^ii p^

p. 262. 6 ^Snliiteiii ))al|M'l)ris tiiiH, nrjtin Incriinnnini irnKatiK,
n(\oo iit j' (loiiio <•! patriiiioiiio suo traiismif^ravi^riiit,
i(*o IMiili|>|M' i'\ |»rol<*s leoiiis fortis.

(^uiii dfmiiis (un iiata sit o\ tf» ex utero aquae lonlanl,
gratiain doinus tiine, secundae Sinai, praestantein redrle. 5

7 Salutriii oculis hiis. (pii ^idcrunt contenijilantr*

oculo cogitationis intiine luundiun tene!)rosuin despectui ha-
l'hilii>iK% veni ;i<l iiie in caritnte inutua, [bendum,

iit te seriuar, canendo liyninuiii
donec videaiii opus donius Dei. lo

8 Saluteiu auribus tuis, totuin inunduin audieiitihus
tibi voce doloris supplicantem,

Philippe alier lohannes, cuius sedes est desertum!

Uuis est, o mi dilecte, tui similis qui extra modum et mensuram

coram Deo jirecatione et ieiunio factus est dives. 15

9 Salutem maxillis tuis, in (fiias descendit
canalis lacrimarum, adeo ut fecerit super eas viam,
Philippe! Mitte mihi e discipulis tuis quendam

ut me ad cordis mei desiderium dirigat

uam in necessitaie auxiliura et alium filium ' non habeo. 20

10 Salutem naribus tuis, naribus cogitationis internis, odoran-
odorem suaveni mysterii sancti altaris [tibus
Caesareensis Philippe, qui est in terra Gazae.

Adiuva me adiutorio tuo, iuvenem natura debilem,

et accipiam e more bono eorum beneficia tua. 95

11 Salutem labiis tiiis, admonitionem docentibus
cum quid e fide detralieretur vel opera deficerent.
Cum pulsavero, Philippe, aperi mihi portas.

Fratres tui, quos duxit Christus et Petrus; socii tibi facti;
faciant cursum per amplitudinera cordis raei *. 30

* Obsciu^imi — ^ Cf. Proverb., vii, 3.

-^{ 227 )H-

12 *Salutein dicam ori tuo, p. 253.
quod in aures populi insipientis Scripturam praedicavit,

Philippe! l)a alam ex alis adiutorii tui mihi,
te sequenti, ut per abyssum traducas me,
^ nam semper in hac fleo et ploro.

13 Salutem dentibus tuis, qui ridendo non delectabantur,
neque laetitiam in communione cum laetis volebant,
praeco Divinitatis, Philippe! Odor onycis

est monasterium tuum Gesana quod sanguis divinus sanctifi-
10 praepositum monasterii, filium tuum, gratia affice. |cavit:

14 Salutem linguae tuae, cuius est fortitudo sicut linguae
cuius verbi ignis ligna peccati et erroris comburit, [Paracleti,
Philippe qui es simul corporeus, et Angelus excelsus:
Cursum consummasti bene \ vestigia sequens

15 Takla-Haymanot, viri iusti, cuius certamen est praestans.

15 Salutem verbo tuo, verbum Filii Dei loquentis
quando vult accepit et quando amat dat,
praeceptor Philippe, et super millia dator!
Hastam verbo tuo in ventrem inimici mei infige ;

•20 et benedictionem tuam in me auge.

16 Salutem halitui tuo, cuius vapor sanat
morbo aegrotantes et peccato impuros,

Philippe dilecte, gemma conchae (?) Takla-Haymanot !
Pedes cordis mei ad te mane properantes
25 ex hereditate domus tuae gratiara accipiant.

17 Salutem faucibus tuis, quae dicebant sono suavi
verbum cantus bonum, adeo ut resonaret supra caelum tertium,
Philippe, vestimento beatitudinis et schemate ornate !

Quis, sicut tu, e corporalibus, maiestate verenda coronatus est,
30 praeter Paulum anachoretam et Barsaumam inopem?

' CA\ II Timoth., \\\ 7.

AETH. — i;. — XX. 16

p. 254. 18 "Saliilfiii roilo luo, cui torques (idei circuiinlata <»»l,
iioii ai^rcntuiii vcl .'luruiii ad oculiini con<'U(iis4:4*ntia<f ;
Anlonio after riiilij)jH*, (jiiia in iiislitia «*xct»||<»|)as.
Nuixius nieiiioriat* tiiac spiritalis apud onines iniiotnit
ita ut lilii tui iiiultiplicati et adiiKxluni aucti Hint. s

19 Salutciii tergo tiio. <|uo<l huniilitat<>ni sibi iiuluit.
tiini lilius i(»j<is esses, et ex<:eisu8 (loininii extensione ;
IMiiiijHM' .\jK)stole! Hoj^at te terra (lesena,

cuius m1) liosle fi'a('tuni cornu eievasti

et cuiiis cadaver de nioi'te resuscitasti. lo

20 SaluteiM iiuiiicris tuis, (jui crucein liuiuiiilatis portal)ant,
cum e doiiio re^nii et divitiaruin in viani paupeilatis protici-
IMiilipiie! (ioraiii te, si Deo placet, [scantur.
stabo, iu ('oiisi)ectu tuo, vestigia tun sefjuens

et iustis tiliis tuis ine consociab(j. 15

21 Saluteiii pectori tuo. a(|uae cognitionis receptaculo,
ex (|uo ad lil)ituin (|uivis desiderans iiaurit,

Fliilippe dilecte, gemma filii Pliilippi! '

I^)eatum te desertuni humilitatis peragrantes praedicant

et linjj^ua sua (juisque laudibus effert. M

22 Salutem gremio tuo, 1(K'o e^estatis et alHictionis accubitus,
cum per siui^nilas horas in laudatione et iubilatione eas subires
Philippe, abstineutia indute, sicut lingua Scripturae dixit:
Anima mea in te sperat^: cum sis administrator eius,

in domo animae tuae liabitet, (juae suavius myrrha odorat. 2.j

23 Salutem manibus tuis. crucem tenentibus
cum virtutes, manibus extensis faciebant.
Pliilippe! ad te modus cordis mei elatus est.
Deiice mihi e caelo funiculum. ut me sursum trahas.

(pua alnssus peccati. undae facta. prohil)et me. sf}

' Obseuruni. Num Alexan(hum Magnum in animo lial)et ? — - Cf.

Ps. LV (LVl). S.

M 229 )^-

24 *Saliitem brachiis tuis, quae bracliia peccati fregerunt, p. 255.
cum in nomine ostii domus ^ et in nomine iotae^ praedicares.
Mercator Philippe, qui regnum caelorum emisti!

rogo te, in remunerationem cantus mei,
5 immunditatem animae meae puritica extra et intus.

25 Salutem uhiae tuae, ulna Davidis graviori,
qiiae Satanam virtute adorationis perfringit.
Philippe, Filii Unigeniti Apostole !

rogo te, alis cubiti et manus protege me
10 hora retributionis terribilis et iudicii tremendi.

26 Salutem palmis tuis, quae in adorationibus adiuvandis per-
dum tererent terram ad Crucem Lithostroti. [severabant,
Fili regum Philippe, et domitor myriadum militum!

divitiis gaudii relictis, ut tribulationes subires,
i"i filiae Davidis Mariae vestigia secutus es.

27 Salutem digitis manus tuae unguibus ornatis,
quorum color albi lactis et lanae similis est.
Philippe Apostole, humilitatis et amoris praedicator !
Velis me salvum facere,

20 nam domini est misericordia, et peccatum servi.

28 Salutem lateri tuo, quod noluit lectum

cum cor tuum, rex cogitationis delectationem mundi repudiaret.
Philippe ! Cum pes tuus iter deserti transiret,
morbus aegrotabat morbo tuo et sudavit sudore, [est.

•25 donec angelus mortis confutatus et in extrema loca expulsus

29 Salutem ventri tuo, quem prohibuisti cibo

et cpii non capiebat delectationem cum in animo i(/ habebat.
Pater millium Philippe, et per gratiam Christi, mi pater,
quia me genuisti ex alvo tuo quae est tamquom mater.
30 Magniticat anima mea rationalis Deum!

^ Cf. loHAN., X, 9. - ^ 1. e. lesu, cuius nominis prima httera est iota.

M ^•iO )Mt-

p. 25(i. 30 *SaluliMii (•.nidi tuo, sicul <:or Davidis inansucto
et instar Movsis initi.
Altcr PhilipjM*, Ajiostolf Cliristi Messiae.
({U(un goiiMit. ut sanctitatis <*t puritatis sac.rariiiiii,
Mai'ia, Kuos et Noe gloria. 5

31 Salutcin rcnibus tuis, in fornace liumilitatis prohatis
cum e rej^no inundi terreno, inundi deh^ctatioiiem sjireveruuL
Philippe a//t'?' Paule, post cuius aetatem prodiisti,

(juis potuit t<» sejjarare a (^hristo a te dilfM-to?

an angustia<'(' an ^ladius^ '. lo

32 Salutcin cogitalioni tiiae, (juae hona coj^itabat
cotidie «4 omni liora.

Phdil)j)e, nii j)ater, ohsecro t«',

(juocunque inissus siin, viain mihi j)rosj)eram redde.

et ubirun(in«' nianoam, domni meae umhram j^raebe. 15

3T Salutem visceiihus tuis, in (juae non immittehatur
cihus carnalis animalis ad modum appetitus corporis tui.
Philijtpus, mi j)ater! beatum te praedico omni hora,
nain ij)S(^ dixisti et locutus es in conspectu huius mundi:
cadux (^st stabilitas eius, cc^rruptibile desiderium eius, et to- 20

[tus mundus fluxus est.

34 Salutem intestinis tuis, a bonis inundi segregatis,
in qua infundebatur cibus vitae animae.

Philippe, gt^mma mea (]uae praetio non invenitur,

si medici graeci et aegyptii ventrem meum scinderent 25

intus, sicut aurum, anior tuus inveniretur!

35 Salutem umbilico tuo. qui tutela spei corporis dicitur
et alimentum parvuli in sinu, donec natura eius perfecta sit.
Philippe, mi pater! Cum certamen intenderes,

Satanas confusus est coram te, et retro se recepit, ao

donec a Deo misericordiam et gratiam tibi comparasti.

' CA'. Rov2.. VIII. :i5.

-H( 231 )H-

36 *Salutoin liiml)is tuis, qui admodum crepitabant, p. 257.
cum statio et adoratio ossa eorum conterebant,

Philippe Apostole , iustitiac^ Christi nuncie !
Usquequo, Domine, in errore meo lamentabor,
5 et in peccato meo omni tempore sicut columba gemam?

37 Salutem tibiis tuis, membrorum omnium columnis,
quarum super extremitate ipsa firmata sunt,
Philippe, Dei apostole, virtute fortitudinis eius,

sicut in area crucis Agnus eius suspensus est
10 et sicut ludaei caput eius arundine percusserunt,

38 Salutem genibus tuis, quae in adoratione perseverabant,
donec e facie tua sudor in specie sanguinis effusus est,
praedicator Philippe, Takla-Haymanot sodalis.

Sicut discipulus Eliseus ^ pallio praeceptoris sui aquam transiit,
15 traduc me per abvssum, cuius extremitas est profunda.

39 Salutem pedibus tuis, qui in loco precationis stabant,
cum videbant alfiictionem animae proximi sui peccatricis.
Te migrante, Philippe, e mundo dolorum et laborum,
cum exclamarent cithara s^m David et cantu suo angelus,

20 vox in caelo tertio audiebatur.

40 Salutem talis tuis, non infestatis ore serpentis
neque tactis omnino corpore viri aut feminae,
socie martyrum Philippe et aequalis sorori ^ Isae ;
pater, orationem meam exaudi, cum deprecor peccator,

25 pater, pater, manna amoris tui animam meam nutri!

41 Salutem plantis tuis, quae non solebant agitari
propter nimiam lassitudinem, dum in domo sanctificationis tem-

[pore benedictionis ambulabant,
Si tui instar, Philippe, viam crucis sequar,
30 ne minimum quidem precibus urgebo te,
ut super opes meas opes augendo addas.

^ lu textu gcnitivus! — ^ God. exhibct « Iratii ». De martyribiis Isa
eiusque sorore Tecla, vide sub die viii mensis tahsas in synaxariis co-
ptitarum et aethiopicis et in hbro aethiopum Miracula B. Mariae Vir-
ginis (T a ' a m r a-M a r y a m) nominato. Gfr. WiisTENFELD, Synaxarium
Copt. Christen, pp. 163 sqq. Zotenherg, Cataloyue des mss. Ethiop. d. l.
Bibl. Nat., p. (3S, 4.

p. :d58. 42 '^Salulriii dij^Mtis {hxIiiiu liioniiu cuiii uiif(uibuH coniniKfiiii
qui cursum ;u'C«»l<'ral)ant, (|uan«l(> <>p<»s regni relirpiiHti,
iMiili|)|M*, iiii j)al«*il I t in«' N*;,'«mii «locoas,
castif(a iu«* haculo tilii, (lone<! niariUtntuH ero, [misKii.

castif^atio vero alioruru paf/anorutn etiam in Ninive est re- s

43 Salulriu stalurati tuae, quae vino non irrigata,
a({ua (lesorti ('rcvlt. rc^nii divitiis spretis,
Phili{){M' {)ra(M'(^pt()r, ct (iliristi }.(ratia {)at(»r iiostcr !

Si iciunio (U i^rccibus uos rcdiiuas, [cabiiiuis.

nunciuiu j^^audii laetuin nunciabiinus («t salvati(;n(^m praedi- lo

44 Salutein titli^^ici tuae, cuius {^ulcritudo niarcuit,
cuin esset ei aliinentuin lierba bestiaruiu,

Pliilip{)e, nici {)ater, tilii tui: iiia^Miiticentiam praediceraus eius

(jui per gratiaiii ine j^enuit, ut gratia eius viverem ,

laudes decent inaj^mitic^^itiain illius. I5

45 Saluto^in faciei tuae, cuius {)ulcritudinis nitor est suavis,
sicut pulcritudo et aspectus (Jliristi Dei,

arator Philip{)e. iinplens rec(?ptaculuin suum tritico,

cum prodibit Verbum in maiestate sua cuius magnificentia est

[magnificentia maji^ificentiae, 20
vitae meae inimicum interfice, et me ipsum serva.

46 Salutem «^xitui animae tuae, ut fert mos et lex omnium ho-
cum non inveniret in te peccatum angelus erroris. [minum.
Cum domum paradisi, Phili{)pe. contemplares :

quantum. quantum virtute gaudii magni exultasti, 25

ubi abest hictus et morte est remotum! ^

47 Salutem corpori tuo mortuo, corpori sancto christiano,
ab heluatione alieno et peccati experti,

Philippe Apostole, Philippi ^ assecla !

Purifica me sanctitate tua, horainem peccatorem et impurum. ao

ab omnibus sordibus, ad coloris argenti similitudinem.

* Cr. Apoc. XXI, 4. — - IMiilii»i>iim antistiteiii in animo habei*e videtur.

M ^'^ )^-

48 *Salutem pollinctura corporis tui, manibus discipulorum prae- p. 259.
cum odorem incensi suavis ei immitterent. [stantium acta,

Te ex area huius loci ', Philippe, migrante,
exclamabant angeli, hunc dicentes sermonem :
5 << pretiosa est mors iustorum ^ ».

49 Salutem sepulcro tuo quod in loco ^ sancti A'nqo accepisti,
postquam desiderium Ghristi, Dei tui, perfeceras,

Philippe, alter Paule Damascene!
Cantando laudo te, Domine, pulchra lingua citharae,
10 nam a Deo regnum eius et iustitiam eius quaesivisti K

50 Gum in potentia tua Deus creator stabis,

a prima aetate patrum usque ad ultimum adventum tuum
cum unusquisque sibi vel onus peccati vel puritatem compa-
0 misericors, Dei misericordis fili, [ravit;

15 propter Philippum discipulum tuum, peccata mihi condona.

51 Gloria tihi, lesu, ex ore Apostolorum missorum.
Gloria tibi, lesu, ex ore virorum iustorum.

Gloria tibi, lesu, rex loci ^ Gesena.
Gloria tibi, lesu, ex ore patrum eremitarum.
20 Gloria tibi, ex ore praestantium.

Gloriam tuam narrat Philippus sacerdos.

M. e. « monasterii » (lonoc,). — ^ Gfr. Ps. cxv (cxvi), 15. — ^ I. e.
« monasterio ». — * Matth., \u, 33. — ^ I. e. « monasterii ».

IM)K\ To.MI \X

I. <iAi>i.\ -iMi \(.i \ >. li.\s.\L(>i A .MiKAKL, jnU'rprclaliis csl

Kni'(>liis Conti H(i^»iiii. nair 1

II. (iADLA .\NORKWos, soii AcTA S. HoNORM. intopprotatus

cst K. Gonti R()s.siiii »53

Miracula S. Anorgwos ^ 90

III. (iADLA Aron, seii AcTA S. Aaronis, intorpretatus est Bo-

ryssus Turaiov « 99

Vita ahbatis lyasu Darotonsis 1 43

Klli^ios S. .\ai'(tnis 143

IV. (iADLA FiLPos, sou .VcTA S. I*HiLippi. iuterprotatus est

H. Turaiov »155

V. Effigies S. Philippi. intorprotatus ost H. Tiiraii\ » 223

PONTIFICAL INSTITUTE OF MEDIAEVAL STUDIES

59 QUEENS PARK CRESCENT

T0R0NTO~5, CANAOA
12701 •

x^.

^n

^yr»^*

./

jVK"/'

•"^

i-"7

■^ *'

'/.

,T^^

-i ,-f

#-■-/

■,. ~\1>-.

n:

-v — :.\^,

- .r

r/

<^;

•^'.L-rV'^^

-rJ^T

(C*^

vtirr

' •>r

-J^^^^-^ipAjjS^X

3.€X--

.: ^»*^

:r-;^'

r -v^;;d--^

v "•'•'